Lani mi gaw la naw shadu hkat na ten gaw du nan du chyalu re. Myen gaw hpyen n’gun jat ai lam matut htu nga ai zawn, shani shagu shara shagu tinang dap ni hpang de jahte tam nga ai zawn, sit gahtep shani wa nga ai re. Annau ni a shara de grau nyi gahtep wa yang gaw annau ni hpai ai sinat majoi hpai nga ai n’re hte madu hkum madu makawp maga ai hku gap nan gap ra chyalu re, dai zawn annau ni hte gasat gala majan bai byin wa yang gaw, shanhte myen asuya ni tara hkungga ai majaw n’gap ai rai tim KIO/KIA ni shawng gap wa ai jaw madu hkum makawp maga ai hku gabaw lang n’na annau ni hpe shamyit majan gaw byin nan naw byin chyalu re. Dai hpe myit hkrit myit tsang nga n’mai sai. Galoi mung myit sharawt tawn ra saga ai.
Masu ai ngu gaw shanhte myen ni matu laknak kaba hku arawng la hpa langai hku she jai lang nga ai re. Dai re jaw annau ni dai hpe jau kaw na tau lajang kau ra ai. N’dai lang bai gasat wa yang annau ni dang nan dang ra ai, shaloi she mungkan na grau kam wa na re. Myen a n’kaja ai myit jasat gaw jahtum du sawn shadik jahkut tawn ra ai. Ya lang bai htim gasat wa yang annau ni mare kaba ni de si hkam n’na htim gasat shagrawt kau ra ai. Maigan du nga shajang ai myen myu sha yawng Thein Sein hte hpyen asuya hpe madi shadaw nga ma ai re hpe sadi ga. Maigan kaw tim annau hte bawsang ni ran pru ra ai.
Galoi mung n mai kam ai re jaw annau ni si hkam n’na awng padang dip lu hkra shaden kau ra ai. N’dai ten na hkyak hkyak hpyen masa, mung masa hpe yu yang loi galai shai wa lu na n’mu ai. Dai majaw grai sadi maja ai hte myen htu gasat chye ai ladat hpe shawng tau hkrau mayun n’gun dat ra sai. Hpyen man hpe manpa nyi nyi htep htep htu shamawt ra ai hte hka ja hpun hta, si-mai si-mau tam ai ten yawng hpe grup grup sin madi shakyin tawn ra ai. N’dai lang bai hpang jang gaw pawt kaba de shawng dan di kau ra ai. A pawt kaw n’di kau ai bai gasat na mahkyen nga yang n’gasat grau kaja ai. Lachyum pru ai majan byin na n’re.
Galoi mung n mai kam ai re jaw annau ni si hkam n’na awng padang dip lu hkra shaden kau ra ai. N’dai ten na hkyak hkyak hpyen masa, mung masa hpe yu yang loi galai shai wa lu na n’mu ai. Dai majaw grai sadi maja ai hte myen htu gasat chye ai ladat hpe shawng tau hkrau mayun n’gun dat ra sai. Hpyen man hpe manpa nyi nyi htep htep htu shamawt ra ai hte hka ja hpun hta, si-mai si-mau tam ai ten yawng hpe grup grup sin madi shakyin tawn ra ai. N’dai lang bai hpang jang gaw pawt kaba de shawng dan di kau ra ai. A pawt kaw n’di kau ai bai gasat na mahkyen nga yang n’gasat grau kaja ai. Lachyum pru ai majan byin na n’re.
Kalang naw shadum mayu ai. Ahkaw ahkang ra ai tara rapra ai, madu up hkang mungdaw ra ai ngu gaw kadai n’tsun ai madu myit hte galaw hpang wa ai hkrai re. Dai ni Democracy tara galai lu na matu Awng San Su Kyi gaw kade n’shagwi ai madu atsam madu myit hte shakut ai re. Dai ni annau ni lam hta mung, teng Democracy ra, shing gyim ahkaw ahkang teng ra ai wa rai yang hpa majaw langai ngai a saw shaga ai, langai a wan nawn ai naw la ran a ta? Dai daram sat sharu, mungkan e she mying kaba hkra byin nga tim majoi ga laban naw tsun shatsawm masu ai shi mung myen hpyen a ningrum ningtau sha re hpe grau dan len wa sai. Myen hpe grau maigan mungdan ni madi shadaw wa hkra shakut hkawm nga ai sha re. Bai jawngma hpung ni mung maren sha re. Myu kaba masa hta myu sha lam yan hta, annau ni hte n’bung ai hpe ja ja tau yu ra ai. Annau ni hpu nau n’kau mi yak ai hpe myen gaw annau ni hta grau chye ai, ya hkang mung san ngut sai, kade n’na yang hpu nau Kaya zawn Pa-u, Sam zawn re hpunau ni hpang de Thein Sein asuya gaw langai hpang langai garum gahtau jaw ai lam, sai garan ai lam galaw chyalu re. Dai majaw annau ni n’gun kaba langai dat n’na Pangwa zawn re hpe ya jang jang htim gasat zing kau ra sai. Myen hpyen ni gaw annau ni hpe bai gasat na matu hkrit chyawng dik nga ma ai re. Kade kaba tim hpung kraw she re.
Annau ni nan, shawng htim gasat dan ra ai, moi mung manang wa shawng gap jang she gap ngu ai gaw sum ai hte maren re myit n’gun shawng lu ai. Shawng lagaw she mu ai atsam rawng ai.
Hpyi Maw, Gaw Lang, Kum Hpang hpe Miwa mung de dut jaw kau ai hpang annau ni a hpu shawng hpuba Nawlang Gum Ja tsun kau da ai ga hkaw langai mi hpe ngai dai ni du, grai ra ai madi shadaw ai. Hpyi Maw, Gaw Lang, Kum Hpang hpe pyi jaw kau sai annau ni Miwa hpang de yawng kap mat n’na Miwa mung kaw na n’gun la n’na, shanglawt gasat la ga nga ai. Ngai mung myit yu ai. Miwa mung gaw annau ni hte ni dik ai machyu pala kaw na hkawt la loi ai. Bai Miwa ni mung shanhte kata na tara lang ai hte gasat yang yawng garum na re. Annau ni shanglawt lu ai hpang annau ni ra ai tara hte bai mai galai gram shagrin la mai ai re. Ya dai ni tim, ladat kaba tam ra sai. Dingdung Korea zawn re ni hte hting grum kata, kata lam matut yu ra sai. Ba mu wa ya ai n’ba pa dam dam ai wa ngu ai n’byin nu ga. Majan zim ai ten annau ni grau bungli galaw ra ai, sumtang laika law law shadu ai hte ninghkap n’gun law law madun ra ai. Hpyen wa n’dung kaw du jang she gasat ga ngu ai gaw sahka gama tinang hkrai ba si ai baw n’galaw la ga. Si hkam dap nu hpaw n’na hka n’mu ai masha sat dan ra sai.
Hpyi Maw, Gaw Lang, Kum Hpang hpe Miwa mung de dut jaw kau ai hpang annau ni a hpu shawng hpuba Nawlang Gum Ja tsun kau da ai ga hkaw langai mi hpe ngai dai ni du, grai ra ai madi shadaw ai. Hpyi Maw, Gaw Lang, Kum Hpang hpe pyi jaw kau sai annau ni Miwa hpang de yawng kap mat n’na Miwa mung kaw na n’gun la n’na, shanglawt gasat la ga nga ai. Ngai mung myit yu ai. Miwa mung gaw annau ni hte ni dik ai machyu pala kaw na hkawt la loi ai. Bai Miwa ni mung shanhte kata na tara lang ai hte gasat yang yawng garum na re. Annau ni shanglawt lu ai hpang annau ni ra ai tara hte bai mai galai gram shagrin la mai ai re. Ya dai ni tim, ladat kaba tam ra sai. Dingdung Korea zawn re ni hte hting grum kata, kata lam matut yu ra sai. Ba mu wa ya ai n’ba pa dam dam ai wa ngu ai n’byin nu ga. Majan zim ai ten annau ni grau bungli galaw ra ai, sumtang laika law law shadu ai hte ninghkap n’gun law law madun ra ai. Hpyen wa n’dung kaw du jang she gasat ga ngu ai gaw sahka gama tinang hkrai ba si ai baw n’galaw la ga. Si hkam dap nu hpaw n’na hka n’mu ai masha sat dan ra sai.
1- Bungli yingam shang ai ten hte magam lit gunhpai ai ten tsa chyaru nang-hpan malu masha n’mai lu ai. Mu magam shang ai ten lu lai, sha lai yang magam gun kaji kaba yawng hpe ahkyak la ra ai.
2- Ga li ga law, n’htuk n’htak n’mai galaw ai.
3- Lagu lagut, wa lang gale ai, bungli la le ai, n’kang ka ai, bungli hpe n’hkungga n’mai galaw ai.
4- N’se n’sa, kincha lasha, awu asin, sawle sawke, matsa mawa, ngang gayut ai lam koi yen ra ai.
N’dai ni hpe koi nan koi yen yang chyu awngdang rawt jat zinlum galung n’gun lu na re hte annau ni kam sham ai Karai gaw shi hkrai galaw wa na nre, annau ni a kraw kata kaw annau ni hte rau sak hkrung n’na wenyi hte Shi bungli galaw na re. Dai hte maren Madu Yesu gaw baw rai nga ai, Hkum hkrang rai nga ai. Annau ni a hkum hkrang shamu shamawt ai masa mahkrun kaw she Madu gaw awngdang ai kaja ai magam bungli galaw ya lu na re.
2- Ga li ga law, n’htuk n’htak n’mai galaw ai.
3- Lagu lagut, wa lang gale ai, bungli la le ai, n’kang ka ai, bungli hpe n’hkungga n’mai galaw ai.
4- N’se n’sa, kincha lasha, awu asin, sawle sawke, matsa mawa, ngang gayut ai lam koi yen ra ai.
N’dai ni hpe koi nan koi yen yang chyu awngdang rawt jat zinlum galung n’gun lu na re hte annau ni kam sham ai Karai gaw shi hkrai galaw wa na nre, annau ni a kraw kata kaw annau ni hte rau sak hkrung n’na wenyi hte Shi bungli galaw na re. Dai hte maren Madu Yesu gaw baw rai nga ai, Hkum hkrang rai nga ai. Annau ni a hkum hkrang shamu shamawt ai masa mahkrun kaw she Madu gaw awngdang ai kaja ai magam bungli galaw ya lu na re.
Karai Kasang hpe teng myit mu myit hkut ap yu u. Madu hte rau sak hkrung yu u. Madu hpe teng kam sham n’na sadi jaw yu u. Myidi shim ap yu u. N’gup tsun yang loi ai daram ta tut mung galaw u. Madu gaw nang hte rau, na shan kata na sai salum kata, nang hte sak hkrung nga ai.
Baren Numraw
-------------------------------------
LAGANG:- Anhte gaw aten ladaw hta hkan nna Hugawng pa layang bumlang hkaraw kaw myin wa ai namsi namsaw di sha let anhte a prat hpe myit dik ngwi pyaw ai hte nga pra wa saga ai. Raitimung nam maling ni hpe Myen ni wa kran shatsai gashun la kau ya ai kaw nna anhte a mungkan gaw grai gyip mat sai. Hpa majaw kun?
PRANGTAI:- Myenmung shanglawt lu wa ai shani kaw nna bum nga masha myu bawsang yawng a amying shingteng hpe shamyit kau nna mungmasha yawng hpe aten kadun laman myen amyu shatai la lu hkra ladat myu hkum sumhpa lang nna shakut wa masai hpe jawm chye nga ga ai. Dai zawn re ai masing gaw na chying n tara ai majaw Karai Kasang nan n ra sharawng ai rai nna, dai ni du hkra raitim n mai awngdang wa ma ai. Shing rai tengman ai lam yan kaw n hkawm dingsa gaw galoi mung awngdang wa na n re. Yu mu, dai ni na ten hta maga mi de gaw simsa lam ndau tawn nhtawm, rawt malan hpung nkau hpe shakam tawn lu sai rai nna, shawng de n du yu ai ginra hkan chyam hkra shanhte a hpyen hpung ni hpe apyaw sha lai hkawm shangun lu sai majaw, lu sha, laknak machyu pala ni ra n rawng hkra rawtmalan ginra shagu kaw jin jin hkyen tawn nga masai. Shing rai gap hkat jahkring ai, ngu ai lachyum gaw hpang jahtum yawng hpe zing la na majan kaba a matu hkyen lajang ai mahtang madung rai malu ai.
PYILAN:- Salang Prangtai a ningmu gaw, she teng nga ai. Rawtmalan hpung ni gaw 2011 February shata hta UNFC hpe hpaw shabawn dat ai a ntsa e myen asuya gaw grai tsang ai lam nga wa ai majaw shawng nnan kaw nna htaphtuk ai ladat hte UNFC hpe shalen la ai kaw rawtmalan hpung nkau hpe zinlum la lu manu ai. Maigan grup yin kaw chyam bra nga ai 8888 a hpung shang nkau gaw maigan hkan na machye machyang amyu myu hkaja la nna hpaji ninghkring hku Myenmung de bai du shang wa masai. Dai zawn re ai masha nkau hpe myen asuya gaw aten dep akyu jashawn nna gawai ai ladat hte UNFC hpe jahten sharun nga masai. Ndai hpaji ninghkring ni gaw myen asuya mung n rai, hpyen du ni mung n rai, democracy hpe ra sharawng ai ni hku nna jawm mu ma ai majaw myit hpraw san ai UNFC hpung shang nkau hpe hkalem la lu magang sai lam na chye lu ai. Madung gaw hpaji ninghkring ni law malawng gaw mungmasha ni lu ging ai ahkaw ahkang lam hta myit maju jung na malai, tinggyeng a matu ja gumhpraw lu wa na hpe madung tawn ai ni rai ma ai. Kaja sha nga yang UNFC mung shinggan de na htaphtuk ai hpaji ninghkring ni hpe asung jashawn ma ai rai yang, lapu shada a lagaw hpe mu hkat shangun ai marang e, tai wa a man kaw kataw wa hkyen ai kaw na sharai la lu na ma ai ngu maram ya ai.
LAGANG:- Myen asuya gaw WP myusha ni hpe kade roi rip nat sat, mya lu mya sha, dusat dumyeng ni majoi gap sat sha kau ya ai, dam lada ai lamu ga, yi sun hkauna ni gashun la kau ya ai hpe bai lu la na matu gaw, majan gasat dang la ai ladat hte sha shabai la lu na ma ai. WP myusha ni gaw prat chyanat hta na chying magrau grang ai hte mungkan majan langai hte lahkawng kaw shang gasat wa masai raitimung mying danhkung ai kaw tang rai n du yu ma ai. Dai ni na majan hta gaw Yehowa nan shang lawm nga ai rai nna, Myen asuya n tara ai lam mungkan ting kaw nsen kaba hte garu wa masai. Raitimung, hpa majaw masha nkau gaw Myen asuya hkalem nga ai hpe naw kam ya nga ma ai kun?
PRANGTAI:- Salang Lagang san ai hte seng nna mahtai tam ga nga yang, myi hte mu lu ai hpe madung tawn na malai, masha ni a myit kata kaw mayun jahtuk nga ai hpe mahtang madung tawn nna sung sung myit yu ai shaloi mahtai pru wa mai ai. Ga shadawn; ndai laman Myen asuya kaw nna mungkan de ndau shabra nga ai hta, "Anhte gaw KIO hpe shang gasat ai lam n galaw ga ai. KIO mahtang anhte hpe gasat wa ai majaw tinang a hkum hpe makawp maga ai hku nna hkap gasat ai sha re. Mare masha ni kaw na arung arai ni gashun la ai lam, roi rip ai lam, mare ni hpe wan hkan nat ai lam ni n galaw yu ga ai. Hpyenla ni hkan shadik shatup ra ai ritkawp tara hte maren, mare masha ni hpe makawp maga ra ai hpe hkan shadik shatup sa wa nga ga ai. KIO hpe helicopter, nbungli, myawk kaba ni hte n gap ga ai. Hpyen hpung ni hpe lu sha hkan htaw sa ai kaw kalang marang helicopter lang ga ai. Anhte kaw chemical laknak n lu ga ai majaw KIO hpe gasat ai kaw chemical laknak galoi mung n lang yu ga ai. Anhte gaw simsa lam grai ra sharawng ga ai majaw KIO hte simsa lam hkrum bawng na matu ra sharawng nga ga ai, nga nna dingyang ndau wa masai. Dai hpe mungkan masha ni kam ya na shadu ai i? Tsep kawp n kam ya ma ai.
Maga mi hku yu ga nga yang, dai ni na ten hta Myenmung gaw mungkan ting kaw super power lu ai mungdan ni a lapran kaw ahkyak dik ai mungdan rai nga ai hpe Myen asuya nan hkrak sha chye da nga ma ai. Miwa, USA, EU, UN, ASEAN, India, Australia, Japan ni a lapran kaw langai hpra a ntsa e, n bung ai ladat lang nna jahtuk ganawn sa wa nga ai hpe dai mungdan ni jawm mu chye nga ninglen, manya masu su nna nga kaba kapung sha mayu ai hkrai rai nga ma ai majaw maga mi de UNFC a ntsa e mung myit shang sha ai lam nga wa masai. Ndai zawn re hkinjang kaw teng man ai UNFC a manu hpe shadan shadawng la ra masai. Miwa gaw 1989 ning kaw nna Myenmung hte ganawn sa wa ai kaw bum nga masha ni hpe yu tawt kau ai ladat lang wa ai majaw dai ni na ten hta sum kaba lam byin pru wa sai. Dai ningmu hpe sharai la nna UNFC hpe gara hku manu tawn ai hte sum mat sai hpe gara hku bai lu wa mai na lam asan sha sanglang dan lu ai marang e, UNFC a manu gaw Myenmung kaw ahkyak htum ai madang kaw du wa mai ai. Dai hte maren kaga mungdan kaba ni mung hkan kam wa hkra kam ging ai hpaji ninghkring ni hku nna sanglang dan ai hte Myenmung a mungmasa kaw UNFC n shang lawm n mai ai hkrang hpe jawm mu wa na ma ai. Rawt jat nga sai mungdan a ningbaw ningla ni gaw ram ai masha ni hpe machyu chye ma ai majaw shanhte a mungdan gaw rawt jat sai hta grau rawt jat ai lam lu wa ma ai. Dai hte maren UNFC mung ram ai hpaji ninghkring ni hpe lang ai marang e, shadawn shadang n nga, rawt jat ai lam lu wa na ma ai.
Lai wa sai shata 20 laman Myen asuya gaw KIO hpe gasat ai kasi gara kaw na yu la ma ta? Sri-lanka asuya gaw Tamil rawt malan hpung hpe shamyit kau lu ai hte Than Shwe nan Sri-lanka de sa nna hkaja la lu ai gaw, Tamil hpung kaw masha hpan amyu myu gayun shang shangun nna kayau gaya nga shangun ai hte kata na shiga shang la ai, ground force, helicopter, jet nbungli gara hku lang ai, mungmasha ni hpe gara hku shamyit ai, gap hkat jahkring lam woi bawng masu nna hkyen lajang ai lam tsang hte tsang gara hku galaw la ai lam ni rai nga ai. Dai hte maren Thein Sein gaw New York de sa nna American ni a democracy lam sa hkaja la nna Myenmung de bai wa ai shaloi ginra kaw madung tawn ai democracy lam wa shachyen ya nga sai. Raitim anhte ra sharawng ai gaw myusha ni kaw madung tawn ai democracy lam yan she rai nga ai. Thein Sein shadut nga ai gaw 2008 constitution lang nna mungmasa lam hpe parliament kaw hkrum bawng na matu rai nga ai. Bum nga masha ni gaw 2008 tara hpe n hkap la lu ai zawn, parliament amat ni n re majaw parliament kaw shang bawng na matu mung n ra sharawng ma ai.
PYILAN:- Salang Prangtai maram dan ai mungmasa hte hpyen masa lam hpe ginchyum dat ga nga yang, mungkan hpe yu tawt kau nna galaw sa wa ai Myen asuya a ladat gaw hpang jahtum shi a sumri hte shi nan gyit la ai kaw ginchyum dat wa na masa nga ai. UNFC gaw dam lada ai myit hte mungdan ting rap ra ai ahkaw ahkang a npu kaw ngwi pyaw simsa ai mungdan gaw-de nna mungkan kaw arawng sadang mi anga rai jawm nga pra sa wa na matu yaw shada sa wa nga ma ai, ngu nna hkam la ai hpe sanglang dat ai law.
Puk Dun
BY: JPKS