Saturday, November 1, 2014

ေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္ေနေသာ သန္လ်င္ၿမိဳ႕ကား မ်ားမႀကာမီမွာပင္ နုိင္ငံေရး လွိဳင္းဂရက္မ်ား လြမ္းမုိးလာခဲ႔ေတာ႔သည္။

By: အင္း၀ေရာက္ေျခရာမ်ား

Myen gaw Hkristan ni hpe moi kawn dai ni du hkra zing ri ng ai..
Catholic Mission myen mung de shang wa ai gaw shaning 500 jan rai wa sai..Myen ndai ni hpe Galai shai wa na matu ntsa de na ''Wa'' nan ta du ra sai ga re.

In 1548 St. Francis Xavier petitioned Father Rodriguez for missionaries to go to Pegu

ဘုန္းေတာ္ႀကီး နယ္ရီးနီ၏ ေနာက္ဆုံးေသာ ေန႔ရက္မ်ား
Read more+++click on link++++
        ေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္ေနေသာ သန္လ်င္ၿမိဳ႕ကား မ်ားမႀကာမီမွာပင္ နုိင္ငံေရး လွိဳင္းဂရက္မ်ား လြမ္းမုိးလာခဲ႔ေတာ႔သည္။ သကၠရာဇ္ ၁၇၅၃ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလပုိင္းမွ စ၍ အေလာင္းဘုရားသည္ ျမန္မာျပည္ တျပည္လုံး စည္းလုံးမႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔သည္။ ျပည္၊ ျမန္ေအာင္၊ ဒဂုန္ အစရွိေသာ နယ္ေျမအားလုံးကုိ မိမိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ေအာက္သုိ႔ ပုိ႕ေဆာင္ခဲ႔သည္။ သကၠရာဇ္ ၁၇၅၄ ခုႏွစ္တြင္ အေလာင္းမင္းဘုရားသည္ တန္ခုိး ႀကီးမားလာခဲ႔သည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အေနာက္တုိင္း
မွ ၿဗိတိသွ်၊ ျပင္သစ္တုိ႔သည္လည္း အေရွ႕တုိင္းမ်ားတြင္ ကုိလုိနီနယ္ပယ္မ်ား ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခ်ိန္ ျဖစ္ခဲ႔သည္။ သကၠရာဇ္ ၁၇၅၅ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔သည္ အေလာင္းဘုရားႏွင့္ မဟာမိတ္ ျပဳလုပ္လုိေႀကာင္း စကားကမ္းလွမ္းခဲ႔သည္။ ျပင္သစ္တုို႕ကလည္း အခ်ိန္တည္းမွာပင္  ေအာက္ျမန္မာျပည္ရွိ မြန္တုိ႔ႏွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ခါ ပူးေပါင္းခဲ႔ႀကသည္။

သကၠရာဇ္ ၁၇၅၆ ခုႏွစ္တြင္ အေလာင္းဘုရားသည္ ေအာက္ျမန္မာျပည္ မြန္တုိ႔ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာျဖစ္ေသာ သန္လ်ွင္ၿမိဳ႕ကုိ စတင္ တုိက္ခုိက္ခဲ႔သည္။ မြန္တုိ႔၏ မဟာမိတ္ျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္တုိ႔မွ ျပန္လည္ ခုခံတုိက္ခုိက္ခဲ႔ရာ အေလာင္းဘုရားသည္ သန္လ်င္ကုိ  လြယ္လင္႕တကူ မခ်ိဳးေဖါက္ နုိင္သျဖင့္ တပ္စခမ္းမ်ားခ်၍  လေပါင္းမ်ားစြာ ၿမိဳ႕ကုိ ၀ုိင္းရံ စီးထားခဲ႔ရသည္။ အခ်ိန္တည္းမွာပင္ မြန္တုိ႕၏ မဟာမိတ္ျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္တုိ႔ကလည္း အိႏိၵယျပည္၊ ပြန္ဒါခ်ယ္ရီမွ မိမိတုိ႔အတြက္ စစ္ကူမ်ား လာလိမ္႔မည္ဟု ေမွ်ာ္လင္႕ တမ္းတခဲ႔ႀကသည္။

    ထုိသု္ိ႕ ေစာင့္ေမွ်ာ္သည္႔အတုိင္း ပြန္ဒါခ်ယ္ရီ မွ ျပင္သစ္စစ္ကူမ်ားလည္း ေရာက္ရွိလာခဲ႔ႀကသည္။ ၄င္းျပင္သစ္ စစ္ကူမ်ားအား အေလာင္းဘုရားမွ  စီးႀကိဳ တုိက္ခုိက္ေတာ႔သည္။ အေလာင္းဘုရား၏ စစ္သည္ေတာ္မ်ားသည္ စစ္ေရးနုိင္ႀကၿပီး၊ ျပင္သစ္ပုိင္ စစ္သေဘၤာႏွစ္စင္းကုိလည္း အျပီးအပုိင္ သိမ္းယူနုိင္ခဲ႔ႀက၏။ ၄င္းညဥ္႔ဦးယံ အခ်ိန္မွာပင္ အေလာင္းဘုရား၏ မဟာတပ္ႀကီးသည္ သန္လ်င္ၿမိဳ႕ကုိ ခ်ိဴးေဖါက္၍   အလုံးအရင္းျဖင့္ တုိက္ခုိက္ သိမ္းယူလုိက္ႀကသည္။ သုိ႔ႏွင့္ပင္ သကၠရာဇ္ ၁၇၅၆ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လတြင္ သန္လ်င္ၿမိဳ႕သည္ အေလာင္းဘုရား၏ လက္ေအာက္သုိ႔  အျပီးအပုိင္က်ေရာက္ေတာ႔သည္။

    သန္လ်င္ၿမိဳ႕ကုိ အေလာင္းဘုရား၏ တပ္မ်ား ၀ုိင္းရံပိတ္ဆုိ႕ထားမႈေႀကာင့္  ၿမိဳ႕တြင္း၌ စားနပ္ရိကၡာမ်ား ျပတ္ေတာက္ခဲ႔သည္။ ၿမိဳ႕တြင္း စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး နယ္ရီးနီေက်ာင္း၀င္းသုိ႔ စုပုံ လာေရာက္ခုိလွုံခဲ႔ႀကသည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသည္လည္း ေရာက္လာသမွ် စစ္ေဘး
ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ေကၽြးေမြး ျပဳစုေပးရသည္။ မိမိပုိင္ဆုိင္သမ်ွ ပစၥည္းမ်ား၊ စားနပ္ရိကၡာမ်ား၊ ေငြေႀကးမ်ားကုိ ထုတ္သုံးလုိက္ရသည္။ ထုိျပင္ ၿမိဳ႔ေပၚ ၌ က်ေရာက္ေနေသာ စစ္ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ေအးျငိမ္းသြားေစရန္ မိမိသုိးစုႏွင့္တကြ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းအတြင္း၌ စုေ၀းလ်က္ ေန႔ေရာညပါ ဆုေတာင္းေမတၱာမ်ား ျပဳခဲ႔ႀကသည္။ သုိ႔ေသာ္ အေလာင္းဘုရား၏ တပ္သားမ်ား သန္လ်င္ၿမိဳ႔တြင္းသုိ႔ စီးနင္း ၀င္ေရာက္ တုိက္ခုိက္လာႀကေသာအခါ အေျခအေနမ်ားမွာ ပိုမုိ ဆုိးရြားလာခဲ႔သည္။ တၿမိဳ႕လုံး မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ ေလာင္ကၽြမ္းခဲ႔သည္။ ျပည္သူ အုိးအိမ္မ်ား ၿပာပုံ ျဖစ္ခဲ႔ရသည္။ ကုိရင္ႀကီး ကာပဲလုိသည္လည္း ဒဏ္ရာ အထိကျဖစ္သူမ်ားအား ေဆး၀ါး ကုသေပးသည္။ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း သာလ်င္မက ၿမိဳ႕တြင္းသုိ႔ သြားေရာက္၍ မိမိကုိယ္တုိင္ အသက္ေဘးအႏၱရာယ္ကုိ မငဲ႔မကြက္ပဲ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ေစာင္႔ေရွာက္ ျပဳစုေပးခဲ႔သည္။ ထုိသုိ႔ လူနာမ်ားကုိ လုိက္လံရွာေဖြျပဳစုေနခုိက္ အေျမာက္ဆံသင့္၍ ပြဲျခင္းျပီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ႔ရွာသည္။

        ၿမိဳ႕တြင္း၌ ေတာက္ေလာင္ေနေသာ မီးႀကီးသည္  မ်ားမႀကာမီ သန္လ်င္မယ္ေတာ္ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္း၀င္း အတြင္းသုိ႔ ကူးစက္ ပ်ံ႕ႏံွံ႔လာကာ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းရွိ အေဆာက္အအုံ အားလုံးကုိ ၀ါးမ်ိဴခဲ႔သည္။ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္း၏ အမုိးမ်ားသည္လည္း ေလာင္ကၽြမ္း ပ်က္စီးခဲ႔သည္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီး နယ္ရီးနီသည္ ပစ္ခတ္ေနေသာ ေသနတ္က်ည္ဆံမ်ား ေဘးအႏၱရယ္မွ ကင္းလြတ္မႈ ရရွိေရးအတြက္ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားကုိ ေခၚငင္၍ အမုိးမဲ႔ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းေတာ္ႀကီးထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္လာႀကေသာအခါ ဘုန္းေတာ္ႀကီး နယ္ရီးနီသည္ မိမိ ကုိယ္တုိင္ထြက္၍ ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းရွိ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အသက္ ခ်မ္းသာေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ ေတာင္းဆုိခဲ႔သည္။

သန္လ်င္ၿမိဳ႕ကုိ မြန္-ျပင္သစ္တို႕ လက္မွ ေအာင္ျမင္စြာ သိမ္းပိုက္ယူခဲ႕သျဖင္႕ အေလာင္းဘုရား၏ စစ္သည္ေတာ္မ်ားသည္ စစ္ေအာင္ပြဲႀကီးတစ္ရပ္ကို ခံယူခဲ႕ၾကသည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး နယ္ရီးနီသည္ ပဲခူး မြန္ဘုရင္ႏွင္႕ ရင္းႏွီးသူျဖစ္သည္႕အေလ်ာက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအေပၚ အေလာင္းဘုရားအေနျဖင္႕ သံသယစိတ္မ်ား သက္ေရာက္ေစခဲ႕သည္။ သို႕ျဖစ္၍ အမ်က္ထြက္ေတာ္မူၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီးနယ္ရီးနီ၏ ဦးေခါင္းကို မိမိအား ဆက္သရန္ မိမိသက္ေအာက္သားတို႕အား မိန္႕ၾကားခဲ႕သည္။ (၁၇)

    ျဖဴစင္ ႏူးညံ႕သိမ္ေမြ႕ေသာ စိတ္ႏွလံုးသား ပိုင္ရွင္ဘုန္းေတာ္ႀကီးနယ္ရီးနီအား ျမန္မာစစ္သားတို႕ကပင္ အကၽြမ္းတ၀င္ သိရိွေနၾကသည္ ျဖစ္သည္။ သို႕ျဖစ္၍ ဘုရင္မင္းျမတ္ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ေပးရန္ စစ္သည္ေတာ္မ်ား အတြက္ အခက္အခဲမ်ားႏွင္႕ ေတြ႕ႀကံဳ ရင္ဆိုင္ေနၾကရ၏။ သုိ႕ေသာ္ ဘုရင္႕အာဏကို မလြန္ဆန္ႏိုင္သည္႕အဆံုး ေပၚတူဂီ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး၏ ဦးေခါင္းကို ျဖတ္ယူခါ အေလာင္းဘုရားအား ဆက္ကပ္ခဲ႕ၾကသည္။ အျဖစ္မွန္ကို သိရိွသြားေသာ ဘုရင္မင္းျမတ္သည္ အမ်က္ထြက္ေတာ္မူျပန္ သျဖင္႕ စစ္သည္တို႕သည္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး နယ္ရီးနီ၏ ဦးေခါင္းကို အမွန္အတိုင္း ဆက္သၾကရေတာ႕သည္။

    ဘုန္းေတာ္ႀကီးနယ္ရီးနီသည္ သန္လ်င္မယ္ေတာ္ ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၏ အ၀င္၀တြင္ မတ္မတ္ရပ္ လ်က္ရိွ၏။ ဘုရားေက်ာင္းေတာ္သို႕ တပ္သားမ်ား ၀င္ေရာက္လာသည္ကို ျမင္ရသည္။ တပ္သားမ်ားသည္ မိမိသိုးစုအား လာေရာက္ အေႏွာင္႕အယွက္ျပဳမည္ဟု အထင္ျဖင္႕ ေတာင္းပန္ေပးရန္ ေစာင္႕ေမွ်ာ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ တပ္သားမ်ားမွာ သိုးစုအတြက္ လာေရာက္ျခင္းမဟုတ္၊ သိုးထိန္းေတာ္အတြက္ လာေရာက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ မယ္ေတာ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၏ အ၀င္၀၌ ရပ္ေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးထံေရာက္လွ်င္ ေရာက္ခ်င္း၊ လံွတံျဖင္႕ ထိုးေဖါက္လိုက္ရာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသည္ ဘုရားေက်ာင္း ရင္ျပင္ေပၚသို႕ ထိုးလဲက်သြားခဲ႕သည္။ ေသြးအိုင္တြင္း၌ လူးလွိမ္႕ေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအား ဦးေခါင္းကိုု ျဖတ္ယူၾကခါ ဘုရားေက်ာင္းမွ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။

    သန္လ်င္ သိုးထိန္းေတာ္ႀကီးမွာ မယ္ေတာ္ ေရွ႕မ်က္ေမွာက္၌ ျငိိမ္သက္စြာ ေလ်ာင္းစက္ေတာ္မူခဲ႕ရွာ၏။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး နယ္ရီးနီႏွင္႕ ကိုရင္ႀကီး အန္ေဂ်လိုကာပဲလိုတုိ႕သည္ မိမိသိုးစုမ်ားကို ကာကြယ္ ေစာင္႕ေရွာက္ အလုပ္ေကၽြးျပဳစုေနရင္း မိမိတုိ႕ အသက္မ်ားကို ထာ၀ရဘုရားသခင္အား ပူေဇာ္သြားခဲ႕ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္ေရာက္ ဒုတိယ ဆရာေတာ္ေလာင္းသည္ ယေန႕ ေကာင္းကင္ႏိုင္ငံေတာ္မွ မိမိအရွင္ထာ၀ရဘုရားသခင္ အားဖူးေမွ်ာ္ရင္း၊ မိမိသုိးစု၏ သားေျမးျမစ္ တုိ႕အေပၚသို႕ ေကာင္းႀကီးမဂၤလာမ်ားကို ဆက္လက္ သြန္းေလာင္းေပးလ်က္ရိွ ေနမည္မွာ
“ငါသည္သိုးထိန္းျဖစ္၏။
 ေကာင္းေသာသိုးထိန္းသည္
မိမိသိုးအဘုိ႕ငွါ မိမိအသက္ကိုေပး၏”
(ေယာဟန္ ၊ ၁၀ း ၁၁)

(၁၇) i. ”Catholic Mission of the Southern Burma” Bishop Bigandet, Cf.p.9.
     ii. Death of Fr.Nerini. Annales de la Propagation de la Foi. Lyon (1822 – 1903) cf.13, 332-334
read more+++
http://blog.mandalayarchdiocese.org/search/label/အင္း၀ေရာက္ေျခရာမ်ား