Wednesday, May 29, 2013

ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္ (KBC) မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြန္ႏွင့္ေတြ႕ဆုံျခင္း

7Day News Journal's photo.
၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ လူမႈေရးျပႆနာေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ မ်ားေတာ့ ဒါကို အျမန္ေျဖရွင္းေစခ်င္တယ္
-------------------
ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္ (KBC) မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြန္ႏွင့္ေတြ႕ဆုံျခင္း
------------
ေရးသားသူ- ေအးျမေက်ာ္

၁၇ ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ၿပီးမွ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တုိက္ပြဲမ်ားျပန္ျဖစ္ခဲ့သည္မွာ ဇြန္လ ၉ ရက္ဆုိလွ်င္ ၂ ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ၂ ႏွစ္အတြင္း အစုိးရႏွင့္ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ေကအုိင္အုိ)တုိ႔အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရာႏွင့္ခ်ီသည့္ တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အေရအတြက္မွာ ၂ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မည့္အခ်ိန္တြင္ တစ္သိန္းေက်ာ္အထိရွိလာခဲ့ေလသည္။ ေမလ ၂၈ ရက္တြင္မူ ၂ ႏွစ္အတြင္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ရလဒ္တစ္ခုအေနျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ၿမဳိ႕ေတာ္ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆုံကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ အစုိးရဘက္မွ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္း၊ ေကအုိင္အုိဘက္မွ ေကအုိင္ေအဒုစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္တုိ႔ကို ေတြ႕ဆုံခဲ့သူ၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားကုိ အစဥ္တစုိက္အကူအညီေပးေနေသာ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြန္ကုိ ျမစ္ႀကီးနားေဆြးေႏြးပြဲ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအေရးတုိ႔ကုိ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ေမလ ၂၇ ရက္က ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။

အရင္ဆုံးအစုိးနဲ႔ ေကအုိင္အုိတုိ႔ရဲ႕ ျမစ္ႀကီးနား ေဆြးေႏြးပြဲကုိ ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။
ဒီတစ္ေခါက္ေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ ေရႊလီေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕ အေျဖေပါ့။ ေနာက္ဆုံးေတြ႕တဲ့ အခ်ိန္မွာ UN ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ဆုိရင္ ဘယ္မွာျဖစ္ျဖစ္ေတြ႕မယ္လုိ႔ ေကအုိင္အုိကေျပာေတာ့ ေတြ႕ျဖစ္သြားတာပါ။ တနဂၤေႏြေန႔(ေမ-၂၆)က ဦးေအာင္မင္းတုိ႔ ေရာက္တဲ့အခါ ဒီက(ျမစ္ႀကီးနား)ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ထုိးၿပီးမွသာလွ်င္ အဆင္ေျပမယ္လုိ႔ ေျပာျခင္းအားျဖင့္ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ႔  လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ဦးတည္မယ္လုိ႔ ယူဆရတယ္။ ဒီေန႔ (ေမ ၂၇) ေကအုိင္အုိနဲ႔ေတြ႕ေတာ့လည္း ေကအုိင္အုိကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္ေရးထက္ စစ္အရွိန္ေလွ်ာ့ဖုိ႔လုပ္ၿပီးမွ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးသြားမယ္လုိ႔ သေဘာရတာေတြ႕ရတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုရဲ႕ပန္းတုိင္က တစ္ခုစီျဖစ္ေနေတာ့ အေျဖက ေမွ်ာ္မွန္းသေလာက္ျဖစ္လာမယ္မထင္ဘူး။

 ဒီေဆြးေႏြးပြဲက ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အိမ္ျပန္ဖုိ႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါသလား။
မထင္ဘူး။ ဘာလုိ႔မထင္လဲဆုိေတာ့ အခုေရွ႕တန္းေနရာေတြမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ တပ္စခန္းေတြ ပုိမ်ားလာတယ္။ ေက်းရြာေတြမွာ စခန္းေတြပုိမ်ားလာတယ္။ အဲဒီလုိ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြလည္း ရြာေတြကို မျပန္ရဲၾကဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေတြ႕ဆုံပြဲ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ကလည္း ငါးဆယ္၊ ငါးဆယ္(ရာခုိင္ႏႈန္း)ဆုိေတာ့ သူတုိ႔အတြက္ အိမ္ကုိျပန္ဖုိ႔ မစဥ္းစားႏုိင္ၾကေသးဘူး။

အဲဒါဆုိ ဆရာအေနနဲ႔က ဒီေဆြးေႏြးပြဲကုိ သိပ္မေမွ်ာ္လင့္ထားဘူးေပါ့။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေတာ့ နည္းတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ကုိ သိေနရၿပီေလ။ အဖြဲ႕ႏွစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္က တျခားစီျဖစ္ေနတယ္။

အခုဆုိရင္ လာမယ့္ ဇြန္လ ၉ ရက္မွာ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့တာ ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ ဒုကၡသည္ အေရးကုိ ဆက္တိုက္ကူညီလာတဲ့သူ
တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဘယ္လုိမ်ားတုိက္တြန္းခ်င္ပါသလဲ။
အရမ္းကိုတုိက္တြန္းခ်င္တာေပါ့။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအဖြဲ႕ကုိ တုိက္တြန္းခ်င္တာကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို ႏုိင္ငံေရးအေနနဲ႔ပဲ အေျဖရွာၿပီးေဆြးေႏြးေစခ်င္တယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးတုိ႔၊ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးတုိ႔ဆုိတာက ေကအုိင္အိုအတြက္ကေတာ့ ဒါေတြၿပီးေနၿပီ။ ၁၇ ႏွစ္လုံးလည္း အပစ္အခတ္ရပ္ခဲ့ထားၿပီးဆုိေတာ့ ေကအုိင္အုိက အဲဒီဘက္ကုိျပန္မသြား ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာတဲ့ နည္းနဲ႔ အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းခ်င္တယ္။ ေကအုိင္အုိကလည္း ႏုိင္ငံေရးအရေဆြးေႏြးၿပီး ကမ္းလွမ္းလာတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေကအုိင္အုိအေနနဲ႔လည္း လက္ခံသင့္တယ္လုိ႔ ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအဆင့္မေရာက္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေကအုိင္အုိကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖုိ႔ အၿမဲတံခါးဖြင့္ထားတာပဲ။ ဦးေအာင္မင္းတုိ႔ အဖြဲ႕က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ တစ္ခုပဲ ဆႏၵရွိေနတယ္လုိ႔ ျမင္တယ္။ သူတုိ႔ဆီမွာ ေနာက္တစ္ဆင့္အတြက္ အစီအစဥ္က မရွိသလုိျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေတြက ေကအုိင္အုိအတြက္လည္း မေရရာမေသမခ်ာျဖစ္ေစတာေပါ့။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ၂ ႏွစ္တာ ကာလ  ကခ်င္ရဲ႕စစ္ေျပးဒုကၡကက ရင္နဲ႔မတူဘူး။ ကရင္ဘက္မွာျဖစ္ရင္ ထုိင္းႏုိင္ငံက သူတုိ႔ကုိႀကဳိဆုိတယ္။ ႏုိင္ငံတကာလည္းလြယ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကခ်င္က တ႐ုတ္က လက္မခံဘူး။ ႏုိင္ငံတကာသြားဖုိ႔ကလည္း ခက္တယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အခုထက္ထိ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဘာမွမရေသးဘူး။ KBC လုိ၊  ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းတုိ႔လုိ ၊ ဂ႐ုဏာတုိ႔လုိ ျပည္တြင္းအဖြဲ႕အစည္းေတြကေန ရတဲ့ အကူအညီေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္မွာအေျခအေနက တျခားထက္စာရင္ ဆုိးသြားတယ္။ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ လူမႈေရးျပႆနာေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ မ်ားေတာ့ ဒါကိုအျမန္ေျဖရွင္းေစခ်င္တယ္။

ဘယ္လုိလူမႈေရး ျပႆနာေတြအျဖစ္မ်ားလဲ။
လူမႈေရးကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့။ အိမ္ေထာင္ေရးျပႆနာေတြ။ စခန္းမွာက က်ပ္က်ပ္သိပ္သိပ္နဲ႔ လုိင္းခန္းေတြကေဆာက္ထားရေတာ့ သူ႔သားသမီးအေရး၊ ကုိယ့္သားသမီးအေရး၊ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိအေရးရွိတာေပါ့။ အိမ္ေထာင္ဦးစီးေတြကလည္း အလုပ္မရွိေတာ့ အရက္မူး၊ ဘိန္း႐ႈေပါ့။ အဲလုိ လူမႈေရး ျပႆနာေတြအမ်ားႀကီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခံစားေနရတယ္။ စား၀တ္ေနေရးကေတာ့ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ေက်ာ္လြန္ႏုိင္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ဒုကၡေတြ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြမေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ဘူး။

အခုအစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္းမွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ အေရအတြက္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ရွိသြားၿပီလဲ။ 
အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ဧရိယာမွာ သုံးေသာင္းနီးပါးရွိတယ္။ အားလုံးစုစုေပါင္းဆုိရင္ေတာ့ တစ္သိန္းေက်ာ္တယ္။ ဖားကန္႔ဘက္က ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေပါင္းရင္ ဒီထက္ေက်ာ္ဦးမယ္။ ဖားကန္႔မွာ ေက်ာက္တူးတဲ့သူေတြ မ်ားေတာ့ ျပန္သြားၾကေတာ့ နည္းနည္းေလ်ာ့သြားတာေပါ့။

ေနာက္တစ္ပတ္ဆုိ ေက်ာင္းေတြဖြင့္ၾကေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းက ကေလးေတြအတြက္ ပညာေရးကုိေရာ ဘယ္လုိစီစဥ္ထားတာေတြရွိလဲ။
အခုေစတနာ့၀န္ထမ္းဆရာ ၊ ဆရာမအေနနဲ႔ တစ္ရာေလာက္လုိ ေနတယ္။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေက်ာင္းေတာ့ရွိတယ္။  ေက်ာင္းမွာမတက္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြလည္းရွိေသးတယ္။ ေက်ာင္းမွာအဆင္မေျပတာေတြေပ့ါ။ နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ကူညီေရးေကာ္မတီက အဲလုိပဲ ေက်ာင္းမေပ်ာ္တဲ့ ကေလးေတြ စုထားတာ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္အတြက္ ေက်ာင္းဆရာအကူအညီေတာင္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေစတနာ့၀န္ထမ္းဆရာေတြ စုေပးေနရတယ္။ အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမဟုတ္တဲ့ ေနရာမွာ ပညာေရးကေတာ့ စုိးရိမ္ရတာေပ့ါ။ အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမွာၾကေတာ့ ဒီေလာက္မစုိးရိမ္ရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အစုိးရေက်ာင္းေတြကေတာ့ လက္ခံလုိက္တယ္။ အခမဲ့ပဲ။ နယ္စပ္စစ္ေျပးစခန္းေတြကေတာ့ အားလုံးကအခမဲ့။ ဒါေတာင္ကေလးေတြက စိတ္ေလတယ္။ စစ္ေျပးလာရေတာ့ စိတ္ဒဏ္ရာရ ၿပီး ဗီဒီယုိေတြ ႐ုပ္ရွင္ေတြၾကည့္ၿပီး မုိက္ခ်င္တဲ့သူ ပုိမ်ားလာတယ္။

စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာကေရာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ႀကီးမားပါသလဲ။ 
ရွိတယ္။ ကန္ပုိက္တီးလမ္းေပၚက ရွင္ဂ်ဳိင္ဒုကၡသည္စခန္းမွာဆုိရင္ ဘိန္းျပႆနာအမ်ားႀကီးပဲ ။ 
အဲဒီနားမွာ ဘိန္းခင္းေတြခ်ည္းပဲေလ။ သူတုိ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းကလည္း အဲဒီ ဘိန္းသြားျခစ္တာပဲ။ ဘိန္းျခစ္တယ္ဆုိတာ ဘိန္းသြားစြတ္တာေပ့ါ။ လုပ္အားခက ဘိန္းပဲေပးတာကုိး။ အဲဒီေတာ့ ဘိန္းပဲ႐ႈတာေပ့ါ။ တခ်ဳိ႕ ဘိန္းမ႐ွဴတဲ့သူေတြကေတာ့ ေရာင္းစားၾကတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြက နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာက အဆုိးဆုံးပဲ။ ေကအုိင္ေအထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ နည္းနည္းသာတယ္။ ေကအုိင္ေအက ဘိန္းကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ဘိန္းျပႆနာ ေလ်ာ့တယ္။ အဲဒီနယ္ျခားေဒသမွာ အဆုိးဆုံး။ တ႐ုတ္ကလာစုိက္တယ္။ ဒီဘက္ကလူေတြက အလုပ္သမား။ ဘိန္းစုိက္တယ္ဆုိတာ ပုိက္ဆံရွိမွ။ စစ္ျဖစ္ေနတာကုိ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး လာလုပ္ၾကတာေပါ့။ 

ဒီႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ အစီအစဥ္ခ်တာေတြဘာေတြ မၾကားမိဘူးေနာ္။ အဲဒါဘာေၾကာင့္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။
အစုိးရဘက္ကေတာ့ ဆြဲတယ္။ အႀကိမ္ႀကိမ္ဆြဲတယ္။ ကၽြဲဘယ္ႏွေကာင္၊ ႏြားဘယ္ႏွေကာင္ ေပးမလုိလုိနဲ႔ ၊ စာရင္းေကာက္ တာေတြပဲရွိတယ္။ ေကအုိင္အုိဘက္ကေတာ့ ဘာမွေတာ့ မလုပ္ဘူး။ 

တကယ္လုိ႔မ်ား ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရးအတြက္ ဘယ္လုိအခ်က္ေတြက အဓိကလုိအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္မလဲ။ သူတုိ႔ေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြျပန္လည္ထူေထာင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အစုိးရအေနနဲ႔ေရာ ဘာေတြလုပ္ေပးေစခ်င္လဲ။
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဒီလူေတြ ေနရပ္ျပန္မယ္ဆုိရင္ လုံၿခဳံေရးကေတာ့ အေရးအႀကီးဆုံးေပါ့။ သူတုိ႔ ရြာေတြမွာ တပ္မေတာ္စခန္းေတြ မရွိရင္ေတာ့ သူတုိ႔ျပန္ရဲတယ္။ တပ္မေတာ္စခန္းေတြ ရွိေနသေရြ႕ေတာ့ တုိက္ပြဲေတြျပန္ျဖစ္လာရင္ သူတုိ႔ျပန္ခံရၿပီး ေျပးရမယ္ဆုိတ့ဲ အသိေတြရွိေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ရြာေတြမွာ စခန္းေတြမရွိေတာ့ဘဲ ဆုတ္သြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပန္ရဲၾကလိမ့္မယ္။  ေနာက္ျပန္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတုိ႔အလုိအပ္ဆုံးကေတာ့ ေနေရးေပ့ါ။ ေလာေလာဆယ္မွာ သူတုိ႔ရဲ႕ အိမ္ေတြက ပ်က္စီးေဆြးျမည့္သြားေတာ့
ဘယ္လုိျပန္ေဆာက္ေပးမလဲဆုိတာေပ့ါ။ ေနာက္ထပ္ အေရးႀကီးတာက မုိင္းကိစၥေပ့ါ။မုိင္းေတြေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္ျပန္မယ္ဆုိ သိပ္လုံၿခဳံမႈ
မရွိဘူး။ UN ကလည္း ပါ၀င္ဖုိ႔လုိတယ္။ မုိင္းကို ဘယ္ေနရာမွ ဘယ္လုိေတြ ေထာင္ခဲ့သလဲ မသိၾကေတာ့ ကုိယ္ေထာင္တဲ့ မုိင္းကိုနင္း
မိၿပီးေသတာေတြလည္းရွိတယ္။ 

၂ ႏွစ္လည္း ျပည့္ေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးတႀကီးေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္ေနတဲ့ ျပႆနာက ဘာျဖစ္မယ္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။
အေရးတႀကီးေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္း မိဘေတြအတြက္ကေတာ့ သားသမီးေတြရဲ႕ ပညာေရးေပ့ါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အိမ္ေထာင္စုတုိင္းရဲ႕ ၀င္ေငြျပႆနာေပ့ါ။ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလမွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ၀င္ေငြကမရွိေတာ့ဘူး။ ဒုကၡသည္ အေနနဲ႔ ေန႔စဥ္ေတာ့ စားရေသာက္ရတာေပ့ါ။ ဒါေပမဲ့ အေသးသုံး ပုိက္ဆံမ၀င္ေတာ့ဘူး။ ပုိက္ဆံမရွိေတာ့ လူကုန္ကူးမႈေတြျဖစ္လာတယ္။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။        ။
၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ လူမႈေရးျပႆနာေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ မ်ားေတာ့ ဒါကို အျမန္ေျဖရွင္းေစခ်င္တယ္
-------------------

------------
ေရးသားသူ- ေအးျမေက်ာ္

၁၇ ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ၿပီးမွ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တုိက္ပြဲမ်ားျပန္ျဖစ္ခဲ့သည္မွာ ဇြန္လ ၉ ရက္ဆုိလွ်င္ ၂ ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ၂ ႏွစ္အတြင္း အစုိးရႏွင့္ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(ေကအုိင္အုိ)တုိ႔အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရာႏွင့္ခ်ီသည့္ တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အေရအတြက္မွာ ၂ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မည့္အခ်ိန္တြင္ တစ္သိန္းေက်ာ္အထိရွိလာခဲ့ေလသည္။ ေမလ ၂၈ ရက္တြင္မူ ၂ ႏွစ္အတြင္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ရလဒ္တစ္ခုအေနျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ၿမဳိ႕ေတာ္ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ႏွစ္ဖက္ေတြ႕ဆုံကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ အစုိးရဘက္မွ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္း၊ ေကအုိင္အုိဘက္မွ ေကအုိင္ေအဒုစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္တုိ႔ကို ေတြ႕ဆုံခဲ့သူ၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားကုိ အစဥ္တစုိက္အကူအညီေပးေနေသာ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြန္ကုိ ျမစ္ႀကီးနားေဆြးေႏြးပြဲ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအေရးတုိ႔ကုိ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ေမလ ၂၇ ရက္က ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။

အရင္ဆုံးအစုိးနဲ႔ ေကအုိင္အုိတုိ႔ရဲ႕ ျမစ္ႀကီးနား ေဆြးေႏြးပြဲကုိ ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။
ဒီတစ္ေခါက္ေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ ေရႊလီေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕ အေျဖေပါ့။ ေနာက္ဆုံးေတြ႕တဲ့ အခ်ိန္မွာ UN ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ဆုိရင္ ဘယ္မွာျဖစ္ျဖစ္ေတြ႕မယ္လုိ႔ ေကအုိင္အုိကေျပာေတာ့ ေတြ႕ျဖစ္သြားတာပါ။ တနဂၤေႏြေန႔(ေမ-၂၆)က ဦးေအာင္မင္းတုိ႔ ေရာက္တဲ့အခါ ဒီက(ျမစ္ႀကီးနား)ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ထုိးၿပီးမွသာလွ်င္ အဆင္ေျပမယ္လုိ႔ ေျပာျခင္းအားျဖင့္ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ႔ လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ဦးတည္မယ္လုိ႔ ယူဆရတယ္။ ဒီေန႔ (ေမ ၂၇) ေကအုိင္အုိနဲ႔ေတြ႕ေတာ့လည္း ေကအုိင္အုိကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္ေရးထက္ စစ္အရွိန္ေလွ်ာ့ဖုိ႔လုပ္ၿပီးမွ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးသြားမယ္လုိ႔ သေဘာရတာေတြ႕ရတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုရဲ႕ပန္းတုိင္က တစ္ခုစီျဖစ္ေနေတာ့ အေျဖက ေမွ်ာ္မွန္းသေလာက္ျဖစ္လာမယ္မထင္ဘူး။

ဒီေဆြးေႏြးပြဲက ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အိမ္ျပန္ဖုိ႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါသလား။
မထင္ဘူး။ ဘာလုိ႔မထင္လဲဆုိေတာ့ အခုေရွ႕တန္းေနရာေတြမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ တပ္စခန္းေတြ ပုိမ်ားလာတယ္။ ေက်းရြာေတြမွာ စခန္းေတြပုိမ်ားလာတယ္။ အဲဒီလုိ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြလည္း ရြာေတြကို မျပန္ရဲၾကဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေတြ႕ဆုံပြဲ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ကလည္း ငါးဆယ္၊ ငါးဆယ္(ရာခုိင္ႏႈန္း)ဆုိေတာ့ သူတုိ႔အတြက္ အိမ္ကုိျပန္ဖုိ႔ မစဥ္းစားႏုိင္ၾကေသးဘူး။

အဲဒါဆုိ ဆရာအေနနဲ႔က ဒီေဆြးေႏြးပြဲကုိ သိပ္မေမွ်ာ္လင့္ထားဘူးေပါ့။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေတာ့ နည္းတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ကုိ သိေနရၿပီေလ။ အဖြဲ႕ႏွစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္က တျခားစီျဖစ္ေနတယ္။

အခုဆုိရင္ လာမယ့္ ဇြန္လ ၉ ရက္မွာ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့တာ ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ ဒုကၡသည္ အေရးကုိ ဆက္တိုက္ကူညီလာတဲ့သူ
တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဘယ္လုိမ်ားတုိက္တြန္းခ်င္ပါသလဲ။
အရမ္းကိုတုိက္တြန္းခ်င္တာေပါ့။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအဖြဲ႕ကုိ တုိက္တြန္းခ်င္တာကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို ႏုိင္ငံေရးအေနနဲ႔ပဲ အေျဖရွာၿပီးေဆြးေႏြးေစခ်င္တယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးတုိ႔၊ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးတုိ႔ဆုိတာက ေကအုိင္အိုအတြက္ကေတာ့ ဒါေတြၿပီးေနၿပီ။ ၁၇ ႏွစ္လုံးလည္း အပစ္အခတ္ရပ္ခဲ့ထားၿပီးဆုိေတာ့ ေကအုိင္အုိက အဲဒီဘက္ကုိျပန္မသြား ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာတဲ့ နည္းနဲ႔ အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းခ်င္တယ္။ ေကအုိင္အုိကလည္း ႏုိင္ငံေရးအရေဆြးေႏြးၿပီး ကမ္းလွမ္းလာတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေကအုိင္အုိအေနနဲ႔လည္း လက္ခံသင့္တယ္လုိ႔ ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအဆင့္မေရာက္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေကအုိင္အုိကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖုိ႔ အၿမဲတံခါးဖြင့္ထားတာပဲ။ ဦးေအာင္မင္းတုိ႔ အဖြဲ႕က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ တစ္ခုပဲ ဆႏၵရွိေနတယ္လုိ႔ ျမင္တယ္။ သူတုိ႔ဆီမွာ ေနာက္တစ္ဆင့္အတြက္ အစီအစဥ္က မရွိသလုိျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေတြက ေကအုိင္အုိအတြက္လည္း မေရရာမေသမခ်ာျဖစ္ေစတာေပါ့။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ၂ ႏွစ္တာ ကာလ ကခ်င္ရဲ႕စစ္ေျပးဒုကၡကက ရင္နဲ႔မတူဘူး။ ကရင္ဘက္မွာျဖစ္ရင္ ထုိင္းႏုိင္ငံက သူတုိ႔ကုိႀကဳိဆုိတယ္။ ႏုိင္ငံတကာလည္းလြယ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကခ်င္က တ႐ုတ္က လက္မခံဘူး။ ႏုိင္ငံတကာသြားဖုိ႔ကလည္း ခက္တယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အခုထက္ထိ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဘာမွမရေသးဘူး။ KBC လုိ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းတုိ႔လုိ ၊ ဂ႐ုဏာတုိ႔လုိ ျပည္တြင္းအဖြဲ႕အစည္းေတြကေန ရတဲ့ အကူအညီေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္မွာအေျခအေနက တျခားထက္စာရင္ ဆုိးသြားတယ္။ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ လူမႈေရးျပႆနာေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ မ်ားေတာ့ ဒါကိုအျမန္ေျဖရွင္းေစခ်င္တယ္။

ဘယ္လုိလူမႈေရး ျပႆနာေတြအျဖစ္မ်ားလဲ။
လူမႈေရးကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့။ အိမ္ေထာင္ေရးျပႆနာေတြ။ စခန္းမွာက က်ပ္က်ပ္သိပ္သိပ္နဲ႔ လုိင္းခန္းေတြကေဆာက္ထားရေတာ့ သူ႔သားသမီးအေရး၊ ကုိယ့္သားသမီးအေရး၊ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိအေရးရွိတာေပါ့။ အိမ္ေထာင္ဦးစီးေတြကလည္း အလုပ္မရွိေတာ့ အရက္မူး၊ ဘိန္း႐ႈေပါ့။ အဲလုိ လူမႈေရး ျပႆနာေတြအမ်ားႀကီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခံစားေနရတယ္။ စား၀တ္ေနေရးကေတာ့ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ေက်ာ္လြန္ႏုိင္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ဒုကၡေတြ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြမေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ဘူး။

အခုအစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္းမွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ အေရအတြက္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ရွိသြားၿပီလဲ။
အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ဧရိယာမွာ သုံးေသာင္းနီးပါးရွိတယ္။ အားလုံးစုစုေပါင္းဆုိရင္ေတာ့ တစ္သိန္းေက်ာ္တယ္။ ဖားကန္႔ဘက္က ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေပါင္းရင္ ဒီထက္ေက်ာ္ဦးမယ္။ ဖားကန္႔မွာ ေက်ာက္တူးတဲ့သူေတြ မ်ားေတာ့ ျပန္သြားၾကေတာ့ နည္းနည္းေလ်ာ့သြားတာေပါ့။

ေနာက္တစ္ပတ္ဆုိ ေက်ာင္းေတြဖြင့္ၾကေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းက ကေလးေတြအတြက္ ပညာေရးကုိေရာ ဘယ္လုိစီစဥ္ထားတာေတြရွိလဲ။
အခုေစတနာ့၀န္ထမ္းဆရာ ၊ ဆရာမအေနနဲ႔ တစ္ရာေလာက္လုိ ေနတယ္။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေက်ာင္းေတာ့ရွိတယ္။ ေက်ာင္းမွာမတက္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြလည္းရွိေသးတယ္။ ေက်ာင္းမွာအဆင္မေျပတာေတြေပ့ါ။ နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ကူညီေရးေကာ္မတီက အဲလုိပဲ ေက်ာင္းမေပ်ာ္တဲ့ ကေလးေတြ စုထားတာ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္အတြက္ ေက်ာင္းဆရာအကူအညီေတာင္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေစတနာ့၀န္ထမ္းဆရာေတြ စုေပးေနရတယ္။ အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမဟုတ္တဲ့ ေနရာမွာ ပညာေရးကေတာ့ စုိးရိမ္ရတာေပ့ါ။ အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမွာၾကေတာ့ ဒီေလာက္မစုိးရိမ္ရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အစုိးရေက်ာင္းေတြကေတာ့ လက္ခံလုိက္တယ္။ အခမဲ့ပဲ။ နယ္စပ္စစ္ေျပးစခန္းေတြကေတာ့ အားလုံးကအခမဲ့။ ဒါေတာင္ကေလးေတြက စိတ္ေလတယ္။ စစ္ေျပးလာရေတာ့ စိတ္ဒဏ္ရာရ ၿပီး ဗီဒီယုိေတြ ႐ုပ္ရွင္ေတြၾကည့္ၿပီး မုိက္ခ်င္တဲ့သူ ပုိမ်ားလာတယ္။

စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာကေရာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ႀကီးမားပါသလဲ။
ရွိတယ္။ ကန္ပုိက္တီးလမ္းေပၚက ရွင္ဂ်ဳိင္ဒုကၡသည္စခန္းမွာဆုိရင္ ဘိန္းျပႆနာအမ်ားႀကီးပဲ ။
အဲဒီနားမွာ ဘိန္းခင္းေတြခ်ည္းပဲေလ။ သူတုိ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းကလည္း အဲဒီ ဘိန္းသြားျခစ္တာပဲ။ ဘိန္းျခစ္တယ္ဆုိတာ ဘိန္းသြားစြတ္တာေပ့ါ။ လုပ္အားခက ဘိန္းပဲေပးတာကုိး။ အဲဒီေတာ့ ဘိန္းပဲ႐ႈတာေပ့ါ။ တခ်ဳိ႕ ဘိန္းမ႐ွဴတဲ့သူေတြကေတာ့ ေရာင္းစားၾကတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြက နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာက အဆုိးဆုံးပဲ။ ေကအုိင္ေအထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ နည္းနည္းသာတယ္။ ေကအုိင္ေအက ဘိန္းကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ဘိန္းျပႆနာ ေလ်ာ့တယ္။ အဲဒီနယ္ျခားေဒသမွာ အဆုိးဆုံး။ တ႐ုတ္ကလာစုိက္တယ္။ ဒီဘက္ကလူေတြက အလုပ္သမား။ ဘိန္းစုိက္တယ္ဆုိတာ ပုိက္ဆံရွိမွ။ စစ္ျဖစ္ေနတာကုိ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး လာလုပ္ၾကတာေပါ့။

ဒီႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ အစီအစဥ္ခ်တာေတြဘာေတြ မၾကားမိဘူးေနာ္။ အဲဒါဘာေၾကာင့္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။
အစုိးရဘက္ကေတာ့ ဆြဲတယ္။ အႀကိမ္ႀကိမ္ဆြဲတယ္။ ကၽြဲဘယ္ႏွေကာင္၊ ႏြားဘယ္ႏွေကာင္ ေပးမလုိလုိနဲ႔ ၊ စာရင္းေကာက္ တာေတြပဲရွိတယ္။ ေကအုိင္အုိဘက္ကေတာ့ ဘာမွေတာ့ မလုပ္ဘူး။

တကယ္လုိ႔မ်ား ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရးအတြက္ ဘယ္လုိအခ်က္ေတြက အဓိကလုိအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္မလဲ။ သူတုိ႔ေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြျပန္လည္ထူေထာင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အစုိးရအေနနဲ႔ေရာ ဘာေတြလုပ္ေပးေစခ်င္လဲ။
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဒီလူေတြ ေနရပ္ျပန္မယ္ဆုိရင္ လုံၿခဳံေရးကေတာ့ အေရးအႀကီးဆုံးေပါ့။ သူတုိ႔ ရြာေတြမွာ တပ္မေတာ္စခန္းေတြ မရွိရင္ေတာ့ သူတုိ႔ျပန္ရဲတယ္။ တပ္မေတာ္စခန္းေတြ ရွိေနသေရြ႕ေတာ့ တုိက္ပြဲေတြျပန္ျဖစ္လာရင္ သူတုိ႔ျပန္ခံရၿပီး ေျပးရမယ္ဆုိတ့ဲ အသိေတြရွိေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ရြာေတြမွာ စခန္းေတြမရွိေတာ့ဘဲ ဆုတ္သြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပန္ရဲၾကလိမ့္မယ္။ ေနာက္ျပန္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတုိ႔အလုိအပ္ဆုံးကေတာ့ ေနေရးေပ့ါ။ ေလာေလာဆယ္မွာ သူတုိ႔ရဲ႕ အိမ္ေတြက ပ်က္စီးေဆြးျမည့္သြားေတာ့
ဘယ္လုိျပန္ေဆာက္ေပးမလဲဆုိတာေပ့ါ။ ေနာက္ထပ္ အေရးႀကီးတာက မုိင္းကိစၥေပ့ါ။မုိင္းေတြေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္ျပန္မယ္ဆုိ သိပ္လုံၿခဳံမႈ
မရွိဘူး။ UN ကလည္း ပါ၀င္ဖုိ႔လုိတယ္။ မုိင္းကို ဘယ္ေနရာမွ ဘယ္လုိေတြ ေထာင္ခဲ့သလဲ မသိၾကေတာ့ ကုိယ္ေထာင္တဲ့ မုိင္းကိုနင္း
မိၿပီးေသတာေတြလည္းရွိတယ္။

၂ ႏွစ္လည္း ျပည့္ေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးတႀကီးေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္ေနတဲ့ ျပႆနာက ဘာျဖစ္မယ္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။
အေရးတႀကီးေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္း မိဘေတြအတြက္ကေတာ့ သားသမီးေတြရဲ႕ ပညာေရးေပ့ါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အိမ္ေထာင္စုတုိင္းရဲ႕ ၀င္ေငြျပႆနာေပ့ါ။ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလမွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ၀င္ေငြကမရွိေတာ့ဘူး။ ဒုကၡသည္ အေနနဲ႔ ေန႔စဥ္ေတာ့ စားရေသာက္ရတာေပ့ါ။ ဒါေပမဲ့ အေသးသုံး ပုိက္ဆံမ၀င္ေတာ့ဘူး။ ပုိက္ဆံမရွိေတာ့ လူကုန္ကူးမႈေတြျဖစ္လာတယ္။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ။