Tuesday, October 22, 2013

Kachin Politics and Mediation Research Network ( Myit yu ga : DAW- 3 )

Myit yu ga “part” (3)
Kachin Politics and Mediation Research Network
Jinghpaw Mung Masa hte Htingram Sawk Sagawn Hpung

KIO/KIA gaw Jinghpaw wunpawng mung dan awm dawm asuya langai byin pru wa lu hkra woi ning shawng let 1960-61 ning kaw nna G.O.C zau seng hte hpu shawng hpuba ni woi awn let awm dawm kan dang hpai nna woi awn galaw wa sai re. Dai awm dawm shang lawt kri dung kan-dang hpe Karai Kasang shi nan jahpai dat ai rai nga ai. Dai majaw KIO/KIA a we nyi hta Karai Kasang shi a hpung shing kang galoi mung jaw ya nna awm dawm asak hpe ten shagu jahpring ya ai gaw Karai shi nan Jinghpaw Wunpawng mung dan gaw gap sa wa na ningbaw lata la let “Awm Dawm Kri-dung Asak” (Independence Spirit) hpe hpring chyat hkra jaw da nu ai.  

Karai shi nan jaw da ai “Awm Dawm Kri-dung Asak” hpe gadai mung n jahten lu na matu Karai shi nan lam woi ya nga ding yang re lam gaw daini du hkra asan pra rai nga ai. Dai majaw Awm Dawm Kri-dung Kan Dang hpe nkam hpai ai jasham myit rawng ai gadai hpe rai tim “Karai shi woi awn nga ai “Awm Dawm Kridung” hpring tsup rai nga ai asak hpe jahten na ahkang kachyi mi mung njaw nga ai gaw 2011 ning kaw nna kalang bai byin pru wa ai shang lawt majan hta anhte Myu ni hpe Karai Kasang shaleng dan, shadan dan sai re.

Kachin Alliance Party for Democracy (KAPD) (Jinghpaw Dimokresi Ginrun Pati) ningtau ningbaw (1) Lashi Tang Gun tsun ai hta anhte (KAPD) ginjaw kawmiti a ningmu hta, Jinghpaw Wunpawng myu sha jet ai ni gadai rai tim Awm Dawm asak hpe galoi mung tek manat jum nna Awm Dawm mung dan gaw gap lu hkra shakut ra ai lam tsun sai. Ndai zawn Awm Dawm Shang Lawt mung dan hpe gaw gap sa wa ai shaloi anhte myu ni zawn kri-dung asak rawng ai Hpunau myu baw sang ni hte dum dum di di rai nna jahta bawngban jahkrup let gaw gap sa wa ra ai lam mung KAPD ningtau ningbaw a ningmu hta e tsun ai.
Thai mung dan hta G.O.C a prat kaw nna awm dawm KIA hpyen dap kaw shang tsap lai wa sai hpu shawng hpuba salang (3) hte KPMRN hkrum zup San Htai ai hta; anhte myu ni gaw mayam tai ai myu ni nrai ga ai, tinang mung tinang asuya ngu nna nga ra ai ni rai ga ai. Rai tim jasam Myen wa a masu hkalem ai hpe kam shut kau kau rai nna Myen hte mung masa lam hta ga law hkat taw nga ra ai she re, ya mung Myen masu ai kata hta shang rawng nna Myen a ga kam let, Myen a woi awn ai n-pu e galwi let tinang myu sha magam nga jahpai masu nna tinang kan bau taw ai, lam dam taw nga ai Myu sha nkau mi hpe mung shadum mayu ga ai nga nna dai salang ni tsun ai.



Ndai hku tsun yang Myen hpe jasam masha hku mu nna tsun ai ni a myit masa gyip gyeng ai hku tai nga ai, dai myit gyip gyeng ai lam nrai nga ai, anhte myit yu sawn yu na lam hpe tsun ai lam she rai nga ai, myit yu sawn yu na lam ni kaw e, anhte myu ni hpe Karai Kasang jaw da ai atsam hta tinang hte nseng ai gaga jasam myu ni tinang mung dan kata na nhprang sut hpe kam ai hku htu, shaw, mya la rai nna tinang myu hpe bai nhtang roirip sha nga ai jasam Myen hpe pyi dai ni du hkra hkam sharang nna mara dat ya, tsawra myit madun, hkam sharang ai kraw lawang hte sharin shaga re ai myu ni she rai ga ai. Dai re majaw anhte mung dan anhte a asuya ngu nna uphkang ai shani rai tim, ganing zawn re mara kaba nga taw sai myu ni hpe rai tim, yak hkak wa ai aten ni hta lakawn lanawn yu lahku na gaw anhte myu ni a myit jasat jasa nan re.

Teng teng tsun ga nga yang anhte myu ni anhte myu laika, anhte a amyu ga shaga nna tinang mung dan kata kaw tinang hkru hkru rai nna nga mai ai myu ni she re, anhte myu ni anhte hpe Karai jaw ai atsam hpe jai lang nna hpun tang hpaji amyu myu hpe myit shapraw mai ai re, dai hpe n malap ga, Wunpawng Mungdan Shang Lawt Asuya hku nna masing kaba shaw let galaw nga ai htunghking laili laika hte sharin ai mung masa hpun tang hpaji lam, gaga hpuntang hpaji baw hkum sumhpa hpe mung sharin ai jawng ni gaw gap ra ai. Dai re majaw mung dan asuya langai a hkrang jet pru wa lu na lam hta ra nga ai lam ni gaw, Wunpawng Mungdan Shang Lawt asuya kaw nna myit nan myit ra sai magam lam ni gaw, Myen hte gap hkat jahkring nna mung masa bawng ban mahtai tam na ngu ai masing hpe galaw na matu sung sung li li myit yu nna galaw ai lam gaw manu dik htum ai ladat rai nga ai.

Australia mungdan nga Kachin Network for Political Rights (Europe) (KNPRE) lit hkam ni hku nna  laika ngau sa wa ai hta, anhte Jinghpaw Wunpawng myu sha ni hta jet ai awmdawm mung dan gaw gap nga ai re, Jet ai self-determination state hkrang hpe gaw gap ai mi rai tim, mung chying mung shawa masha hpe, gaw da tara or constitution hpe asan sha madun dan lu ai rai yang anhte mung chying mung shawa masha ni mung, dai gaw da tara hkrang or constitution ni hpe hti hka ja rai nna tinang du nga ai mung dan ni hta rai tim asan pra tsun sanglang lu ai lam ni galaw lu na re lam tsun ai. Ndai lam ni gaw mung masa htingram ai lam hpe rai tim grau nna madi shadaw ya lu ai lam mung rai nga ai lam laika ngau hta tsun da ai rai nga ai.
Mung chying mung shawa yawng a ra sharawng ai lam gaw, jet ai awm dawm mung dan re, jet ai awm dawm mung dan lu yang anhte myu ni gara shara mi du du, anhte myu ni a magam hpe mai gun hpai ai, dai majaw Myu sha yawng hkapla masat masa galaw ai gaw da tara or constitution langai hpe lu nan lu ra ai. Dai gaw da tara or constition hpe gaw gap sa wa ai shaloi rai tim, mung dan kata nga ai mung masa hpung shagu hte mai gan mung dan jut shara shagu du nga ai myu sha kaji kaba yawng shang lawm ai gaw da tara hkrang nga ra ai lam KNPRE magam gun ni a ningmu hpe ndai laika ngau hte rau shana shabra dat ga ai rai.
Hpungdim hku nna anhte myu ni hta jet ai awm dawm mung dan hkrang hpe shachyaw nan shachyaw ra sai, mung chying mung shawa yawng hkap la lu ai gaw da tara or constitution nga nan nga ra sai, Myen hte bawng ban sa wa ai masa hta rai tim mung dan lahkawng a lapran na mung masa mang hkang hku she bawng ban sa wa ra sai.
Anhte Jinghpaw Wunpawng myu sha ni yawng a ntsa Karai Kasang tut nawng bausin shaman chyeju jaw nga u ga law.
KPMRN