by သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
စိန္ေခၚမွုမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ေနရေသာ္လည္း ရခိုင့္ အနာဂတ္ အတြက္ ေသနက ဗ်ဴဟာ ေရးဆြဲ ခ်မွတ္နိုင္ ရန္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသား ညီလာခံ က်င္းပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“လက္နက္ကိုင္အင္အားစု၊ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ တတ္သိပညာရွင္ေတြ ျပည္သူေတြအားလုံး ရခိုင္ ေတြေရွ႕ဆက္ဘယ္လိုသြားမလဲဆိုတဲ့ ေသနကဗ်ဴဟာတစ္ခု ေရးဆြဲခ်မွတ္နိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ ဒါမွ ရခိုင္ရဲ့အနာဂတ္ဟာ ေရရာမယ္၊ ထြန္းလင္းလာမယ္” ဟု ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီမွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွူး ဦးဦးလွေစာ က ေျပာပါသည္။
စစ္အစိုးရလက္ထက္ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရး၌ ျပႆနာ အေျမာက္အမ်ား ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ပြင့္ လင္းလာသည့္ေခတ္၌လည္း Islamisation ဘာသာေရးပဋိပကၡႏွင့္ၾကဳံေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္၌ သယံဇာႂကြယ္ဝ ေသာ္လည္း ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ဆင္းရဲေနသည္မွာ စိန္ေခၚမွုတခုျဖစ္ေနၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ အျခားေဒသထက္ ထူးျခားသည့္ စိန္ေခၚမွုမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ညီလာခံ က်င္းပနိုင္ရန္ technical ပိုင္း၌သာ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း ဦးဦးလွေစာ က ေျပာပါသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံကို ၁) ရခိုင္အမ်ိဳးသားေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး ၂) အမ်ိဳးသား တန္းတူေရး ႏွင့္ တရားမၽွတေရး ၃) လုံျခဳံၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္သည့္ ရခိုင္လူ႔ေဘာင္သစ္တစ္ရပ္ ေပၚထြန္း ေရး − ဟူသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ၃ ရပ္ျဖင့္ ၂၀၁၄ ဧၿပီလ ၂၇ ရက္မွ ေမလ ၁ ရက္ေန႔အထိ ရခိုင္ျပည္ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမိဳ႕၌ က်င္းပမည္ျဖစ္သည္။
ရခိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား လုံျခဳံေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္နိုင္ေရးအတြက္ လူမ်ိဳးေရးဆန္သည့္ ပဋိပကၡ၊ ဘာသာေရးဆန္သည့္ ပဋိပကၡမ်ား အဆုံးသတ္နိုင္ရန္ စာတမ္းျပဳစုမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စီးပြားေရး လူမွုေရး က်န္းမာေရး ပညာေရးစသည့္ က႑မ်ားကို ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆို၏။
ညီလာခံ၌ အစိုးရႏွင့္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲထားျခင္း မရွိေသးသည့္ ရခိုင္တပ္မေတာ္(AA)လည္း ပါဝင္ မည္ ျဖစ္သည္။ အစိုးရက စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမွန္တကယ္ လိုလားပါက အပစ္ခတ္ မရပ္ ေသးေသာ္လည္း ပါဝင္ခြင့္ျပဳသင့္သည္ဟု ရခိုင္တပ္မေတာ္မွ ဒု−ဗိုလ္မွူးႀကီး ေက်ာ္ဟန္ က ေျပာပါ သည္။
“တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြကိုလည္း ပါဝင္ေစခ်င္တယ္။ ပဋိပကၡေတြကို အတူတူပူးေပါင္းအေျဖရွာဖို႔အတြက္ ပါ၀င္ခြင့္မေပးဘူးဆိုရင္ အမ်ိဳးသားညီလာခံက ျပည့္စုံတဲ့ညီလာခံမဟုတ္ဘူး။ တကယ္လို႔ ရလဒ္ေကာင္းတခုထြက္လာလို႔ အစိုးရနဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရင္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစစ္အမွန္မဟုတ္ဘူး။ အပစ္ခတ္ မရပ္ထားတဲ့ ရခိုင္တပ္မေတာ္ ပါဝင္ေပမဲ့ အစိုးရဘက္က ညီလာခံျပဳလုပ္ဖို႔ ခြင့္ျပဳမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက စတုတၳ အႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးကို ထိုင္းနိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕၌ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၇ ရက္မွ ၉ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့သည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ ရက္ေန႔၌ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတရပ္ က်င္းပသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီလာခံ ျဖစ္ေျမာက္ရန္အတြက္ ညႇိႏွိုင္းေရးေကာ္မတီက ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ(MPC)ႏွင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၅ ရက္ႏွင့္ ၂၀ ရက္အတြင္း ေတြ႕ဆုံမည္ဟု သိရပါသည္။