"ဟူးကောင်းနယ်(ပယင်းတွင်း)ဒေသ၏
နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးကြိုးပမ်းမှုသမိုင်း"
၁၉၄၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလအတွင်း၌ ဖက်ဆစ်
ဂျပန်တပ်မှူး မူဟာရာ တပ်ခွဲတခွဲနှင့် ကချင်၊ မြန်မာ
တပ်ဖွဲ့များသည် ဟူးကောင်းနယ်သို့ဝင်ရောက်လာခဲ့
ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် အစပိုင်းတွင် ကောင်းမွန်စွာဆက်ဆံခဲ့ကြသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ရက်စက်
ကြမ်းကြုတ် ခက်ထန်လာခြင်း ၊ ရှေ့တန်းများ၌ စစ်
သလင်းဖြစ်လာပြီး ချွေးတပ်များစွာခေါ်ခြင်းကြောင့်
ဂျပန်များကို ရွံရှာ မုန်းတီးလာကြပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကချင်ဒူဝါများသည်လည်း အင်္ဂလိပ် မဟာမိတ်ရှိရာ
အရပ်သို့ လူကြီး၊ လူငယ် ယောက်ကျား၊ မိန်းမ ပါမကျန် ထွက်ပြေး သိမ်းရှောင်လာကြပါသည်။
အင်္ဂလိပ် အမေရိကန်မဟာမိတ်တပ်များရှိရာ ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်သို့ ဦးအင်ဝမ်ခန်းဇော်အောင်ခေါင်း
ဆောင်သောတပ်ဖွဲ့က၎င်း၊ဟူးကောင်း တောင်ကြား
လီဒိုလမ်း ( အိန္ဒိယပြည်ဘက် ) တဂါမ် နန်းယွန်းသို့၊
ရှင်ဗွေယန်တူးခေါင်းဆောင်သောအဖွဲ့က၎င်း မဟာ
မိတ်များနှင့်ပူးပေါင်းပြီး ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့များ ဖွဲ့
စည်း၍ ဂျပန်ကို ပြောက်ကျားနည်းဖြင့် ရွပ်ရွပ် ချွန်ချွန်တန်ပြန်တော်လှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါသည်။
၁၉၄၃ ခုနှစ်စ၍ ရှင်ဗွေယန်တူးခေါင်အား ဂျမ်ပသာအဆင့်ဖြင့်လည်းကောင်း ၊ ဦးအင်ဝမ်ခန်းဇော်
အောင်အား ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ အဆင့်ဖြင့်လည်းကောင်း ရာထူးတိုးမြှင့်ပေးခဲ့ကြပါသည် ။
ယင်းအဖွဲ့တွင် ပါဝင်လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သူများ
မှာ (၁) ဦးအင်ဒိန်တောင်ဦး ဂျီ-စီ-အို၊ (၂) ဦးကဒုံးလ
တပ်ကြပ်ကြီး (ကြေးနန်း) ၊ (၃)။ ဦးအင်ဒဲ့တန် တပ် ကြပ် (လမ်းပြ)၊ (၄) ဦးအင်ဒိန်ဇော်အောင် တောင်အုပ်၊ (၅) ဦးအင်ဒေါင်ဘောမ် တပ်ကြပ်ကြီး တို့ဖြစ်
ကြပါသည် ။ စစ်ကြီးပြီးသွားသောအခါ ဦးရှင်ဗွေယန်တူးခေါင် နှင့် ဦးအင်ဝမ်ခန်းဇော်အောင်တို့အား
အေ - တီ- အမ် ဘွဲ့တံဆိပ်များချီးမြှင့်ခြင်း ခံခဲ့ရပါ သည်။
၁၉၄၆ ခုနှစ် ၊ နိုဝင်ဘာလသည် ဟူးကောင်းနယ်အကြီးအကဲဒူဝါများ နှင့် နယ်သူနယ်သားများ လွတ် လပ်ရေး တိုက်ပွဲဝင်ရန် မကောကျေးရွာတွင် အောင် ပွဲခံ "ပဒန်မနောပွဲ" တရပ်ကို ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ကြပါ သည်။ ယင်းမနောပွဲတွင် ပ-ဃ-က-ဖ ခေါင်းဆောင် ဆမားဒူဝါဆင်ဝါးနော် ၊ ဒုတိယဥက္ကဌဖြစ်သူ ဦးစိန် ထုံးနော် ၊ ကချင်လူငယ်အသင်း ဥက္ကဌ ဦးဝါ့ဘော်ဇော်ရစ် နှင့် လူငယ်အဖွဲ့ဝင်များ ၊ ကားမိုင်းတောင် တန်းဝန်ထောက် ဦးလဖိုင်ဇော်ဂျွန်းတို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါသည်။ အင်္ဂလိပ်အရာရှိ စစ်ကိုင်းတိုင်း မင်း ကြီး ဝိလ်းတီးယား၊မြစ်ကြီးနားခရိုင်ဝန်ထောက်တို့
ကလည်းလေ့လာစုံစမ်းရေးအတွက် တက်ရောက်ခဲ့ကြပါသည်။
မနောပွဲကြီးတွင်ဟူးကောင်းနယ်အကြီးအကဲများ
အားလုံးက လွတ်လပ်ရေးအောင်ပွဲခံနိုင်ရေးအတွက်
နယ်ချဲ့ အင်္ဂလိပ်ကိုတိုက်ထုတ်ချေမှုန်းပစ်ရန် တညီ
တညွတ်ထဲ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပါသည်။ ယင်းဆုံးဖြတ်
ချက်လက်မှတ် ရေးထိုးကြသော ပုဂ္ဂိုလ်များမှာ -
၁ - ဦးဒိုင်ဖါအင်ဂျိုင်းနော် - တရုံရွာ
၂ - ဦးအင်ဘရောင်းဇော်ရာ - တရုံရွာ
၃ - ဦးရှရော့တန်ခမ်း - ရှရော့ဂါး
၄ - ဦးရှင်ဗွေယန်တူး - ရှင်ဗွေယန်
၅ - ဦးအင်ဝမ်ခန်းဇော်အောင် - အင်ဝမ်ခန်းဂါး
၆ - ဦးအင်ဒိန်ဇော်အောင် - နိမ်ဗျင်ရွာ
၇ - ဦးဇော်ဂျာနော်ခွမ် - တနိုင်း
၈ - ဦးအင်ရီးတူတူး
၉ - ဦးအင်ရန်ယော်ဘောမ်
၁၀ - ဦးနောင်ခူးဇော်ဒင်
၁၁ - ဦးဆနာဇော်ဖန်
၁၂ - ဦးအာနိုင်းဂမ်
၁၃ - ဦးမြတ်မွှေး - မိုင်းခွန်း
၁၄ - ဦးသာငြိမ်း - မိုင်းခွန်း
၁၅ - ဦးကွမ်ဝမ်းဆင်ဝါး - မဂျီဘွမ်
၁၆ - ဦးထိန်နန်နော်အွတ် - ဝေလောဘွမ်
၁၇ - ဦးဒွမ်ဆာဂျာနော် - မဂျီဘွမ်
၁၈ - ဦးမဂွေတောင်ဇော်ရမ် တို့ဖြစ်ကြပါသည်။
ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်များ၏ နိုင်ငံ
ရေးအသိစိတ်ဓါတ်နိုးကြားတက်ကြွမှုကြောင့် နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး ဖက်ဆစ်ဂျပန်တော်လှန်ရေး နှင့်လွတ်လပ်ရေး အောင်ပွဲခံနိုင်ရေးအတွက် လှုပ်ရှားစည်းရုံးခဲ့ပါသည်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်
ရေးကိုရယူရန်အတွက် မြစ်ကြီးနားမြို့၊ မန်ခိန်ရွာ
တွင်ရောက်ခဲ့စဉ်အခါကလည်း အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ်များ
ထဲကအချို့ ပုဂ္ဂိုလ်များပါဝင်တက်ရောက်ခဲ့ကြပါ
သည်။
၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ဖေဖေါ်ဝါရီ(၁၂)ရက်နေ့တွင် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ၊ ပင်လုံမြို့တွင်ကျင်းပပြုလုပ်
သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးအားလုံး၏စည်းလုံးညီ
ညွတ်မှုကို မှတ်ကျောက်တင်လက်မှတ်ရေးထိုးသော
ပင်လုံစာချုပ် ချုပ်ဆိုရာသို့လည်း ဟူးကောင်းနယ်
မိုင်းခွန်းရွာမှ ရှမ်းအမျိုးသားဦးမောင်လယ်ဂမ်(ခေါ်)
ဦးသာငြိမ်းပါဝင် တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ပြောပြ ချက်အရသိရှိရပါသည်။ သို့သော်စာချုပ် ချုပ်ဆိုလက်မှတ်ရေးထိုးရာတွင်မူ ပါဝင်ခြင်းမရှိခဲ့ကြောင်း
သိရှိရပါသည်။
ကျော်မျိုးလှိုင်
၂၀၂၂ စက်တင်ဘာ ၁၂
-----------------------------------------------------------------------
ဟူးကောင်းတနိုင်း(ပယင်းတွင်း) မြို့နယ်၏သမိုင်း
မှတ်တမ်းစာအုပ်ပါ လက်နှိပ်စက်စာလုံးများအား ဒီဂျစ်တယ်စာလုံးများအဖြစ်ပြန်လည်မှတ်တမ်းတင်ရေးသားထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
----------------------------------------------------------------------------
