စစ္ေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဦးတင္ဦးမွတ္ခ်က္ကို မိမိ အေလးအနက္ ထားတယ္။ သူ႕မွာ စစ္ေရးအေတြ႕အၾကဳံ ရွိတယ္။ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး၊ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီနဲ႕ အျခားတိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကို တုိက္ခုိက္ခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ျဖဴကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာတုိက္ေတာ့ သူလည္း ပါခဲ့တယ္။
သူက ပုသိမ္သားပါ။ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၂ မွာ ေမြးသူမို႕ အသက္(၈၉)ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဗမာ့႐ိုင္ဖယ္တပ္ကို ဒုဗုိလ္အျဖစ္နဲ႕ ဝင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ ေနဝင္္း အာဏာသိမ္းေတာ့ သူက ဗုိ္လ္မႉးတစ္ေယာက္အျဖစ္နဲ႕ ေျခလ်င္တပ္ တပ္မဟာအမွတ္ ၁၃ မွာ တပ္မႉးအျဖစ္နဲ႕ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတုန္းပါ။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ အေနာက္ေတာင္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္မွာ ဗုိလ္မႉးႀကီးအျဖစ္နဲ႕ တိုင္းမႉး လုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၆၄ ခုနွစ္မွာ အဲ့ရာထူးနဲ႕ အလယ္ပိုင္းတိုင္းကို ေရာက္လာတယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၈ ရက္ေန႕မွာ သူက စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ခဲ့ပါၿပီ။ ဦးသန္႕အေရးအခင္းမွာ သူက ကာကြယ္ေရးစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ပါ။
ဦးတင္ဦးဟာ စန္းယုေနာက္ကေန တဖဝါးမကြာ လုိက္လာခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ တုိက္ပြဲေတြကို ရြပ္ရြပ္ခြၽံခြၽံတိုက္ခဲ့လို႕ သူရဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့လို႕ သူရတင္ဦးအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၆)ရက္ေန႕မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီက ေက်ညာခ်က္အမွတ္ ၂၆/၇၆ နဲ႕ တပ္မေတာ္ကေန အနားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဦးတင္ဦးအေနနဲ႕ အျပစ္ရွိတာမဟုတ္ဘဲ သူ႕ဇနီးသည္ ေဒၚတင္မိုးေဝက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႕ ၿငိလို႕ ႏုတ္ထြက္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ အစစ္အမွန္ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိကကေတာ့ သူဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းရဲ႕ လမ္းစဥ္ကေန ေသြဖည္ခဲ့လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္၊ ဇႏၷဝါရီလ (၁၁)ရက္ေန႕မွာ ရန္ကုန္တိုင္းစစ္သူႀကီးဦးအုန္းေမာင္က သူ႕ကို အက္ဥပေဒ ၁၂၄ အရ ႏိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈ၊ ပါတီအေပၚသစၥာေဖာက္မႈ၊ တပ္မေတာ္အေပၚ သစၥာေဖာက္မႈတို႕နဲ႕ အလုပ္ၾကမ္းနဲ႕ ေထာင္ဒဏ္ (၇)ႏွစ္ ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အယူခံေပမဲ့ သူ႕အယူခံကို တရားသူႀကီးစိုးလႈိင္က ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႕မွာ ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ သူနဲ႕အတူ ဗုိလ္မႉးလွေဖ၊ ဗုိလ္မႉးေမာင္ေမာင္နဲ႕ ဗုိလ္မႉးမ်ဳိးေအာင္တို႕လည္း အျဖဳတ္ခံရၿပီး ေရွ႕ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ဦးတင္ဦးနဲ႕အတူ ေထာင္က်သြားခဲ့တယ္။
၁၉၈၀ ခုႏွစ္မွာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႕အတူ လြတ္ေျမာက္လာၿပီး ဥပေဒဘြဲ႕တစ္ခုကို ရေအာင္ ျပန္ေျဖႏိုင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ (၂)ရက္ေန႕မွာ ဖြဲ႕စည္းစ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွာ ဒုတိယဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့တယ္။ ဥကၠ႒ဦးေအာင္ႀကီးက ပါတီကေန ထြက္သြားလို႕ ဒီဇင္ဘာလ (၂၀)ရက္ေန႕မွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့ရတယ္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၂၀)ရက္ေန႕မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံရၿပီး ဒီဇင္ဘာလ (၂၂)ရက္ေန႕မွာ ေထာင္(၃)နွစ္ က်သြားရတယ္။ သူက ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ၿပီး အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ သူ႕အား ေထာင္ခ်ခဲ့တဲ့ နဝတအရာရွိ (၂၀)ကို ＂ က်ေနာ္ တပ္မေတာ္ကို မၿဖဳိခြဲခဲ့ဘူး၊ က်ဴ ပ္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္သားကတည္းက စစ္တပ္ထဲဝင္ခဲ့တာ။ က်ဴ ပ္တုိ႔တုိင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဗုိလ္ခ်ဴ ပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ တဲြၿပီး တုိက္ပဲြဝင္ဖုိ႔ ပဲ၊ က်ဴ ပ္ တပ္မေတာ္ကုိ ခ်စ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ဴ ပ္က "ျပည္သူလူထုကုိ စစ္တပ္ထက္ ပုိခ်စ္တယ္၊ စစ္တပ္ဟာ ျပည္သူလူထုကုိ က်ဴ ပ္တုိ႔ရဲ႕ အေဖအေမေတြလုိ သေဘာထားရမယ္။ က်ဴ ပ္တုိ႔ဟာ ျပည္သူလူထုကုိ အလုပ္အေကၽြးျပဳ ရမယ္၊ ဖိႏွိပ္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘူး＂လို႕ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
စစ္ေရးစစ္ရာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သူဟာ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတင္ဦးတို႕လိုပဲ အေတြ႕အၾကဳံရွိသူပါ။ သူရေရႊမန္းနဲ႕ သူရေအာင္ကိုတို႕ဟာ သူရဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့ေပမဲ့ သူ႕လို ရြပ္ရြပ္ခြၽံခြၽံ တိုက္ခဲ့ဖူးမယ္မထင္ပါ။ အခု ဦးတင္ဦးက ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ေတြရဲ႕ ထိုးစစ္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ＂အခုေျပာတဲ့ ဒါဟာကန္႔သတ္စစ္ဆိုတဲ့ စကားလံုးကိုေျပာတယ္။ဒါကို က်ေနာ္ လက္မခံပါဘူး။ ဒါကသမရိုးက် တိုက္ရတဲ့ အေျခခံေျပာတာပါ။ ဒီအေျခအေနထိကို မေရာက္ပါဘူး။ ခုဟာက ကေပါက္တိ ကေပါက္ခ်ာ စုေပါင္းၿပီး ပစ္တာခတ္တာေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ ဒီလိုေျပာရင္ ကြ်န္ေတာ္ႏွိမ္ေျပာတာလဲ မဟုတ္ပါဘူး＂ လို႕ ေျပာခဲ့ေၾကာင္း RFA မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ေတြက ျပန္သုံးသပ္သင့္ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ဗမာ့လက္နက္ကိုင္ေတြကို အေသအေၾက တုိက္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ ေျခာက္ပစ္ရုံေလးပဲ၊ မန္မာလက္နက္ကိုင္ေတြအေနနဲ႕ ဒါကို ေရးႀကီးခြင္က်ယ္ သြားၿပီး အေရးယူေဆာင္ရြက္စရာမလိုဘူးလို႕ သူ ဆိုခ်င္ပုံ ရပါတယ္။
သူရဦးတင္ဦးအေနနဲ႕ ေဒၚစုကို စင္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္ရာ အခုအခါမွာ ေဒၚစုကို သူ႕ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၿပီျဖစ္တယ္။ အခ်ဳိ႕က ဒီပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ထိခုိက္ႏိုင္တယ္လို႕ ေဝဖန္ၾကေပမဲ့ သူကေတာ့ အဲ့လို မထင္ေၾကာင္းကို အရိပ္အႁမြက္ ေျပာပါတယ္။ ေဒၚစုစကားလို႕ သူေျပာေနေပမဲ့ သူ႕အၾကံေပးခ်က္ေတြ ပါေနမွာက အေသအခ်ာပါပဲ။ တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႕
၁။ ပစ္ခတ္ၿပီး လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ဟာေတြကို မစဥ္းစားၾကပါနဲ႕။ လက္နက္ေတြ ေဘးခဏ ခ်ထားပါ။
၂။ လိုခ်င္တာေျပာပါ၊ ညိွႏိႈင္းၾကပါ ေဆြးေႏြးၾကပါ။
၃။ ေျပာတဲ့အခါမွာလည္းပဲ ျဖစ္ႏိုင္တာေျပာပါ၊ လုပ္လို႔ရမယ့္ဟာ ေျပာပါ၊ ေပးႏိုင္တာကို ေျပာပါ၊ ယူႏိုင္တာကို ေျပာပါ။
၄။ ညိွၾကပါ ျပဳၾကပါ။
ေဒၚစုက အၿမဲတမ္း ေျပာခဲ့ေၾကာင္း သူရဦးတင္ဦးက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီစကားကို ေျပာတဲ့အတြက္ ေဒၚစုဟာ သစၥာ၊ ေမတၲာနဲ႕ ျပည့္စုံသူအျဖစ္ ခ်ီးက်ဴးသြားပါတယ္။ သူရဦးတင္ဦးအေနနဲ႕ စစ္သားဘဝမွာ ေတြ႕ရၾကဳံရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ မနည္းခဲ့ေလာက္ပါဘူး။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ထက္ အမ်ားႀကီး ဘဝစုံခဲ့မွာပါ။ ဒီေတာ့ အခု မအလ ဘာလုပ္ေနလဲ ေကာင္းေကာင္းရိပ္မိမွာပါ။ သူရဦးတင္ဦး ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ လုပ္တဲ့ ႏွစ္မွာပဲ မင္းေအာင္လႈိင္တို႕က လက္နက္ကိုင္ခဲ့တာမို႕ပါ။ ဒီေတာ့ မအလနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး နာယကႀကီး ဘာမွတ္ခ်က္မ်ား ေပးခ်င္ပါသလဲ။
၁။ မိမိတို႕သိရွိရသေလာက္ ကိုးကန္႕အခ်င္းခ်င္းကို ေသြးခြဲၿပီး ကိုးကန္႕ေခါင္းေဆာင္ဖုန္ၾကားရွင္ကို ဖယ္ရွားႏိုင္ခဲ့လို႕ သူဟာ တရွိန္ထိုး ရာထူးတက္လာခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ ဒီမအလက UNFC ကိုလည္း ေသြးခြဲႏိုင္ခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ အခုလည္း MNDAA, AA, TNLA ကို UNFC ကေန ထြက္သြားေအာင္ တစ္မ်ဳိးတစ္ဖုံ လႈပ္ရွားေနတဲ့ သေဘာပါ။
၂။ မအလတက္လာကတည္းက ကခ်င္ထိုးစစ္ကို ဆင္ႏႊဲခဲ့ပါတယ္။ အဲ့လိုပဲ သူက ကရင္၊ ကရင္နီ၊ ရွမ္း၊ တအာင္း၊ ကိုးကန္႕၊ ရခိုင္နဲ႕ တုိက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစစ္ပြဲေတြဟာ မလြဲမေရွာင္သာတဲ့ တုိက္ပဲြေတြလား၊ တမင္တကာ ဖန္တီးလုိက္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြလား။ ဘာအတြက္နဲ႕ တုိက္တဲ့ စစ္ပြဲေတြပါလဲ။
၃။ တကယ္လို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚစုနဲ႕ နာယကႀကီးဦးတင္ဦးတို႕က တိုင္းရင္းသားေတြကို ＂မတုိက္ၾကပါနဲ႕၊ လက္နက္ကို ေဘးခ်ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကပါ၊ ညွိႏႈိင္္းၾကပါ＂လို႕ ေျပာတယ္ဆိုပါစို႕။ ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့လက္နက္ကိုင္မ်ားကိုလည္း ＂မတုိက္ၾကပါနဲ႕၊ လက္နက္ ေဘးခ်ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကပါ၊ ညွိႏႈိင္းၾကပါ＂လိ႕ု ေျပာဖို႕ အစီအစဥ္ ရွိပါသလား။ အခု ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ေတြကို လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ျပန္မတုိက္ဘူးလို႕ အာမခံေပးႏိုင္ပါသလား။
၄။ ＂ ေပးႏိုင္တာကိုပဲ ေတာင္းၾကပါ＂လို႕ ေျပာရင္ ဒါဟာ စစ္တပ္အလိုက်၊ လူမ်ားစုဗမာေတြအလိုက်သာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မိမိတို႕က ေတာင္းဖို႕ မဟုတ္ဘူး။ ပင္လုံကတိကဝတ္အတိုင္း ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕ပါ။ ဒီလြတ္လပ္ေရးကို နာယကႀကီးတို႕ပဲ တိုက္ခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလြတ္လပ္ေရးကို ဗမာေတြပဲ ပိုင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလြတ္လပ္ေရးကို အားလုံးပိုင္ၾကပါတယ္။ လူမ်ဳိးတိုင္း ပိုင္ၾကပါတယ္။ လူမ်ဳိးတိုင္းဟာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရွိရပါ့မယ္။ ဗမာေတြဟာ ကိုယ့္ျပည္နယ္နဲ႕ကိုယ္ ေနၿပီး ကိုယ့္အေရးေတြကိုပဲ ဂ႐ုစုိက္သင့္တယ္မလား။ ဘာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ၿပီး တႏိုင္ငံလုံးကို ဗမာမႈျပဳခၽင္ရသလဲ။
ဒီေမးခြန္း(၄)ခ်က္ကို ေျဖေပးေစခ်င္ပါတယ္။ တကယ္လို႕ ဗမာကို အေျခခံၿပီး ျပႆနာကို ေျဖရွင္းခဲ့ရင္၊ စစ္တပ္ကို အဓိကထားၿပီး ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္းခဲ့ရင္ ျပည္တြင္းစစ္ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ၿပီးႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူး။ ေနဝင္းတို႕လည္း တုိက္ခဲ့တာပဲ။ နာယကႀကီးတို႕လည္း တုိက္ခဲ့တာပဲ။ အခု မအလတို႕လည္း တုိက္ေနဆဲပဲ။ နာယကႀကီးကို ေလးစားဆိုေပမဲ့လည္း နာယကႀကီးရဲ႕စကားမွာကိုးက တိုင္းရင္းသားေတြကို တဆင့္ခံလူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေနေၾကာင္း မိမိတို႕ ခံစားရပါတယ္။ ဦးသန္႕အေလာင္း ေရာက္ရွိတဲ့ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၁)ရက္ေန႕အျဖစ္အပ်က္ကို နာယကႀကီး မေမ့ေလာက္ပါဘူး။ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ေတြဟာ နာယကႀကီးေလာက္ ျပည္သူတို႕အေပၚ မရက္စက္ရေသးပါဘူး။ ဒါကို သိေစခ်င္လို႕ လာေျပာရတာပါ။
