Monday, March 31, 2014

92/%ျပည္ သူဆႏၵေသနပ္ နာဂစ္ ဖြဲ စည္းပုံ ကာ ကြယ္ ေရlးမင္းေအာင္ လိုႈင္ထံသို ့ (DVB)

Read more »

ေကအိုင္အို ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမေတြမွာ သန္းေခါင္စာရင္း မေကာက္ႏိုင္ (ေမးျမန္းခ်က္)

သန္းေကာင္စာရင္းမွာမပါလည္း ကခ်င္လူမ်ိဴးးကကခ်င္လူမ်ိဴး//

Wungpawng Mung dan Shanglawt asuya KIO/KIA ni woi galaw ai hpe madi shadaw ga ai.

Ya na zawn myen a yup tung jahpan hta na ahkang njaw ai gaw jaw dik sai.
Dai yup tung jahpan myen ni sa hta la jang an hte magam gun hte Myu tsaw ni yawng a jahpan hpe myen nil chye mat mai ai,shan hte myen ni chye jang shan hte kam ai hku mai pale palau mai galaw ai,,

Bai nna an hte mung dan 30 jan e nga ai Kachin ni a jahpan mung dai KIO/KIA a masha jahpan e an hte htap htuk dik hku mai bang da sai.shim sai.

 Zawzaw Zaw's photo.

30 March 2014
DVB
မတ္လ ၃၀ ရက္ ဒီကေန႔ကစၿပီး တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ သန္းေခါင္စာ ရင္းေကာက္ယူေနၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွာေတာ့ ေကအိုင္အိုထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမေတြမွာ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူႏိုင္ျခင္း မရွိပါဘူး။
ဒီလို သန္းေခါင္စာရင္း မေကာက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ကခ်င္လူမ်ိဳး စုစုေပါင္းရဲ႕ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ လူဦးေရ ၄ သိန္းေလာက္ စာရင္းေပ်ာက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္က ညိႇႏိႈင္းေရးမွဴး ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ကခ်င္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္မွာ လိုက္ပါသြားတဲ့ လ၀က ၀န္ႀကီးဦးခင္ရီက ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၁၆ ရက္မွာ ေကအိုင္အို ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူခြင့္ျပဳဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ဆီကတဆင့္ ေျပာခဲ့ေပမယ့္ ေကအိုင္အိုဘက္က ႀကိဳတင္ ညိႇႏိႈင္းထားတာ မရွိလို႔ ခြင့္မျပဳနိုင္ဘူးလို႔ အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္အေနနဲ႔ ေကအိုင္အိုထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမေတြထဲ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ဖို႔ကိစၥ အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အို ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၆ ရက္ကတည္းက တိုက္တြန္းေျပာၾကားခဲ့ဖူးေပမယ့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း မရွိဘူးလို႔လည္း ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္က ေဒၚခြန္ဂ်ာကို ဒီဗီြဘီ၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေရႊေအာင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
အျပည့္အစုံ အသံဖုိင္နားဆင္ရန္ - https://soundcloud.com/dvbradio/ksa-daw-khon-ghar-30032014

Read more »

Sunday, March 30, 2014

ဘယ္မွာလဲ

By-Ah Hpung's photo.


1. ပထမ အ႐ြယ္မွာ စစ္ေျပးသိမ္းေ႐ွာင္
2. ဒုတိယ အ႐ြယ္မွာ တိုက္ပြဲဆင္ႏြဲ့
3. တတိယ အ႐ြယ္မွာ ႐ြာေတြမီးေလာင္ ေက်ာင္းေတြ ဖ်က္ဆီး
4. အ႐ြယ္ေ႐ာက္လာျပန္ေတာ့လဲ လယ္သိမ္း ယာသိမ္း
ဘယ္မွာလဲ ပညာေ႐း
ဘယ္မွာလဲ ဒီမိုဂ႐ိီစီ လမ္းေျကာင္း
ထိပ္ေျပာင္ မင္းေခါင္ ႐ာ ......

Read more »

Burmese ( Burma ) Myanmar-Army

credits: Yo Ma Ya
Without any support, burmese army can't control the country so long! Many burma say they hate their army. But they sent their son to army to become army officer. See army officer entrance exam. Every year!!!
------------------------------------------------------
ဒီအေတြးအေခၚကုိ က်ဳပ္အသိအမွတ္ျပဳတယ္.. အရင္ အလားဆင္တဲ႔ မွတ္ခ်က္ကုိ
က်ဳပ္လည္း ေရးဖူးတယ္.. အစုိးရတစ္ရပ္ ေရရွည္ရပ္တည္နုိင္ေအာင္လုိ႔ ေနာက္က
ေထာက္ခံေပးတဲ႔ ေက်ာရုိးတစ္ခုရွိကုိရွိတယ္၊၊ အဲဒီ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံဟာ
အခု လစ္ဘရယ္ျဖစ္ပါတယ္ဆုိတဲ႔ ဗမာေတြထက္ အင္အားၾကီးတယ္၊၊
ဒါကုိ ဗမာေတြ ျမင္ေအာင္ၾကည္႔ရပါမယ္၊၊ တျခားျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္.. ဗမာျပည္
မပ်က္ရင္ (ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကြဲေရး) ကုိ ဦးထိပ္ပန္တဲ႔ ဗမာေတြ အမ်ားၾကီးပဲ၊၊
ဗမာျပည္မပ်က္တာဟာ ကခ်င္ျပည္ပ်က္တာနဲ႔ အတူတူပဲ၊၊
ဗမာျပည္မပ်က္တာဟာ ကရင္နီျပည္ပ်က္တာနဲ႔ အတူတူပဲ၊၊
ဗမာျပည္မပ်က္တာဟာ ခ်င္း ျပည္ပ်က္တာနဲ႔ အတူတူပဲ၊၊
ဗမာျပည္မပ်က္တာဟာ မြန္ ျပည္ပ်က္တာနဲ႔ အတူတူပဲ၊၊
ဗမာျပည္မပ်က္တာဟာ ရခုိင္ျပည္ပ်က္တာနဲ႔ အတူတူပဲ၊၊
ဗမာျပည္မပ်က္တာဟာ ရွမ္းျပည္ပ်က္တာနဲ႔ အတူတူပဲ၊၊
အဲဒါ လက္ရွိ ပစၥဳပန္အေျခအေနပါပဲ၊၊
------------------------------------------------------
credits: Yo Ma Ya
Without any support, burmese army can't control the country so long! Many burma say they hate their army. But they sent their son to army to become army officer. See army officer entrance exam. Every year!!!
FB ah hpu

Read more »

သန္းေခါင္စားရင္းေကာက္ရာ၌ရိုးသားမွႈမရွိဟု ေဒသခံမ်ားကဆို

သန္းေခါင္စားရင္းေကာက္ရာ၌ရိုးသားမွႈမရွိဟု ေဒသခံမ်ားကဆို
========================================
(by-lachid Kachin)
ျမန္မာ အစိုးရမွ ေကာက္ခံလွ်က္ရွိေသာ ျပည္လံုးက်ြတ္ သန္းေခါင္စားရင္း ေကာက္ခံမွႈသည္ ရိုးသားမႈမရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရွိရပါသည္။
သန္းေခါင္စားရင္းေကာက္ခံသူမ်ားသည္ ယေန႔ ၂၀၁၄၊မတ္လ (၂၈) ရက္ေန႔ ေသာၾကာေန႔ တြင္ ကခ်င္ ျပည္နယ္ ျမိဳ႔ေတာ္ ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕တြင္ လိုက္လံ ေကာက္ခံ သူမ်ားမွ ကခ်င္ ၊(101) ဟု လာေရာက္ စားရင္းေပးသြင္းသူမ်ား၏ အမည္ စားရင္းမ်ားအား (သန္းေခါင္စားရင္း စာရြက္ထဲတြင္) မွတ္သားရာ၌ ေဘာပင္ျဖင္႔ ေရးမွတ္ျခင္းမျပဳဘဲ ၊ ခဲတံ ျဖင္႔သာ ေရးမွတ္ ထားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရွိရပါသည္။
ယေန႔ ျမန္မာ အစိုးရ၏ သန္းေခါင္စားရင္းေကာက္ခံသူမ်ားထံတြင္ ကခ်င္ (101)ဟု ကိုယ္တိုင္ စရင္းေပးသြင္းခဲ႔ သည္႔ ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက
" က်ေနာ္ တို႔ မိသားစုက ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ေလာင္ေ၀ၚ မ်ိဳးႏြယ္ပါ ဒါေပမဲ႔ က်ေနာ္တို႔ မိသားစု အားလံုး သန္းေခါင္စားရင္း မွာ ေလာင္ေ၀ၚလို႔ မေရး ဘဲ ကခ်င္ ၊(101) လို႔ဘဲ စားရင္းထည္႔ ၾကတယ္ စားရင္းလာေကာက္တဲ႔ သူေတြက ေမးပါတယ္ ခင္မ်ားတို႔ ဘာလူမ်ိဳးလဲတဲ႔ က်ေနာ္က ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ေလာင္ေ၀ၚမ်ိဳးႏြယ္ပါ က်ေနာ္တို႔ ကခ်င္ (101)မွာ ဘဲ ထည္႔မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလိုက္ေတာ႔ စားရင္းေကာက္တဲ႔သူက သူ႔လက္ထဲက ေဘာပင္ကို ျပန္သိမ္းျပီး အိတ္ထဲမွာ အသင္႔ပါလာတဲ႔ ခဲတံကိုထုတ္ျပီး က်ေနာ္တို႔ မိသားစုရဲ႔ စားရင္းကို ကခ်င္ (101) ဇယားမွာ အဲဒီခဲတံ နဲ႔ဘဲ ေရးမွတ္သြားတယ္ ဘာသေဘာလဲေတာ႔ က်ေနာ္လည္းနားမလည္ဘူးသူ႔လက္မွာကိုင္ထားျပီးသားဘာပင္ကိုျပန္သိမ္းလိုက္တယ္ဆိုေတာ႕ ေသျခာတာေတာ႔ သေဘာရိုးေတာ႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး တစ္ခုခု ေတာ႔ တခုခုဘဲ" ဟု ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ခံ တစ္ဦးမွ ၄င္း၏ ယေန႔ သန္းေခါင္းစားရင္းေပးသြင္းခဲ႔ပံုအား ေျပာျပသြားပါတယ္။
(photo-ယေန႔ ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕ ၌ သန္းေခါင္စားရင္းေကာက္ခံသူမ်ားမွခဲတံျဖင္႔ မွတ္သားေနစဥ္။)

Read more »

Warriors of the Rainbow: Seediq Bale

Warriors of the Rainbow: Seediq Bale Ndai sum la hkrung yu yu ga, An hte Kachin/Wunpawng,KIA myu tsaw ni mung ndai zawn Magrau grang ai Warriors Hpyen jau bu ni re hpe mu lu ai. Moi jiwoi jiwa prat kaw nna an hte gaw galoi mung n shayawm ai,N hting nut ai,English prat,Japan prat,moi chaloi nhkoi prat ding sa majan gasat ning tawn ai labau an hte Kachin kaw nga ai, Ndai sumla hkrung gaw an hte kachin myusha ni hte'' arawn lai len(character)'' hte grai bung ai, ''movie'' Taiwan Zin lawng na ''Jauman-native'' Myu baw sang ni gaw Japan Mung maden Gumsheng hpyen lusuk hpe gasat shagrawt kau ai sum la hkrung ''Movie ''re.Yu yu ga.

Read more »

Saturday, March 29, 2014

STATEMENT BY ARCHBISHOP CHARLES BO ON THE CENSUS PROCESS IN MYANMAR.



The first census process after reform measures are taken in this
country is taking place now. Despite various apprehensions expressed
by local people, especially the ethnic communities and well meaning
foreign observers, we welcome this process, hoping that a sincere,
transparent Census process is a great opportunity for ushering peace
in this long suffering nation.

We understand the Census process paves waves for better planning in
development and peace. We are sure the government, with the help of
international community has launched into this ambitious project with
the intention of ushering a prosperous and peaceful future for every
citizen of Myanmar, especially the most vulnerable and the people in
the margin.

We urge the government to ensure the following :

* The process should be totally transparent, strictly following
international standards, allowing local and international monitors
into the process.
* The census teams comprised of men and women from all cultures
* That the process affirms the traditional culture, traditional
resource holding patterns and protect all cultural symbols and meaning systems
* That no attempt be made to change the demographic nature of any
area, making sure that all people areas that were traditionally
identified as ethnic areas are not diluted into other demographic
shifts.
* That no attempt is made to change the three pillars of people's
existence : identity, culture and resources. These three form the
constitutive element of the ethos of the people and any attempt, overt
or covert, should be resisted in the interests of durable peace.
* Community assets form the soul of many communities. As such forests,
waters and land are questions that could provoke conflicts.
Sensitivity to local perceptions will pave the way for peace.
* This country is a country of migrants and displaced people. They are
sons and daughters of this land. Efforts are made to wipe out their
memory and their possessions. Every effort must be made to enumerate
the details of these people and ensure that they return to their
original land.
* The documentation process needs to be robust, meeting international
standards, ensuring that all documents are finished at the ground
level without any scope of manipulation later away from the people who
underwent the census process.

Myanmar march towards peace and prosperity is an arduous journey. The
government and the international community should ensure that major
events like Census ensures a confidence building measure, instilling a
sense of belonging to a nation, where justice and fair play ensures
the rights of the most vulnerable communities. Census offers a golden
opportunity for peace.

Any myopic attempt at circumvent this opportunity is a recipe for long
years of mutual suspicion and conflict. I do hope the sagacity and a
vision for peace and prosperity guides us all in this moment of truth.

UNFPA

http://countryoffice.unfpa.org/myanmar/2014/03/28/9361/press_release_unfpa_statement_on_myanmar_census_and_violence_in_rakhine_state/

PRESS RELEASE: UNFPA Statement on Myanmar Census and Violence in Rakhine State
Date: 28/03/2014

YANGON--UNFPA, the United Nations Population Fund, is very concerned
about the mob attacks on international NGO and UN offices in Sittwe
yesterday, and supports the call by the UN Resident
Coordinator/Humanitarian Coordinator (a.i.) on the Government to
ensure the protection of the humanitarian and development community in
Rakhine State.

    All UNFPA staff are accounted for and safe. UNFPA will retain
essential staff, and will continue to assess the need for any further
action as the situation develops.

    UNFPA is concerned by reports linking the riots to mounting
tensions in Rakhine State in relation to the Myanmar census, which is
due to begin on March 30.

    In accordance with international standards and human rights
principles, and as part of its agreement with the UN and donors, the
Government has made a commitment that everyone who is in the country
will be counted in the census, and all respondents will have the
option to self-identify their ethnicity. This commitment cannot be
honoured selectively in the face of intimidation or threats of
violence.

    Reliable census data can only come from an enumeration in which
the safety and security of enumerators and respondents is assured.
Respondents must feel safe to answer all questions freely, and
enumerators must be able to record the answers faithfully, without
fear or intimidation.

    Official actions to address security concerns during the census
must not compromise the commitment to uphold international standards
and human rights principles. Any measure adopted must guarantee the
right of all people to participate in a census that is conducted in a
fair, inclusive and uniform manner in every state and for every
community.

For more information, please contact:

William A. Ryan, ryanw @ unfpa.org, mobile +66 89 897 6984; or
Malene Arboe-Rasmussen, arboe-rasmussen @ unfpa.org, tel. +95 1 5429
109 ext. 146, mobile +95 9 2500 26961

Khon Ja

Read more »

ကေန႔ေခတ္ဟာ နည္းပညာေခတ္ျဖစ္တယ္

By-Facebook ah hpu
---------------------------------------------------------------------------
စစ္တုိက္ျခင္းအရာမွာလည္း အရင္ေခတ္ကလုိ လူအင္အားအဓိက
မဟုတ္ေတာ႔ ပါဘူး၊၊ 
------------------------------------------------------------------
နည္းပညာျမွင္႔လာတာနဲ႔အမွ် ျမိဳ ႔တစ္ျမိဳ ႔ ကြင္းတစ္ကြင္း
ကုိ ခလုတ္တစ္ခ်က္ နွိပ္ရုံနဲ႔ ျပာက်သြားေစနုိင္ပါတယ္၊၊ “လူ” ဆုိတဲ႔ သတၱ၀ါ
ရဲ ႔ အစြမ္းပကားကုိ ကန္႔သတ္ထားလုိ႔မရနုိင္ပါ၊၊ မျဖစ္နုိင္ဘူး၊ အဲေလာက္စြမ္း
မွာမဟုတ္ဘူး လုိ႔ ေပါ႔ေပါ႔ေတြးရင္ ခပ္ေလးေလးျဖစ္လာနုိင္ပါတယ္၊၊
----------------------------------------------------------------------------


လူမ်ဳိးစုအခြင္႔အေရး၊ တုိင္းရင္းသား အခြင္႔အေရးေတြကုိ မွ်မွ်တတ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔
ေနာက္ဆုံး ေခတ္ကာလ ျဖစ္တယ္၊၊ နာၾကည္းမွုနဲ႔ မေက်နပ္ခ်က္ေတြ လြန္ကဲ
သြားရင္ေတာ႔ အလုံးစုံပ်က္သုန္းဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္သလုိျဖစ္သြားမယ္၊၊

စစ္တုိက္ျခင္းအရာမွာလည္း အရင္ေခတ္ကလုိ လူအင္အားအဓိက
မဟုတ္ေတာ႔ ပါဘူး၊၊ 

နည္းပညာျမွင္႔လာတာနဲ႔အမွ် ျမိဳ ႔တစ္ျမိဳ ႔ ကြင္းတစ္ကြင္း
ကုိ ခလုတ္တစ္ခ်က္ နွိပ္ရုံနဲ႔ ျပာက်သြားေစနုိင္ပါတယ္၊၊ “လူ” ဆုိတဲ႔ သတၱ၀ါ
ရဲ ႔ အစြမ္းပကားကုိ ကန္႔သတ္ထားလုိ႔မရနုိင္ပါ၊၊ မျဖစ္နုိင္ဘူး၊ အဲေလာက္စြမ္း
မွာမဟုတ္ဘူး လုိ႔ ေပါ႔ေပါ႔ေတြးရင္ ခပ္ေလးေလးျဖစ္လာနုိင္ပါတယ္၊၊

က်ဳပ္စိတ္ကူးကေတာ႔ က်ဳပ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားမ်ားဟာ “တာလီဘန္” တုိ႔
ေလာက္ အင္အားၾကီးမယ္ဆုိရင္ ဗမာအစုိးရ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရး ကို
မရမက လုပ္ပါလိမ္႔မယ္၊၊ ကေန႔ ေအာက္ဗမာေတြ ဘယ္ေလာက္ေသေသ
ေနျပည္ေတာ္အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ မထိခုိက္ေသးတဲ႔အတြက္ (ကုိယ္႔အသက္နဲ႔
ေ၀းေနေသးသေရြ ႔) အထက္ဗမာေတြ ခပ္တင္းတင္းလုပ္ေနတာပါ၊၊
မေန႔က ဗမာအၾကီးအကဲ အားလုံးစုေနတဲ႔ အခမ္းအနားမ်ဳိးမွာ တုိက္ခ်င္းပစ္
ဒုံးတစ္စင္း မပစ္နုိင္ဘူးလား၊၊ ဗမာတံဆိပ္ကပ္ထားတဲ႔ ရဟတ္ယဥ္တစ္စင္း
ျဖတ္မပ်ံနုိင္ဘူးလား၊ အႏုၾကမ္းစီးလာတဲ႔ တုိက္ေလယဥ္တစ္စင္းေလာက္
အေသခံ ၀င္ေမႊဖုိ႔မခက္ပါ၊၊
အေတြးအျမင္ေတြျပင္းထန္ေနပါေစ...

Read more »

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လင္းတႀကီးမ်ား ဝဲေနသည္

ဆီြဒင္လူမ်ဳိး သတင္းစာဆရာ ဘာေတးလ္လစ္တနာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းကို ေဝဖန္တာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတဲ့၊ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို သြားၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရွာေဖြေပးတဲ့၊ ကူညီေစ့စပ္ ေျဖ ရွင္း အေျဖရွာတဲ့ လုပ္ငန္း ဝန္ေဆာင္မႈေတြက ေခတ္စားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီဝန္ေဆာင္မႈဟာ အလကား ပဲတင္းေတာ့ မရပါဘူး၊ ဒီလုပ္ငန္းမွာ ဦးေဆာင္ပါဝင္သူေတြက ဘတ္ဂ်က္(budget) နဲ႔ ေထာက္ပံေငြ (grant) မ်ားမ်ားရွာရတာျဖစ္သလို၊ အဲဒီအတြက္ကို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အစိုးရေတြက ၿမိဳးၿမိဳးျမက္ျမက္ ၊ ပိုးစိုး ပက္စက္ ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥမွာေတာ့ ေနာ္ေဝအပါအဝင္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက ဘတ္ဂ်က္ေငြအမ်ားအျပား ခ်ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္၊ သီရိလကၤာမွာလည္း ဒီလိုပဲ ေနာ္ေဝက ႏိုင္ငံပုိင္အစိုးရေငြကို ပံုေအာၿပီး သံုးခဲ့ဖူးပါတယ္။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာေတာ့ Myanmar Peace Centre က ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ၊ ဘာေတးလ္လစ္တနာကေတာ့ သူတို႔ကို ဘာမွမလုပ္တဲ့ သူေတြလို႔ ေဝဖန္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
သူတို႔ဟာ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္က တတိယအုပ္စု(Third Group) လို႔ နာမည္ တြင္ခဲ့သူေတြပါ၊ မင္းဆရာေတြလို႔ အေျပာခံရ သူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ MPC ဆိုတာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ ဒါမွမဟုတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းေတြ အဓိက ဦးေဆာင္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ဝန္ႀကီးဦးေအာင္ မင္းရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ ႐ုံး ပံုစံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ ၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ တြန္းတြန္း တိုက္တိုက္ လုပ္ေဆာင္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္၊ အဲဒီ အတြက္ ေဝဖန္ခံရသလို ခ်ီးက်ဴးအားေပးတာေတြလဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။
သူတို႔အျပင္ ႏို္င္ငံျခားသားေတြလဲ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး(Peace ) လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါဝင္ၾကပါတယ္။ အရင္က UNDP မွာလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ Charles Petrie, Ashley South, Adam Cooper စတဲ့သူေတြ အမ်ားအျပား ပါဝင္ၾကတာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစားက်က္ဟာ ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္ျပန္႔လာတာေၾကာင့္  ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္ေပးခ်င္တဲ့ လင္းတႀကီးေတြ ဝဲလာတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
အဲဒီအဖြဲ႕ကေတာ့ MPSI လို႔ေခၚၿပီး၊ Myanmar Peace Support Initiative လို႔အရွည္ေကာက္ ေခၚပါတယ္၊ အလႉရွင္ ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ေနာ္ေဝ၊ ၿဗိတိန္၊ ၾသစေတးလ် နဲ႔ ကုလသမဂၢတို႔ပဲ ျဖစ္ၿပီး၊ ကမၻာဘဏ္(world Bank)ပထမဆံုးအလွဴေငြကေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၀ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာ္ေ၀ ရဲ႕ အခန္းက႑ ကို ေဝဖန္သူေတြလဲ ရွိပါတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ေငြေတြသံုးရသလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ အရင္စစ္အစိုးရ၊ အခုအစိုးရကို  ေထာက္ခံခ်င္ေနတာလဲ ဆိုတာေတြပါ။
ဒါ့အျပင္ ေနာ္ေဝရဲ႕ အသံုးေငြေတြက ဘယ္ေလာက္ ပြင့္လင္းျမင္သာၿပီး (transparent)၊ ဘယ္ေလာက္တာ၀န္ခံမႈ (accountable) ရွိသလဲ ဆိုတာကိုလဲ ေမးခြန္းထုတ္ၾကပါတယ္။
ဒီလုိ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္မယ့္အစား ေနာ္ေဝက ၾသဇာရွိတဲ့ သတင္းစားေတြမွာ အယ္ဒီတာထံ ေပးစားမ်ဳိးေရးၿပီး ေဝဖန္ေမးခြန္း ထုတ္သင့္ ပါတယ္။
သူတို႔ဟာ ျမန္မာအစိုးရလို မဟုတ္ပဲ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ တာ၀န္ခံဖို႔ လိုပါတယ္၊ အခြန္ထမ္းျပည္သူ(Taxpayer)ေတြရဲ႕ ပိုက္ဆံေတြကို သံုးေနရလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရႈ႕ေထာင့္အမ်ဳိးမ်ဳိးကၾကည့္ၿပီး ကူညီခ်င္သူေတြ ပိုမ်ားလာတာ ေကာင္းပါတယ္၊ စစ္တိုက္တာ ထက္စာရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စားပြဲေပၚမွာ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာ အေျဖရွာတာ ပိုေကာင္းပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဘာေတးလ္ လစ္တနာ ေျပာခဲ့သလို ဒါကလဲ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း (Peace Industry) ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းမွာ အဓိက ႀကီးၾကပ္ပါဝင္ရသူေတြ ရတဲ့ လစာ၊ အႀကံေပးခ(consultant fee ) ၊ ခရီးစရိတ္၊ နစ္နာေၾကး စတာေတြဟာ အေတာ္ကိုႀကီးမားတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ ေတြပါ။
အဲဒီသူေတြ တေယာက္ခ်င္းစီရတဲ့ လစာကိုသိရင္ ခင္ဗ်ားအရမ္း စိတ္ဓာတ္က်သြားမယ္ မသိခ်င္ပါနဲ႔လို႔ အတြင္းသိ မိတ္ေဆြတဦးက ေျပာဘူးပါတယ္။
သူတို႔ရတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ဟာ ေဒၚလာေသာင္း ဂဏာန္းဝန္းက်င္ ရွိပါတယ္၊ ဒီအထဲမွာ ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္၊ ခရီးစရိတ္ေတြ မပါေသးပါဘူး။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ ဘယ္ဆီေနတယ္ မသိေသးပါ၊ လင္းတႀကီးေတြကေတာ့ ဝဲေနၾကပါၿပီ၊ စိတ္ေကာင္း ေစတနာေကာင္းရွိသလို၊ ဂြင္ေကာင္းလို႔ ကၿပီးဝဲေနသူေတြလဲ ဒု နဲ႔ ေဒးပါ၊ ဒီ Peace လုပ္ငန္းေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာမွာ လုပ္ခဲ့ဖူး က်င္လည္ခဲ့ဘူးတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ဦးက ေျပာဘူးပါတယ္၊ မင္းတို႔ အဲဒီ Peace Industry ေတြမွာ လုပ္ၿပီးသြားရင္ “ ေတာင္ ”ကိုဝယ္ခ်င္ရင္ ၀ယ္လုိ႔ ရပါတယ္လို႔ ေျပာဘူးပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔အတြက္ စရိတ္စက က အရမ္းႀကီးပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီ ျပည္တြင္းစစ္ထဲမွာ ေပးဆပ္ေနရတဲ့ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘဝ၊ ေက်ာင္းကလူငယ္ေတြ အနာဂတ္ေပ်ာက္ခဲ့ရတဲ့ သူေတြအတြက္က ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ေပးဆပ္ခဲ့ရတာ ခ်ည္းပါပဲ၊ ဒါေၾကာင့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုတာ ဝယ္လို႔ မရပါ။

Read more »

လူမဲ့ေလယာဥ္သံုး၍ အင္တာနက္ ရရွိ ႏိုင္

Facebook က လူမဲ့ေလယာဥ္သံုး၍ အင္တာနက္ ေထာက္ပံ့ျပီ
Friday, March 28, 2014
Internet.org ဆုိတဲ့ ဝဘ္ဆိုဒ္ကိ ယမန္ႏွစ္က တည္ေထာင္ျပီး Facebook က ဦးေဆာင္လို႔ တစ္ကမၻာလံုး အင္တာနက္ ရရွိဖို႔ ၾကိဳးစား ေဆာင္ ရြက္ေနျပီ ျဖစ္ ပါတယ္။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ ဥရုေဂြးမွာ လူဦးေရ ၃ သန္း အင္တာနက္ ရရွိ ႏိုင္ေအာင္ ဖန္တီးေပးခဲ့ျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ ပါတယ္။
ယခု ေရွ႕ဆက္မယ့္ စီမံကိန္းက အျခား အာရွနဲ႔ အာဖရိက ႏိုင္ငံမ်ားသုိ႔ ဆက္လက္ ဦးတည္ျပီး အင္တာနက္ ရရွိရန္ ၾကိဳးပမ္းေပးမွု စနစ္က လူမဲ့ ေလယာဥ္ နဲ႔ ဲျဂိဳလ္တု ျဖစ္ပါတယ္။ လူမဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားသံုး မိုးပ်ံ

Read more »

ပင္လံုစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ မထိုးခင္က ျပည္ေထာင္စု ဆိုတဲ႕ စကားလံုး ျမန္မာ႔သမိုင္းမွာ မရွိဘူး။



တိုင္းရင္းသားေတြ လက္မွတ္၀ိုင္းထိုးလို႕ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္လာတဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Co-Founders မ်ားျဖစ္တယ္။ မူလပိုင္ရွင္မ်ား ျဖစ္တယ္။ Attachments မ်ားမဟုတ္ဘူး။ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ စိတ္မႏွံတဲ႕သူ နဲ႕ မူးယစ္ေဆးစြဲေနသူက လႊဲရင္ သူေတာင္းစား မရွိ ေအာင္ Self Sustain ျဖစ္ေနျပီး ျမန္မာ႔ ေျမရဲ႕ ၆၀% နဲ႕ လူဦးေရရဲ႕ ၄၀% ျဖစ္တယ္။ ဒါတင္မက ျပည္ေထာင္စုလို႕ ေအာ္ေနတဲ႕ အစိုးရတခုလံုး လည္ပတ္ေအာင္ သယံဇာတ ထုတ္ေပးတာလည္း အဲဒီ တိုင္းရင္းသားေဒသ။
တိုင္း ၇ တိုင္းရဲ႕ နယ္နမိတ္ကို ခ်ဲ႕ျပီး မဆြဲရင္ မိုးကုတ္လည္း မႏၱေလးတိုင္းထဲ ေရာက္စရာမရွိ။ ကေလးျမိဳ႕လည္း စစ္ကိုင္းတိုင္းထဲ ေရာက္စရာမလို၊ အစိုးရက ထုတ္မေရာင္းရင္ ေရႊလီျမိဳ႕လည္း တရုတ္ျဖစ္စရာမလို၊ ဖီေမာ၊ ေဂါ႕လန္၊ကန္းဖာ ၃ ရြာလည္း တရုတ္ျဖစ္သြားစရာမလို။
ျပည္မမွာ Dry Zone ဆိုတဲ႕ေနရာမွာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လို႕ ရရင္ ျပည္မက သူေတာင္းစားတြ ျမစ္ၾကီးနား၊ ဗန္းေမာ္၊ ဖားကန္႕အထိ လိုက္ေတာင္းစားစရာမလို။
ဒါေလးေတာင္ မသိဘဲ ဇာတိေသြး ျပေနတဲ႕ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ မေနခ်င္ရင္ ထြက္သြား လို႕ ေျပာတတ္တဲ႕ ငတ ေတြ ကိုယ္႔ပစၥည္းကိုယ္ ထုခြဲျပီး အသက္ထြက္သြားလည္း ႏွေမ်ာစရာမရွိဘူး။

Read more »

Friday, March 28, 2014

Updated with recent violence and security issue in Rakhine

FYI.. Dr. Kyaw Thu kaw nna shagun jaw ai re. Matut nna maja nga ga ai.

Hkungga let, Khon Ja


Dear all,

Pls be updated with recent violence and security issue in Rakhine and role
of civil society  .
1. we are in touch with contacts from Sittwe , Bu Thee Taung and Maung Daw .
2. The case occurred on 26 and local CS leaders and Buddhist monks tried to
control the situation and managed to protect the INGO and UN staff
3. On 27th, it went out of control and all INGO and UN offices were
attacked and Gov helped evacuation. ( Note; some suspicion of hands behind
this )
4. *Death of 13 old girl from gunshot was recently reported and tension
likely to become high.*( this afternoon is her funeral )
5.  13 staff from CARE in Bu Thee Taung are now with self evacuation plan
and I  connects them with local CS leaders from Bu Thee taung and sittwe to
provide security ,reported to UN RC team, MPC, Rakhine Gov and also update
CARE office about measures.
6. I also contacted UN team in Maung Daw  for evacuation . ( Note there are
some Expats in WFP team ) .
7. I also informed UN Country  Representative, Nambia  office, President
office and Rakhine Gov and MPC.
8. Regular contacts with civil societies in Sittwe

Brief Risk analysis
1, these violence are direct link to tension from census
2. violence is seemed like targeted against INGO , UN and foreigners but is
direct link to census ( where Rakhine see international are behind the
census to support Rohinjas )
3. Potential spread of  tension to other areas particularly Ygn, MDL and
previous conflict affected areas.
4 . Rakhine community demand official apology from Gov for death of a 13
old girl - if Gov response is delayed or not clear, role of Buddhist monks
in Ma Ba Tha will be getting stronger and out of control


Recommendation.
1. to discuss  about mobilization of CSOs working on inter communal
conflict to monitor and report for early warning

Death of a girl staying in her house from strayed bullet  become a
very volatile issue.
Rakhine community more and more feel like Gov is not protecting them ,
in stead killing them.
They see that Gov is using census to allowing Rohinja in Rakhine.
They demanded official apology from Military as the gunshot was fired
from military.
But it is no chance for Military to apologize.
then Monks will come out to show their power and situation will be
very complex and out of control.




 စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ INGO ႏွင့္ NGO မ်ား ငွားရမ္းေနထုိင္ေသာ ေနအိမ္မ်ားကို
ခဲျဖင့္ပစ္ေပါက္မႈ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားၿပီး မတ္ ၂၇ ရက္တြင္ ပုဒ္မ ၁၄၄ အား
အခ်ိန္တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းကာ အေရးယူမည္ဟု
ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ေၾကညာ
 Published on: March 28, 2014
Written by:
သန္းလိႈင္ (စစ္ေတြ)
မတ္ ၂၇ ရက္ နံနက္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေက်ာင္းတက္လမ္းရပ္ကြက္ ေဂါက္ရီလမ္းတြင္
ျပႆနာမျဖစ္ေပၚေစရန္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ေနရာယူထားသည္ကို ေတြ႕ရစဥ္
စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ  INGO ႏွင့္ NGO  မ်ား ငွားရမ္းေနထိုင္ေသာ ေနအိမ္မ်ားကို
ခဲျဖင့္ ပစ္ေပါက္မႈ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ မတ္ ၂၇ ရက္တြင္ ပုဒ္မ ၁၄၄ အား
အခ်ိန္တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္လိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ မတ္ ၂၆ ရက္ ညပိုင္းက လူစုလူေ၀းျဖင့္ INGO ႏွင့္ NGO မ်ား
ငွားရမ္းေနထုိင္ေသာ ေနအိမ္မ်ားကို ခဲျဖင့္ ပစ္ေပါက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီးေနာက္
မတ္ ၂၇ ရက္တြင္လည္း  ခဲျဖင့္ပစ္ေပါက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

ခဲျဖင့္ ပစ္ေပါက္မႈ ျဖစ္ပြားရျခင္းမွာ INGO တစ္ခုမွ ႏိုင္ငံျခားသူတစ္ဦးက
သာသနာ့ အလံကုိ ခါးတြင္ပတ္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ခဲ့သျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ
ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ လူစုလူေ၀းျဖစ္ေပၚၿပီး ခဲမ်ားျဖင့္
ပစ္ေပါက္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္သည္ မတ္ ၂၆ ရက္ ည ၁၂ နာရီခန္႔ ၿပီးစီးသြားေသာ္လည္း မတ္ ၂၇ ရက္
နံနက္ ၉ နာရီခန္႔တြင္ ေက်ာင္းတက္လမ္းရပ္ကြက္၊ ေဂါက္ရီလမ္းရွိ
ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား တည္းခုိေနေသာ ေနအိမ္ေရွ႕သုိ႔ ေဒသခံမ်ား
ထပ္မံေရာက္ရွိလာၿပီး ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု  သိရသည္။
သက္ဆုိင္ရာက တာ၀န္ယူ ထိန္းသိမ္းခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအား
ငွားရမ္းထားသည့္ အျခားအိမ္မ်ားကုိလည္း ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ခဲ့မႈေၾကာင့္
လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ လူစုခြဲခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးႏွင့္ မွတ္တမ္းျပဳစုေရး ဆပ္ေကာ္မတီ
အတြင္းေရးမွဴး ဦး၀င္းၿမိဳင္က“မင္းဘာႀကီးလမ္းမွာ INGO  အဖြဲ႕က
ငွားရမ္းေနထုိင္တဲ့ အိမ္မွာ သာသနာ့အလံ လႊင့္ထားတာရွိတယ္။ အဲဒီမွာ
ႏုိင္ငံျခားသူ အမ်ဳိးသမီးက သာသနာ့ အလံကုိ ျဖဳတ္လုိက္တယ္။ အဲဒီလုိ
ျဖဳတ္လုိက္တာကုိ လမ္းသြားလမ္းလာေတြက ျမင္တယ္။ အဲဒါကုိေျပာၾကဆုိၾကေတာ့
လူေတြမ်ားလာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အဲဒီဂုိေဒါင္မွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသူနဲ႔
သူ႔ေယာက်္ားကုိ ထုတ္ေပးဖုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာလာေတာ့ ခဲနဲ႔ေပါက္တာေတြ ျဖစ္လာတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ရဲေတြကေခၚၿပီး ရဲရိပ္သာမွာ ေစာင့္ေရွာက္ထားေပးခဲ့တယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ည ၉ နာရီေလာက္မွာ Malteser ႐ုံးေတြအျပင္ တျခား႐ုံးေတြကုိလည္း
ခဲနဲ႔ပစ္ေပါက္မႈေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ လူအုပ္က မ်ားလာေတာ့ ရဲေတြက
အဓိက႐ုဏ္းႏွိမ္နင္းတဲ့ လက္နက္ေတြ ပစ္ေဖာက္ၿပီး လူစုခဲြခဲ့ရတယ္။
ထိခုိက္ဒဏ္ရာရသူေတာ့ မရွိဘူးလုိ႔ သိရတယ္။ အခုျဖစ္စဥ္ကုိ ၾကည့္ရတာေတာ့
သာသနာ့အလံကိစၥလုိ႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ အရင္က AZG ကုိထြက္သြားဆုိတာလည္း ရွိေနတယ္။
အခုလည္း သာသနာ့အလံကုိ ျဖဳတ္တယ္ဆုိတာ အိမ္ရွင္က သူ႔အိမ္မုိ႔ သာသနာ့အလံေထာင္တာ
ျဖဳတ္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူး ထင္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားသူကလည္း သာသနာ့အလံကုိ
ဘယ္အတုိင္းအတာအထိ လုပ္ခဲ့တယ္ဆုိ သူတုိ႔ကို ေမးျမန္းရဦးမယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။

မတ္ ၂၇ ရက္ မြန္းလြဲပိုင္းတြင္လည္း ေက်ာင္းတက္လမ္းရပ္ကြက္မွ
ႏိုင္ငံျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ငွားရမ္းထားသည့္ အိမ္တစ္အိမ္ကို ေဒသခံမ်ားက ခဲျဖင့္
ပစ္ေပါက္သည့္အျပင္ အိမ္အတြင္းပစၥည္းမ်ားကိုလည္း ၀င္ေရာက္ဖ်က္ဆီးမႈ
ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ မတ္ ၂၇ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူစုလူေ၀းျဖစ္ေပၚမႈတြင္
ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ လူစုခြဲခဲ့သျဖင့္ အသက္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္
မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရေသာ္လည္း ထိုသတင္းအတြက္
သက္ဆုိင္ရာတာ၀န္ရွိသူမ်ားထံမွ အတည္ျပဳခ်က္ ရရွိခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

ႏိုင္ငံျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ငွားရမ္းေနထုိင္ေသာ ေနအိမ္မ်ားကို
ခဲမ်ားပစ္ေပါက္ခဲ့မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖတစ္ဦးျဖစ္သူ
ဦးသန္းထြန္းက “သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာထည့္မယ္ ကိစၥအေပၚ ေဒါသထြက္ေနတာ
ရွိတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ႏုိင္ငံျခားသူတစ္ေယာက္က သာသနာ့အလံကုိ မဖြယ္မရာလုပ္တဲ့
ကိစၥကုိ ေဒါသမထြက္တဲ့လူ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒီကိစၥေတြဟာ သန္းေခါင္စာရင္း
မစတင္မီ INGO ေတြကပဲ ေသြးထုိးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြ လုပ္ေနတာလုိ႔ ျမင္တယ္။ ၂၀၁၂
ပဋိပကၡကလည္း INGO ေတြ ေၾကာင့္ျဖစ္လာသလုိ အခု သန္းေခါင္စာရင္း
ေကာက္မယ့္ကိစၥမွာလည္း INGO ေတြက လႈံ႕ေဆာ္ေနတယ္လုိ႔ သုံးသပ္မိပါတယ္” ဟု
ေျပာၾကားသည္။

အလံျဖဳတ္ယူခဲ့သူ အမ်ဳိးသမီးမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသူ Ms.Y Vonne Dunton (PP
No.214488402)  ျဖစ္ၿပီး Melteser အဖြဲ႕မွ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ၎ျပဳမူခဲ့ေသာ
အျပဳအမူအတြက္ မည္သို႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ ရွိသည္ကို ျပည္နယ္အစိုးရ တာ၀န္ရွိ
သူမ်ားထံ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရခဲ့ေပ။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၃၀ ရက္ နံနက္ပိုင္းက ဥကၠံၿမိဳ႕ အေနာ္ရထာရပ္ကြက္
ဥကၠံေစ်းအတြင္း အသက္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ ကိုရင္ေလး ရွင္ပုည၏ သပိတ္ကို
ဥကၠံၿမိဳ႕ပါးနီျပင္ေက်းရြာမွ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မ၀င္း၀င္းစိန္က ၀င္တိုက္မိရာမွ
ကိုရင္ေလး၏ သပိတ္က်ကြဲၿပီး ဥကၠံ ပဋိပကၡ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္စဥ္ႏွင့္
ပတ္သက္၍ ဥကၠံပဋိပကၡကို စတင္ေစခဲ့သူ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မ၀င္း၀င္းစိန္ႏွင့္
မခင္မာသိန္းတို႔ ႏွစ္ဦးအား သာသနာေတာ္ ၫႈိးႏြမ္းေစမႈ ပုဒ္မ ၂၉၅ (က) ျဖင့္
တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ံုးက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၅ ရက္တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ႏွစ္စီ
က်ခံေစရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

သို႔ျဖစ္ရာ  ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားျခင္းအေပၚ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ား
ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာ၌ တရားမွ်တမႈအတြက္ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ရွိေနျခင္း၊
တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အားနည္းမႈမ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္
အေျခအေနမ်ားမွာ ပိုမိုဆိုးရြားစြာ ျဖစ္ေပၚလာေလ့ရွိေၾကာင္း ျပည္သူမ်ားအၾကား
သံုးသပ္ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိေနသည္။

ယခုျဖစ္စဥ္မ်ားေၾကာင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ယခင္သတ္မွတ္ထားသည့္ ညမထြက္ရအမိန္႔ ည ၁၂
နာရီမွ နံနက္ ၄ နာရီအစား ည ၆ နာရီမွ နံနက္ ၆ နာရီသို႔
ျပန္လည္ျပင္ဆင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းစစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္၍ လိုအပ္ေသာ အေရးယူမႈ
ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွတစ္ဆင့္ မတ္ ၂၇
ရက္ ညပိုင္းက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ပြား
   အုိင္အင္န္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္း ႏုိင္ငံျခားသူတစ္ဦး သာသနာ့အလံကုိ
မဖြယ္မရာလုပ္ေၾကာင္း သတင္းထြက္ေပၚရာမွ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား စတင္ျဖစ္ပြားၿပီး
ေဒါသထြက္ေနေသာ ေဒသခံမ်ားက ကုလႏွင့္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္းမ်ား၏
႐ံုးႏွင့္ေနအိမ္ ၃၀ ခန္႔ကုိ ဖ်က္ဆီး
 *Published on:* Friday 2014-03-28
 Issue No:
No.338 Friday, March 28, 2014 <http://www.7daydaily.com/issue/2014-03-28>
  Author:
ေအာင္ခိုင္ <http://www.7daydaily.com/profile/67>
 Location:
ရန္ကုန္ <http://www.7daydaily.com/location/5495>


   စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ယူအင္န္ႏွင့္ အိုင္အင္န္ဂ်ီ အို ႐ံုးအခ်ိဳ႕ႏွင့္
ဝန္ထမ္းမ်ား၏ေနအိမ္ မ်ား ဖ်က္ဆီးခံရၿပီးေနာက္ မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ ရန္ကုန္သို႔
ျပန္ေရာက္လာေသာ ဝန္ထမ္းအခ်ိဳ႕ (ဓာတ္ပံု− ေအပီ)

အုိင္အင္န္ဂ်ီအိုတစ္ခုမွ ႏုိင္ငံျခားသူ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက သာသနာ့အလံကို မဖြယ္မရာ
ျပဳလုပ္သည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ေပၚရာမွတစ္ဆင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ တြင္
႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ေသနတ္ျဖင့္
အႀကိမ္ႀကိမ္ မုိးေပၚေထာင္၍ ပစ္ေဖာက္ထိန္းသိမ္းခဲ့ရေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

မတ္လ ၂၆ ရက္ ညပုိင္းမွ စတင္ခဲ့ေသာ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကုလႏွင့္
အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေနအိမ္၊ ႐ံုးအေဆာက္အအံု ၃၀ ခန္႔
ပ်က္စီးခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအပါအဝင္ ဝန္ထမ္း ၇၄ ဦးကို
လံုၿခံဳေရးအေစာင့္အေရွာက္ျဖင့္ ထားရကာ အခ်ိဳ႕ကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔
ပုိ႔ေဆာင္လုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ သတင္းရရွိသည္။

ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္တြင္ စတင္ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့ေသာ  အိုင္အင္န္ဂ်ီအို၀န္ထမ္း
ႏိုင္ငံျခားသူႏွင့္ ၎၏ခင္ပြန္းတုိ႔ကို ရန္ကုန္သို႔  ပို႔လိုက္ၿပီဟု
အစိုးရတာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕ကမူ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္
ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ထားေၾကာင္း ေျပာသည္။

႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ မတ္လ ၂၆ ရက္ ညပုိင္းမွစတင္၍ မတ္လ ၂၇ ရက္ ညေနအထိ
ေလးႀကိမ္၊ ေလးေနရာခန္႔ ေသနတ္မုိးေပၚေထာင္၍ ပစ္ခတ္လူစုခြဲခဲ့ရၿပီး ပုဒ္မ ၁၄၄
ညမထြက္ရအမိန္႔ကုိ နံနက္ ၆ နာရီမွ ည ၆ နာရီအထိ အခ်ိန္တုိးျမႇင့္လုိက္ေၾကာင္း
ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ယခင္က စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ပုဒ္မ ၁၄၄ ကို ည ၁၂ မွ နံနက္ ၆ နာရီထိ
သတ္မွတ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

မတ္လ ၂၆ ရက္ ည ၆ နာရီေက်ာ္တြင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ Malteser International မွ
ႏုိင္ငံျခားသူ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက ၎တုိ႔ ငွားရမ္းေနထုိင္ရာ ေနအိမ္တြင္
လႊင့္ထူထားေသာ သာသနာ့အလံကုိ ျဖဳတ္ခ်၍ ေဘာင္းဘီခါးၾကားထဲတြင္ ထုိးထည့္ကာ
ထဘီကဲ့သို႔ ပတ္သြားသည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာရာမွ လူစုလူေဝး
စတင္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းသာသနာ့အလံသည္ သန္းေခါင္စာရင္းကုိ
သပိတ္ေမွာက္သည့္အေနျဖင့္ လႊင့္ထူထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ႏုိင္ငံျခားသူက
ထဘီကဲ့သို႔ ဝတ္ဆင္၍ လမ္းေပၚေလွ်ာက္သြားေနသည္ကုိ ေဒသခံအခ်ိဳ႕က ျမင္ေတြ႕ရာမွ
သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႔ၿပီး ည ၈နာရီခန္႔တြင္ Malteser အဖြဲ႕ေနအိမ္ေရွ႕တြင္
လူရာဂဏန္းခန္႔ စုေဝးလာၿပီး ခဲမ်ားျဖင့္ စတင္ပစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း
 ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ Malteser International  ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ Johannes Kaltenbach
ကမူ အိမ္၀န္ထမ္းတစ္ဦးလႊင့္ထူထားေသာ သာသနာ့အလံကုိ ၎တို႔ Pro-gramme
 Coordinator က အဖဲြ႕အစည္း၏ ဘာသာေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္
အကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ မေရာေထြးေစသည့္ မူ၀ါဒအရ
ဖယ္ရွားခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး မဖြယ္မရာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း DVB
သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာၾကားထားသည္။

ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက  လာေရာက္ထိန္းသိမ္းခဲ့ေသာ္လည္း လူထုအင္အားေထာင္ဂဏန္းထိ
ေရာက္ရွိလာၿပီး အျခားအင္န္ဂ်ီအို႐ံုးမ်ားကုိပါ ခဲျဖင့္ပစ္ေပါက္မႈမ်ား
ရွိလာသည့္အတြက္ ည ၁၁ နာရီ ေက်ာ္ ၁၂ နာရီခန္႔တြင္ ေသနတ္အခ်က္ ၃၀ ခန္႔
ပစ္ေပါက္လူစုခဲြခဲ့ရေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႕မွ သတင္းရရိွသည္။

‘‘အိမ္ထဲမွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံသား  ၁၁ ဦးကုိ
ေခၚထုတ္ၿပီးပါၿပီ။ မုိးေပၚပစ္လူစုခြဲခဲ့ရတယ္။ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတာမရိွပါဘူး’’ဟု
ရခုိုင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႕ အရာရိွတစ္ဦး က မတ္လ ၂၆ ရက္ ညဥ့္သန္းေခါင္ေက်ာ္တြင္
ေျပာၾကားခဲ့သည္။

စစ္ေတြေဒသခံျပည္သူမ်ားက ယင္းႏုိင္ငံျခားသူသည္ သာသနာ့အလံကုိ မဖြယ္မရာလုပ္
ေစာ္ကားသည့္အတြက္ ဥပေဒႏွင့္ အညီ အေရးယူေပးရန္ လုိလား၍
စတင္ေတာင္းဆုိခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ယခင္ကပင္ အိုင္အင္န္ဂ်ီအိုမ်ားအေပၚ
မယံုၾကည့္သည့္အတြက္ ၎၏လုပ္ရပ္မွာ ပဋိပကၡမ်ားကုိ လႈံ႔ေဆာ္သလိုျဖစ္ေနေၾကာင္း
ေျပာသည္။

မတ္လ ၂၇ ရက္ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း သာသနာ့အလံကုိ မဖြယ္မရာျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္
မေက်မနပ္ျဖစ္ေနသည့္ ေဒသခံမ်ား ျပန္လည္စုေ၀းလာၿပီး ကုလ
လက္ေအာက္ခံအဖဲြ႕အစည္းမ်ား အပါအ၀င္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိအဖဲြ႕ ေနအိမ္မ်ား၊
႐ံုးမ်ားကုိ ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႕မွ
သတင္းရရိွသည္။

‘‘ဒီေနရာမွာစုလုိက္၊ လံုၿခံဳေရးေတြသြားလုိက္၊ ေနာက္တစ္ေနရာမွာျဖစ္လိုက္ဆိုေတာ
နည္းနည္း အခက္အခဲရိွပါတယ္’’ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႕ အရာရိွတစ္ဦးကေျပာသည္။

မတ္လ ၂၆ ရက္ ညပုိင္းမွ စတင္၍ မတ္လ ၂၇ ရက္ ညေနပုိင္းအထိ ေနအိမ္ ၃၀ ခန္႔
ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရေၾကာင္း သတင္းရရိွသည္။ ထို႔အျပင္ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနအရ ပုဒ္မ ၁၄၄
ညမထြက္ရအမိန႔္ကုိလည္း အခ်ိန္တိုးျမႇင့္ခဲ့ေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႕မွ
သတင္းရရိွသည္။

‘‘ဒီေန႔အေျခအေနကေတာ့  အေသးစိတ္မသိရေသးဘူး။ အိုင္အင္န္ဂ်ီအိုတခ်ိဳ႕လည္း
ရန္ကုန္ျပန္ပါ ၿပီ။ ပုဒ္မ ၁၄၄ ကုိ မနက္ ၆နာရီ ည ၆နာရီတိုးလုိက္တယ္’’ဟု
ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႕ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ဦး၀င္းၿမိဳင္က မတ္လ ၂၇ ရက္
ညေနပုိင္းက ေျပာသည္။

ယူအင္န္ႏွင့္ အိုင္အင္န္ဂ်ီအိုမ်ားမွ ၀န္ထမ္းမ်ားအား ၎တို႔ဆႏၵအရ
စစ္ေတြဟိုတယ္တြင္ ၂၅ ဦး၊ ရဲတပ္ရင္း ရိပ္သာတြင္ ၄၀ ဦးကုိ လံုၿခံဳေရးျဖင့္
ေစာင့္ေရွာက္ထားၿပီး ၉ ဦးမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေလေၾကာင္းခရီးျဖင့္
ပို႔ေဆာင္လိုက္ေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႕အရာရိွတစ္ဦးက မတ္လ ၂၇ ရက္ ည ၈
နာရီေက်ာ္တြင္ ေျပာသည္။

‘‘ဒီေန႔ သံုးႀကိမ္ သံုးေနရာေလာက္ မိုးေပၚေထာင္ပစ္ လူခဲြခဲ့ရပါတယ္’’ဟု
အထက္ပါအရာရိွကဆိုသည္။

အဆုိပါ သာသနာ့အလံကုိ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့သည္ဟု ဆိုေသာ Malteser ၀န္ထမ္းမွာ မည္သည့္
ႏုိင္ငံသားျဖစ္သည္ကုိ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႕သုိ႔ ဆက္သြယ္ေမး ျမန္းေသာ္လည္း
အတည္ျပဳ ခ်က္မရေသးေပ။

ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံ႐ံုးမွလည္း ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႕အစည္းမ်ားကုိ
ပစ္မွတ္ထားသည့္ လူအုပ္စုဖဲြ႕အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အနည္းဆံုး
အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား သံုးဦး ပါေသာ အိုင္အင္န္ဂ်ီအို၀န္ထမ္းမ်ားကို
ေဘးကင္းလံုၿခံဳရာသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးခဲ့ရသည့္ ယမန္ေန႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္
ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚ ေလးေလးနက္နက္စုိးရိမ္ေၾကာင္း မတ္လ ၂၇ရက္က
သတင္းထုတ္ျပန္သည္။

တည္ၿငိမ္သည့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွ႔င္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္မႈကို ဖန္တီး
ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားကို
ေရရွည္ခုိင္မာသည့္ေျဖရွင္းနည္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္လည္း
ျပည္ေထာင္စုအစုိးရအဖြဲ႕သုိ႔ ဆက္လက္တုိက္တြန္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တြင္
ေဖာ္ျပထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ကမၻာကုလသမဂၢအဖြဲ႕ႏွင့္ ၿဗိတိသွ်သံ႐ုံးတုိ႔ကလည္း စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္
ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍
ေလးေလးနက္နက္စုိးရိမ္ပူပန္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္အသီးသီး ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈမ်ားဆုိင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို
အဟန္႔အတားမရွိ  လုံၿခဳံစိတ္ခ်စြာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္မွာ
အဓိကအေၾကာင္းအရာျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ အေျခအေနကို
နီးကပ္စြာေစာင့္ၾကည့္ေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္သံ႐ုံးက မတ္လ ၂၇ရက္တြင္
သတင္းထုတ္ျပန္သည္။

ကုလအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေနအိမ္ႏွင့္ ႐ုံး သုံးဆယ္ခန္႔
ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရၿပီး ပုဒ္မ ၁၄၄ အခ်ိန္တုိးျမႇင့္လုိက္မႈေၾကာင့္ အေျခအေန
ၿငိမ္သက္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ ဦးသန္းထြန္းက မတ္လ ၂၇ ရက္
ညပုိင္းကေျပာသည္။

ထို႔ျပင္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္
မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားထြက္ေပၚေနေသာ္လည္း
ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရက အတည္ျပဳခ်က္မေပးေပ။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ကုလအပါအ၀င္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိအဖြဲ႕အစည္း
ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ရွိၿပီး အစုိးရႏွင့္ နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာထုိး လုပ္ကိုင္ေနေသာ
အဖြဲ႕အစည္း (၁၅)ဖြဲ႕ ပါ၀င္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စုအစုိးရက တရား၀င္ေျပာၾကားထားသည္။



   - စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားေသာအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြက္ အေမရိကန္ႏွင့္
   ၿဗိတိန္သံ႐ုံး၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕တို႔က အေျခအေနကို အထူးစိုးရိမ္ေၾကာင္း မတ္လ ၂၇
   ရက္တြင္ ေၾကညာခ်က္ အသီးသီး ထုတ္ျပန္သည္။



   - အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကုလႏွင့္ အိုင္အင္န္ဂ်ီအို အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏
   ေနအိမ္ႏွင့္ ႐ုံး ၃၀ခန္႔ပ်က္စီးၿပီး ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအပါအ၀င္ ၀န္ထမ္း ၇၄ ဦး
   လုံၿခဳံေရးအတြက္ အစိုးရက ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ထားရသည္။



   - မတ္လ ၂၇ ရက္မွစတင္၍ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ည ၆ နာရီမွ နံနက္၆ နာရီထိ
   ညမထြက္ရအမိန္႔ အရွိန္တိုးျမင့္လိုက္သည္။



   - အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ပြားစဥ္ ေလးေနရာခန္႔တြင္ ေသနတ္ျဖင့္မိုးေပၚေထာင္၍
   ပစ္ကာ လူစုခြဲခဲ့သည္။



best
Kyaw Thu

Read more »

ရခိုင္မ်ဳိးခ်စ္မ်ား မ်က္လုံးဖြင့္ၾကပါ


======================
(ဧရာ၀တီ)
ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ျပႆနာမ်ား တခုၿပီးတခု ျဖစ္လာေနျခင္းသည္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားအတြက္ အထူး သတိထား ေနထိုင္ရမည့္ အေျခအေန ျဖစ္ပါသည္။
အခုရက္ပိုင္းအတြင္း ႏုိင္ငံတကာ NGO ၀န္ထမ္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသမီးတဦးက ၎တို႔၏ ႐ုံးတြင္လႊင့္ထူ ထားသည့္ သသနာ့ အလံအား ျဖဳတ္ခ်မႈေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ပဋိပကၡသည္ က်ယ္ျပန္႔သြားသည့္အျပင္ အျပစ္မရွိေသာ ကေလးငယ္ တဦး၏ အသက္ကိုပါ ေပးဆပ္လိုက္ရသည္။
ျပႆနာမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ လႈံ႔ေဆာ္ေနသည့္ အဖြဲ႔အစည္းတရပ္ သို႔မဟုတ္ စြမ္းအားရွင္၊ သို႔မဟုတ္ လူမိုက္ဂုိဏ္း ကဲ့သို႔ အုပ္စုတစုကို ေမြးျမဴ၍ လႈပ္ရွားခိုင္းေစမႈမ်ား ရွိေနသလားဟုလည္း သံသယျဖစ္မိပါသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္-ဘဂၤါလီ(မြတ္စလင္)အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွစ၍ ရခိုင္ေဒသတြင္း၌ ျပႆနာမ်ား လုံး၀ ၿငိမ္းေအးမႈ မရွိဘဲ တခုမဟုတ္တခု ျဖစ္ပြားေနသည္မွာ သမား႐ုိးက် မဟုတ္ဟု ယူဆပါသည္။
အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္ ဘာသာေရးကုိ မ်က္စိစုံမွိတ္ ဦးစားေပးလြန္းသည့္ ရခိုင္မ်ဳိးခ်စ္ တခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ပင္ ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္လို သူမ်ား၊ ပုဂၢိဳလ္ေရး ေက်ာ္ၾကားလိုသူမ်ားက ရခိုင္ေဒသအား အသုံးခ်စရာ ေနရာတခုအျဖစ္႐ႈျမင္လာၿပီး ဘာသာေရးကုိ ခုတုံး လုပ္၍ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈ အသြင္ေဆာင္သည့္ လႈပ္ရွားမႈတခ်ဳိ႕ လုပ္ေဆာင္လာၾကသည္ကို သတိထားမိသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်က္အား သတိျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္သည့္ ရခိုင္အမ်ဳဳိးသားေရး ေခါင္းေဆာင္ တခ်ဳိ႕သာရွိၿပီး အမ်ားစုကမူ အေလး ထားမႈ မရွိၾကေပ။
ရခိုင္ေဒသ၏ လက္ရွိ အေျခအေန အရပ္ရပ္သည္ ထိလြယ္ရွလြယ္သည့္ အေနအထား ျဖစ္ေန၍ မ်ဳိးခ်စ္မ်ား အေနျဖင့္ မ်က္စိ ဖြင့္၊ နားဖြင့္၍ အထူး သတိထား လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိခ်င္သည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးသည္အထိ ရခိုင္ေဒသ၌ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာႏိုင္ဖြယ္ ရွိပါသည္။
ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္ ဘာသာေရးကုိ အေလးထားသည့္ လူမ်ဳိးအျဖစ္ အမ်ားက လက္ခံထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ေဒသတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ားသည္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား မ်ဳိးမေစာင့္၍ ျဖစ္ပြားေနျခင္း မဟုတ္ ဆိုသည္ကုိ အားလုံး က သိရွိၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း မ်ဳိးေစာင့္တရားမ်ားကုိသာ ေဟာၾကားေနၾကသည္မွာလည္း စဥ္းစားစရာပင္။ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္ တခ်ဳိ႕က ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ အတြင္းကလည္း မ်ဳိးေစာင့္တရားမ်ား ေဟာခဲ့ ၾကပါသည္။ မႏၲေလးမွ ဦး၀ီရသူသည္လည္း ယခုလဆန္းပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ အမ်ားအျပားသို႔ လွည့္၍ မ်ဳိးေစာင့္တရား ေဟာၾကားခဲ့ ေသးသည္။
ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ေဒသမ်ား၌ ေဟာမည့္ တရားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တရားဟုသာ အမည္ ေပးသင့္ပါသည္။ ဒုကၡမ်ဳိးစုံ ႀကဳံေတြ႔ခံစားေနၾကရသည့္ အေျခအေနတြင္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသည္ မိမိတို႔ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ား ေျပေပ်ာက္ေစရန္ မည္သည့္ တရားကုိ ေဟာသည္ျဖစ္ေစ နာယူရန္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၾကသည္။ အမ်ားစုမွာ ဘာသာေရးကုိ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ေရာ၍ စဥ္းစားျခင္း မရွိ၊ စိတ္၀င္စားမႈ မရွိၾကပါ။ သို႔ေသာ္ ရခိုင္လူမ်ဳိး အမ်ားစုသည္ အမ်ဳိးသားေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္ ေသြးဆူလြယ္ျခင္း၊ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ လြန္ကဲျခင္း တို႔ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ လႈံ႔ေဆာ္ရလြယ္ကူသည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။
အစိုးရ အာဏာပိုင္ အဆက္ဆက္သည္ ႏိုင္ငံေရးကုိ ဘာသာေရးႏွင့္ေရာ၍ အသုံးခ်ခဲ့သည့္ သာဓကမ်ား ရွိခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္ေဒသတြင္း မ်ဳိးေစာင့္ တရားမ်ား ေဟာခဲ့ၾကသည့္ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္မ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္လည္း ႏိုင္ငံေရး ပေယာဂ ကင္းမကင္းႏွင့္ မည္သူမ်ား ရွိႏိုင္မည္နည္းဟု ေမးခြန္း ထုတ္သူမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ မ်ဳိးေစာင့္ တရားေဟာျခင္းသည္ အေနာက္တံခါးကုိ ကာကြယ္ရန္ဟု ျမင္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။ အေနာက္တံခါး အမွန္ တကယ္ က်ဳိးပ်က္ခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားပင္ ေက်ာ္လြန္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့စဥ္ကလည္း အေနာက္တံခါးကုိ စိတ္ႀကိဳက္ဖြင့္၍ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အေၾကာက္တရားျဖင့္ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္၌ မည္သည့္ မ်ဳိးခ်စ္ ပုဂၢိဳလ္ကမွ် ေ၀ဖန္မႈ၊ ကန္႔ကြက္မႈ မလုပ္ရဲခဲ့ၾကေပ။
စစ္အစိုးရ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံျပဳထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ(ႀကံ့ခိုင္ေရး ပါတီ)သည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၎တို႔ အႏိုင္ရေရး အတြက္ ႏိုင္ငံသား မဟုတ္သည့္ ရခိုင္ျပည္တြင္းက ဘဂၤါလီ ၅ သိန္းေက်ာ္ကုိ အျဖဴေရာင္ ကတ္မ်ား ထုတ္ေပး၍ ပါတီ ေထာင္ျခင္း၊ မဲေပးျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေပးခဲ့ၾကသည္။
လက္ရွိ အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီသည္ ရခိုင္ေဒသ၌ အႏိုင္ရရွိရန္ နည္းလမ္းစုံျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ္လည္း ၎တို႔ေမွ်ာ္မွန္း သည့္ အတိုင္း ျဖစ္မလာခဲ့ေပ။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီကသာ ကုိယ္စားလွယ္ေနရာအမ်ားစု အႏိုင္ရခဲ့ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ရခိုင္ ျပည္နယ္၏ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ တာ၀န္ခံ တခ်ဳိ႕သည္ ရခိုင္ပါတီ အေပၚ မလိုမုန္းထားမႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသည္လည္း ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရး၊ စစ္တပ္သိမ္း လယ္ေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရး၊ ေဒသထြက္ သယံဇာတမ်ားကုိ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား အက်ဳိးခံစားခြင့္ရေရး စသည့္ အေရးမ်ား အျပင္ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး တို႔ကုိ လည္း မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကေတာ့ေပ။
ရခိုင္ျပည္နယ္အား စစ္အာဏာရွင္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ကာလမ်ား၌ လယ္သိမ္း၊ ယာသိမ္းၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာမ်ား စသည့္ အဘက္ဘက္မွ ခြ်တ္ယြင္းလာမႈေၾကာင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ မိမိတို႔ ေဒသအားစြန္႔ခြာ၍ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ အလုပ္အကိုင္ ရရွိေရးတို႔အတြက္ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ေဒသ အသီးသီးသို႔ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္ အႏွံ႔အျပားႏွင့္ျပည္ပ ႏိုင္ငံအသီးသီးသို႔ ထြက္ခြာသြားၾက၍ ရခိုင္ေဒသ၌ ယခုအခါ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတခ်ဳိ႕သာ က်န္ပါေတာ့သည္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ေက်းရြာမ်ား၌ အမ်ဳိးသားမ်ား မရွိေတာ့၍ အသုဘ အေလာင္းကုိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကိုယ္တိုင္ ထမ္းပုိး၍ သခ်ဳႋင္း သို႔ ပို႔ေဆာင္ သၿဂႋဳဟ္ ေနၾကသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားကုိလည္း ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ျမင္ေတြ႔လာရသည္။ ရခိုင္ ပညာတတ္အမ်ားစုသည္လည္း မိမိတို႔ ပညာႏွင့္လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မည့္ အလုပ္အကိုင္ ရရွိေရး၊ ပညာ ဆက္လက္ သင္ၾကားေရးတို႔ အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လက္ရွိေနထိုင္သည့္ လူဦးေရ ၃ သန္းေက်ာ္ရွိသည္ဟု အစိုးရ၏ ၂၀၁၁ စာရင္းမ်ားက ေဖာ္ျပ ထားသည္။ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ႏိုင္ငံ အသီးသီးရွိ ရခိုင္လူမ်ဳိး လူဦးေရ စုစုေပါင္းသည္ ၅ သန္းေက်ာ္ ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။
အစိုးရက ရခိုင္ေဒသထြက္ သစ္၊ ၀ါး၊ ပင္လယ္ထြက္ကုန္၊ လယ္ယာထြက္ကုန္ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္း အျပင္ ေဒသထြက္ သယံဇာတ ပစၥည္းမ်ားကုိ ႏိုင္ငံတကာသုိ႔သာ ေရာင္းစားလ်က္ရွိသည္။ သို႕ေသာ္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ စက္႐ုံ အလုပ္႐ုံ တခုမွ မရွိေပ။ ၀န္ထမ္း ဦးေရ အနည္းငယ္ႏွင့္ ပုံမွန္ မလည္ပတ္ႏိုင္သည့္ ေက်ာက္ေတာ္ သၾကားစက္အေဟာင္း တခုတည္းသာ ရွိေနသည္မွာလည္း ထူးဆန္းဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနသည္။ ေက်ာက္ျဖဴစီမံကိန္းကဲ့သို႕ စီမံကိန္းတခ်ဳိ႕ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေနသည့္တိုင္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေအာက္ေျခသိမ္း အလုပ္ၾကမ္းသမား အဆင့္ကုိပင္ ရရွိရန္ မလြယ္ ကူေပ။
ေဒသ အသီးသီးသို႔ ေရာက္ေနသည့္ ရခိုင္ပညာတတ္မ်ား၊ လူငယ္မ်ား၊ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ မိမိတို႔ ေဒသကုိ ျပန္လိုၾကသည့္တိုင္ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးမႈေၾကာင့္ ျပည္ေတာ္ျပန္ရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိေနၿပီး အခြင့္အလမ္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက အေ၀းေရာက္ ရခိုင္လူမ်ဳိး အမ်ားစုမွာ အိမ္ျပန္ရန္ အဆင္သင့္ရွိေနသည္။
ရခိုင္ေဒသ၌ လူဦးေရ ၃ သန္းေက်ာ္အနက္ ဘဂၤါလီ ဦးေရသည္ တသန္း၀န္းက်င္အထိ ရွိသည္ဟု အစိုးရက ဆိုသည္။ အစိုး ရ အာဏာပိုင္မ်ားက ဘဂၤါလီမ်ားကို ရခိုင္ေဒသမွလြဲ၍ တျခားမည့္သည့္ ေဒသသို႔မွ် သြားေရာက္ခြင့္မျပဳဘဲ ပိတ္ေလွာင္ ထား သည္။ ဘဂၤါလီမ်ားအား တေနရာတည္း၌ စုၿပံဳ ေလွာင္ပိတ္ထားျခင္းကပင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရန္ ေမြးထားသည္ႏွင့္ တူေနသည္။ ရခိုင္ လူမ်ဳိးမ်ားကလည္း ထိုသို႔ ယုံၾကည္ထားၾကသည္။ အလားတူ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားကာ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ စသည့္အရာရာ ကြဲျပားေသာ လူမ်ဳိး ၂ ခု ကို အတူ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ရန္လည္း ယခုအေျခအေနတြင္ မလြယ္ကူေသးပါ။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တြင္း၌ ျပႆနာ အရပ္ရပ္သည္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥျဖစ္၍ စိတ္ခံစားမႈအတိုင္း မလုပ္ေဆာင္မိေစရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ ထို႔အတူ အျမင္မတူ ကြဲျပားေနၾကသည့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပါတီမ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ မတူညီသည္မ်ားကို ေဘးဖယ္၍ လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အေရးႀကီးသည့္အခိ်န္အခါဟုလည္း ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၏ လက္ရွိ ပဋိပကၡမ်ားသည္ အတိမ္းအေစာင္း မခံႏိုင္သည့္ အေျခအေနျဖစ္ေန၍ ငါႏွင့္မတူ ငါ့ရန္သူဟု သေဘာထားမ်ား ကုိင္စြဲ၍ စည္းလုံးမႈ၊ ညီညြတ္မႈ အားနည္းေနမည္ ဆိုပါက ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနေသာ ရခိုင္ျပည္သည္ နာလန္ျပန္ထူႏိုင္မည္ မဟုတ္ေတာ့ေခ်။
Like ·  · 
  • Hkawn Tsin and 11 others like this.
  • Aung Moekyaw ဦးဝီရသူ ရခိုင္ ကျပန္တာနဲ႕ ျပႆနာေတြျဖစ္
    လာတာ တိုက္ဆိုင္တာေတာ႕မဟုတ္ေလာက္ဘူး

Read more »

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ အားရစရာ မရွိေသးဘူး”

ဦးလနန္, KIO/KIA, လိုင္ဇာ ,ကခ်င္, ၿငိမ္းခ်မ္ေရး, အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး, တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
ဦးလနန္ (ဓာတ္ပံု – စိုင္းေဇာ္ / ဧရာ၀တီ)
ဦးလနန္သည္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ကို ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ဝင္ေရာက္လာၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ အထိ ေက်ာင္းဆရာ အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ အထိ KIO ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ အမ်ိဳးသား ညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ မွ ၂၀၁၀ အထိ KIO တြင္ တုိင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဘက္သို႔ေရာက္ရွိၿပီး KIO တြဲဖက္ အတြင္း ေရး မႉး တာ၀န္ယူထားသူ ျဖစ္သည္။
ဦးလနန္အား လက္ရွိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး အေျခအေနမ်ားကို ဧရာဝတီ သတင္းဌာန ျမန္မာ ပိုင္း သတင္းေထာက္ နန္းဆုိင္ႏြမ္ ႏွင့္ အဂၤလိပ္ပိုင္း သတင္းေထာက္ ရင္စႏိုင္းတို႔က ကခ်င္ျပည္နယ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ရွိ KIO ဌာနခ်ဳပ္ တြင္ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါသည္။
ေမး။      ။ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(KIA) နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ လက္ရွိ တုိက္ပြဲ အေျခအေန ဘယ္လို ရွိပါသလဲ။
ေျဖ။       ။ တိုက္ပြဲေတြေတာ့ ေလ်ာ့တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ အၿမဲ တမ္း ေဆြးေႏြးတဲ့ ေနရာမွာ တုိက္ပြဲ အရွိန္၊ အႀကိမ္ အေရအတြက္ ေလ်ာ့က်ဖို႔ ေဆြးေႏြးတာ ရွိတယ္။ တုိက္ပြဲက နည္းေတာ့ နည္း တယ္။မရွိဘူး လံုးဝ ေပ်ာက္သြားၿပီေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အခုျဖစ္တဲ့ တုိက္ပြဲက ပံုစံ ကြဲျပား သြားတယ္။ အရင္တုန္းက အတင္း အဓမၼ ထိုးစစ္ ဆင္မယ္။ အခုေတာ့ အတင္း အဓမၼ ထုိးစစ္ ဆင္တဲ့ ပံုစံ မဟုတ္ဘဲ က်ေနာ္တုိ႔ ရွိတဲ့ စခန္းကို အလစ္ ဝင္တုိက္တဲ့ တုိက္ပြဲ ပံုစံ ရွိတယ္။ တိုက္ပြဲေတာ့ လံုးဝ မရွိဘူးလို႔ ေျပာလုိ႔ မရေသးဘူး။ တုိက္ပြဲေတာ့ ရွိတယ္။ ျဖစ္ေပၚတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြက ေျပာင္း တယ္။
ေမး။      ။ တုိက္ပြဲပံုစံ ေျပာင္းတယ္ ဆုိတာက ဘယ္လုိ ေျပာင္းသြားတာလဲ။
ေျဖ။      ။ အရင္တုန္းကေတာ့ အင္နဲ႔အားနဲ႔ေပါ့။ ထိုးစစ္ကို သံုးေလးေၾကာင္းနဲ႔ ထိုးစစ္ဆင္တာေပါ့။ အခုေတာ့ အဲဒီလုိ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ KIA ရဲ့ ဘယ္ေရွ႕တန္း စခန္း အလစ္ ဝင္တုိက္လုိ႔ ရမယ္ ဆုိတဲ့ အကြက္က်က် စီစဥ္တာေပါ့။ တခ်ိဳ႕ ေနရာကေတာ့ ဝင္တုိက္ ဝင္စီးၿပီးမွ တပတ္ႏွစ္ပတ္ေန ျပန္ဆုတ္ သြားတဲ့ ဟာမ်ိဳး၊ ဒါေပမယ့္ တုိက္ပြဲကေတာ့ ျဖစ္သြားၿပီ၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ လူေတြကလည္း ေနရာ ဖယ္ ေပး လုိက္ရတာ ရွိတာေပါ့။ သူတုိ႔ေတြ႔လည္း အ့ဲဒီမွာ တပတ္ တႏွစ္၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ တလေလာက္ ေနၿပီး ျပန္ဆုတ္ သြားတယ္။ ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရက နယ္ေျမသိမ္းတဲ့ တုိက္ပြဲ ပံုစံ မဟုတ္ဘဲ ဝင္စီးၿပီး အလစ္ ဝင္တုိက္တာေပါ့။ ျမန္မာအစိုးရ စစ္ေၾကာင္းက ၾကားဝင္ၿပီးေတာ့ ျဖတ္တိုက္တာမ်ိဳး လုပ္ေတာ့ သူတုိ႔ရွိတဲ့ စခန္းကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အလစ္ ဝင္တုိက္ၿပီး ပံုစံ ေျပာင္း လာတာေပါ့။ အစိုးရ စစ္တပ္ကေတာ့ ခုနက ေျပာသလို အားနည္းခ်က္ အကြက္ကို ရွာၿပီး ဆက္တိုက္ လုပ္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။
ေမး။      ။ အစိုးရဘက္က သစ္ေမွာင္ခို ရွင္းလင္းမႈေၾကာင့္ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ရတယ္လုိ႔ ေျပာတဲ့အေပၚ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။       ။ အဓိကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ KIO အဖြဲ႔အစည္းကို အမ်ိဳးမ်ဳိး ဥပေဒ ဆန္႔က်င္ၿပီး ဥပေဒ ျပင္ပမွာ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ၾကတယ္ ေျပာတယ္။ အမွန္တကယ္ သစ္ေတြလုပ္တဲ့ ကိစၥကေတာ့ အခုမွ လုပ္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က သစ္ေတြ လုပ္တာေတြ မရွိ ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သစ္ကုန္သည္ေတြ က်ေနာ္တို႔ နယ္ေျမကို ျဖတ္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဆက္ေၾကး၊ အခြန္ေကာက္တာ လုပ္တာ ေတာ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္မွာလည္း အခြန္ ဦးစီးဌာန ဆုိတာ ရွိပါတယ္။အခြန္ကို တင္းၾကပ္တဲ့ ေကာ္မတီလည္း ရွိတယ္။
အခု ဒီသစ္ေတြ ကိစၥကေတာ့ ေျပာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ထြက္တဲ့ သစ္၊ ပိေတာက္၊ တန္မလမ္း၊ ကြ်န္းေတြ အပါအဝင္ သစ္ေတြ အားလံုး သစ္မာေတြ အားလံုးက မႏၲေလးတုိင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေတြမွာ ေပါက္တာပါ။ တဆင့္ၿပီး တဆင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို ျဖတ္ၿပီး တ႐ုတ္နယ္စပ္ ေမွာင္ခိုလမ္းေၾကာင္း ေဖာ္ၾကတယ္။ ဒီလုိ လမ္းေၾကာင္းေဖာ္တဲ့ ေနရာမွာ လမ္းေၾကာင္းတုိင္းမွာ စစ္တပ္ေတြ ရွိတယ္။ စစ္တပ္ေတြကို လာဘ္ထုိးၿပီး ျဖတ္လာတယ္။ တေန႔ကို ကား အစီး ၅၀၊ ၆၀ ေလာက္ ရွိပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ KIA တပ္က လိုင္ဇာၿမိဳ႕ နန္ဆန္ယန္ ေက်းရြာမွာ စခန္း အဆုံုးပဲ။ ဗန္းေမာ္ ျမစ္ႀကီးနား ကားလမ္းမွာဆို အစုိးရ စစ္တပ္က လံုၿခံဳေရး ယူထားပါတယ္။ နယ္စပ္ေရာက္ဖုိ႔ အတြက္  သူတုိ႔ေတြက တဆင့္ၿပီး တဆင့္ တက္လာတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ KIA ကို သစ္နဲ႔ စီးပြားရွာတယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာကို ျမင္ေအာင္ လုပ္တာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ သစ္ကရတဲ့ ပိုက္ဆံေတြကို လက္နက္ေတြ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ေနတယ္ ဆုိတာကို မီးေမွာင္း ထိုးျပခ်င္တာပါ။
ေမး။      ။ သစ္ေမွာင္ခိုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး KIO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ တုိက္ပြဲ ဘယ္ႏွႀကိမ္ေလာက္ ျဖစ္သြားခဲ့လဲ။
ေျဖ။       ။ တုိက္ပြဲ အႀကိမ္ ၂၀ေလာက္ ရွိပါတယ္။၂၀၁၃ ႏွစ္ကုန္ကေန အခုထိေပါ့။ မန္စီၿမိဳ႕နယ္မွာလည္း အစိုးရက သစ္ကုမၸဏီ တခ်ိဳ႕ကို ပါမစ္ေပးတာ ရွိတယ္။ သစ္ ပါမစ္ေပးတယ္ ဆိုတာ ေတာ္တာ္မ်ားမ်ားက တ႐ုတ္ျပည္ကို ဝင္သြားတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ကို သြားတဲ့ သစ္ေတြဟာ အစိုးရ ပါမစ္ ရၿပီးသား၊ သစ္ေတာ ဦးစီးဌာန ရထားတဲ့ ပါမစ္ေတြပါ။ သစ္ေတြက မန္စီၿမိဳ႕နယ္ကေန တ႐ုတ္ျပည္ကို ဝင္တာ အေကာင္းဆံုး လမ္းေၾကာင္းပါပဲ။ သစ္ကို အေၾကာင္း ျပၿပီးေတာ့ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ေနတာပါ။
ေမး။      ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနတဲ့ အေပၚမွာ KIO ရဲ့ သေဘာထားက ဘယ္လုိ ရွိပါလဲ။
ေျဖ။       ။ က်ေနာ္တို႔ KIO ရဲ့ သေဘာထားက ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြ လုပ္တဲ့ အခါမွာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အင္အား စုစည္းၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးၾကမယ္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ အၿမဲတမ္း ေျပာေနပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြက တုိက္ တြန္းတဲ့ အတြက္ ညီလာခံေတြ လုပ္ျဖစ္တာပါ။ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးတဲ့ လမ္းစေပၚ မေရာက္ရွိ ေသးပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ လို႔ ေျပာၾကေပမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္က အေကာင္အထည္ မေဖာ္ေသးဘူး။ ေလာ္ခီးလာမွာ အဓိက ေဆြးေႏြးတဲ့ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္း အတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္းကို ေရးဆြဲၾကတယ္။ အဲဒီ မူၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ ညိွၾကမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေရးဆြဲတဲ့ စာတမ္းကို စစ္တပ္အဖြဲ႔က မလိုခ်င္တဲ့ ပံုစံ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ အဆိုးျမင္ ေန တယ္လုိ႔လည္း သိရတယ္။ KIO အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အားရစရာ မေတြ႔ရေသးဘူး။
ေမး။      ။ KIO အေနနဲ႔ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ထုိးဖို႔ ျဖစ္ႏုိင္မလဲ။ မူၾကမ္းကို အတည္ျပဳၿပီးတဲ့ အခါ ျဖစ္ႏုိင္မလား။
ေျဖ။       ။ အမွန္ေတာ့ KIO ေျပာထားတာက ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ သြားမယ္။ ႏိုင္ငံေရး ညိွႏိွဳင္း ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားတဲ့ အခါ တုိက္ပြဲ ဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူး။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သူဟာသူ ေျပၿငိမ္းသြားၿပီး တႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ သြားမယ္ ဆိုရင္ တိုက္ပြဲေတြလည္း ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံထားပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥၥဆိုတာ သူတုိ႔အေနနဲ႔လည္း အမ်ားႀကီး လုပ္လာ ၿပီးပါၿပီ။ အေကာင္အထည္ ေဖာ္တာလည္း မရွိခဲ့ဘူး။ အခုက်န္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္တာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္။ ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ၾကဘူး။ ဆက္ဆံေရး ႐ံုးေတာ့ ဖြင့္ၾကတယ္။ ဆက္ဆံေရး႐ုံးဖြင့္ၿပီး ႏိုင္ငံ ေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ မရွိရင္ ဘာမွ လုပ္စရာ မရွိဘူး။ ဒီအေတြ႔အႀကံဳေတြ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး ရခဲ့ၿပီးၿပီ။
ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းတယ္။ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္ဖို႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆုိတာ ႏိုင္ငံေရး ေျပလည္သြားတဲ့ အခါမွာ တုိက္ပြဲ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္း မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ KIOက ေျပာဆိုခ်က္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ညီလာခံ လုပ္ လာတဲ့ အခါမွာ က်န္တဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ သေဘာထားကို လုိက္ေလ်ာေပးတာေတြ လုပ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုိင္ဇာမွာ လုပ္တ့ဲ ညီလာခံမွာ က်ေနာ္တို႔ တဆင့္ေလွ်ာ့ေပးတာ လုပ္ေပးပါတယ္။ အားလံုး တညီတညြတ္ ပါဝင္ၿပီး ေဆြးေႏြးတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို ေရာက္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵပါ။
KIO ကေနၿပီး ျပန္ၿပီီး ေျပာတာက တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္မယ္ဆိုရင္ လက္မွတ္ထုိးဖို႔ မလုပ္ခင္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ မူတခု ေရးဆြဲရမယ္။ ႏိုင္ငံေရး မူေဘာင္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး လမ္းျပမူေဘာင္ေပါ့။ လက္မွတ္ ထုိးၿပီးတဲ့ အခါမွာ ႏုိင္ငံ ေရး ေဆြးေႏြးမႈကို ဘယ္လုိ အဆင့္နဲ႔ လုပ္သြားၾကမွာလဲ။ ဘယ္အခ်ိန္ ကာလမွာ ဘယ္လုိ လုပ္ၾကမွာလဲ ဆုိတာ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ ငန္း စဥ္ ေရးၾကမယ္။ အဲဒီလုိ ေရးၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ကို  က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ေရာ သူတုိ႔ဘက္ေရာ လက္ခံမယ္ဆုိရင္ တႏိုင္ငံ လုံး အတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရး ထုိးမယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အဆင့္ ေလွ်ာ့ခ်ထားတာ ရွိတယ္။ က်န္ တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထုိး ထားၾကတယ္ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း သူတုိ႔အားလံုးနဲ႔ကို ဝုိင္းဝန္း လုပ္ရမယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆမွာ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ဆိုတဲ့ အဆင့္ကို အပစ္အခတ္ ရပ္ဆုိင္းေရး ဆုိတဲ့အဆင့္ ေလွ်ာ့တဲ့ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထုိးၾကမယ္။ မထိုးခင္မွာ ဘာကို သေဘာတူ ထားၾကမယ္ဆုိရင္ ထုိးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာလုပ္ရမယ့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ လမ္းျပ မူေဘာင္ ေရးဆြဲၾကမယ္။
ေမး။      ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ကိစၥမွာ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ပါဝင္လာဖို႔ေရာ ဘယ္လုိ စဥ္းစားထားလဲ။
ေျဖ။       ။ KIO အဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ နဂိုကတည္းက ေျပာဆုိေနတဲ့ ဒီေဆြးေႏြးမွာ ဘယ္သူနဲ႔မွ ေတြ႔ၾကမယ္ ဆုိတာကို ေစ်းဆစ္ တာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္မွာလဲ ေဆြးေႏြးတဲ့ အဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ ဖြဲ႔ထားမယ္။ အစိုးရ ကိုယ္စားျပဳ ႏုိင္ငံေတာ္ကေန တဆင့္ အေနနဲ႔ ကိုယ္စားျပဳရင္ ဘယ္အဖြဲ႔မဆုိ ေတြ႔မယ္ဆုိတာ လုပ္ထားပါတယ္။ ဦးေအာင္မင္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ႏိုင္ငံ ေတာ္ အဆင့္ ေကာ္မတီ ျဖစ္တယ္လုိ႔ နားလည္ ထားတယ္။ ေျပာဆုိမႈ ေဆြးေႏြးခ်က္ အားလံုးဟာ အစိုးရရဲ့ ကိုယ္စား ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးခ်က္လို႔ သေဘာထားတယ္။ တကယ္လုိ႔ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ပါမယ္ဆုိရင္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ေဆြးေႏြးမွာပါ၊ မပါဘူးဆိုရင္ ဆက္ၿပီး သြားမွာပါ။
ေမး။      ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ စစ္တပ္ အခန္းက႑ မပါလာဘူး ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္ေလာက္ အထိ ထိန္းသိမ္း ထား ႏိုင္မွာလဲ။
ေျဖ။       ။ အခုထိ ဦးေအာင္မင္း လုပ္ေနတဲ့ ကိစၥေပၚမွာ စစ္တပ္ကေန သေဘာထား မွန္မွန္ကန္ကန္ ျပည့္ျပည့္ဝဝနဲ႔ ေထာက္ခံ တာ မေတြ႔ရေသးဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ စစ္တပ္ အေနနဲ႔ အင္တိုက္ အားတုိက္ သေဘာထား ျပည့္ျပည့္ဝဝ မပါဘူး ဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ အခ်ိန္ကာလမွာ သူတို႔ စစ္ေၾကာင္းေတြ စစ္ဆင္ ေရး ေတြ လွဳပ္ရွားတာ အၿမဲတမ္း အျပည့္ ရွိေနတယ္၊ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္ေတာ့မယ္ ဆိုတာနဲ႔ တပတ္အလိုမွာ စစ္ေၾကာင္းေတြ လႈပ္ရွားတာ အၿမဲတမ္း ရိွတယ္၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး ပါတယ္ ဆုိတာကလည္း ႏုိင္ငံတကာ ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ ပါတဲ့ သေဘာပါ၊ ဒါကို ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေပၚမွာ သေဘာထား ျပည့္ျပည့္ဝဝ မပါေသးဘူး။
ေမး။      ။ သမၼတက ၂၀၁၄ မွာ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ထိုးႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ဘယ္လို ျမင္ပါလဲ။
ေျဖ။    ။ အဓိက လက္မွတ္ထိုးတယ္ ဆုိတာ စာခ်ဳပ္ေပၚ ထုိးတာပါ။ ဘယ္ႏွႀကိမ္ ထုိးထုိး ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ တကယ္ပဲ ဒီႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေျဖရွင္းမယ့္ ဆႏၵက အခုထိ မေတြ႔ရေသးဘူး။ တုိ္င္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အေပၚမွာထားတဲ့ သူတို႔ စစ္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြက အျပင္း အထန္ လုပ္ေနၾကတယ္၊ တကယ္လုိ႔  KIO ကေန ၿပီးေတာ့ ထိုးစစ္ဆင္မႈကို ပိတ္ပင္တာ မလုပ္ဘူး ဆုိရင္ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ၿပီး ေတာ့ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ၂၀၁၃-၂၀၁၄မွာလဲ ျဖစ္ေနမွာပါ၊ သူတို႔ဘက္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မျဖစ္ေအာင္ ေလာ္ခီးလာ ညီလာခံကေန တဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္ျမင့္ လာမယ္ ဆုိတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိေတာ့ မလုပ္တာပါ။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က လက္မွတ္ ထုိးၾကမယ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတာ အားလံုး ၿပီးသြားၿပီ ဆုိတာမ်ိဳး ေျပာေနေပမယ့္ လက္မွတ္ မထိုးခင္မွာ တုိင္းရင္းသားေတြ ယံုၾကည္လာႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တခုမွ မရွိဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ လက္မွတ္ ထုိးတယ္ ဆိုတာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြဆီက သိပ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ ေတာင္းတတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ အမွန္ တကယ္ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ဘာေတြ ေျပာဆို ဘာေတြ ေဆြးေႏြး ၾကမယ္ဆိုတာ အဓိက အခ်က္ပါ။ ပထမ လက္မွတ္ထိုးမယ့္ အဆင့္ ေတာင္မွ စစ္တပ္ကေနၿပီး သူတို႔သေဘာဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုတာေတြ ၾကားသိရတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေျပာပါ။ လက္မွတ္ ထုိးတယ္ ဆိုတာ စာရြက္ထဲမွာပဲ ျဖစ္သြားၿပီး ဘာမွ တန္ဖိုး မရွိဘူး။
အခုထိ လက္မွတ္ ထုိးျဖစ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ အခု အစိုးရ ေနၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကေန မ်က္ႏွာပန္း လွသြားမယ္၊ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာေတာ့ ဘာမွ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လာ ႏုိင္စရာ မရွိပါဘူး၊ တကယ္လုိ႔မ်ား အမွန္တကယ္ပဲ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ျပည့္ဝတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျဖစ္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္ စစ္ဆင္ေရး အင္အားေတြ ေလွ်ာ့ခ် သင့္တယ္။ က်ေနာ္ တို႔ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ေတြတဲ့ ေနရာမွာ ႀကိမ္ဖန္မ်ားမ်ား လုပ္ေနေပမယ့္ စစ္တပ္က အသင့္ပံုစံ မ်ားမ်ား လုပ္ေနၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေတြ ေျပာေနပါေစ၊ တဖက္မွာ သူတို႔ လွဳပ္ရွားမႈေတြက နဂိုပံုစံပဲ ျဖစ္ေနေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ထူးျခားမႈ မရွိဘူး။ အဓိကေတာ့ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္း အာဏာရ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ေျပေျပလည္လည္ ေျဖရွင္းၾကဖို႔ ဆိုတာ အေရးႀကီးတယ္။
ေမး။      ။ ဒါဆုိရင္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ထားပါသလဲ။
ေျဖ။       ။ အမွန္တကယ္ သူတုိ႔ဘက္က စိတ္ဆႏၵ ျဖဴစင္တယ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ အားလံုးက ဒီျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြပါပဲ။ သူစိမ္းေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ ညိႇႏႈိင္းလို႔ရတဲ့ လူေတြပါ။ တုိင္းရင္းသားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆႏၵကို တိတိက်က် ခုိင္မာတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မရွိတာ ေၾကာင့္မလုိ႔ ဒီအခ်ိန္ကာလနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခန္႔မွန္းရ ခက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္လုိ႔မ်ား ဒီျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အာဏာရအစိုးရ ပံုသဏၭာန္ ေျပာင္းသြားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီျပႆနာက လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္နဲ႔ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ႀကံ့ခိုင္ ဖြ႔႔ံၿဖိဳးေရး ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳ ဒီအစိုးရ လုပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔နဲ႔ ဆုိေတာ့ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ဘက္ကေတာ့ ခန္႔မွန္းလို႔ မရေသးပါဘူး။
ေမး။      ။ လက္ရွိ တ႐ုတ္ျပည္ အခန္းက႑ေရာ ဘယ္လို ရွိလဲ။
ေျဖ။       ။ ေဆြးေႏြးမႈ အပိုင္းမွာ တ႐ုတ္ အစုိးရရဲ႕ပါဝင္မႈက မရွိဘူးလုိ႔ ေျပာလုိ႔ မရဘူး။ ဖိအား အမ်ားႀကီး ေပးတယ္။ တုိက္ပြဲ ျပင္း ထန္တဲ့ အခိ်န္မွာ တ႐ုတ္ အစိုးရက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျမန္ျမန္လုပ္ဖို႔လာၿပီး ဖိအားေပးတာ ရွိတယ္။ သူတုိ႔က ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ ပြဲ ဟာ ႏုိင္ငံေရး ျပည္တြင္းစစ္ ဆိုတာ နားမလည္ဘူး။ တ႐ုတ္အစိုးရ နားလည္တာက သူတို႔ နယ္စပ္ထဲမွာ တည္ၿငိမ္ဖို႔ တုိက္ပြဲေတြ မျဖစ္ဘူး၊ တုိက္ပြဲေတြ ရပ္သြားတဲ့ အခါမွာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြား အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး ကုန္သြယ္ လာမယ္၊ ကုန္သြယ္မႈ တိုးလာ မယ္ ဆုိတာပဲ ရွိတယ္၊ အခု ျဖစ္တာကေတာ့ စီးပြားေရး မေျပလည္လုိ႔ ျဖစ္တာပဲလို႔ ခံယူထားတာလို႔ပဲ ထင္တယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ တုိက္ပြဲ ျပင္းထန္လာတဲ့ အခါမွာ သူတုိ႔ကေန ျမန္မာအစိုးရကို ေျပာကို ေျပာရမယ္၊ မလုပ္ပါနဲ႔ စစ္ဆင္ေရး ေလွ်ာ့ရမယ္ ဆုိတာမ်ိဳး ေျပာရမယ့္ အစား၊ က်ေနာ္တို႔ KIO ကို လာၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျမန္ျမန္လုပ္ဖို႔ ဖိအား လာေပးတယ္။ ဒါက ဘာလဲ ဆုိေတာ့ ဒီအစိုးရ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈမွာ တ႐ုတ္အစိုးရက နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပါဝင္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။
အဲဒီ ေနာက္ပိုင္း၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ေဆြးေႏြးမႈ လုပ္တိုင္း ႏိုင္ငံတကာကေန အသိသက္ေသ ပါဝင္ဖုိ႔ ေျပာဆုိတုိင္း တ႐ုတ္ အစိုးရက သူလက္လြတ္သြားမွာ စိုးရိမ္လို႔ သူတို႔ အာရွေရးရာ မရမက ထည့္တာ ရွိတယ္။ ဒါလည္း ေဆြးေႏြးမႈ လမ္းစဥ္ေပၚမွာ သူတို႔ သေဘာထားကို ေပးႏိုင္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေၾကာင့္ သေဘာထားတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းလို႔ ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုေဆြးေႏြးမႈမွာလည္း သူတို႔ေတြ အၿမဲဝင္ၿပီး နားေထာင္ပါတယ္။
တ႐ုတ္ သေဘာထားက ဘာလဲ ဆုိေတာ့သူရဲ့ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ လမ္းစဥ္က ရွိၿပီးသား၊ ျပင္ပအေရးမွာ မပါဝင္ မေျပာဆုိတဲ့ဟာ ရွိတယ္။ အဓိက ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒေပါ့၊ သူတုိ႔ တ႐ုတ္နယ္စပ္ တေလွ်ာက္မွာ တုိက္ပြဲေတြ မရွိဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ တခု၊ ႏိုင္ငံေရး ဘယ္ လုိ ေျပလည္ နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း သေဘာထား ရွိပံု မရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ ၾကားေနၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ ပါဝင္ခ်င္တဲ့သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိတယ္၊ ဂ်ပန္ကလည္း ပါခ်င္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ အနီးဆံုး ဆက္ဆံ ေနရတာက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံလုိ႔ ေျပာရမယ္။
တ႐ုတ္ျပည္ အဝင္အထြက္ KIO သာမက ကခ်င္ျပည္သူ အားလံုး ဒီနယ္စပ္ကူးၿပီး ဆက္ဆံ ေနရေတာ့ ၾကည့္ရတာ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ဂ်ပန္ေတြ ပါဝင္ဖုိ႔ ကိစၥေတြ အေပၚမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ားႀကီး သူတို႔ကို ညင္သာစြာ ကန္႔ကြက္တဲ့ သေဘာ လုပ္ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး အိႏိၵယ အစိုးရက ေျပာလာတယ္။ တ႐ုတ္ေတာင္ ပါတာပဲ က်ေနာ္တုိ႔လည္း နယ္စပ္ ႏုိင္ငံပဲေလ။ အိႏိၵယကို ေခၚပါလို႔ ေျပာလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိႏိၵယကိုလည္း ညင္သာစြာ ျငင္းခဲ့ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မ်က္ျမင္ ကိုယ္ေတြ႔ေပါ့၊ အၿမဲတမ္း ဝင္ဝင္ထြက္ထြက္နဲ႔ ဆိုေတာ့ ဆက္ဆံၿပီး သြားေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံရတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေတြ႔ဆံုမႈ အပိုင္းကေတာ့ တ႐ုတ္ရဲ့ ပါဝင္မႈ အမ်ားႀကီး ပါလိမ့္မယ္။
တ႐ုတ္ အစိုးရရဲ႕ ဖိအားေပးမႈ ပိုခံရမွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုေတြပါ။ ျမန္မာအစိုးရရ့ဲ ဆႏၵကို သူတုိ႔က က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားေတြကို ဖိအားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ေျပာဆုိ သြားတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ၾကားေနၿပီး ဖ်န္ေျဖေပးတာမ်ိဳး၊ ၾကားေန ဝင္ေရာက္ ေျပာဆုိတာမ်ိဳး၊ အခုထိ မေတြ႔ရေသးဘူး။ အျမန္ဆံုး လက္မွတ္ ေရးထုိးဖို႔ ကိစၥပဲ ေျပာတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ု KIO ေနာက္က် က်န္ခဲ့မယ္။ သူမ်ားေတြ ေတြ႔ၿပီးကုန္ၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ ဘယ္လုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဆက္ၿပီး သြားမယ့္ ေဆြးေႏြးမႈ လမ္းစဥ္ကေတာ့ တ႐ုတ္ အစုိးရကလည္း ၾကားကေန နားေထာင္လု႔ိ ရမယ့္ အဆင့္ပဲလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ သိပ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ဆီကလည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မရိွဘူး ။
ေမး။      ။ စစ္တပ္က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးၿပီးရင္ နယ္စပ္မွာ ရွိတဲ့ KIO အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေနရာကို ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာ လြႊမ္းေစခ်င္တဲ့ သေဘာလား။
ေျဖ။       ။ ဒါကေတာ့ လက္နက္ခ် အလင္းဝင္ၿပီး ဆုိတဲ့ သေဘာပါ။ အရင္တုန္းက နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖြဲ႔ဖို႔ ဖိအားေပးတာ အဲဒီလို သေဘာပါ။ အခုက်ေနာ္တုိ႔က ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဝုိင္းၿပီး တည္ေဆာက္ဖို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒါဟာ ေတာင္းဆုိမႈ အသစ္ လည္း မဟုတ္ဘူး။ အရင္ကတည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာထား ဖလွယ္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အပိုင္းပါ။ အဲဒီဟာကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႔ အခု ေျပာေနတာပါ။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ဘယ္ အဖြဲ႔ အစည္းေတြက ကို္ယ့္ရဲ႕နယ္ေျမ ကုိယ့္ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ကိုယ့္ရဲ႕ယႏၲရားေတြနဲ႔ ရွိေနရတာပဲ။ က်ေနာ္ တုိ႔ KIOကလည္း အစိုးရငယ္ ပံုစံ တခုပါပဲ။ ပညာေရး ဌာန၊ က်န္းမာေရး ဌာန၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာန နယ္စပ္ အဝင္အ ထြက္ အားလံုး က ကိုယ့္လူထုနဲ႔ ကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ပဲ လုပ္ေနတာပါ။ ဒါမ်ိဳး လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာရွိတဲ့ လူထု၊ ေဒသခံ လူထုကို ဖိႏွိပ္ဖို႔ လုပ္ေနတာလည္း မဟုတ္ဘူး။
အဲ့ဒါေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီး လက္မွတ္ ေရးထိုးတာနဲ႔ ဥပေဒရဲ႕ ေအာက္မွာ ေရာက္ရမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ။ တရား ဥပေဒ ေဘာင္ အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လာသည့္ အဖြဲ႔ဆုိၿပီး မတရား သြတ္သြင္း လုိက္တယ္။ တရား ဥပေဒေဘာင္ အတြင္း အခု လက္မွတ္ ေရးထုိးထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ အားလံုးကလည္း တရားဥပေဒေဘာင္ အတြင္းလုိ႔ ေျပာတာ ဘယ္သူမွ လက္မခံဘူး။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတုိင္း သြားမယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမွ လက္မခံပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ KIO အဖြဲ႔အစည္းဟာ တရားဥပေဒေဘာင္ အတြင္း ဝင္ေရာက္လာတဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၁၇ ဖြဲ႔ထဲမွာ မပါဘူးလို႔ အေၾကာင္း ျပန္ထားတယ္။ ဆိုလုိတာက ဘာလဲ ဆုိေတာ့ လက္မွတ္ေတာင္ မထုိးေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္လည္း အခုက စၿပီး ျပည္ထာင္စု အဆင့္ ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဥပေဒ ေဘာင္ အတြင္းသုိ႔ ေရာက္လာတဲ့ တိုင္းရင္းသား မရွိဘူး။ အဲဒီလို လုပ္လုိက္ျခင္းအားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈက အားလံုးကို သူတို႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ လမ္းေၾကာင္း၊ သူတုိ႔ ညြန္ၾကားခ်က္ အတိုင္း ျဖစ္ရမယ္ ဆုိတဲ့သေဘာ ပါတာေပါ့။   
By irrawady blog

Read more »