အထက္ပါေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အစခ်ီၿပီး ေရးလိုက္ေသာ စာမူကို ဖတ္ရႈသူတိုင္း အံ့ၾသေကာင္း အ့ံၾသ သြားပါလိမ့္မည္။ ဆရာယုဒသန္သည္ ျမန္မာသမိုင္း၌ ရာဇ၀င္ တြင္ေသာ ျမန္မာအဂၤလိပ္ စစ္ေျပ ၿငိမ္းစာခ်ဳပ္ ျဖစ္ေသာ ရႏၲပို စာခ်ဳပ္ ၌ စကားျပန္အျဖစ္ သမိုင္း မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ သမိုင္း သုေတသီ တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ျဖဴျဖဴ၀င္း1 မွ ဆရာႀကီး ယုဒသန္သည္ ရႏၲပို စာခ်ဳပ္၌ စကားျပန္ အဆင့္သာလွ်င္ မဟုတ္ဘဲ စစ္ေျပၿငိမ္းရန္ ေအာင္သြယ္သူ (Negotiator) ျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ကို ေျပာျပဘူးပါသည္။
ေဒါက္တာျဖဴျဖဴ၀င္းက ဆက္လက္ေဖၚျပသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အတြက္ ျမန္မာ က်မ္းစာ ဘာသာျပန္ေပးျခင္း၊ ျမန္မာ အဂၤလိပ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ ျမန္မာဘာသာ ျပန္ေပးျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အားလံုးအတြက္ တန္ဘိုးျဖတ္၍ မရေသာ သမိုင္း အေမြအႏွစ္ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ “ရႏၲပို စာခ်ဳပ္” ၌ ျမန္မာ အဂၤလိပ္ စစ္ေျပၿငိမ္း စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္ ရြတ္ရြတ္ခၽြန္ခၽြန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဆရာႀကီးအား ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း ၌လည္း မွတ္တမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳထိုက္သူျဖစ္သည္ဟု ဆက္လက္ေဖၚျပသြားပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔ ေရာက္ရွိ ခ်ီတက္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယေန႔ အခ်ိန္အခါတြင္ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ မ်ားကိုလည္း မွတ္တမ္းတင္အပ္သည္ဟု ယူဆမိပါသည္။
အထူးသျဖင့္ ဆရာႀကီး ယုဒသန္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေသာ အႏွစ္ ၂၀၀ ျပည့္ ေက်းဇူးေတာ္ ခ်ီးမြမ္းျခင္း ကာလတြင္ ဤ သမိုင္းျဖစ္ရပ္မွန္ကို တင္ျပလိုျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဗီအိုေအ (VOA) ျမန္မာဌာန၌ အမႈထမ္းခဲ့သူ ဦးႀကင္ဦး (၉၄ ႏွစ္) 2 အဂၤလန္ႏိုင္ငံ သြားေရာက္စဥ္က ရရွိခဲ့ေသာ၊ ျမန္မာစာမွ အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ထားေသာ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ ကိုလည္း ပူးတြဲတင္ျပထားပါသည္။
ဆရာႀကီး ယုဒသန္၏ သမုိင္းေၾကာင္းကို ဤေဆာင္ပါး၌ အက်ယ္တ၀င့္ မေဖၚျပေတာ့ပါ။ ယခု ေဆာင္းပါး၌ အဓိကေဖၚျပလိုသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဆရာႀကီးက်ဲခဲ့ေသာ မ်ဳိးေစ့မ်ား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ၌ ယေန႔ ေပါက္ဖြားေနသည့္ အေၾကာင္းကို ေဖၚျပသြားပါမည္။ သခင္ေယရႈသည္ ေကာင္းကင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ကိုစြန္႔ၿပီး အျပစ္သားအားလံုး အတြက္ ေလာက ကို ၾကြဆင္းသကဲ့သို႔ ဆရာႀကီး ယုဒသန္သည္ တိုးတက္ေနေသာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံကို ေက်ာခိုင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာကာ သူ၏ အသက္၊ ဇနီး ၂ ေယာက္၏ အသက္၊ သားသမီးမ်ား၏ အသက္ကိုပါ ေပးလွဴ စေတးခဲ့ပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အနစ္နာခံ အဆင္းရဲခံၿပီး ေနာက္ဆံုး သူ၏ အသက္ကိုပါ စေတးခဲ့ပါေသာ္လည္း ၿငီးၿငဴျခင္း လံုး၀မရွိခဲ့ဘဲ “သခင္ေယရႈ အတြက္သာဆိုရင္” ဆိုၿပီး အံသြားခဲႀကိတ္လ်က္ က်ဲခဲ့ေသာ မ်ဳိးေစ့မ်ား ယေန႔ တိုင္ေအာင္ ေပါက္ဖြားေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။
ဆရာႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္မွာ အႏွစ္ ၂၀၀ ျပည့္ၿပီ ျဖစ္ၿပီး အသက္စြန္႔ခဲ့ေသာ ၁၈၅၀ မွ ေရတြက္ပါက ႏွစ္ေပါင္း (၁၆၃) ႏွစ္ခန္႔ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ သို႔ရာတြင္ သူက်ဲခဲ့ေသာ မ်ဳိးေစ့မ်ား ေပါက္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ဆက္လက္ေပါက္ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ သူ၏ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာ ခံခဲ့မႈေၾကာင့္လားမသိ၊ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ တဖြဲဖြဲ ေရာက္ရွိလာျခင္း သည္လည္း အ့ံၾသေလာက္ေပသည္။ ကမာၻေပၚရွိ လူမ်ဳိး အားလံုးေရာက္ရွိေသာ ႏိုင္ငံကို လက္ညိဴးထိုးရမည္ ဆိုလွ်င္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကိုသာ ထိုးရမည္ပင္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူမ်ဳိးႏြယ္စု ၁၃၅ မ်ဳိးစလံုးပင္လွ်င္ ေရာက္ရွိေနၿပီဟု ယူဆရပါသည္။
ဦးၾကင္ဦး၏ ေဖၚျပခ်က္အရ ရခိုင္ အမ်ဳိးသား တစ္ေယာက္ သေဘာၤေပၚမွ ခုန္ဆင္းၿပီး ေျခခ်ေနထိုင္ ခဲ့ရာမွ အစျပဳၿပီး ယေန႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ တ၀ွမ္းလံုးရွိ ျပည္နယ္ အသီးသီး ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျပန္႔ႏွံ႕ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ေယးလ္ တကၠသိုလ္ သို႔ ျမန္မာစာ ဘာသာျပန္အျဖစ္ ေရာက္ရွိသူ ဦးခင္ ၏ ေျပာျပခ်က္အရ အထက္ေဖၚျပပါ ရခိုင္အမ်ဳိးသားသည္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံတြင္ ေျခခ်ေနထိုင္ေသာ ပထမဦးဆံုး ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္မည္ ဟု ခန္႔မွန္းရၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း (၅၅) ခန္႔ကျဖစ္ဟန္ ရွိသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ဦးစြာ ေရာက္ရွိခဲ့သူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဗာဂ်ီးနီးယား ျပည္နယ္တြင္ ေနထိုင္သူ ဦးဆိုင္းလိန္3 ၏ ကိုယ္တိုင္ေျပာျပခ်က္ သည္လည္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလွသည္။ သူ၏ ေျပာျပခ်က္အရ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ားထဲမွ ဆရာႀကီး ဦးအက္(စ္)တီ ေဟာက္ဂို၊ ဦးတိုက္ကြဲလ္ ႏွင့္ ဦးေစာကူလ္ တို႔သည္ ၁၉၅၇ ႏွင့္ ၁၉၅၈ ပါတ္၀န္းက်င္ မ်ားတြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ပညာသင္ရန္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္သြားၾကသည္။ ၁၉၅၈ တြင္ ပညာသင္ၾကားရန္ ေရာက္ရွိလာေသာ ေဒါက္တာ နိပ္ဆန္း (Nei Sang) သည္၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဦးေန၀င္း အာဏာသိမ္း ေသာအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္မည့္ အစား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံတြင္ ဆက္လက္ေနထိုင္ခဲ့သည္ ဟုဆိုပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဒါက္တာနိပ္ဆန္း သည္ အေမရိကန္ႏိုင္တြင္ ေျခခ်ေနထိုင္ရန္ အဦးဆံုး ေရာက္ရွိခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္သည္ ဟု ဦးဆိုင္းလိန္ က ဆိုပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရး အစိုးရ အာဏာသိမ္းၿပီး ေနာက္ပိုင္း တျဖည္းျဖည္း ပိုမို၍ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ သို႔ေရာက္ရွိလာၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စနစ္ၾကမ္းတမ္းမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ပို၍ပို၍ ေရာက္ရွိလာၾကေၾကာင္း သိရပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ပိုမိုေရာက္ရွိ ျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ ေၾကာင္း နားလည္ရပါသည္။ ဤသို႔ အားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ပါတ္၀န္းက်င္ ၾကာလာေသာ အခါ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာၾကပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိရန္ က်ဳိးစားရင္း ဒုတိယႏိုင္ငံတြင္ အသက္ပါ ေပ်ာက္ဆံုး ခဲ့သူမ်ားလည္း ဒုႏွင့္ ေဒး ရွိခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ေၾကာင့္ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံ အသီးသီးသို႔ ျပန္႔ႏွံ႕ေရာက္ရွိလာ ၾကသည့္ အနက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိသူသည္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈ
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာသည္ တစ္သီးတစ္ျခားစီ ျဖစ္သကဲ့သို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ ဘာသာ တရားမ်ားသည္လည္း ကြဲျပားျခားနား ၾကမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါ။ သို႔ရာတြင္ ဤေဆာင္းပါး၌ အဓိက တင္ျပလိုသည္မွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ေဖၚျပလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သိကၡာေတာ္ရဆရာႀကီး ေဒါက္တာ ေစာလယ္ထူး 4 ထံမွ ေမးျမန္း ရရွိခဲ့ေသာ စာရင္းအရ အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာခရစ္ယာန္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေၾကာင္းကို ေအာက္ပါ အတိုင္း ေဖၚျပသြားပါမည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာသည္ တစ္သီးတစ္ျခားစီ ျဖစ္သကဲ့သို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ ဘာသာ တရားမ်ားသည္လည္း ကြဲျပားျခားနား ၾကမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါ။ သို႔ရာတြင္ ဤေဆာင္းပါး၌ အဓိက တင္ျပလိုသည္မွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ေဖၚျပလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သိကၡာေတာ္ရဆရာႀကီး ေဒါက္တာ ေစာလယ္ထူး 4 ထံမွ ေမးျမန္း ရရွိခဲ့ေသာ စာရင္းအရ အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာခရစ္ယာန္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေၾကာင္းကို ေအာက္ပါ အတိုင္း ေဖၚျပသြားပါမည္။
(၁) Burmese Christian Association of North America (BCANA)
ဤအသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ကို ေအဒီ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ခန္႔ တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး အသင္းေတာ္ေပါင္း (၁၄) ပါး ပါ၀င္သည္။ ယခု လက္ရွိတြင္ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Laphai Zauya အမႈေတာ္ေဆာင္မ်ား ဦးေဆာင္သူမွာ Rev. Samuel Saw ျဖစ္ၿပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ Lawrence Chaw ျဖစ္ပါသည္
ဤအသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ကို ေအဒီ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ခန္႔ တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး အသင္းေတာ္ေပါင္း (၁၄) ပါး ပါ၀င္သည္။ ယခု လက္ရွိတြင္ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Laphai Zauya အမႈေတာ္ေဆာင္မ်ား ဦးေဆာင္သူမွာ Rev. Samuel Saw ျဖစ္ၿပီး အတြင္းေရးမွဴးမွာ Lawrence Chaw ျဖစ္ပါသည္
(၂) Karen Baptist Churches USA
ဤ အသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ယေန႔ အသင္းေတာ္ေပါင္း (၇၂) ပါး ပါ၀င္ပါသည္။ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Tha Hgay ဦးေဆာင္ၿပီး၊ Rev. Dr. Saw Ler Htoo က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ တာ၀န္ယူပါသည္။
ဤ အသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ယေန႔ အသင္းေတာ္ေပါင္း (၇၂) ပါး ပါ၀င္ပါသည္။ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Tha Hgay ဦးေဆာင္ၿပီး၊ Rev. Dr. Saw Ler Htoo က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ တာ၀န္ယူပါသည္။
(၃) Chin Baptist Churches USA
ဤ အသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕ စည္းၿပီး ယေန႔ အသင္းေတာ္ေပါင္း (၆၃) ပါး ပါ၀င္သည္။ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Ngun Awi ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ Rev. C. Duh Kam တို႔က ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိပါသည္။
ဤ အသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕ စည္းၿပီး ယေန႔ အသင္းေတာ္ေပါင္း (၆၃) ပါး ပါ၀င္သည္။ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Ngun Awi ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ Rev. C. Duh Kam တို႔က ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိပါသည္။
(၄) Chin Baptist Association of North America
ဤအသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွ စတင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး အသင္းေတာ္ (၂၄) ပါး ရွိၿပီျဖစ္သည္။ အသင္းေတာ္ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Sa Tin Lal ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ Pu Lal Nei Mang တို႔မွက ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။
ဤအသင္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွ စတင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး အသင္းေတာ္ (၂၄) ပါး ရွိၿပီျဖစ္သည္။ အသင္းေတာ္ သဘာပတိ အျဖစ္ Rev. Sa Tin Lal ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ Pu Lal Nei Mang တို႔မွက ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။
အထက္ပါ အဖြဲ႕အစည္း (၄) ဖြဲ႕ အျပင္ အဖြဲ႕အစည္း အျဖစ္ စနစ္တက် မဖြဲ႕စည္း ရေသးေသာ္လည္း အသင္းေတာ္မ်ားျဖင့္ အေတာ္အသင့္ စုစည္းထားေသာ ေအာက္တြင္ ေဖၚျပထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား လည္းရွိေသးသည္။
(၁) Kachin American Association
Rev. Dr. Lahpai Zau Ya မွ ဦးေဆာင္ၿပီး အသင္းေတာ္ (၉) ပါးခန္႔ ရိွပါသည္။
Rev. Dr. Lahpai Zau Ya မွ ဦးေဆာင္ၿပီး အသင္းေတာ္ (၉) ပါးခန္႔ ရိွပါသည္။
(၂) Kachin Baptist Minister Council
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ တြင္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး သဘာပတိ Rev. Dr. Kam Sai Say ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ Rev. Yawba Lasaw တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ တြင္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး သဘာပတိ Rev. Dr. Kam Sai Say ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ Rev. Yawba Lasaw တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
(၃) Non denominational & Pentacostal Myanmar Churchs
အသင္းေတာ္ေပါင္း (၈၀) ခန္႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
အသင္းေတာ္ေပါင္း (၈၀) ခန္႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
(၄) Zomi အသင္းေတာ္မ်ား
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ရွိ Zomi အသင္းေတာ္မ်ား ကို Pu Go Sawm Khup က စုစည္း ျပဳစုထားရာ အသင္းေတာ္ေပါင္း (၇၃) ပါး ရွိပါသည္။ တရား၀င္ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တစ္ခုအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဂိုဏ္းဂဏ အသီးသီး၏ စာရင္းကို စုစည္း တင္ျပထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ Zomi Christian Minister Fellowship ေခၚ အမႈေတာ္ေဆာင္မ်ား အဖြဲ႕ကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ မွစတင္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး၊ သဘာပတိအျဖစ္ Rev. Thawng Khan Cin ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ Rev. John Thang Vum ႏွင့္ ဘ႑ာထိန္း အျဖစ္ Rev. Dr. Tung Za Pau တို႔မွ ဦးေဆာင္ၾကပါသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ရွိ Zomi အသင္းေတာ္မ်ား ကို Pu Go Sawm Khup က စုစည္း ျပဳစုထားရာ အသင္းေတာ္ေပါင္း (၇၃) ပါး ရွိပါသည္။ တရား၀င္ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တစ္ခုအျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဂိုဏ္းဂဏ အသီးသီး၏ စာရင္းကို စုစည္း တင္ျပထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ Zomi Christian Minister Fellowship ေခၚ အမႈေတာ္ေဆာင္မ်ား အဖြဲ႕ကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ မွစတင္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး၊ သဘာပတိအျဖစ္ Rev. Thawng Khan Cin ႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ Rev. John Thang Vum ႏွင့္ ဘ႑ာထိန္း အျဖစ္ Rev. Dr. Tung Za Pau တို႔မွ ဦးေဆာင္ၾကပါသည္။
(၅) တိုင္းရင္းသားအသင္းေတာ္မ်ား
အထက္ေဖၚျပပါ အသင္းေတာ္၊ အဖြဲ႕မ်ား အျပင္ အျခား ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား မ်ားႏွင့္ မ်ဳိးႏြယ္စု တစ္ခ်ဳိ႕လည္း အသင္းေတာ္ အစျပဳၾကရာ စုစည္းၿပီး အမည္နာမ မထြက္ရွိေသးေသာ အသင္းေတာ္မ်ားလည္း ဖူးပြင့္ ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ေဖၚျပပါ အသင္းေတာ္၊ အဖြဲ႕မ်ား အျပင္ အျခား ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား မ်ားႏွင့္ မ်ဳိးႏြယ္စု တစ္ခ်ဳိ႕လည္း အသင္းေတာ္ အစျပဳၾကရာ စုစည္းၿပီး အမည္နာမ မထြက္ရွိေသးေသာ အသင္းေတာ္မ်ားလည္း ဖူးပြင့္ ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာ အသင္းေတာ္မ်ား၏ အေျခအေန ႀကံဳေတြ႕ရေသာ အခက္အခဲမ်ား
(၁) ဆရာႀကီး ယုဒသန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သို႔ ေရာက္ရွိၿပီး ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္ အစျပဳေပးခဲ့သည္။ ဆရာႀကီး ေနာက္ပါလာေသာ အမႈေတာ္ေဆာင္ ႀကီးမ်ားလည္း အေမရိကန္ ႏွစ္ျခင္း မစ္ရွင္ (ABM) မ်ားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် ဂိုဏ္းဂဏ အသီးသီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္လာပါသည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ အခါ ေရာက္ရွိေသာ ျပည္နယ္၊ ၿမိဳ႕ မ်ား၌ ဂိုဏ္းဂဏ ေပါင္းစံု ေရာေႏွာ ေရာက္ရွိၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ဳိ႕ အသင္းေတာ္မ်ားသည္ ဂိုဏ္းဂဏ အမည္ အစား ခရစ္ယာန္ ဟုသာ သံုးႏံႈးၾကပါသည္။ ဥပမာ Chin Christian Church ။
(၁) ဆရာႀကီး ယုဒသန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သို႔ ေရာက္ရွိၿပီး ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္ အစျပဳေပးခဲ့သည္။ ဆရာႀကီး ေနာက္ပါလာေသာ အမႈေတာ္ေဆာင္ ႀကီးမ်ားလည္း အေမရိကန္ ႏွစ္ျခင္း မစ္ရွင္ (ABM) မ်ားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် ဂိုဏ္းဂဏ အသီးသီး ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္လာပါသည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ အခါ ေရာက္ရွိေသာ ျပည္နယ္၊ ၿမိဳ႕ မ်ား၌ ဂိုဏ္းဂဏ ေပါင္းစံု ေရာေႏွာ ေရာက္ရွိၾကပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ဳိ႕ အသင္းေတာ္မ်ားသည္ ဂိုဏ္းဂဏ အမည္ အစား ခရစ္ယာန္ ဟုသာ သံုးႏံႈးၾကပါသည္။ ဥပမာ Chin Christian Church ။
(၂) ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းအသီးသီးမွ ေသာ္လည္းေကာင္း ေတာင္ေပၚ ေဒသႏွင့္ ေျမျပန္႔ ျပည္နယ္ တစ္ခု ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ သို႔ ေရာေႏွာ ေရာက္ရွိ ၾကရာ သူတို႔ နားလည္ေသာ ကိုးကြယ္မႈ ပံုစံကို ဦးစားေပး ခ်င္ၾကသည္။
(၃) ဘာသာေရး သို႔မဟုတ္ အသင္းေတာ္ တစ္ခုခုတြင္ ႀကီးထြားရင့္က်က္သူ နည္းၿပီး မေတာက္တေခါက္ သိ၊ တတ္သူမ်ားျခင္း၊ တနည္းအားျဖင့္ အေမရိကန္ ေရာက္ရွိရန္ ခရီးရွည္ကို သြားခဲ့ရာ၌ ဘုရား အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေၾကာင္း သိရွိ၍သာ အသင္းေတာ္ အစျပဳသူမ်ားျခင္း လည္း တစ္ခုပါ၀င္သည္။
(၄) အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိသူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္ႏွံ႕စပ္သူ၊ အေတြ႕အႀကံဳ ရွိသူ၊ ရင့္က်က္သူ နည္းပါးၿပီး စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မ်ားအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာသူ ပို၍မ်ားေသာေၾကာင့္ (Little knowledge is dangerous) အခက္အခဲ မ်ားလည္း ႀကံဳေတြ႕ရပါသည္။
(၅) ပထ၀ီအေနအထား ျခားနားျခင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႕ အေရွ႕ဖ်ားႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ္လည္း အေမရိက ႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ဖ်ား၌ ရွိၿပီး ပထ၀ီ အေနအထားသည္ တျခားစီျဖစ္ပါသည္။ ပထ၀ီ အေနအထားသာ မကဘဲ ဘာသာစကားလည္း ဘာမွ မဆိုင္ပါ။ သို႔ျဖစ္၍ Myanmar American မ်ား အခက္အခဲေပါင္းစံု ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႕ အေရွ႕ဖ်ားႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ္လည္း အေမရိက ႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ဖ်ား၌ ရွိၿပီး ပထ၀ီ အေနအထားသည္ တျခားစီျဖစ္ပါသည္။ ပထ၀ီ အေနအထားသာ မကဘဲ ဘာသာစကားလည္း ဘာမွ မဆိုင္ပါ။ သို႔ျဖစ္၍ Myanmar American မ်ား အခက္အခဲေပါင္းစံု ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။
(၆) အထက္ အမွတ္စဥ္ (၄) ၌ေဖၚျပသည့္ အတိုင္း အရည္အခ်င္းရွိ၍ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိျခင္း မဟုတ္ဘဲ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ပို၍မ်ားသည္ ႏွင့္ အညီ၊ အဆင့္အတန္းမရွိသူမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားပါသည္။ အရည္အခ်င္း ရွိသူမ်ားက ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ ေနထိုင္တတ္ေသာ္လည္း၊ အရည္အခ်င္း မရွိသူတစ္ခ်ဳိ႕က မိမိ တတ္သိထားသည့္ အနည္းငယ္ေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား ကို အဟုတ္ထင္တတ္ၿပီး လူမႈေရးျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါသည္။
(၇) အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသို႔ အနည္းငယ္ေစာၿပီး ေရာက္ရွိသူမ်ားသည္ ဘ၀င္ျမင့္ၿပီး ေနာက္မွ ေရာက္ရွိေသာသူမ်ားကို အထင္ေသးေသာ ေရာဂါလည္း ေနာက္မွ ေရာက္လာေသာ သူမ်ားအတြက္ ခံရခက္ေသာ၊ ေနရခက္ေသာ ေရာဂါ တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္
ကၽြန္ေတာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွိအသင္းေတာ္ အသီးသီး၏ အေျခအေနကို လက္လွမ္းမွီသမွ် ေလ့လာဘူးသူ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွစ္ျခင္း အသင္းခ်ဳပ္ စာေပႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရး ဌါနတြင္ အမႈေတာ္ေဆာင္ရင္း ရန္ကုန္ စီးယင္း ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္၌ အမႈေတာ္ေဆာင္ တစ္ဦးအျဖစ္ ပါ၀င္သူ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိေသာ ႏွစ္ ဧၿပီ လမွ စ၍ Maryland State ရွိ US Siyin Baptist Church (USSBC) တြင္ အမႈေတာ္ ေဆာင္ခြင့္ ရခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ (၂၇) ရက္ေန႔မွ စ၍ ယံုၾကည္သူ တစ္ခ်ဳိ႕၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ဒုတိယအႀကိမ္အျဖစ္ ၀ါရွင္တန္ ျပည္နယ္ ၌ Seattle Falam Baptist Church ကို အစျပဳႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ အမႈေတာ္ေဆာင္ခြင့္ေပးေသာ ဘုရားသခင္၏ နာမေတာ္ကို ခ်ီးမြမ္းပါသည္။ မည္သည့္ ႏိုင္ငံဘဲ ေရာက္ေရာက္ အမႈေတာ္ေဆာင္ရာ၌ စာတန္မာရ္နတ္ ၏ ေႏွာက္ယွက္ျခင္း ရွိစၿမဲ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေယရႈ ျပဳၿပီးခဲ့ေသာ အမႈ “အမႈၿပီးၿပီ” ဟူေသာ ေယရႈ၏ ေၾကြးေက်ာ္သံသည္ ကၽြန္ေတာ့္ ကို ခြန္အားျဖစ္ေစပါသည္။ ဆက္လက္ၿပီ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရွိ အသင္းေတာ္ အသီးသီး အတြက္ ဆုေတာင္း ေပးၾကပါရန္လည္း ေမတၱာရပ္ခံ ေဖၚျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အေရးႀကီးဆံုးမွာ ဆရာႀကီး ယုဒသန္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၌ပ်ဳိးခဲ့ေသာ မ်ဳိးေစ့မ်ား ထူးျခားစြာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၌ ေပါက္ဖြားၿပီး ေပါက္ဖြားဆဲ ႏွင့္ ေပါက္ဖြားေနဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွိအသင္းေတာ္ အသီးသီး၏ အေျခအေနကို လက္လွမ္းမွီသမွ် ေလ့လာဘူးသူ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွစ္ျခင္း အသင္းခ်ဳပ္ စာေပႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရး ဌါနတြင္ အမႈေတာ္ေဆာင္ရင္း ရန္ကုန္ စီးယင္း ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္၌ အမႈေတာ္ေဆာင္ တစ္ဦးအျဖစ္ ပါ၀င္သူ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိေသာ ႏွစ္ ဧၿပီ လမွ စ၍ Maryland State ရွိ US Siyin Baptist Church (USSBC) တြင္ အမႈေတာ္ ေဆာင္ခြင့္ ရခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ (၂၇) ရက္ေန႔မွ စ၍ ယံုၾကည္သူ တစ္ခ်ဳိ႕၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ဒုတိယအႀကိမ္အျဖစ္ ၀ါရွင္တန္ ျပည္နယ္ ၌ Seattle Falam Baptist Church ကို အစျပဳႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ အမႈေတာ္ေဆာင္ခြင့္ေပးေသာ ဘုရားသခင္၏ နာမေတာ္ကို ခ်ီးမြမ္းပါသည္။ မည္သည့္ ႏိုင္ငံဘဲ ေရာက္ေရာက္ အမႈေတာ္ေဆာင္ရာ၌ စာတန္မာရ္နတ္ ၏ ေႏွာက္ယွက္ျခင္း ရွိစၿမဲ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေယရႈ ျပဳၿပီးခဲ့ေသာ အမႈ “အမႈၿပီးၿပီ” ဟူေသာ ေယရႈ၏ ေၾကြးေက်ာ္သံသည္ ကၽြန္ေတာ့္ ကို ခြန္အားျဖစ္ေစပါသည္။ ဆက္လက္ၿပီ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရွိ အသင္းေတာ္ အသီးသီး အတြက္ ဆုေတာင္း ေပးၾကပါရန္လည္း ေမတၱာရပ္ခံ ေဖၚျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အေရးႀကီးဆံုးမွာ ဆရာႀကီး ယုဒသန္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၌ပ်ဳိးခဲ့ေသာ မ်ဳိးေစ့မ်ား ထူးျခားစြာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၌ ေပါက္ဖြားၿပီး ေပါက္ဖြားဆဲ ႏွင့္ ေပါက္ဖြားေနဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။
ယေန႔အထိ အေမရိကန္ ေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မ်ားထံမွ အသင္းေတာ္ေပါင္း ၃၃၅ ပါးခန္႔ ေရတြက္၍ မ်ဳိးေစ့မ်ား ေပါက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ဤ ကဲ့သို႔ ဆရာယုဒသန္ က်ဲခဲ့ေသာ မ်ဳိးေစ့မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံ၌သာမက အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ အထိ တဖြဲဖြဲ ေပါက္ရွိလာျခင္းသည္ အ့ံၾသ ဂုဏ္ယူ ၀မ္းေျမာက္စရာပင္။ ထိုမွ်သာမကဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေက်းဇူးရွင္ ဆရာႀကီးယုဒသန္ ကို ေမ့မရႏိုင္ေသာ ေက်းဇူးရွင္ ဖခင္ႀကီးျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္ဆင့္ မွတ္တမ္းတင္ရင္း ဂါရ၀ျပဳပါသည္…။
Kip Thian Pau
ေခတၱလိပ္စာ- 2528 Cedar Groove Ln., Elkridge, MD 21075
အၿမဲတမ္းလိပ္စာ- 12632 SE, 298th Place, Auburn, WA 98092
(Tel) 443-531-1368
ေခတၱလိပ္စာ- 2528 Cedar Groove Ln., Elkridge, MD 21075
အၿမဲတမ္းလိပ္စာ- 12632 SE, 298th Place, Auburn, WA 98092
(Tel) 443-531-1368
_______________________________________________________________________________________
1. ေဒါက္တာ ျဖဴျဖဴ၀င္းသည္ မႏၲေလး ၀ိဇၹာ/သိပၸံ တကၠသိုလ္ ျမန္မာစာ ဌာနမွ ဆရာႀကီး ယုဒသန္၏ ျမန္မာ အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ စာအုပ္ အားျဖင့္ ပါရဂူ ဘဲြ႕ (Ph.D) ဆြတ္ခူး ရရွိခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ သူ၏ ေလ့လာ ေတြ႕ရွိခ်က္ အရ ဆရာႀကီးယုဒသန္၏ ျမန္မာ အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ သည္ ဆယ္ႀကိမ္ေျမာက္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ျဖစ္၍ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ၌ ေနာက္ဆံုး ထုတ္ေ၀ေသာ (ထုတ္ေ၀သူ ဒီ ကိတ္ခ်င့္ေပါင္) စာအုပ္သည္ (၁၁) ႀကိမ္ေျမာက္ ထုတ္ေ၀ျခင္း ျဖစ္သည္။
2. ဦးၾကင္ဦးသည္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္၌ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာ သံရံုး စာၾကည့္တိုက္တြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ၿပီး ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ မွ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ အထိ ဗီအိုေအ (VOA) ျမန္မာ အစီအစဥ္၌ (၃၁) ႏွစ္ခန္႔ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္သူ ျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ဗာဂ်ီးနီးယား ျပည္နယ္ ၌ ေနထိုင္လ်က္ရွိၿပီး အသက္ (၉၄) ေက်ာ္ရွိၿပီ ဟု သိရပါသည္။
3. ဦးဆိုင္းလိန္ သည္ ၁၉၆၀ ပတ္၀န္းက်င္ မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဘူးသူ ဦး ဇဟရဲလ်န္ ၏ ကိုယ္ေရး အရာရွိ (PA) ျဖစ္သည္။ ဖဆပလ တြင္ Division Chief အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ကမာၻ႕ ကုလသမဂၢ ရံုး တြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ရန္ အတြက္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ သို႔ ေရာက္ရွိလာသူျဖစ္သည္။ ယေန႔ထိတိုင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၊ ဗာဂ်ီးနီးယား ျပည္နယ္၊ ဗီယင္နာ ၿမိဳ႕ တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။
4. သိကၡာေတာ္ရဆရာ ေဒါက္တာေစာလယ္ထူးသည္ ယေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီ ရွိ ကရာနီျမန္မာအသင္းေတာ္ (Calvary Burmese Church) ၏ သင္းအုပ္ဆရာႏွင့္ Karen Baptist Churches USA ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ပါသည္။