Monday, September 23, 2013

ျမန္မာ့ေျမမွ တုိင္းရင္းသား ညီအကို ေမာင္ႏွမမ်ား (၁၃၅)

စည္းလံုးခ်င္းရဲ႕ အင္အား ဆိုဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Link >>http://photayokeking.org/rule-of-law/rule-of-laws/125-about-all-myanmar-ethnic
တုိင္းရင္းသား ညီအမမ်ား
စာဖတ္သူမ်ားခင္ဗ်ား
ပင္တိုင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ဆရာဂါမဏိက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ၁၃၅ မ်ိဳး နအဖက ေၾကညာထားခ်က္ အေပၚတြင္ အခ်က္အလက္ အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ မွားယြင္းေနေၾကာင္း ေထာက္ျပ ရွင္းလင္းထားတဲ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေပးပို႔လာပါတယ္။ ယခုလို ေပးပို႔လာတဲ့အတြက္ ဆရာဂါမဏိကုိ ကြ်န္ေတာ္ ကိုဖိုးတရုတ္မွ အထူး ေက်းဇူးတင္ ရွိပါေၾကာင္းနဲ႔ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားအတြက္ ဗဟုသုတ ရရွိေစဖုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ ကိုဖိုးတရုတ္က တင္ျပေပးလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
နအဖဟာ အရင္အစုိးရအဆက္ဆက္နဲ႔ လမ္းခြဲထြက္လာတာျဖစ္တယ္၊ အရင္အစုိးရေတြထက္သာတယ္လုိ႔ ဝါႂကြားေနေပမဲ့ ဦးႏုအစုိးရလုပ္ခဲ့တဲ့ ကမၻာေအးလႈိဏ္ဂူ၊ ေနဝင္းလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာစာ ေရးရာမွာ တစ္ ခု-တစ္ ေယာက္ စသျဖင့္ သုံးစြဲေရး၊ ေစာေမာင္ထြင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ဳိး၊ ခင္ၫြန္႔ထြင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာအစ-လူသားအစ ပုံေတာင္ပုံညာက ဆိုတဲ့အယူအဆေတြကုိ ဆက္က်င့္သုံးေနပါတယ္။ အခုေဆာင္းပါးမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ တုိင္းရင္း သား ၁၃၅ မ်ဳိးတကယ္ရွိမရွိကုိ ဆန္းစစ္ေဖာ္ထုတ္သြားပါမယ္။
ပထဆုံး ကခ်င္ လူမ်ဳိးေတြကုိၾကည့္ရင္ နဝတ-နအဖက ကခ်င္ ၁၂ မ်ဳိး လုိ႔ေဖာ္ျပထားရာမွာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး ထဲက ေဆြမ်ဳိးစုကြဲ၊ ဘာသာစကားေလယူေလသိမ္းကြဲေတြကုိ သီးျခားလူမ်ဳိးအျဖစ္ ဇြတ္အတင္းျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ဆုိတဲ့နာမယ္နဲ႔ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး သီးသန္႔ျပထားသလုိ ဂ်င္းေဖာနာမယ္နဲ႔လည္း ျပထားျပန္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ကခ်င္ဆုိတာ အားလုံးကုိၿခံဳေခၚတဲ့နာမယ္ျဖစ္မွန္း လူတုိင္းသိေပမဲ့ နအဖဟာ လူမ်ဳိးအေရအတြက္ ေဖာင္းပြေစ ခ်င္လြန္းအားႀကီးလုိ႔ သီးသန္႔လူမ်ဳိးမဟုတ္တာကုိ အဟုတ္ႀကီးလုပ္ထည့္တာျဖစ္တယ္။ နအဖ စာရင္းထဲက ေဂၚရီ၊ ခခူ နဲ႔ ဒူးလန္းတုိ႔ဟာ ဂ်င္းေဖာအႏြယ္ကြဲေတြသာျဖစ္ၿပီး သီးျခားလူမ်ဳိးစုေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ခခူနဲ႔ဒူးလန္း ဆုိရင္ မ်ဳိးႏြယ္ကြဲတခုတည္းကုိဘဲ နာမယ္ႏွစ္မ်ဳိး ေခၚထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္ ၁၂ မ်ဳိးထဲက တမ်ဳိးအျဖစ္ျပထားတဲ့ တ႐ုမ္းနဲ႔ဒေလာင္ ဆုိတာလည္း ရဝမ္ မ်ဳိးကြဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နအဖေျပာတဲ့ ကခ်င္ ၁၂ မ်ဳိးဟာ လက္ေတြ႔မွာ ၆ မ်ဳိးဘဲျဖစ္ပါတယ္။
 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
 ၁  ကခ်င္
 ဂ်ိန္းေဖာ၊ မရူ၊ ရဝမ္၊ လရွီ၊ အဇီးႏွင့္ လီဆူးတုိ႔ကို လႊမ္းၿခံဳေခၚေဝၚသည့္ အမည္
တရုမ္း
ရဝမ္မ်ိဳးႏြယ္စု
ဒေလာင္
ရဝမ္မ်ိဳးႏြယ္စု
 ဂ်ိန္းေဖာ  ၁  ဂ်ိန္းေဖာ (ေဂၚရီ၊ ခခူ၊ ဒူးလန္းႏွင့္ အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားပါဝင္)
ေဂၚရီ
ဂ်ိန္းေဖာမ်ိဳးႏြယ္စု
ခခူ
ဂ်ိန္းေဖာမ်ိဳးႏြယ္စု
ဒူးလန္း
ဂ်ိန္းေဖာမ်ိဳးႏြယ္စု
 မရူ (ေလာ္ေဝၚ)  မရူ
ရဝမ္ ရဝမ္ သို႔မဟုတ္ ႏံုး (ဒေလာင္၊ တရုမ္းႏွင့္ အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ပါဝင္)
၁၀ လရွီ (လခ်ိတ္) လရွီ
၁၁ အဇီး အဇီး သုိ႔မဟုတ္ ဇုိင္ဝါး
၁၂ လီဆူး လီဆူး သုိ႔မဟုတ္ ေယာယင္ သို႔မဟုတ္ လီေရွာ
၁၂ စုစုေပါင္း စုစုေပါင္း
နအဖရဲ႔ ကယား လူမ်ဳိးစာရင္းထဲမွာ လူမ်ဳိး ၉ မ်ဳိးျပထားတယ္။ ဒီထဲမွာ ဇယိမ္း၊ ကယန္း၊ (ပေဒါင္)၊ ကဲ႔ခုိ၊ ယင္းေဘာ္ ဆုိတဲ့ေလးမ်ဳိးဟာ တကယ္ေတာ့ ကယန္း (ပေဒါင္) လူမ်ဳိးရဲ႔ အမည္ကြဲေတြ သုိ႔မဟုတ္ မ်ဳိးႏြယ္ကြဲေတြ သာျဖစ္လုိ႔ နအဖေျပာတဲ့ ၉ မ်ဳိးဟာ လက္ေတြ႔မွာ ၅ မ်ဳိးဘဲျဖစ္သြားပါတယ္။ ေဂဘားလူမ်ဳိး ကေတာ့ ဘြဲကရင္ သို႔မဟုတ္ ကယားထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။
 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
 ၁  ကယား  ၁ ကယား
ဇယိမ္း
ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္စု
ကယန္း (ပေဒါင္) ကယန္း (ပေဒါင္၊ ကဲ့ဒုိ၊ ယင္းေဘာ္၊ ဇယိမ္းတုိ႔ ပါဝင္)
ကဲ့ဒုိ
ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္စု
ေဂဘား
ဘြဲကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု
ဘရဲ႕ (ကေယာ) ကေယာ
မႏုမေနာ မႏုမေနာ
ယင္းတလဲ ယင္းတလဲ
ယင္းေဘာ္
ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္စု
စုစုေပါင္း စုစုေပါင္း
နအဖရဲ႕ကရင္ လူမ်ဳိး ၁၁ မ်ဳိးစာရင္းဟာလည္း လူမ်ဳိးတမ်ဳိးထဲရဲ႔ နာမယ္ကြဲေတြ၊ မ်ဳိးႏြယ္စုကြဲေတြကုိ သီးျခား လူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ ဖန္တီးထားတယ္။ အားလုံးကုိလႊမ္းၿခံဳေခၚတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိး ကသတ္သတ္၊ စေကာ ပုိး ဘြဲ စတဲ့လူမ်ဳိး ကသတ္သတ္လုပ္ထားတာ အင္မတန္ရယ္စရာေကာင္းပါတယ္။ လူမ်ဳိးေတြေဖာင္းပြေစခ်င္လြန္းလုိ႔ ႀကံမိႀကံရာ လုပ္လုိက္တာ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့အစုိးရ အရည္အခ်င္းမဲ့မႈကုိ ျပတာလည္းျဖစ္သြားတယ္။ ကုိယ့္တုိင္းျပည္က လူမ်ဳိးနာမယ္ေတာင္ အမွန္အတုိင္းမသိဘဲ အစုိးရလုပ္ေနရသလား၊ ဒါေလာက္ေလးမွ မသိဘူးလားလုိ႔ အမ်ားေမးေငါ့ စရာ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ကရင္လူမ်ဳိးဟာ ၃ မ်ဳိးဘဲရွိပါတယ္။ ပကူး၊ တေလွပြား၊ ေမာေနပြား ဆုိတာေတြဟာ စေကာ ကရင္ မ်ဳိးႏြယ္ကြဲေတြျဖစ္သလုိ ကရင္ျဖဴ၊ ပေလကီး ကေတာ့ ဘြဲကရင္ရဲ႕ အမည္ကြဲနဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္ကြဲသာျဖစ္ပါတယ္။ မုိးပြား နဲ႔ မြန္ကရင္ဆုိတာ ပုိးကရင္ျဖစ္ၿပီး စာျဖဴကရင္ဆုိတာကေတာ့ လူမ်ဳိးကုိေျပာတာမဟုတ္ဘဲ ခရစ္ယန္ဘာသာ ဝင္ေတြကုိ ေျပာတာျဖစ္တဲ့အတြက္ နအဖရဲ႕ ကလိမ္ကက်စ္လုပ္မႈကုိ ထင္ရွားေနေစပါတယ္။
ကယား၊ ကယန္းလူမ်ဳိးမ်ားဟာ ရင္းျမစ္အားျဖင့္ ဘြဲကရင္လူမ်ဳိးျဖစ္ေပမဲ့ မ်က္ေမွာက္ကာလမွာေတာ့ သီးျခား လူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ ရပ္တည္သြားၾကပါၿပီ။ ကယားလူမ်ဳိးထဲထည့္ထားတဲ့ ေဂဘားလူမ်ဳိးကလည္း ဘြဲကရင္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ သီးျခားလူမ်ဳိးအမွတ္အသားလကၡဏာ ခံယူတဲ့အေနအထားမရွိေသးဘဲ ဘြဲကရင္မ်ဳိးႏြယ္ကြဲ အမွတ္အသားလကၡဏာ ကုိသာ ခံယူေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ပအုိဝ္းလူမ်ဳိးကေတာ့ နဂုိမူလရင္းျမစ္အားျဖင့္ ပုိးကရင္ ျဖစ္ေပမဲ့ အခုေတာ့ သီးျခားလူမ်ဳိး လကၡဏာ ခံယူထားၿပီျဖစ္တယ္။
 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
 ၁  ကရင္
စေကာ၊ ပိုးႏွင့္ ဘြဲတုိ႔ကို ၿခံဳ၍ ေခၚေသာ အမည္
ကရင္ျဖဴ
ဘြဲကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု သို႔မဟုတ္ အမည္ကြဲ
ပေလကီး
ဘြဲကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု
မြန္ကရင္ (စာျဖဴ)
ပုိးကရင္အမည္ကြဲ၊ စာျဖဴဆုိသည္မွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ကို ဆုိလို
စေကာ  ၁ စေကာ (ပကူူး၊ တေလွပြား၊ ေမာေနပြားႏွင့္ အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ပါဝင္)
တာေလွပြား
စေကာကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု
ပကူး
စေကာကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု သုိ႔မဟုတ္ အမည္ကြဲ
ဘြဲ ဘြဲ (ကရင္ျဖဴ၊ ပေလကီး၊ ေဂဘားႏွင့္ အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ပါဝင္)
ေမာေနပြား
စေကာကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု
၁၀ မုိးပြား
ပုိးကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု
၁၁ ရွဴး (ပိုး) ပုိး (မုိးပြား၊ မြန္ကရင္ႏွင့္ အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ပါဝင္)
၁၁ စုစုေပါင္း စုစုေပါင္း
နအဖစာရင္းထဲမွာ အဆုိးဆုံးကေတာ့ ခ်င္း လူမ်ဳိး ၅၃ မ်ဳိးျပထားတာပါဘဲ။ ထုံးစံအတုိင္း ခ်င္း ဆုိတဲ့နာမယ္ နဲ႔ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးလည္းျပထားပါေသးတယ္။ ၅၃ မ်ဳိးထဲမွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးအျဖစ္ အမွတ္အသားလကၡဏာ identity မသတ္ မွတ္ႏုိင္တဲ့ နာဂ၊ မဏိပူရႏြယ္ဘြားကသည္း နဲ႔ နီေပါႏြယ္ဘြားလင္းဘု ကုိလည္းထည့္ထားတယ္။ ဒီကေန႔ ခ်င္းႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြနဲ႔ပညာရွင္မ်ား လက္ခံအတည္ျပဳထားတာ ခ်င္းလူမ်ဳိး ၈ မ်ဳိးဘဲျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိး Race/Tribe မဟုတ္တဲ့ မ်ဳိးႏြယ္စု/ေဆြမ်ဳိးစု Clan ၊ စကားဝဲအစု Dialect ေတြကုိ ေရာေႏွာျပထားတဲ့ ၅၃ မ်ဳိးကုိ သ႐ုပ္ခြဲလုိက္ရင္ အခုလုိ ေတြ႔ရပါတယ္။
 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
 ခ်င္း
ဇုိမီး၊ ကူကီး၊ လုိင္မီး၊ မရာ၊ ခ်ိဳမီး၊ ခမီး၊ ရိႈမီးႏွင့္ မီဇုိတုိ႔ကို လႊမ္းၿခံဳေခၚေသာအမည္
၁၀ ေခါႏိုး၊ ဂန္တဲ့၊ ေဂြးတဲ၊ ငန္း၊ ဆီစာန္၊ ဆုိင္းဇန္၊ ဇုိ၊ တီးတိန္၊ ေတဇန္၊ ဒင္မ္ ဇိုမီးခ်င္း
ေခါင္ဆိုင္၊ တာ့ဒိုး ကူးကီးခ်င္း
 ၁၅ ခြာဆင္းမ္၊ ခြန္လီ၊ ဆင္တန္၊ ဇာေဟာင္၊ ဇုိေဖ၊ ဇန္ညွပ္၊ တေပါင္၊ တုိင္ခြ်န္း၊ ေတာရ္၊ မိအဲ၊ လင္တဲ၊ ေလာက္တူ၊ လိုင္၊ လိုင္ဇုိ၊ ဇုိတ့ုး လိုင္မီးခ်င္း
မရာ၊ မတူ မရာ
ဒုိင္ (ယင္ဒူး)၊ မကန္း၊ မြင္း၊ အုပု၊ ေရာင္တူ ခ်ိဳမီးခ်င္း
ခမီ၊ အဝခမီ၊ ေခါင္စုိ၊ ပနန္း၊ ေလးၿမိဳ၊ ဝါကင္းမ္၊ အႏူး ခမီးခ်င္း(ၿမိဳ)
ဆလိုင္း၊ အရိႈ ရိႈမီးခ်င္း
ကလင္ေကာ (လူရိႈင္း)၊ လူရိႈင္း (လူေရွ)၊ ဟြာလ္ငို မီဇုိခ်င္း (လူရိႈင္း)
နာဂ၊ တန္ခူး၊ မာရင္၊ အနန္
နာဂ
ေမ့ေထး (ကသည္း) မဏိပူရ္
လင္းဘု နီေပါ
၅၃ စုစုေပါင္း  ၈+၃ စုစုေပါင္း
ကူကီး (သာဒုိး) ဟာ ရင္းျမစ္အားျဖင့္ ဇုိမီးလူမ်ဳိးျဖစ္ေပမဲ့ အခုေတာ့ သီးျခားလူမ်ဳိးအျဖစ္ ရပ္တည္ပါၿပီ။ လုိင္မီး ရင္းျမစ္ျဖစ္တဲ့ မရာ ဟာလည္း အခု သီးျခားလူမ်ဳိးအျဖစ္ ရပ္တည္ေနပါၿပီ။ နအဖဟာ ခမြီးနဲ႔ၿမိဳ ကုိ ရခုိင္လူမ်ဳိး ထဲထည့္မထားရင္ ခ်င္း ၅၅မ်ဳိး ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္။ ခ်င္းပုန္း၊ ခ်င္းဘုတ္ စတဲ့နာမယ္ကြဲေတြ ထပ္ထည့္လုိက္ရင္ နအဖရဲ႕ ခ်င္းစာရင္းဟာ ၁ဝဝ နားကပ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ နာဂလူမ်ဳိးကုိေတာ့ ခ်င္းလူမ်ဳိးထဲ သတ္မွတ္ထည့္သြင္းလုိ႔ မရဘဲ သီးျခားျမန္မာႏုိင္ငံတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတမ်ဳိးအျဖစ္ သတ္မွတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ နအဖရဲ႕ခ်င္းေတြလုိဘဲ နာဂထဲက ေဆြမ်ဳိးစု၊ စကားဝဲအစုေတြက အနည္းဆုံး ၆၄ မ်ဳိးရွိလုိ႔ ခ်င္းထက္မ်ားပါတယ္။ နာဂလူမ်ဳိးမွာ ျပည္နယ္ မရွိလုိ႔ ခ်င္းလုိ လူမ်ဳိးအမ်ားႀကီး ခြဲမျပတာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ႏုိ႔မဟုတ္ရင္ နအဖရဲ႕ ျမန္မာျပည္ “တုိင္းရင္းသားအေရအတြက္” ၃ဝဝ ေက်ာ္သြားႏုိင္ပါတယ္။
နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
ဗမာ ဗမာ (ေယာ)
ထားဝယ္ ထားဝယ္
ဘိတ္
ထားဝယ္စကားဝဲအစု
ေယာ
ဗမာစကားဝဲအစု
ကဗိန္း ယဗိန္း
ကဒူး ကဒူးကနန္း
ကနန္း
ကဒူးကနန္းမ်ိဳးႏြယ္စု
ဆလံု
ဆလံု
ဖြန္း
ဖြန္း
စုစုေပါင္း ၄+၂ စုစုေပါင္း
နအဖက ဗမာ (ေခၚ) ျမန္မာလူမ်ဳိးစုအေရအတြက္ကုိ နဝင္းေက်ေအာင္ ၉ ခုျပထားပါတယ္။ ေယာ၊ ထားဝယ္နဲ႔ ဘိတ္ တုိ႔ကုိ သီးျခားလူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ ျပထားတယ္။ စကားဝဲ dialect အစုကြဲသာျဖစ္တယ္လုိ႔ မႏုႆေဗဒပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဘာသာေဗဒပညာရွင္မ်ား သတ္မွတ္ထားတာ အားလုံးအသိပါဘဲ။ အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ ဒီအစုေတြဟာ သီးျခားလူမ်ဳိး သ႐ုပ္လကၡဏာနဲ႔ ရပ္တည္ခ်င္စိတ္ျပင္းျပတာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔မရွိေသးပါဘူး။ ေနာင္မွာေတာ့ ဘိတ္နဲ႔ထားဝယ္ဟာ သီးျခား သ႐ုပ္လကၡဏာနဲ႔ ရပ္တည္ခ်င္ ရပ္တည္လာႏုိင္ ပါတယ္။ နအဖဟာ ရွမ္းျပည္က သီးျခားဗမာလူမ်ဳိးစုအႏြယ္ဝင္ ဓႏု၊ ေတာင္႐ုိးနဲ႔ အင္းသား ကုိေတာ့ ရွမ္းလူမ်ဳိးထဲ ထည့္ထားပါတယ္။ ကဒူးနဲ႔ကနန္းကုိလည္း ခြဲျပထားသလုိ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ထဲက ဖြန္းလူမ်ဳိးနဲ႔ တိဘက္-ဗမာ အႏြယ္မဟုတ္တဲ့ ဆလုံေတြကုိ ဗမာလူမ်ဳိးထဲ ထည့္ထားတာေတြဟာ မႏုႆေဗဒအသိ ႏု႔ံနဲ႔ရာက်ပါတယ္။ စစ္ကုိင္းတုိင္းထဲက နာဂေတြက်ေတာ့ ခ်င္းလူမ်ဳိးထဲ ထည့္ထားေပမဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲက ကဒူး ကနန္းေတြကုိေတာ့ ဗမာလူမ်ဳိးထဲ ထည့္ထားတယ္။
နအဖဟာ မြန္ ကုိေတာ့ တမ်ဳိးထဲပဲျပထားၿပီး တျခားမြန္ခမာမ်ဳိးႏြယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဝ၊ ပေလာင္၊ ယင္းနက္ ယင္းက်ား စတာေတြကုိ ရွမ္းလူမ်ဳိးေတြထဲထည့္ျပထားပါတယ္။
 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
 မြန္ မြန္
စုစုေပါင္း စုစုေပါင္း

 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
 ရခုိင္ ရခိုင္
ကမန္ ကမန္
ခမြီး
ခမီးခ်င္း
ဒိုင္းနက္ ဒိုင္းနက္
မရာမာႀကီး မရမာႀကီး
ၿမိဳ
ခမီးခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စု
သက္ သက္
စုစုေပါင္း စုစုေပါင္း
ရခုိင္ လူမ်ဳိးကုိ ၇ မ်ဳိးစာရင္းျပထားရာမွာ တကယ္ေတာ့ ခမြီး နဲ႔ၿမိဳ (မ႐ုိ) ဟာ ရခုိင္ျပည္မွာေနတဲ့ ခမီးခ်င္းေတြ ျဖစ္ၿပီး နအဖရဲ႕ ခ်င္း ၅၃ မ်ဳိးဆုိတဲ့အထဲပါၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခမြီးနဲ႔ၿမိဳ ဟာ သီးျခားလူမ်ဳိးႏွစ္မ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ တမ်ဳိး တည္းေအာက္က မ်ဳိးႏြယ္ကြဲေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။
နအဖစာရင္းပါ ရွမ္း ၃၃ မ်ဳိးကေတာ့ ရွမ္းတင္မကဘဲ ဗမာမ်ဳိးႏြယ္ေတြ၊ ပအိုဝ္း လို တျခားတိဘက္ဗမာမ်ဳိးႏြယ္ေတြ၊ မြန္ခမာမ်ဳိးႏြယ္ေတြစသျဖင့္ ေရာေထြးေနပါတယ္။ ရွမ္းႀကီးနဲ႔ တုိင္းလုံ ဆုိတာ တခုတည္းျဖစ္ၿပီး ရွမ္းကေလးနဲ႔ တုိင္းေလ့ ဟာလည္း တမ်ဳိးတည္းျဖစ္တယ္။ ခႏၱီးရွမ္း နဲ႔ တုိင္းလ်မ္ ကုိျပထားေပမဲ့ တုိင္းႏူ (ရွမ္းတ႐ုတ္)၊ တုိင္းလီ၊ တုိင္းလ်န္ (ရွမ္းနီ) နဲ႔ ဒရယ္ ကုိခ်န္ထားတယ္။ တုိင္း (ရွမ္း) လူမ်ဳိးေတြဟာ သီးျခားလူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ သ႐ုပ္လကၡဏာခံယူမလား၊ တုိင္းလူမ်ဳိးႀကီးထဲက မ်ဳိးႏြယ္ကြဲ၊ စကားဝဲ အစုကြဲေတြအျဖစ္သာ ခံယူမလား ဆုိတာေတာ့ ဆက္လက္ေဖာ္ထုတ္ရအုံးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အင္၊ စုံ၊ ဝ နဲ႔ တုိင္းလြယ္ တုိ႔ဟာ တမ်ဳိးတည္း ျဖစ္ပါတယ္။ (တုိင္းလြယ္ ကုိေတာ့ သီးျခားမြန္ခမာလူမ်ဳိးတခု အျဖစ္ ယူလုိ႔ရႏုိင္တယ္။) ကြီ နဲ႔ လားဟူ မကြာသလုိ ဖ်င္နဲ႔ အခါလည္း အတူတူပါဘဲ။ ပေလးနဲ႔ပေလာင္ တမ်ဳိးတည္း ျဖစ္သလုိ ေျမာင္ဇီး၊ ယအုိ (ေယာင္) နဲ႔ အုိက္ဆြယ္ တမ်ဳိးတည္းျဖစ္ၾကပါတယ္။ နယ္ခ်င္းထိစပ္ေနလုိ႔ ယူနန္တ႐ုတ္ လူမ်ဳိးကုိ (ယူနန္တ႐ုတ္ မဟုတ္ဘဲ မင္မင္းဆက္ ေနာက္ဆံုးဘုရင္နဲ႔အတူေျပးလာတဲ့ ေျမာက္ပိုင္းသား မန္ဒါရင္တ႐ုတ္ လို႔လဲ တခ်ဳိ႕သမိုင္းေတြမွာ ဆိုပါတယ္) ဗမာျပည္ရဲ႕ တုိင္းရင္းသား ကုိးကန္႔လူမ်ဳိးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာေတြ႔ရသလုိ ယြန္း (ေျမာက္ပုိင္းထုိင္း) လူမ်ဳိး၊ ခမူ (ေလာ) လူမ်ဳိး၊ ရွမ္းကေလး (ဝါ) တုိင္းေလ့ (ထုိင္း)၊ တုိင္းလ်မ္ (ယူနန္) လူမ်ဳိးတုိ႔ကုိလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ခ်င္းျပည္ဘက္မွာလည္း ကသည္း (မဏိပူရ) လူမ်ဳိး၊ လင္းဘု (နီေပါ) လူမ်ဳိးတုိ႔ကုိ တုိင္းရင္းသားသတ္မွတ္ထားေပမဲ့ အလားတူ ဗမာျပည္နယ္နိမိတ္ထဲ ေနထုိင္ေနတဲ့ တုိင္းလိ (ယူနန္)၊ ပသွ်ဴး (မေလး)၊ တိဘက္၊ ေဂၚရခါး (နီေပါ)၊ စစ္တေကာင္းဘဂၤါလီ (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) တုိ႔ကုိေတာ့ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားတာမေတြ႔ရပါဘူး။
 နအဖစာရင္း အမွန္စာရင္း
ရွမ္း၊ ရွမ္းႀကီး၊ တုိင္းလံု တိုင္းလံု (တုိင္းယိုင္)
ဂံု တုိင္းခြန္ (ဂံု)
ေမာရွမ္း တုိင္းေမာ
တုိင္းလ်မ္ တိုင္းလ်မ္ (ယူနန္)
ခႏၱီးရွမ္း တုိင္းခမ္းတီး (ကခ်င္)
ရွမ္းကေလး၊ တုိင္းေလ့ တုိင္းႏြဲ႔ (ထိုင္း)
ယြန္း တိုင္းယြန္း (ဇင္းမယ္ထုိင္း)
ပေလး၊ ပေလာင္ ပေလာင္
ဝ၊ အင္၊ စံု
တိုင္းလြယ္ ၁၀ တိုင္းလြယ္ (ဝ)
ဓႏု ၁၁ ဓန
ေတာင္ရိုး ၁၂ ေတာင္ရုိး
ဓေနာ ၁၃ ဓေနာ
လားဟူ၊ ကြီ ၁၄ လားဟူ
ေကာ္၊ ဖ်င္ ၁၅ အခါ
ခမူ ၁၆ ခမူ (ေလာ)
ေျမာင္ဇီး၊ ေယာင္၊ အိုက္ဆြယ္ ၁၇ ေျမာင္
ကိုးကန္႔ ၁၈ ကိုးကန္႔ (တရုတ္)
အင္းသား ၁၉ အင္းသား
ပအုိဝ္း ၂၀ ပအိုဝ္း
ယင္းက်ား၊ ယင္းနက္ ၂၁ ယင္း
မိုင္းသာ ၂၂ မိုင္းသာ
၃၃ စုစုေပါင္း ၂၂ စုစုေပါင္း
ဒါကုိခ်ဳပ္ၾကည့္လုိက္ရင္ နအဖေျပာတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး ၁၃၅ မ်ဳိးဆုိတာမွာ ၇၆ မ်ဳိးဟာ စာရင္းထပ္ေနတာ၊ လုပ္ႀကံတည္ထြင္ထားတာျဖစ္ေနၿပီး (၅၉) မ်ဳိးသာ တကယ္အမွန္အကန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ ဗမာျပည္မွာ လူမ်ဳိး ၅၉ မ်ဳိးသာရွိတယ္လို႔ ဆိုလိုတာမဟုတ္ပါဘူး။ ထမန္၊ တိုင္းလ်န္(ရွမ္းနီ)၊ ဒရယ္၊ ဗမာမူဆလင္ (ေျမဒူး၊ ေဇဒဘာရီ)၊ တို႔နဲ႔ နယ္စပ္ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ခြေနေလ့ရွိတဲ့ တိဘက္၊ ေဂၚရခါး၊ တိုင္းလိ၊ တိုင္းႏူ(ရွမ္းတ႐ုတ္)၊ မေလး-ပသွ်ဴး၊ စစ္တေကာင္း သားဘဂၤါလီ တို႔လို ဒီစာရင္းထဲမပါဘဲ က်န္ေနတဲ့လူမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီထဲမွာ ယဗိန္း၊ ဓေနာ၊ ဒရယ္၊ ထမန္၊ ဖြန္း၊ ခမူတုိ႔ဟာ မ်ဳိးတုံးလုဆဲဆဲ၊ သုိ႔မဟုတ္ လူဦးေရရာဂဏန္းေလးသာရွိတဲ့ လူမ်ဳိးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သီးျခားလူမ်ဳိးအျဖစ္ အမွတ္လကၡဏာသစ္ခံယူလုိတဲ့ သုိ႔မဟုတ္ မခံယူလုိတဲ့ မ်ဳိးႏြယ္ကြဲေတြ ရွိႏုိင္ပါေသးတယ္။ ရွမ္းလူမ်ဳိးကြဲေတြထဲက သီးျခားလကၡဏာအမွတ္အသား မခံယူလုိတာရွိရင္ ၅၉ မ်ဳိးထက္ ေလ်ာ့ႏုိင္ပါတယ္။
ဘယ္လုိဘဲျဖစ္ျဖစ္ ဗမာျပည္ရဲ႕ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအေရအတြက္ဟာ ၇ဝ မေက်ာ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ နအဖဟာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးအေရအတြက္ ဆယ္ဂဏန္းမျပည့္လည္း အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ထူေထာင္မွာပါဘဲ။ နအဖ စကား၊ နအဖစာရင္းေတြဟာ ဘယ္လုိမွ စိတ္ခ်ယုံၾကည္စရာမရွိဘူး ဆုိတာရယ္၊ ကုိယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ႏုိင္ငံထဲက လူမ်ဳိး ေတြကုိေတာင္ မွန္မွန္ကန္ကန္ စာရင္းေကာက္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္း မရွိဘူးဆုိတာကုိေတာ့ ၁၃၅ မ်ဳိးစာရင္းက သက္ေသ ခံေနပါတယ္။