The observations made here are the fruit of years of studying the Moken and their Moklen and Urak Lawoi cousins whose changes in lifestyle over time and remarkable cultural resilience we have witnessed. Three groups of Austronesian maritime nomads are spread out along the west coast of Thailand and Burma, forming the northern point of Austronesian migration. What do these observations consist of?
READ MORE+++
1. မြန္ဂိုလြိဳက္ Mongoloid
1.1. တ႐ုတ္-တိဘက္ Sino-Tibetan
1.1.1. တ႐ုတ္
1.1.1.1. ကိုးကန္႔ (မလိပါရင့္) (မန္ဒါရင္ဇာစ္ျမစ္)
1.1.1.2 ပင္လယ္ရပ္ျခားတ႐ုတ္ (ဟုတ္က်င့္-ဖူးက်င့္-လက္ရွည္၊ ကြမ္တံု-လက္တို၊ ဟတ္ခါး၊ ယူနန္၊ ပန္းေသး ဇာစ္ျမစ္မ်ား)
1.1.2. တိဘက္-ဗမာ Tibeto-Burman
1.1.2.1. ကခ်င္ႏြယ္ Jingpho-Konyak-Bodo (Kachinic)
1.1.2.1.1. ကခ်င္ ဂ်ိန္းေဖာ (မရစ္၊ မရမ္၊ အင္ခြန္၊ လဖိုင္၊ လေထာ္) မေဂါင္၊ ဒူလင္း-ခခူ၊ ေဂၚရီ-ဂ်ဆင္း (ေလပဲယာ၊ ငွခုပ္၊ ?လတိန္၊ ?လဘန္) [ထိန္ႏိုင္း၊ ဟူးေကာင္း - ေဒသအမည္မ်ား]
1.1.2.1.2. ထမန္ (အင္က်ယ္၊ လြီ၊ ?မလင္)
1.1.2.1.3. ကတူး-ကနန္း
1.1.2.1.3.1. ကတူး (သက္)
1.1.2.1.3.2. ကနန္း (?ပ်ဴ) ထူးရင္၊ အမားသင္း၊ အပြားသင္း
1.1.2.1.4. သက္ (ခ်က္)
1.1.2.1.5. ဒိုင္းနက္ (ခ်ကၠမာ) (ဘဂၤါလီစကားေျပာ ဗုဒၶဘာသာဝင္)
1.1.2.1.6. နာဂ
1.1.2.1.6.1. ခႏၱီး-ထန္ဂန္-ထငံနာဂ (ေရာ္ထိုင္၊ လိုင္းေနာင္၊ မက်န္း-မစန္၊ ေဆာ္ေလာ္၊ ပံုညိဳ၊ ဆပၸေလာ္၊ ေနာက္ေအာ္ -ေနာက္ေကာ္-ႏြတ္ကူဟိုင္း၊ ဓႏူး-ေစမ်ဳိး၊ ဂုိဘန္၊ စလူ၊ ?ဝဲေလာင္)၊ လဟယ္ (ေနာက္ဆန္း-ေနာက္ကုန္း၊ အံ့ေဘာ္၊ ကတြန္း စံျပ၊ ေနာက္ညဴမန္၊ ေနာက္ညဴကံခမ္း၊ ေနာက္ညဴက်ေထာက္၊ မြန္တံုးညဴ၊ မြန္တံုးေရွာက္)
1.1.2.1.6.2. ဟိုင္းေျမ-ဟဲေျမနာဂ (ကက်ဴး-ကန္က်ဳိး၊ ကာဆန္း၊ ကနန္း၊ ကမန္း၊ ကခ်ီး-ဂရွီး၊ က်န္ေကာက္၊ က်န္ဖန္း၊ က်က္ဆန္း၊ ေကာ့လြန္း-ကလြန္း-ကုတ္လြန္း၊ ပိန္းကူး၊ လန္ခင္း၊ လပ္ကီး၊ ငိုက္ေမာင္ဂံ၊ လာရွိန္း၊ ဝမ္လန္း၊ ဆန္ရီး၊ လီဆား-လဆား-မဆား၊ လားမား၊ လံုခယ္-လံုခိုင္၊ ရားရ၊ ရန္ရွိန္-ရန္စီ၊ ရမ္ခူး၊ ႐ိုရွ၊ ဝန္က၊ ရွမ္ဝမ္း၊ ရွတ္ဘို၊ ဝမ္ခ်ဳံး၊ တေပါ၊ ဂါခ်ိမ္း၊ လန္ပန္း၊ ရန္ဆဲ၊ ရာဆား၊ ခလတ္၊ ရြပ္ရွိန္း၊ လပ္တဲ၊ လံုလီး၊ ေထာင္လြမ္း၊ ဆန္းၾကဲ-ဆန္က်စ္၊ ဆုန္ဆိန္း၊ ဆန္ဝမ္း၊ ေမာ္ရမ္း၊ ဟခီး၊ ဟာရွန္း-ဟစန္း၊ ဟာရွိတ္၊ မဲေဆာင္း၊ ေမာ္ရွမ္း၊ ေတာင္ဝဲ၊ ဒံုဟီး၊ မယ္တဲ-မိတဲ၊ ေပၚတဲ၊ ကကြၽန္း-ဂခ်မ္း၊ ရန္ေနာ၊ ရွစ္ေရွ၊ ဝါကပ္၊ ရွမ္ကဲ၊ ရွမ္ကား၊ ေရာင္ကြန္၊ ဝမ္းလမ္း-ေဝလန္း၊ ယာမီကိုး၊ ဟာလြမ္း၊ ေတာင္ၾကဲ၊ ေကာ့ခ်ဳံး၊ ကဲဆနန္၊ ႏုတ္ပါ၊ လြမ္လူး၊ ကြၽန္က်င္း၊ ၾကဴရန္း၊ မီးကူး၊ ေရွာက္ရမ္း၊ ရိန္ခူး) လေစာ္၊ ဆန္းတဲ၊ မဲေမာင္၊ စိတ္ဝါး၊ ပံုဆိန္း၊ ေလာင္ေဆာက္၊ ေလာင္ပနာ
1.1.2.2. ကရင္ႏြယ္ Karenic
1.1.2.2.1. စေကာ ကရင္ (ဖထိ)
1.1.2.2.1.1. ပကူး
1.1.2.2.1.2. စေကာ
1.1.2.2.1.3. မိုးေနပြား
1.1.2.2.1.4. တာေလပြား
1.1.2.2.1.5. ေဝေဝၚ
1.1.2.2.2. ပိုး ကရင္ (မိုးထိ)
1.1.2.2.2.1. ပဒဲ့-ဖလံု (အေရွ႕ပိုး)
1.1.2.2.2.2. အေနာက္ပိုး (ေဘာကေလာ္)
1.1.2.2.2.3. မိုးပြား
1.1.2.2.2.4. ထုိကီ-ဖလံု (ဘိတ္-ထားဝယ္ေဒသ)
1.1.2.2.2.5 ယယ္စေဂၚ၊ မယ္ေငါ-ေလးခို (ထိုင္းႏိုင္ငံ)
1.1.2.2.2.6. ပအိုဝ့္ ၁။ ကြန္လံု၊ ၂။ ခ႐ိုင္း၊ ၃။ တေတာက္ (နန္းေခ၊ က်န္းစန္း၊ တရာ့က္၊ တႏိုး၊ တတိုင္၊ တေထြး၊ ထီရီး၊ ရင္းသိုင္း၊ ပန္းပလိႈင္၊ ကြန္က်မ္း၊ ပန္နင္၊ ပထံု-ဗလာ၊ တိယန္-တယင္၊ မုိက္ကြန္၊ ယင္းဒမ္၊ ဝါးဖရဲ၊ ေတာင္သား၊ မိုက္လန္၊ ပနဲ၊ တကြာ-ေကာင္တန္၊ ကြန္စံ၊ လြယ္အိုင္း၊ ငေသာက္ရင္း)
1.1.2.2.3. ဘြဲကရင္ (ကရင္ျဖဴ၊ ပေလကီး၊ ?ေဆာ္ခို၊ ?စိစိ၊ ?ယပီ-ဘြဲျဖဴ)
1.1.2.2.3.1. ေဂဘား
1.1.2.2.3.2. ကယား (ကရင္နီ)
1.1.2.2.3.2.1. ကယား (လာက်ား၊ ?ပနယ္)
1.1.2.2.3.2.2. မႏူး-မေနာ
1.1.2.2.3.2.3. ယင္းတလဲ (ၾကက္တူေရြး)
1.1.2.2.3.2.4. ကေယာ (ဟာဆူ၊ ထီဘူးခီ၊ ဗရဲ႕၊ ဆိုခူ၊ ဂါလို၊ ပကူး၊ ဂဒို၊ လာခို)
1.1.2.2.3.3. ကယန္း
1.1.2.2.3.3.1. လဝီ-ကေခါင္ (ပေဒါင္)
1.1.2.2.3.3.2. ကေဒါ့ (ေဂခို)
1.1.2.2.3.3.3. ကငန္ (ယင္းေဘာ္)
1.1.2.2.3.3.4. လထ (ဇယိမ္း) (လယ္မယ္-ဘြဲမဲ၊ စရင္း-စေရး၊ တိယန္)
1.1.2.3. ကူကီး-ခ်င္း-နာဂ
1.1.2.3.1. ကူကီး (ေခါင္ဆိုင္) ကူကီး (အိႏၵိယ၊ ဟုမၼလင္း-ခႏၱီး)/သာဒိုး (ဗမာျပည္) Doungel, Sitlhou, Singsit, Kipgen, Haokip, Chongloi, Hangshing, Touthang, Lotjem, Haolai, Tuboi, Sa’um, Khuolhou, Lupho, Pupheng, Misao, Mate, Lhungdim, Ngailut, Kiloung, Insun, Jongbe, Lunkim, Lienthang, Thangngew, Ghansan, Lhang’um, Khuongthang
1.1.2.3.2. ဇိုမီး-တီးဒိမ္ ေခါႏိုး၊ ဂန္တဲ့၊ ေဂြးတဲ၊ ငြန္း၊ ဆီစာန္ (စိယင္)၊ ဇို၊ တီးတိန္၊ ေတဇန္၊ ဒင္မ္၊ ပိုက္တဲ၊ ဗိုင္းေဖ၊ ဆိမ္းတဲ၊ စိုင္းဇန္၊ ငင္းတဲ၊
1.1.2.3.3. လိုင္မီး-ဖလမ္း-ဟားခါး ခြာဆင္းမ္၊ ဆင္တန္၊ ဇာေဟာင္၊ ဇိုေဖ၊ ဇန္ညႇပ္၊ တေပါင္၊ တိုင္ခြၽန္း၊ ေတာရ္၊ မိအဲလ္၊ လင္တဲ၊ လုိင္၊ ေခါင္လီ၊ ငြန္း၊ ဇုတ္ဟြ၊ ဘြမ္ဇုိ၊ ပါဝီ၊ မနိ၊ ထန္ဒန္
1.1.2.3.4. မရာ-မတူပီ (?ပ်ဴ) မီရမ္၊ မတူ၊ ဇိုတံုး၊ ေလာက္တူ
1.1.2.3.5. ႐ႈိ-ေျမျပန္႔ (ဆလိုင္းခ်င္း)
1.1.2.3.5.1. အ႐ႈိ၊ (နန္းခ၊ ခိုင္ဇို၊ ပန္ဆိုင္ဇို၊ ဆူေလဇို၊ ပန္၊ လန္ဇို)၊ ဆတ္တု
1.1.2.3.6. ခ်ဳိ-မင္းတပ္-ကန္ပက္လက္ (?ပ်ဴ) ဒိုင္ (ယင္ဒူး)၊ မကန္း၊ မြင္း (ခ်င္းဘုတ္)၊ အူးပူ၊ ေရာင္တူ (ခ်င္းပုန္း)၊ (?တုန္ခ်င္း)၊ မတူးမြမ္ (မင္း)၊ ေဇာင္းတူ၊ ငမင္း၊ လီမ႐ို၊ ယစ္ပီ၊ ငလင္း၊ လြန္းတူ၊ မန္းသန္၊ နိတူ၊ စင္းေဒြး၊ ေတာင္သား?၊
1.1.2.3.7. မီဇို ကလင္ေကာ၊ လူ႐ႈိင္း (လူေရွ)၊ ဟြာလ္ငို၊ ဖန္ႏိုင္၊ ေခါလ္၊ ရင္း၊ ေရာလ္တဲ၊ ေခ်ာတဲ၊ ခီယန္းတဲ၊ ငင္းတဲ၊ မွာ၊ ထေလာင္၊ ဗန္ခ်ေတ၊ ရင္းသေလ၊
1.1.2.3.8. ခမီ(မ႐ို)-ပလက္ဝ (?ပ်ဴ) ခမီ၊ ၿမိဳ၊ အဝခမီ၊ ေခါင္စို၊ ပနမ္း (ခ်ဳိ)၊ ေလးၿမိဳ၊ ဝါကင္းမ္၊ အႏူး၊ ?လင္းကဲ၊ ?ရွန္ဦး-ရွန္းဒူး၊ ?ခံု၊ ခူမီ၊ မ႐ႈိ၊ ပန္စူ၊
1.1.2.3.9. နာဂ (ဆြမၼရာ ၄၊ ထငံ ၁ဝ၊ ဟဲစန္း ၃၊ ဟဲေျမ ၄၉ = ၆၄ သို႔မဟုတ္ ၈၆) ဟိန္ကြတ္၊ အမိမိ
1.1.2.3.9.1. ေလရွီး-ဆြမၼရာနာဂ (တန္ခူး/တန္ကြန္၊ ရွယ္ရာ (ပါဂ်န္)-မေကာ္ရီနာ၊ ပါရာ၊ ?ေခါင္ဆယ္)
1.1.2.3.9.2. ဟဲစန္းနာဂ (စန္း၊ ေဝ၊ ကာေယာ-ကိုင္းေယာ္)
1.1.2.3.9.3. မာရင္
1.1.2.3.9.4. အနန္
1.1.2.4. ႏံုး
1.1.2.4.1. ကခ်င္ ရဝမ္ ခႏံု [ဒ႐ု၊ လြန္မီ၊ မတ္ဝမ္၊ ဒန္ဆာရ္ —စကားႀကီး ၄ မ်ဳိး] (ထလု၊ ထ႐ံု၊ ဇယ္ဝမ္၊ အခူးဖိုင္၊ အနမ္းဖိုင္၊ တမန္၊ ရမြန္ (ရမီလ္)၊ လြန္မီ၊ ေတာင္ဖ၊ ဒေလာင္ —စကားငယ္မ်ား)
1.1.2.5. လိုလို-ဗမာ Lolo-Burmese (ပ်ဴ-?ေတာင္သား)
1.1.2.5.1. ဗမာႏြယ္ Burmish
1.1.2.5.1.1. ေျမာက္ပိုင္းဗမာႏြယ္ (ေရွးဦးဗမာ)
1.1.2.5.1.1.1. ကခ်င္ မ႐ူ ေလာင္ေဝၚ (ဘာေရွး၊ ေလာင္ဆူ-႐ူေမာ၊ ေဇာင္းဘုတ္-ေဇာ္ဇက္၊ လကိန္၊ ဂရင္ေနာ —စကားႀကီး)
1.1.2.5.1.1.2. ကခ်င္ အဇီး (ဇိုင္ဝါး) (Tumhpao, Hpukawn, Myishi,Mahkaw, Sumwa, Dashi, Shumlut, Numdaw, Chinghkang, Sahkung)
1.1.2.5.1.1.3. ကခ်င္ လရွီ (လခ်ိတ္၊ ေငါ့ခ်မ္း၊ Manshang,Hapare, Luksing, Galao or Yindam, Mading or Ngawlang, Lagw, Si-chang, Lehyawn, Htam-nyo)
1.1.2.5.1.1.4. ဖြန္း (တိုင္းဖြန္း)
1.1.2.5.1.1.5. မိုင္းသာ (အခ်န္) ရွမ္းတ႐ုတ္ (တူးရင့္)
1.1.2.5.1.2. ေတာင္ပိုင္းဗမာႏြယ္
1.1.2.5.1.2.1. ဗမာ
1.1.2.5.1.2.1.1. Yaw (ေတာင္သား ?Pyu)
1.1.2.5.1.2.2. ရခိုင္ (ရမ္းၿဗဲ၊ အေနာက္သား)
1.1.2.5.1.2.2.1. ေခ်ာင္းသား (?ဘုရင့္ေနာင္အႏြယ္)၊ ေတာင္သား
1.1.2.5.1.2.3. မာရမာႀကီး-ဘ႐ူးဝါး (?ဘုရင့္ေနာင္အႏြယ္)
1.1.2.5.1.2.4. ဓႏု
1.1.2.5.1.2.5. အင္းသား
1.1.2.5.1.2.6. ေတာင္႐ိုး
1.1.2.5.1.2.7. ထားဝယ္
1.1.2.5.1.2.7.1. ဘိတ္သား (ဘီလြတ္၊ မဲအို)
1.1.2.5.1.2.8. ယဗိန္း (?ဇမိန္း)
1.1.2.5.2. လိုလိုႏြယ္ Loloish
1.1.2.5.2.1. ေျမာက္ပိုင္းလိုလိုႏြယ္
1.1.2.5.2.1.1. ကခ်င္ လီဆူး
1.1.2.5.2.1.1.1. လီဆူး-ေယာယင္ (Town Kya, Ngwa Hpa, Zaw Kya,Gu Hpa, Lair maair, Bya Hpa, Dzi Hpa, La Hpa, Waw Hpa, Waw Hpur)
1.1.2.5.2.1.1.2. လီေရွာ
1.1.2.5.2.2. ေတာင္ပိုင္းလိုလုိႏြယ္
1.1.2.5.2.2.1. အခါ ေကာ္၊ ဖ်င္၊ အေခ-အခို၊ ?ေႁမြ၊ Pu Li, Tao Sa Mi, Na Li
1.1.2.5.2.2.2. လားဟူ (မူဆိုး) လားဟူနက္ (လားဟူႀကီး)၊ လားဟူရွီ (လားဟူနီ၊ လားဟူဝါ၊ မူေနး၊ ကြီ)၊ [လားဟူရွိလဲ၊ လားဟူဗလား၊ လားဟူအဂါး (?ေက်ာက္စီ) ?ေႁမြ]
1.1.2.6. ဟိမဝႏၱာႏြယ္ Himalayish
1.1.2.6.1. တိဘက္
1.1.2.6.2. လင္ဘူး
1.1.2.6.3. ေဂၚရခါး
1.1.2.7. ေမ့ေသး
1.1.2.7.1. ကသည္း (ေမ့ေသး-မဏိပူ)
1.2. တိုင္း(ရွမ္း)-ခတိုင္း Tai-Kadai
1.2.1. ခမ္း-တိုင္း(ရွမ္း) Kam-Tai
1.2.1.1. ရွမ္း (တိုင္းယိုင္-ရွမ္းႀကီး၊ တိုင္းေမာ-ေမာရွမ္း၊ တိုင္းႏူ-ေခးတိုင္းႏူ-ရွမ္းတ႐ုတ္၊ တိုင္းခြန္-ဂံုရွမ္း၊ တိုင္းခမ္းတီး-ခမ္းတီးရွမ္း-တိုင္းအြန္၊ တိုင္းလ်ံ-ရွမ္းနီ၊ ဒရယ္၊ တိုင္းလု-တိုင္းလိ-စစ္ေဆာင္ပနားရွမ္း၊ တိုင္းလမ္-မံုးလမ္ရွမ္း)
1.2.1.2. ထိုင္း (တိုင္းႏြဲ႔-ရွမ္းကေလး)
1.2.1.3. ယြန္း (လန္နားရွမ္း-ေျမာက္ပိုင္းထိုင္း)
1.2.1.4. ေလာ
1.3. ၾသစႀတိဳေအးရွားတစ္ Austro-Asiatic
1.3.1. မြန္ခမာ
1.3.1.1. မြန္ႏြယ္ Monic
1.3.1.1.1. မြန္ မြန္သိ၊ မြန္ညန္၊ မြန္တာ၊ မြန္နန္၊ (?ရခိုင္ေခ်ာင္းသား)
1.3.1.2. ေျမာက္ပိုင္းမြန္ခမာ
1.3.1.2.1. ခမူႏြယ္ Khamuic
1.3.1.2.1.1. ခမူ-ခမင္ (ေလာ-ျမန္မာနယ္စပ္)
1.3.1.2.2. ပေလာင္ႏြယ္ Palaungic
1.3.1.2.2.1. အေရွ႕ပေလာင္ႏြယ္
1.3.1.2.2.1.1. ပေလာင္ (တအာင္း) ကတူး၊ ကြယ္ဟယ္၊ ငြံန္ေရာသ္၊ ေတာင္မ၊ ႐ူက်ဳိင္း၊ ႐ူကြမ္း၊ ႐ူခါန္၊ ႐ူမိုင္း၊ ႐ူပိုး၊ ပန္နိမ္၊ ႐ူေဟာ့၊ ႐ူမာဝ္၊ ႐ူလိုန္၊ ႐ူၾဘာန္း၊ ႐ူခုတ္၊ ႐ူေနာ့၊ ႐ူလဲင္း၊ ႐ူၾတာ၊ ႐ူဗေရာင္း
1.3.1.2.2.1.2. ယင္း
1.3.1.2.2.1.2.1. ယင္းဆက္-ယင္းဝန္ခြန္ (ယင္း႐ြိဳင္-ယင္းကုန္း) ယင္းက်ား (ဆက္)
1.3.1.2.2.1.2.2. ယင္းနက္
1.3.1.2.2.1.3. ဓေနာ
1.3.1.2.2.2. အေနာက္ပေလာင္ႏြယ္
1.3.1.2.2.2.1. ဝ လ၊ အင္၊ စံု၊ ဇိုင္းရန္း၊ လင္း၊ ေပြး၊ ဖိလုတ္ (ဖတင္း)၊ မပန္း၊ ဝဖာ (ဝွလင္းန္)၊ ?ဖ်င္ဟ၊ တိုင္းလြယ္ (ဆံေတာက္)
1.4. ၾသစႀတိဳနီးရွန္း Austronesian
1.4.1. မေလး-ေပၚလီနီးရွန္း Malayo-Polynesian
1.4.1.1. မေလးႏြယ္ Malayic
1.4.1.1.1. ေမာ္ကလင္း Moklen
1.4.1.1.1.1. ေမာ္ကင္း (ဆလံု)
1.4.1.1.2. မေလးသား Malayan
1.4.1.1.2.1. မေလး-ပသွ်ဴး
1.5. မႈန္-ေျမာင္ Hmong-Mien
1.5.1. ေျမာင္ ေျမာင္ဇီး၊ ေယာင္၊ အိုက္ဆြယ္၊ ေျမာက္၊ ျမင္၊ ေျမႇာ့
2. ေကာ့ေကးဆြိဳက္ Caucasoid
2.1. အင္ဒို-ဥေရာပ Indo-European
2.1.1. အင္ဒို-အာရိယန္ Indo-Aryan
2.1.1.1. ဟိႏၵဴကုလား (တမီးလ္၊ ဂူဂ်ာရတ္တီ၊ ေဂၚရင္ဂ်ီ၊ ပန္ခ်ာပီ၊ မာရာဝါရီ၊ ေတလဂူ)
2.1.1.2. ဗမာမူဆလင္ (ဗမာစကားေျပာ) ေျမဒူး၊ ေဇရဘာဒီ၊ မဂို၊ ပသီ
2.1.1.3. ကမန္ (ရခိုင္စကားေျပာ မူဆလင္) (တူရကီ၊ ပထန္၊ အာဖဂန္၊ မဂို၊ ကက္ရွ္မီးယား ဇာစ္ျမစ္)
2.1.1.4. ဘဂၤါလီ-အာသံ Bengali-Assmese
2.1.1.4.1. မူဆလင္ဘဂၤါလီ
2.1.1.4.2. စစ္တေကာင္းသား (႐ိုဟင္ဂ်ာ) (ဘဂၤါလီစကားေျပာ မူဆလင္)
2.1.1.4.3. ဟိႏၵဴဘဂၤါလီ
1.1. တ႐ုတ္-တိဘက္ Sino-Tibetan
1.1.1. တ႐ုတ္
1.1.1.1. ကိုးကန္႔ (မလိပါရင့္) (မန္ဒါရင္ဇာစ္ျမစ္)
1.1.1.2 ပင္လယ္ရပ္ျခားတ႐ုတ္ (ဟုတ္က်င့္-ဖူးက်င့္-လက္ရွည္၊ ကြမ္တံု-လက္တို၊ ဟတ္ခါး၊ ယူနန္၊ ပန္းေသး ဇာစ္ျမစ္မ်ား)
1.1.2. တိဘက္-ဗမာ Tibeto-Burman
1.1.2.1. ကခ်င္ႏြယ္ Jingpho-Konyak-Bodo (Kachinic)
1.1.2.1.1. ကခ်င္ ဂ်ိန္းေဖာ (မရစ္၊ မရမ္၊ အင္ခြန္၊ လဖိုင္၊ လေထာ္) မေဂါင္၊ ဒူလင္း-ခခူ၊ ေဂၚရီ-ဂ်ဆင္း (ေလပဲယာ၊ ငွခုပ္၊ ?လတိန္၊ ?လဘန္) [ထိန္ႏိုင္း၊ ဟူးေကာင္း - ေဒသအမည္မ်ား]
1.1.2.1.2. ထမန္ (အင္က်ယ္၊ လြီ၊ ?မလင္)
1.1.2.1.3. ကတူး-ကနန္း
1.1.2.1.3.1. ကတူး (သက္)
1.1.2.1.3.2. ကနန္း (?ပ်ဴ) ထူးရင္၊ အမားသင္း၊ အပြားသင္း
1.1.2.1.4. သက္ (ခ်က္)
1.1.2.1.5. ဒိုင္းနက္ (ခ်ကၠမာ) (ဘဂၤါလီစကားေျပာ ဗုဒၶဘာသာဝင္)
1.1.2.1.6. နာဂ
1.1.2.1.6.1. ခႏၱီး-ထန္ဂန္-ထငံနာဂ (ေရာ္ထိုင္၊ လိုင္းေနာင္၊ မက်န္း-မစန္၊ ေဆာ္ေလာ္၊ ပံုညိဳ၊ ဆပၸေလာ္၊ ေနာက္ေအာ္ -ေနာက္ေကာ္-ႏြတ္ကူဟိုင္း၊ ဓႏူး-ေစမ်ဳိး၊ ဂုိဘန္၊ စလူ၊ ?ဝဲေလာင္)၊ လဟယ္ (ေနာက္ဆန္း-ေနာက္ကုန္း၊ အံ့ေဘာ္၊ ကတြန္း စံျပ၊ ေနာက္ညဴမန္၊ ေနာက္ညဴကံခမ္း၊ ေနာက္ညဴက်ေထာက္၊ မြန္တံုးညဴ၊ မြန္တံုးေရွာက္)
1.1.2.1.6.2. ဟိုင္းေျမ-ဟဲေျမနာဂ (ကက်ဴး-ကန္က်ဳိး၊ ကာဆန္း၊ ကနန္း၊ ကမန္း၊ ကခ်ီး-ဂရွီး၊ က်န္ေကာက္၊ က်န္ဖန္း၊ က်က္ဆန္း၊ ေကာ့လြန္း-ကလြန္း-ကုတ္လြန္း၊ ပိန္းကူး၊ လန္ခင္း၊ လပ္ကီး၊ ငိုက္ေမာင္ဂံ၊ လာရွိန္း၊ ဝမ္လန္း၊ ဆန္ရီး၊ လီဆား-လဆား-မဆား၊ လားမား၊ လံုခယ္-လံုခိုင္၊ ရားရ၊ ရန္ရွိန္-ရန္စီ၊ ရမ္ခူး၊ ႐ိုရွ၊ ဝန္က၊ ရွမ္ဝမ္း၊ ရွတ္ဘို၊ ဝမ္ခ်ဳံး၊ တေပါ၊ ဂါခ်ိမ္း၊ လန္ပန္း၊ ရန္ဆဲ၊ ရာဆား၊ ခလတ္၊ ရြပ္ရွိန္း၊ လပ္တဲ၊ လံုလီး၊ ေထာင္လြမ္း၊ ဆန္းၾကဲ-ဆန္က်စ္၊ ဆုန္ဆိန္း၊ ဆန္ဝမ္း၊ ေမာ္ရမ္း၊ ဟခီး၊ ဟာရွန္း-ဟစန္း၊ ဟာရွိတ္၊ မဲေဆာင္း၊ ေမာ္ရွမ္း၊ ေတာင္ဝဲ၊ ဒံုဟီး၊ မယ္တဲ-မိတဲ၊ ေပၚတဲ၊ ကကြၽန္း-ဂခ်မ္း၊ ရန္ေနာ၊ ရွစ္ေရွ၊ ဝါကပ္၊ ရွမ္ကဲ၊ ရွမ္ကား၊ ေရာင္ကြန္၊ ဝမ္းလမ္း-ေဝလန္း၊ ယာမီကိုး၊ ဟာလြမ္း၊ ေတာင္ၾကဲ၊ ေကာ့ခ်ဳံး၊ ကဲဆနန္၊ ႏုတ္ပါ၊ လြမ္လူး၊ ကြၽန္က်င္း၊ ၾကဴရန္း၊ မီးကူး၊ ေရွာက္ရမ္း၊ ရိန္ခူး) လေစာ္၊ ဆန္းတဲ၊ မဲေမာင္၊ စိတ္ဝါး၊ ပံုဆိန္း၊ ေလာင္ေဆာက္၊ ေလာင္ပနာ
1.1.2.2. ကရင္ႏြယ္ Karenic
1.1.2.2.1. စေကာ ကရင္ (ဖထိ)
1.1.2.2.1.1. ပကူး
1.1.2.2.1.2. စေကာ
1.1.2.2.1.3. မိုးေနပြား
1.1.2.2.1.4. တာေလပြား
1.1.2.2.1.5. ေဝေဝၚ
1.1.2.2.2. ပိုး ကရင္ (မိုးထိ)
1.1.2.2.2.1. ပဒဲ့-ဖလံု (အေရွ႕ပိုး)
1.1.2.2.2.2. အေနာက္ပိုး (ေဘာကေလာ္)
1.1.2.2.2.3. မိုးပြား
1.1.2.2.2.4. ထုိကီ-ဖလံု (ဘိတ္-ထားဝယ္ေဒသ)
1.1.2.2.2.5 ယယ္စေဂၚ၊ မယ္ေငါ-ေလးခို (ထိုင္းႏိုင္ငံ)
1.1.2.2.2.6. ပအိုဝ့္ ၁။ ကြန္လံု၊ ၂။ ခ႐ိုင္း၊ ၃။ တေတာက္ (နန္းေခ၊ က်န္းစန္း၊ တရာ့က္၊ တႏိုး၊ တတိုင္၊ တေထြး၊ ထီရီး၊ ရင္းသိုင္း၊ ပန္းပလိႈင္၊ ကြန္က်မ္း၊ ပန္နင္၊ ပထံု-ဗလာ၊ တိယန္-တယင္၊ မုိက္ကြန္၊ ယင္းဒမ္၊ ဝါးဖရဲ၊ ေတာင္သား၊ မိုက္လန္၊ ပနဲ၊ တကြာ-ေကာင္တန္၊ ကြန္စံ၊ လြယ္အိုင္း၊ ငေသာက္ရင္း)
1.1.2.2.3. ဘြဲကရင္ (ကရင္ျဖဴ၊ ပေလကီး၊ ?ေဆာ္ခို၊ ?စိစိ၊ ?ယပီ-ဘြဲျဖဴ)
1.1.2.2.3.1. ေဂဘား
1.1.2.2.3.2. ကယား (ကရင္နီ)
1.1.2.2.3.2.1. ကယား (လာက်ား၊ ?ပနယ္)
1.1.2.2.3.2.2. မႏူး-မေနာ
1.1.2.2.3.2.3. ယင္းတလဲ (ၾကက္တူေရြး)
1.1.2.2.3.2.4. ကေယာ (ဟာဆူ၊ ထီဘူးခီ၊ ဗရဲ႕၊ ဆိုခူ၊ ဂါလို၊ ပကူး၊ ဂဒို၊ လာခို)
1.1.2.2.3.3. ကယန္း
1.1.2.2.3.3.1. လဝီ-ကေခါင္ (ပေဒါင္)
1.1.2.2.3.3.2. ကေဒါ့ (ေဂခို)
1.1.2.2.3.3.3. ကငန္ (ယင္းေဘာ္)
1.1.2.2.3.3.4. လထ (ဇယိမ္း) (လယ္မယ္-ဘြဲမဲ၊ စရင္း-စေရး၊ တိယန္)
1.1.2.3. ကူကီး-ခ်င္း-နာဂ
1.1.2.3.1. ကူကီး (ေခါင္ဆိုင္) ကူကီး (အိႏၵိယ၊ ဟုမၼလင္း-ခႏၱီး)/သာဒိုး (ဗမာျပည္) Doungel, Sitlhou, Singsit, Kipgen, Haokip, Chongloi, Hangshing, Touthang, Lotjem, Haolai, Tuboi, Sa’um, Khuolhou, Lupho, Pupheng, Misao, Mate, Lhungdim, Ngailut, Kiloung, Insun, Jongbe, Lunkim, Lienthang, Thangngew, Ghansan, Lhang’um, Khuongthang
1.1.2.3.2. ဇိုမီး-တီးဒိမ္ ေခါႏိုး၊ ဂန္တဲ့၊ ေဂြးတဲ၊ ငြန္း၊ ဆီစာန္ (စိယင္)၊ ဇို၊ တီးတိန္၊ ေတဇန္၊ ဒင္မ္၊ ပိုက္တဲ၊ ဗိုင္းေဖ၊ ဆိမ္းတဲ၊ စိုင္းဇန္၊ ငင္းတဲ၊
1.1.2.3.3. လိုင္မီး-ဖလမ္း-ဟားခါး ခြာဆင္းမ္၊ ဆင္တန္၊ ဇာေဟာင္၊ ဇိုေဖ၊ ဇန္ညႇပ္၊ တေပါင္၊ တိုင္ခြၽန္း၊ ေတာရ္၊ မိအဲလ္၊ လင္တဲ၊ လုိင္၊ ေခါင္လီ၊ ငြန္း၊ ဇုတ္ဟြ၊ ဘြမ္ဇုိ၊ ပါဝီ၊ မနိ၊ ထန္ဒန္
1.1.2.3.4. မရာ-မတူပီ (?ပ်ဴ) မီရမ္၊ မတူ၊ ဇိုတံုး၊ ေလာက္တူ
1.1.2.3.5. ႐ႈိ-ေျမျပန္႔ (ဆလိုင္းခ်င္း)
1.1.2.3.5.1. အ႐ႈိ၊ (နန္းခ၊ ခိုင္ဇို၊ ပန္ဆိုင္ဇို၊ ဆူေလဇို၊ ပန္၊ လန္ဇို)၊ ဆတ္တု
1.1.2.3.6. ခ်ဳိ-မင္းတပ္-ကန္ပက္လက္ (?ပ်ဴ) ဒိုင္ (ယင္ဒူး)၊ မကန္း၊ မြင္း (ခ်င္းဘုတ္)၊ အူးပူ၊ ေရာင္တူ (ခ်င္းပုန္း)၊ (?တုန္ခ်င္း)၊ မတူးမြမ္ (မင္း)၊ ေဇာင္းတူ၊ ငမင္း၊ လီမ႐ို၊ ယစ္ပီ၊ ငလင္း၊ လြန္းတူ၊ မန္းသန္၊ နိတူ၊ စင္းေဒြး၊ ေတာင္သား?၊
1.1.2.3.7. မီဇို ကလင္ေကာ၊ လူ႐ႈိင္း (လူေရွ)၊ ဟြာလ္ငို၊ ဖန္ႏိုင္၊ ေခါလ္၊ ရင္း၊ ေရာလ္တဲ၊ ေခ်ာတဲ၊ ခီယန္းတဲ၊ ငင္းတဲ၊ မွာ၊ ထေလာင္၊ ဗန္ခ်ေတ၊ ရင္းသေလ၊
1.1.2.3.8. ခမီ(မ႐ို)-ပလက္ဝ (?ပ်ဴ) ခမီ၊ ၿမိဳ၊ အဝခမီ၊ ေခါင္စို၊ ပနမ္း (ခ်ဳိ)၊ ေလးၿမိဳ၊ ဝါကင္းမ္၊ အႏူး၊ ?လင္းကဲ၊ ?ရွန္ဦး-ရွန္းဒူး၊ ?ခံု၊ ခူမီ၊ မ႐ႈိ၊ ပန္စူ၊
1.1.2.3.9. နာဂ (ဆြမၼရာ ၄၊ ထငံ ၁ဝ၊ ဟဲစန္း ၃၊ ဟဲေျမ ၄၉ = ၆၄ သို႔မဟုတ္ ၈၆) ဟိန္ကြတ္၊ အမိမိ
1.1.2.3.9.1. ေလရွီး-ဆြမၼရာနာဂ (တန္ခူး/တန္ကြန္၊ ရွယ္ရာ (ပါဂ်န္)-မေကာ္ရီနာ၊ ပါရာ၊ ?ေခါင္ဆယ္)
1.1.2.3.9.2. ဟဲစန္းနာဂ (စန္း၊ ေဝ၊ ကာေယာ-ကိုင္းေယာ္)
1.1.2.3.9.3. မာရင္
1.1.2.3.9.4. အနန္
1.1.2.4. ႏံုး
1.1.2.4.1. ကခ်င္ ရဝမ္ ခႏံု [ဒ႐ု၊ လြန္မီ၊ မတ္ဝမ္၊ ဒန္ဆာရ္ —စကားႀကီး ၄ မ်ဳိး] (ထလု၊ ထ႐ံု၊ ဇယ္ဝမ္၊ အခူးဖိုင္၊ အနမ္းဖိုင္၊ တမန္၊ ရမြန္ (ရမီလ္)၊ လြန္မီ၊ ေတာင္ဖ၊ ဒေလာင္ —စကားငယ္မ်ား)
1.1.2.5. လိုလို-ဗမာ Lolo-Burmese (ပ်ဴ-?ေတာင္သား)
1.1.2.5.1. ဗမာႏြယ္ Burmish
1.1.2.5.1.1. ေျမာက္ပိုင္းဗမာႏြယ္ (ေရွးဦးဗမာ)
1.1.2.5.1.1.1. ကခ်င္ မ႐ူ ေလာင္ေဝၚ (ဘာေရွး၊ ေလာင္ဆူ-႐ူေမာ၊ ေဇာင္းဘုတ္-ေဇာ္ဇက္၊ လကိန္၊ ဂရင္ေနာ —စကားႀကီး)
1.1.2.5.1.1.2. ကခ်င္ အဇီး (ဇိုင္ဝါး) (Tumhpao, Hpukawn, Myishi,Mahkaw, Sumwa, Dashi, Shumlut, Numdaw, Chinghkang, Sahkung)
1.1.2.5.1.1.3. ကခ်င္ လရွီ (လခ်ိတ္၊ ေငါ့ခ်မ္း၊ Manshang,Hapare, Luksing, Galao or Yindam, Mading or Ngawlang, Lagw, Si-chang, Lehyawn, Htam-nyo)
1.1.2.5.1.1.4. ဖြန္း (တိုင္းဖြန္း)
1.1.2.5.1.1.5. မိုင္းသာ (အခ်န္) ရွမ္းတ႐ုတ္ (တူးရင့္)
1.1.2.5.1.2. ေတာင္ပိုင္းဗမာႏြယ္
1.1.2.5.1.2.1. ဗမာ
1.1.2.5.1.2.1.1. Yaw (ေတာင္သား ?Pyu)
1.1.2.5.1.2.2. ရခိုင္ (ရမ္းၿဗဲ၊ အေနာက္သား)
1.1.2.5.1.2.2.1. ေခ်ာင္းသား (?ဘုရင့္ေနာင္အႏြယ္)၊ ေတာင္သား
1.1.2.5.1.2.3. မာရမာႀကီး-ဘ႐ူးဝါး (?ဘုရင့္ေနာင္အႏြယ္)
1.1.2.5.1.2.4. ဓႏု
1.1.2.5.1.2.5. အင္းသား
1.1.2.5.1.2.6. ေတာင္႐ိုး
1.1.2.5.1.2.7. ထားဝယ္
1.1.2.5.1.2.7.1. ဘိတ္သား (ဘီလြတ္၊ မဲအို)
1.1.2.5.1.2.8. ယဗိန္း (?ဇမိန္း)
1.1.2.5.2. လိုလိုႏြယ္ Loloish
1.1.2.5.2.1. ေျမာက္ပိုင္းလိုလိုႏြယ္
1.1.2.5.2.1.1. ကခ်င္ လီဆူး
1.1.2.5.2.1.1.1. လီဆူး-ေယာယင္ (Town Kya, Ngwa Hpa, Zaw Kya,Gu Hpa, Lair maair, Bya Hpa, Dzi Hpa, La Hpa, Waw Hpa, Waw Hpur)
1.1.2.5.2.1.1.2. လီေရွာ
1.1.2.5.2.2. ေတာင္ပိုင္းလိုလုိႏြယ္
1.1.2.5.2.2.1. အခါ ေကာ္၊ ဖ်င္၊ အေခ-အခို၊ ?ေႁမြ၊ Pu Li, Tao Sa Mi, Na Li
1.1.2.5.2.2.2. လားဟူ (မူဆိုး) လားဟူနက္ (လားဟူႀကီး)၊ လားဟူရွီ (လားဟူနီ၊ လားဟူဝါ၊ မူေနး၊ ကြီ)၊ [လားဟူရွိလဲ၊ လားဟူဗလား၊ လားဟူအဂါး (?ေက်ာက္စီ) ?ေႁမြ]
1.1.2.6. ဟိမဝႏၱာႏြယ္ Himalayish
1.1.2.6.1. တိဘက္
1.1.2.6.2. လင္ဘူး
1.1.2.6.3. ေဂၚရခါး
1.1.2.7. ေမ့ေသး
1.1.2.7.1. ကသည္း (ေမ့ေသး-မဏိပူ)
1.2. တိုင္း(ရွမ္း)-ခတိုင္း Tai-Kadai
1.2.1. ခမ္း-တိုင္း(ရွမ္း) Kam-Tai
1.2.1.1. ရွမ္း (တိုင္းယိုင္-ရွမ္းႀကီး၊ တိုင္းေမာ-ေမာရွမ္း၊ တိုင္းႏူ-ေခးတိုင္းႏူ-ရွမ္းတ႐ုတ္၊ တိုင္းခြန္-ဂံုရွမ္း၊ တိုင္းခမ္းတီး-ခမ္းတီးရွမ္း-တိုင္းအြန္၊ တိုင္းလ်ံ-ရွမ္းနီ၊ ဒရယ္၊ တိုင္းလု-တိုင္းလိ-စစ္ေဆာင္ပနားရွမ္း၊ တိုင္းလမ္-မံုးလမ္ရွမ္း)
1.2.1.2. ထိုင္း (တိုင္းႏြဲ႔-ရွမ္းကေလး)
1.2.1.3. ယြန္း (လန္နားရွမ္း-ေျမာက္ပိုင္းထိုင္း)
1.2.1.4. ေလာ
1.3. ၾသစႀတိဳေအးရွားတစ္ Austro-Asiatic
1.3.1. မြန္ခမာ
1.3.1.1. မြန္ႏြယ္ Monic
1.3.1.1.1. မြန္ မြန္သိ၊ မြန္ညန္၊ မြန္တာ၊ မြန္နန္၊ (?ရခိုင္ေခ်ာင္းသား)
1.3.1.2. ေျမာက္ပိုင္းမြန္ခမာ
1.3.1.2.1. ခမူႏြယ္ Khamuic
1.3.1.2.1.1. ခမူ-ခမင္ (ေလာ-ျမန္မာနယ္စပ္)
1.3.1.2.2. ပေလာင္ႏြယ္ Palaungic
1.3.1.2.2.1. အေရွ႕ပေလာင္ႏြယ္
1.3.1.2.2.1.1. ပေလာင္ (တအာင္း) ကတူး၊ ကြယ္ဟယ္၊ ငြံန္ေရာသ္၊ ေတာင္မ၊ ႐ူက်ဳိင္း၊ ႐ူကြမ္း၊ ႐ူခါန္၊ ႐ူမိုင္း၊ ႐ူပိုး၊ ပန္နိမ္၊ ႐ူေဟာ့၊ ႐ူမာဝ္၊ ႐ူလိုန္၊ ႐ူၾဘာန္း၊ ႐ူခုတ္၊ ႐ူေနာ့၊ ႐ူလဲင္း၊ ႐ူၾတာ၊ ႐ူဗေရာင္း
1.3.1.2.2.1.2. ယင္း
1.3.1.2.2.1.2.1. ယင္းဆက္-ယင္းဝန္ခြန္ (ယင္း႐ြိဳင္-ယင္းကုန္း) ယင္းက်ား (ဆက္)
1.3.1.2.2.1.2.2. ယင္းနက္
1.3.1.2.2.1.3. ဓေနာ
1.3.1.2.2.2. အေနာက္ပေလာင္ႏြယ္
1.3.1.2.2.2.1. ဝ လ၊ အင္၊ စံု၊ ဇိုင္းရန္း၊ လင္း၊ ေပြး၊ ဖိလုတ္ (ဖတင္း)၊ မပန္း၊ ဝဖာ (ဝွလင္းန္)၊ ?ဖ်င္ဟ၊ တိုင္းလြယ္ (ဆံေတာက္)
1.4. ၾသစႀတိဳနီးရွန္း Austronesian
1.4.1. မေလး-ေပၚလီနီးရွန္း Malayo-Polynesian
1.4.1.1. မေလးႏြယ္ Malayic
1.4.1.1.1. ေမာ္ကလင္း Moklen
1.4.1.1.1.1. ေမာ္ကင္း (ဆလံု)
1.4.1.1.2. မေလးသား Malayan
1.4.1.1.2.1. မေလး-ပသွ်ဴး
1.5. မႈန္-ေျမာင္ Hmong-Mien
1.5.1. ေျမာင္ ေျမာင္ဇီး၊ ေယာင္၊ အိုက္ဆြယ္၊ ေျမာက္၊ ျမင္၊ ေျမႇာ့
2. ေကာ့ေကးဆြိဳက္ Caucasoid
2.1. အင္ဒို-ဥေရာပ Indo-European
2.1.1. အင္ဒို-အာရိယန္ Indo-Aryan
2.1.1.1. ဟိႏၵဴကုလား (တမီးလ္၊ ဂူဂ်ာရတ္တီ၊ ေဂၚရင္ဂ်ီ၊ ပန္ခ်ာပီ၊ မာရာဝါရီ၊ ေတလဂူ)
2.1.1.2. ဗမာမူဆလင္ (ဗမာစကားေျပာ) ေျမဒူး၊ ေဇရဘာဒီ၊ မဂို၊ ပသီ
2.1.1.3. ကမန္ (ရခိုင္စကားေျပာ မူဆလင္) (တူရကီ၊ ပထန္၊ အာဖဂန္၊ မဂို၊ ကက္ရွ္မီးယား ဇာစ္ျမစ္)
2.1.1.4. ဘဂၤါလီ-အာသံ Bengali-Assmese
2.1.1.4.1. မူဆလင္ဘဂၤါလီ
2.1.1.4.2. စစ္တေကာင္းသား (႐ိုဟင္ဂ်ာ) (ဘဂၤါလီစကားေျပာ မူဆလင္)
2.1.1.4.3. ဟိႏၵဴဘဂၤါလီ
ဂါမဏိ
-----------------------------------------------------------------------------------
ကမၻာမွာ မြန္ဂိုလြိဳက္၊ ေကာ့ေကးဆြိဳက္၊ နီဂရြဳိက္ ဆိုတဲ့ မူရင္းလူမ်ဳိးရင္းႀကီး ၃ ခုရွိတဲ့အနက္ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလို႔ေခၚတဲ့ ပထဝီအပိုင္းအျခားတခုထဲမွာ မူရင္းလူမ်ဳိးရင္းႀကီးႏွစ္ခုက ေပါက္ဖြားလာတဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အရင္ဦးဆံုးေရာက္ရွိေနထိုင္ခဲ့တဲ့ နီးဂ႐ြိဳက္ကပၸလီမ်ဳိးေတြကို ေနာက္မွဝင္လာတဲ့ မြန္ဂိုလြိဳက္မ်ဳိးေတြက ေမာင္းထုတ္လိုက္လို႔ ကပၸလီကၽြန္းေတြနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွကၽြန္းဆြယ္အစြန္အဖ်ားကၽြန္းေတြဆီ ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိေနထိုင္သူအမ်ားစုဟာ အေရွ႕တိုင္းအာရွလူမ်ဳိးမ်ားလို႔ေခၚတဲ့ မြန္ဂိုလြိဳက္အႏြယ္ေတြ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ အိမ္နီးခ်င္းအိႏၵိယတိုက္ငယ္မွာေတာ့ ေကာ့ေကးဆြိဳက္အႏြယ္ေတြ အဓိကပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္တဲ့အတြက္ သဘာဝက်စြာဘဲ နယ္နိမိတ္ခ်င္းကပ္လ်က္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာျပည္ထဲကိုလည္း ကူးဝင္လာၾကတာရွိသလို အာသံ၊ မဏိပူရ၊ နီေပါ၊ တိဘက္၊ တ႐ုတ္၊ ေလာ၊ ထိုင္း၊ မေလးရွားတို႔နဲ႔ အျပန္အလွန္ပ်ံ႕ႏွံ႔ ကူးယွက္ေနထိုင္ၾကတဲ့ မြန္ဂိုလြိဳက္လူမ်ဳိး ေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနၾကပါတယ္။မြန္ဂိုလြိဳက္လူမ်ဳိးရင္းထဲက ပင္မမ်ဳိးကြဲ ၅ မ်ဳိးကို ဗမာျပည္ထဲမွာ ေတြ႔ပါတယ္။
ဒါေတြက …
(၁) တ႐ုတ္-တိဘက္ထဲက တိဘက္-ဗမာလူမ်ဳိးႀကီး နဲ႔ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးႀကီး
(၂) တိုင္း(ရွမ္း)-ခတိုင္းထဲက ကမ္း-တိုင္းလူမ်ဳိးႀကီး
(၃) ၾသစႀတိဳေအးရွားတစ္ထဲက မြန္-ခမာလူမ်ဳိးႀကီး
(၄) ၾသစႀတိဳနီးရွန္းထဲက မေလး-ေပၚလီနီးရွန္းလူမ်ဳိးႀကီး
(၅) ေျမႇာ့-ေျမာင္ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁) တ႐ုတ္-တိဘက္ထဲက တိဘက္-ဗမာလူမ်ဳိးႀကီး နဲ႔ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးႀကီး
(၂) တိုင္း(ရွမ္း)-ခတိုင္းထဲက ကမ္း-တိုင္းလူမ်ဳိးႀကီး
(၃) ၾသစႀတိဳေအးရွားတစ္ထဲက မြန္-ခမာလူမ်ဳိးႀကီး
(၄) ၾသစႀတိဳနီးရွန္းထဲက မေလး-ေပၚလီနီးရွန္းလူမ်ဳိးႀကီး
(၅) ေျမႇာ့-ေျမာင္ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေကာ့ေကးဆြိဳက္လူမ်ဳိးရင္းထဲက ဗမာျပည္ထဲေတြ႔တဲ့ ပင္မမ်ဳိးကြဲကေတာ့ အင္ဒို-ဥေရာပမ်ဳိးကြဲေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
XXX
ျမန္မာနယ္နိမိတ္ထဲမွာ တိဘက္-ဗမာလူမ်ဳိးႀကီးကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြကေတာ့ …
(၁) ကခ်င္- ဒီထဲမွာ ဂ်ိန္းေဖာ (မရစ္၊ မရမ္၊ အင္ခြန္၊ လဖိုင္၊ လေထာ္၊ မေဂါင္၊ ဒူလင္း-ခခူ၊ ေဂၚရီ-ဂ်ဆင္း၊ ေလပဲယာ၊ ငွခုပ္၊ ?လတိန္၊ ?လဘန္)၊ ရဝမ္ (ဒ႐ု၊ လြန္မီ၊ မတ္ဝမ္၊ ထလု၊ ထ႐ံု စသည္မ်ား)၊ မ႐ူ-ေလာင္ေဝၚ၊ အဇီး-ဇိုင္ဝါး၊ လရွီ-လခ်ိတ္၊ လီဆူး-လီေရွာမ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၂) ထမန္
(၃) ကဒူး-ကနန္း
(၄) နာဂ- ဒီထဲမွာ ထငံ၊ ဟိုင္းေျမ၊ ဆြမၼရာ၊ ဟဲစန္း တို႔ပါဝင္။
(၅) ကရင္- ဒီထဲမွာ စေကာ (ပကူး၊ မိုးေနပြား၊ တာေလပြား၊ ေဝေဝၚ)၊ ပိုး (ဖလံု၊ အေနာက္ပိုး၊ မြန္းပြား၊ ထိုကီ)၊ ဘြဲ (ပေလကီး၊ ေဂဘား)မ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၆) ပအိုဝ့္
(၇) ကယား- ဒီထဲမွာ မႏူးမေနာ၊ ယင္းတလဲ၊ ကေယာမ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၈) ကယန္း- ဒီထဲမွာ လဝီ၊ ေဂခို၊ ယင္းေဘာ္၊ လထ မ်ဳိးႏြယ္တို႔ပါဝင္။
(၉) ခ်င္း- ဒီထဲမွာ ကူကီး၊ ဇိုမီး၊ လိုင္မီး၊ မရာ၊ ႐ႈိ၊ ခ်ဳိ၊ မီဇို၊ ခမီး(မ႐ို)မ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၁၀) ဖြန္း
(၁၁) မိုင္းသာ
(၁၂) ဗမာ- ဒီထဲမွာ ေယာ၊ ယဗိန္းတို႔ပါဝင္။
(၁၃) ရခိုင္- ဒီထဲမွာ ေတာင္သား၊ ေခ်ာင္းသား၊ ရမ္းျဗဲ တို႔ပါဝင္။
(၁၄) သက္
(၁၅) ဒိုင္းနက္ ေခၚ ခ်ကၠမာ (ဘဂၤါလီစကားေျပာ ဗုဒၶဘာသာဝင္)
(၁၆) မရမာႀကီး
(၁၇) ဓႏု
(၁၈) အင္းသား
(၁၉) ေတာင္႐ိုး
(၂၀) ထားဝယ္ (ဘိတ္သား)
(၂၁) အခါ
(၂၂) လားဟူ တို႔ ျဖစ္ၿပီး၊
အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ၊ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ပင္မတုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကတဲ့ (၂၃) တိဘက္၊ (၂၄) လင္ဘူး၊ (၂၅) ေဂၚရခါး၊ (၂၆) ကသည္းလူမ်ဳိးေတြလည္း အေနာက္ေျမာက္နယ္စပ္ေဒသ ဗမာျပည္ဘက္ျခမ္းထိ ေရွး ယခင္ကတည္းက ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ေနထိုင္တဲ့ ကခ်င္၊ နာဂ၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရခိုင္၊ ဒိုင္းနက္၊ သက္၊ မရမာႀကီး၊ ထားဝယ္၊ အခါ၊ လားဟူလူမ်ဳိးေတြဟာလည္း တဖက္ႏိုင္ငံေတြအထဲထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ ၾကပါတယ္။ ဓႏု၊ အင္းသား၊ ထားဝယ္၊ ေတာင္႐ိုး တို႔ကို မူလက ဗမာလူမ်ဳိးရဲ႕ စကားကြဲေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေပမဲ့ အခုအခါ သီးသန္႔လူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ ရပ္တည္ေနၾကပါတယ္။
(၂) ထမန္
(၃) ကဒူး-ကနန္း
(၄) နာဂ- ဒီထဲမွာ ထငံ၊ ဟိုင္းေျမ၊ ဆြမၼရာ၊ ဟဲစန္း တို႔ပါဝင္။
(၅) ကရင္- ဒီထဲမွာ စေကာ (ပကူး၊ မိုးေနပြား၊ တာေလပြား၊ ေဝေဝၚ)၊ ပိုး (ဖလံု၊ အေနာက္ပိုး၊ မြန္းပြား၊ ထိုကီ)၊ ဘြဲ (ပေလကီး၊ ေဂဘား)မ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၆) ပအိုဝ့္
(၇) ကယား- ဒီထဲမွာ မႏူးမေနာ၊ ယင္းတလဲ၊ ကေယာမ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၈) ကယန္း- ဒီထဲမွာ လဝီ၊ ေဂခို၊ ယင္းေဘာ္၊ လထ မ်ဳိးႏြယ္တို႔ပါဝင္။
(၉) ခ်င္း- ဒီထဲမွာ ကူကီး၊ ဇိုမီး၊ လိုင္မီး၊ မရာ၊ ႐ႈိ၊ ခ်ဳိ၊ မီဇို၊ ခမီး(မ႐ို)မ်ဳိးႏြယ္ႀကီးတို႔ပါဝင္။
(၁၀) ဖြန္း
(၁၁) မိုင္းသာ
(၁၂) ဗမာ- ဒီထဲမွာ ေယာ၊ ယဗိန္းတို႔ပါဝင္။
(၁၃) ရခိုင္- ဒီထဲမွာ ေတာင္သား၊ ေခ်ာင္းသား၊ ရမ္းျဗဲ တို႔ပါဝင္။
(၁၄) သက္
(၁၅) ဒိုင္းနက္ ေခၚ ခ်ကၠမာ (ဘဂၤါလီစကားေျပာ ဗုဒၶဘာသာဝင္)
(၁၆) မရမာႀကီး
(၁၇) ဓႏု
(၁၈) အင္းသား
(၁၉) ေတာင္႐ိုး
(၂၀) ထားဝယ္ (ဘိတ္သား)
(၂၁) အခါ
(၂၂) လားဟူ တို႔ ျဖစ္ၿပီး၊
အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ၊ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ပင္မတုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကတဲ့ (၂၃) တိဘက္၊ (၂၄) လင္ဘူး၊ (၂၅) ေဂၚရခါး၊ (၂၆) ကသည္းလူမ်ဳိးေတြလည္း အေနာက္ေျမာက္နယ္စပ္ေဒသ ဗမာျပည္ဘက္ျခမ္းထိ ေရွး ယခင္ကတည္းက ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ေနထိုင္တဲ့ ကခ်င္၊ နာဂ၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရခိုင္၊ ဒိုင္းနက္၊ သက္၊ မရမာႀကီး၊ ထားဝယ္၊ အခါ၊ လားဟူလူမ်ဳိးေတြဟာလည္း တဖက္ႏိုင္ငံေတြအထဲထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ ၾကပါတယ္။ ဓႏု၊ အင္းသား၊ ထားဝယ္၊ ေတာင္႐ိုး တို႔ကို မူလက ဗမာလူမ်ဳိးရဲ႕ စကားကြဲေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေပမဲ့ အခုအခါ သီးသန္႔လူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ ရပ္တည္ေနၾကပါတယ္။
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးႀကီးထဲက ေျမာက္ပိုင္းသားမန္ဒါရင္တ႐ုတ္လူမ်ဳိးတခ်ဳိ႕ဟာ ၁၆၆၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္မွာ မန္ခ်ဴးလူမ်ဳိးစုေတြက တိုက္ထုတ္လိုက္လို႔ မင္မင္းဆက္ေနာက္ဆံုးဘုရင္ ယံုလီနဲ႔အတူ ဗမာျပည္ထဲ တိမ္းေရွာင္ခိုလႈံလာၿပီးေနာက္ ဗမာ ဘုရင္နဲ႔ သိႏၷီေစာ္ဘြားညႇိၿပီး နယ္ေျမသတ္သတ္မွတ္မွတ္ခ်ေပးလိုက္လို႔ (၂၇) ကိုးကန္႔လူမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
တျခားတ႐ုတ္မ်ဳိးႏြယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဖူးက်င့္၊ ဟတ္ကား၊ ကြမ္တံု၊ ယူနန္၊ ပန္းေသးမ်ဳိးႏြယ္ေတြကေတာ့ ကုန္းလမ္း၊ ပင္လယ္လမ္းေတြက ဝင္လာခဲ့ၾကၿပီး ျပည္တြင္းေနရာအႏွံ႔မွာ (၂၈) ပင္လယ္ရပ္ျခားတ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
(တိုင္း-ခတိုင္း) ခမ္း-တိုင္း(ရွမ္း)လူမ်ဳိးႀကီးထဲက ဆင္းသက္လာၿပီး ဗမာျပည္နယ္နိမိတ္ထဲ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့-
၉၂၉) ရွမ္း- (တိုင္းယိုင္-ရွမ္းႀကီး၊ တိုင္းေမာ-ေမာရွမ္း၊ တိုင္းႏူ-ေခးတိုင္းႏူ-ရွမ္းတ႐ုတ္၊ တိုင္းခြန္-ဂံုရွမ္း၊ တိုင္းခမ္းတီး-ခမ္းတီးရွမ္း-တိုင္းအြန္၊ တိုင္းလ်ံ-ရွမ္းနီ၊ ဒရယ္၊ တိုင္းလု-တိုင္းလိ-စစ္ေဆာင္ပနားရွမ္း၊ တိုင္းလမ္-မံုးလမ္ရွမ္း)
လူမ်ဳိးဟာ နယ္ခ်င္းစပ္ေနတဲ့ တဖက္ႏိုင္ငံေတြကိုလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနသလို တဖက္ႏိုင္ငံေတြက ပင္မတိုင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တဲ့ ထိုင္း (တိုင္းႏြဲ႔-ရွမ္းကေလး)၊ ယြန္းရွမ္း (လန္နားထိုင္း)၊ ေလာရွမ္းလူမ်ဳိးေတြလည္း ဗမာျပည္ဖက္ နယ္စပ္ေက်ာ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ရင္း ရွမ္းလူမ်ဳိးအျဖစ္ဘဲ ခံယူခဲ့တာ ၾကာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ တိဘက္-ဗမာလူမ်ဳိးႀကီးကဆင္းသက္တဲ့ ကတူး-ကနန္း၊ ထမန္၊ ဖြန္း နဲ႔ မိုင္းသာတို႔ဟာလည္း ရွမ္းလူမ်ဳိးအျဖစ္ ခံယူႏိုင္တဲ့ အေျခအေနရွိေနပါတယ္။
တျခားတ႐ုတ္မ်ဳိးႏြယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဖူးက်င့္၊ ဟတ္ကား၊ ကြမ္တံု၊ ယူနန္၊ ပန္းေသးမ်ဳိးႏြယ္ေတြကေတာ့ ကုန္းလမ္း၊ ပင္လယ္လမ္းေတြက ဝင္လာခဲ့ၾကၿပီး ျပည္တြင္းေနရာအႏွံ႔မွာ (၂၈) ပင္လယ္ရပ္ျခားတ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
(တိုင္း-ခတိုင္း) ခမ္း-တိုင္း(ရွမ္း)လူမ်ဳိးႀကီးထဲက ဆင္းသက္လာၿပီး ဗမာျပည္နယ္နိမိတ္ထဲ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့-
၉၂၉) ရွမ္း- (တိုင္းယိုင္-ရွမ္းႀကီး၊ တိုင္းေမာ-ေမာရွမ္း၊ တိုင္းႏူ-ေခးတိုင္းႏူ-ရွမ္းတ႐ုတ္၊ တိုင္းခြန္-ဂံုရွမ္း၊ တိုင္းခမ္းတီး-ခမ္းတီးရွမ္း-တိုင္းအြန္၊ တိုင္းလ်ံ-ရွမ္းနီ၊ ဒရယ္၊ တိုင္းလု-တိုင္းလိ-စစ္ေဆာင္ပနားရွမ္း၊ တိုင္းလမ္-မံုးလမ္ရွမ္း)
လူမ်ဳိးဟာ နယ္ခ်င္းစပ္ေနတဲ့ တဖက္ႏိုင္ငံေတြကိုလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနသလို တဖက္ႏိုင္ငံေတြက ပင္မတိုင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တဲ့ ထိုင္း (တိုင္းႏြဲ႔-ရွမ္းကေလး)၊ ယြန္းရွမ္း (လန္နားထိုင္း)၊ ေလာရွမ္းလူမ်ဳိးေတြလည္း ဗမာျပည္ဖက္ နယ္စပ္ေက်ာ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ရင္း ရွမ္းလူမ်ဳိးအျဖစ္ဘဲ ခံယူခဲ့တာ ၾကာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ တိဘက္-ဗမာလူမ်ဳိးႀကီးကဆင္းသက္တဲ့ ကတူး-ကနန္း၊ ထမန္၊ ဖြန္း နဲ႔ မိုင္းသာတို႔ဟာလည္း ရွမ္းလူမ်ဳိးအျဖစ္ ခံယူႏိုင္တဲ့ အေျခအေနရွိေနပါတယ္။
(ၾသစႀတိဳေအးရွားတစ္) မြန္-ခမာလူမ်ဳိးႀကီးထဲက ဆင္းသက္လာတာက …
(၉၃၀) မြန္
(၃၁) ခမူ
(၃၂) ပေလာင္(တအာင္း)
(၃၃) ယင္း (ယင္းနက္၊ ယင္းက်ား၊ ဆက္)
(၃၄) ဓေနာ
(၃၅) ဝ
တို႔ ျဖစ္ၿပီး ယင္း နဲ႔ ဓေနာ ကလြဲလို႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကပါတယ္။
(၉၃၀) မြန္
(၃၁) ခမူ
(၃၂) ပေလာင္(တအာင္း)
(၃၃) ယင္း (ယင္းနက္၊ ယင္းက်ား၊ ဆက္)
(၃၄) ဓေနာ
(၃၅) ဝ
တို႔ ျဖစ္ၿပီး ယင္း နဲ႔ ဓေနာ ကလြဲလို႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကပါတယ္။
(ၾသစႀတိဳနီးရွန္း) မေလး-ေပၚလီနီးရွန္းလူမ်ဳိးႀကီးက ေပါက္ဖြားလာၿပီး ဗမာျပည္ထဲေနတာက …
(၃၆) ေမာ္ကင္း(ဆလံု) ျဖစ္ၿပီး အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံေတြထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနသလို မေလးရွား ႏိုင္ငံရဲ႕ ပင္မလူမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ (၃၇) မေလး (ပသွ်ဴး) လူမ်ဳိးေတြလည္း ျမန္မာနယ္နိမိတ္ထဲ ပ်ံ႕ႏံ႔ွေနထိုင္တာ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
(ေျမႇာ့-ေျမာင္) လူမ်ဳိးႀကီးထဲက ဆင္းသက္လာတဲ့-
(၃၈) ေျမာင္ (ေျမာင္ဇီး၊ ေယာင္၊ အိုက္ဆြယ္၊ ေျမာက္၊ ျမင္၊ ေျမႇာ့)
ဟာလည္း ျမန္မာျပည္တြင္မက အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္၊ ေလာ၊ ထိုင္းတို႔မွာလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ရွိေနပါတယ္။
အင္ဒို-ဥေရာပလူမ်ဳိးႀကီးကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ အင္ဒို-အာရိယန္ နဲ႔ ဘင္ဂါလီ-အာသံ စကားေျပာလူမ်ဳိးေတြကိုလည္း လက္ရွိဗမာျပည္ဧရိယာထဲမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။
(၃၆) ေမာ္ကင္း(ဆလံု) ျဖစ္ၿပီး အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံေတြထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနသလို မေလးရွား ႏိုင္ငံရဲ႕ ပင္မလူမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ (၃၇) မေလး (ပသွ်ဴး) လူမ်ဳိးေတြလည္း ျမန္မာနယ္နိမိတ္ထဲ ပ်ံ႕ႏံ႔ွေနထိုင္တာ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
(ေျမႇာ့-ေျမာင္) လူမ်ဳိးႀကီးထဲက ဆင္းသက္လာတဲ့-
(၃၈) ေျမာင္ (ေျမာင္ဇီး၊ ေယာင္၊ အိုက္ဆြယ္၊ ေျမာက္၊ ျမင္၊ ေျမႇာ့)
ဟာလည္း ျမန္မာျပည္တြင္မက အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္၊ ေလာ၊ ထိုင္းတို႔မွာလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ရွိေနပါတယ္။
အင္ဒို-ဥေရာပလူမ်ဳိးႀကီးကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ အင္ဒို-အာရိယန္ နဲ႔ ဘင္ဂါလီ-အာသံ စကားေျပာလူမ်ဳိးေတြကိုလည္း လက္ရွိဗမာျပည္ဧရိယာထဲမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။
တ႐ုတ္ဘုရင္ယံုလီနဲ႔ တခ်ိန္တည္းေလာက္မွာဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဘက္ အိႏၵိယႏိုင္ငံက မဂိုဘုရင္ ရွာ႐ႈဂ်ာလည္း ရခုိင္ျပည္ကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာခဲ့ရာက သူ႔ေနာက္လိုက္ေလးသည္ေတာ္ေတြဟာ (၃၉) ကမန္လူမ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာ ခဲ့ပါတယ္။ ကိုးကန္႔ေတြလို နယ္ေျမသတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိဘဲ ရခိုင္ေတြနဲ႔ ေရာေႏွာေနထိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ မူလ အင္ဒို-အာရိယန္ဘာသာစကားေတြ ေမ့ေပ်ာက္သြားၿပီး ရခိုင္ဘာသာစကားကိုဘဲ မိခင္ဘာသာအျဖစ္ လံုးဝခံယူသံုးစြဲလာၾက ပါတယ္။
တျခားအင္ဒို-အာရိယန္လူမ်ဳိးႀကီးဝင္ေတြက …
(၄၀) ဟိႏၵဴကုလား (တမီးလ္-ကလယ္၊ ဂူဂ်ရာတီ၊ ေဂၚရင္ဂ်ီ၊ ပန္ခ်ာပီ၊ မာရဝါရီ၊ ေတလဂူ)
(၄၁) ဗမာမူဆလင္ (ေျမဒူး၊ ေဇရဘာဒီ၊ ပသီ၊ မဂို) ျဖစ္ၿပီး ေညာင္ရမ္းေခတ္၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္နဲ႔ ကိုလိုနီေခတ္ ကတည္းက ဝင္ေရာက္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၤါလီ-အာသံလူမ်ဳိးဝင္ေတြက-
(၄၂) ဟိႏၵဴဘဂၤါလီ
(၄၃) မူဆလင္ဘဂၤါလီ
(၄၄) စစ္တေကာင္းသား (႐ိုဟင္ဂ်ာ)
တို႔ျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလားနယ္နဲ႔ နယ္ခ်င္းစပ္ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္ထဲကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကပါတယ္။
(၄၀) ဟိႏၵဴကုလား (တမီးလ္-ကလယ္၊ ဂူဂ်ရာတီ၊ ေဂၚရင္ဂ်ီ၊ ပန္ခ်ာပီ၊ မာရဝါရီ၊ ေတလဂူ)
(၄၁) ဗမာမူဆလင္ (ေျမဒူး၊ ေဇရဘာဒီ၊ ပသီ၊ မဂို) ျဖစ္ၿပီး ေညာင္ရမ္းေခတ္၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္နဲ႔ ကိုလိုနီေခတ္ ကတည္းက ဝင္ေရာက္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၤါလီ-အာသံလူမ်ဳိးဝင္ေတြက-
(၄၂) ဟိႏၵဴဘဂၤါလီ
(၄၃) မူဆလင္ဘဂၤါလီ
(၄၄) စစ္တေကာင္းသား (႐ိုဟင္ဂ်ာ)
တို႔ျဖစ္ၿပီး ဘဂၤလားနယ္နဲ႔ နယ္ခ်င္းစပ္ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္ထဲကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကပါတယ္။
လူမ်ဳိးစုတစုစီမွာ မ်ဳိးႏြယ္စု၊ ေဆြမ်ဳိးစုေတြ အမ်ားႀကီးထပ္ခြဲထားတာ မဆန္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လူမ်ဳိးအားျဖင့္ တမ်ဳိးတည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးစုအသစ္ေတြ ေပၚေပါက္လာတာ ရွိသလို လူမ်ဳိးစုေဟာင္းေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာလည္း မဆန္းပါ။ လူမ်ဳိးသတ္မွတ္ဖို႔အတြက္ စကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ နယ္ေျမအေနအထား၊ သမိုင္းေနာက္ခံ၊ စိတ္ေန သေဘာထားတို႔ကို အေျခခံရတာ ႏိုင္ငံတကာထံုးစံ၊ မႏုႆေဗဒထံုးစံ၊ ဘာသာေဗဒထံုးစံျဖစ္ပါတယ္။ တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ DNA နဲ႔ စစ္ေဆးသတ္မွတ္တာေတြလည္း ရွိေနပါၿပီ။
ဒါေၾကာင့္ ဗမာျပည္ဧရိယာထဲေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူမ်ဳိးေတြဟာ (မ်က္ႏွာျဖဴအေနာက္ႏိုင္ငံသားေတြမပါ) အမ်ားဆံုး လူမ်ဳိး ၄၄ မ်ဳိးဘဲရွိၿပီး အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ပင္မတိုင္းရင္းသားေတြကို ဖယ္ထုတ္လိုက္ရင္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားလို႔ ေျပာႏိုင္တာက ၃၃ မ်ဳိးဘဲရွိပါတယ္။ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ရွမ္းတို႔လို တျခားလူမ်ဳိးေတြကလည္း တစုတစည္းတည္း လူမ်ဳိးတမ်ဳိးတည္းအျဖစ္ ခံယူၾကရင္ တိုင္းရင္းသားအေရအတြက္ ၃၀ ေအာက္ ထပ္ေလ်ာ့သြားႏိုင္ပါတယ္။
ဂါမဏိ
Photo by : http://www.reseau-asie.com/article-en/globalisation-ethnocide-ferrari-ivanoff/
