Sunday, September 9, 2012

GALOI DU HKRA NAW KAM SHUT NGA NA GA TA


Tsun ai ni mung tsun jin ram sai. Shadum ai ni mung shadum jin ram sai. Na ai ni mung na jin ram sai. Rai tim, Myen ni a masu hkalem ga hpe kam ai ni mung naw nga nga ma ai. Kalang mi masu hkrum ai gaw masu ai wa a mara; lahkawng lang masu hkrum ai mung masu ai wa a mara; masum lang masu hkrum jang chyawm gaw, masu ga kam ai wa a mara re, nga ai ga hpe tsa lang, hkying lang hpungtang she gashaw hkra na lu saga ai re.
Ya ten e mare kaba hkan shanu nga ai Jinghpaw Wunpawng sha myitsu du salang ni, myu tsaw myit n rawng ai mung kadai n nga na re. Hpaji machye machyang rawng ai mung law law wa rai na ga ai re; raitim shaning (60) jan ting Myen wa e shamak kau ai kata hta myit mak taw nga ga ai hpe n dum n shai, tinang a shut ai ningmu hpe mahtang jaw ai shadu taw nga ai gaw, yawn hpa langai rai nga mali ai. Shaning (60) jan ngu ai gaw, masha ban lahkawng jan jan wa rai nga saga ai.
1. Hpyang dik ai Myen wa a hkalem ga hpe madi madun ga nga yang, (7-9-2012) ya shani, Hpakant mare kata na Myen Asuya magam gun kaji kaba mahkra hpe Myen du ni shaga jahpawng tawn nna "KIA ni gaw kade wa hkam lu na ma ta? Kade wa grang lu na ma ta? KIA ni hpe hkum kam mu! KIA ni hpe masum ya laman yawng shamyit kau sana re," nga nna tsun hkalem abawk nga ma ai. Kade sha mani hpa rai nga a ta? Asuya jet yang dai zawn nga ai ma ga shaga na htung n nga ai. Kaya n chye nna tsun ai rai yang rai na. Asuya magam gun masha ni hpe mana shachyoi ai ga rai yang rai na. Hpaji rawng ai ni a na hta, shing nga ai ga gaw, "Anhte majan sum saga ai. KIA ni hpe grai hkrit mat saga ai," ngu bau mawng dum nna ndau shabra  ai hte maren sha re.
2. Laiza mare hpe masum ya laman zing kau sana! Nhtoi shi ya laman zing kau sana! Shata mi laman zing kau sana! nga nna ndau shabra grang dakat ai gaw, latsa lang n-ga sai hpe mungdan kata sha n rai, maigan du nga ai Jinghpaw Wunpawng sha ni du hkra, na pyi na lau mat saga ai. Gaja wa nga yang shing nga ai ga gaw, salang ga n rai nga ai. "Wau ja ai gwi masha n kawa ai," nga ai ga malai hpa rai nga ai. Shanhte a kraw kata na n ju n dawng ai myit masa hpe shadan dan ai lam rai nna, teng wa gaw n shabyin lu ga ai, ngu ai hpe sakse htawng madun ya nga ai.
3. Lai sai 2010 ning na ra lata poi garai n du yang, "Ra lata poi ngut jang gaw, BGF n hkap la hkraw ai KIO/KIA ni hpe Asuya tatmadaw luksuk n-gun, myawk, tank, nbung li myu hkum hte gasat shamyit kau sana re," nga nna mung tsun ndau lai wa masai. Shing nga ai ga mung, shanhte myit magaw rawng nga ai hpe shadan shadawng ai lam sha rai nna, KIO/KIA hpe shamyit lu na lam n rai nga ai. Dai ga hpe kamsham ai ni law law wa  mung "Gwi a magwi jinglam marit" nga ai hpa "Uhku a masa si sin" nga ai hpa kam si taw nga ma ai.  Shanhte a baw nu n hpring ai ningmu hta "KIO/KIA ni gaw, myawk mung n lu ma ai wa, tank mung n lu ma ai wa, nbung li mung n lu ma ai wa,  hpyenla mung n law ma ai wa; Asuya ni rawt shakrip dat jang, teng sha sum agrawp mat na ma ai, nga nna sawn la nga ma dawng re.
4. Lai sai 1994 ning hta gasat gala jahkring ai hpe, law malawng ngu na wa simsa lam shadu nga ma ai hpe mu lu ai. Mungmasa bawngban lu na matu gasat gala jahkring ai re hpe n hkawn hkrang ma ai. Rai tim Hpyen Asuya wa gaw, anhte asuya garai n re majaw, jet ai asuya byin pru ai shani she mungmasa bawngban mu, nga nna (17) ning tup aten woi garawt kau sai re. Dai laman Jinghpaw Wunpawng buga na manu dan ai nhprang sut rai mahkra; ga kata, hka kata, maling kata na sutgan mahkra atsai awai amya shaw sha kau manu ai re. Jiwoi jiwa kaju kajat prat kaw na kring mading nga nga ai Jinghpaw mung kata na sut nhprang mahkra gaw, shanhte bogyoke lachyawk mi a nga pyaw manu lam hta asung jashawn kau sai re. Shaning (60) jan shamwi mamak kau hkrum sai tinang Jinghpaw Wunpawng sha langai lahkawng ngu na wa, shing re ai n tara ai lai len hpe woi ninghkap na malai, Myen wa a maidang sha hkan manam nna, tinang amyu sha magam hta lagaw hkan gang bu nga ai hpe dum shai ging ra saga ai.
5. Lai sai 2011 ning, October (9) ya hta, Zahkung Ting Ying hte Lasang Awng Wa gaw, Myitkyina mare YMCA gawknu e myitsu du salang ni hpe shaga jahpawng nna, KIO/KIA ni hpe majan lawan shazim shangun na matu tsun shadut ya na shatsam ai lam na chye lu ai. Dai zuphpawng hta Huwa Duwa Zau Gam hte Sarama Kaba Nhpan Ja Ra yan gaw, "Ndai majan baw ai kadai mahtang ta? Munghpawm mungdan byin tai hkra asak du baw apnawng lai wa ai gaw kadai ni rai ta? Daini Munghpawm Mungdan hpe hpya sha ai ni, Panglong ga sadi hpe jahten sharun ai gaw kadai ni mahtang ta?" nga nna aja awa tsun garu sai lam mung na lu ai. Zahkung Ting Ying hte Lasang Awng Wa yan hku nna sakse hkam ai hta mung, "Asuya ngu ai hpe gasat nna dang ai baw n re; Sri Lanka zunlawng na Tamil Tiger Rawt Malan ni mung sum agrawp mat sai n rai ni?" nga nna tsun lai wa sai lam na lu ai. Libya mungdan na gumshem Kaddafi gaw Asuya n rai ni? Hpa rai hkrat sum mat a ta? Dai lam shan lahkawng n chye ai rai ni? Mungkan labau prat dingyang, hkik hkam gumshem lai wa ai Empire ni daini hkoi mat ai gaw, hpa majaw ta? Dai ten na Empirors hkawhkam ni gaw, ya ten na Myen hpyen asuya hta n-gun htam law law grau kaba ai ni re hpe gara kaw ip makoi da ma ta? Hpa mi nga tim shan lahkawng gaw, anhte a sai, anhte a shan, anhte a sai daw sai chyen yan sha re. Myit kataw myit shut ai lam  a majaw jahkring mi lam dam nga ma ti mung, Chyum Laika hta mu lu ai wa rem shabrang wa a maumwi zawn, myit galu kaba hte hkam sharang ra na ga ai. Nsin krung de ganawng bang shanawng kau na gaw n mai na ga ai.
6. Ya ten hta Myen wa a shingnip kata e Jinghpaw mungmasa party hpaw lu yang she, tinang amyu sha ni hte tinang a buga mungdan hpe woi sharawt lu na zawn nawn let, aten jahtum, n-gun jahtum shakut bu ai ni law law nga nga ai hpe mung na chye lu ai. Dai hte maren, gasat gala jahkring lu yang she hpaga yumga n dut n dang galaw lu na zawn  myit mada (Uhku a masa si myin la) ai  ni mung law law nga ai hpe chye lu ai. shaning (60) jan mayam tai mat sai majaw, magam myit nan hkritung sai hta hkyet wa magang nga saga ai hpe dum shai ging mai nga ai.
7. Daini anhte Jinghpaw Wunpawng sha ni chye na myit hprang ra ai gaw, hpyen majan mahtai hta mungmasa mahtai tsawm na she grau ahkyak madung re.Tengman jaw ang ai mungmasa mahkrun hta hkawm sa lu jang, kaning re ai hpyen luksuk hpe mung hkrit tsang shara n nga ai. Anhte a kraw kata na mayam myit hpe shawng atsai shaw kabai kau ra ai. Myit hkrum kahkyin gumdin ra ga ai.
8. Munghpawm mungdan a tsinyam prat kaw na Aung San Kaw she hkye shaw la na zawn zawn, sawn nawn kam shut ai ni mung law law rai nga ai lam chye lu ai. Daini Aung San Kaw gaw Hlutdaw de du lu sai raitim, anhte bum nga masha ni a lam hpa wa tsun shaga sumru myit mang ya ai kun? sawk dinglik yu ga. Myen ni a n-gup hta (အမ်ိဳးသားသင့္ျမတ္ေရး) ngu ai gaw, shanhte Myen ni shada da n hkrum n ra byin lai wa sai ni jahkrum shara hkat nna, bum nga masha ni hpe jawm abik shamak gamyet kau na masing rai nga malu ai hpe ja ja dum sadi maja nga saga. Aung San Kaw a kawa nan, ndai masing hpe lai sai shaning (60) jan kaw nna gran da chyalu rai sai re. Ya mi rai ti mung,  Aung San Kaw a maidang kaw na manam pyaw bat sama mawng pru na hpe kamsham myit mada taw ai wa sha angawk dik ai wa rai sana re.
9. Hpungdim hku nna tsun mayu ai lam gaw, Karai Kasang hta manoi ga. Chyum Mungga hpe shatup ga. Nden ja ja magrau grang grang da ting dawdan let, Awmdawm Shanglawt Mungdan Pandung de lahkrip ra ra shanang sa wa saga. Ung ang ai myit hkum rawng nga sa. Hkalem hkalau ga shadam ni hpe hkum madat nga sa.  Ndai laika ka ai wa gaw, Jinghpaw manang langai pyi n nga ai sumtsan buga shara mi kaw gan du nga ai raitim, myit masin laknak, hkum hkrang laknak, hkinghku laknak hpa lam hta mung laknak n jahkrat ai sha, jahtum awng padang lu la ai du hkra KIO/KIA a woi awn ai lam hta hkan sa na nngai re. ANHTE  A  AWNG  PADANG,  YEHOWA  KARAI  KASANG  rai nga mali ai law.

Shadan Awng
Olan Bator, Mongolia
2012 ning, September (8) ya.