--------------------------------
PYILAN:- Dai ni na mali nhtoi kaja hta
nam-up sa jahta lawm ai myitsu salang ni gaw nam na ashu ashan malen
pyen u ni hkrai rai ga ai. Raitimung, grup yin kaw shanu nga ai
shinggyim myusha ni a matu mung malawm magawm myit shalawm ya ai jasat
hte ningmu garan kachyan hkat ga, ngu mayu ai. Shanhte a ntsa myit tau
ya ai shawang myit hpe anhte shawng madun lu ai rai yang aten galu hta
ngangkang ai jinghku jingyu ni byin tai wa lu na re.
Ganawn mazum lam hta anhte gaw kadai hpe mung masu magaw, roi sha,
mya sha ai akyang n rawng ga ai majaw dai zawn re akyang rawng ai ni hpe
ja ja ninghkap ga ai. Mungkan chyam pyen hkawm nna hkaja wa yu ai
shaloi, masha nkau gaw matse labye myit hte kaga amyu ni hpe roi sha,
shamyit kau wa masai. Tara kade n lang timung, roi sha katut ai ni
mahtang yak ai hpe jan lu ai lam n nga, magrau grang ai myit n rawng,
Karai Kasang hpe malap mali re ai ni chyawm gaw mungkan kaw shanhte a
myusha lam yan shamat sha kau ai amyu mun sen lam nga wa masai.
Myenmung a labau kaw Pyu, Kanyan amyu ni
nga wa ai lam mu wa yu sai raitim shanhte gaw myit kya ai hpan ni re
majaw shanhte a amyu hpe Myen ni a kata de shabyawng bang la kau hkrum
manu ai. Dai hte maren moi shawng de lawu ga na masha bawsang nkau hpe
Myen amyu de shabyawng la lu magang sai shaloi, British ni Myenmung hpe
sa zing la ai marang e, shanhte a amyu mying bai danhkung wa lu masai.
Raitimung Myen asuya gaw, sai kaw nan matse labye myit rawng nga ma ai
majaw shanglawt lu ai shani kaw nna bum nga masha ni hpe shamyit kau na
masing bai lang wa ai hpe dai ni na ten hta asan sha jawm mu nga ga ai.
PRANGTAI:- Salang Pyilan a ningmu hpe
tsepkawp madi shadaw ai. Ja chyum laika kawYuda amyu ni gaw shaning tsa
lam mayam amyu byin wa ma ai hta n-ga, mungkan majan lahkawng ten hta
German Nazi hpyen ni e, kade sat sharu kau hkrum wa masai raitimung,
magrau grang ai myit rawng nna tinang a amyu hpe manu tawn makawp maga
wa let, Karai Kasang kaw ngangkang ai kam sham myit hte manoi manat wa
ma ai majaw hpang jahtum shanhte gaw ngangkang danhkung ai mungdan
gaw-gap la lu masai.
Gen. Than Shwe myit lawm ai hta hkan
nna, Liberation Tigers of Tamil Eelan (LTTE) rawt malan hpung hte KIO a
shingdu lam hpe gindaw yu ga. LTTE hpe 5 May 1976 shani Velupillai
Prabhkaran woi awn hpang wa sai. Grup yin kaw na jawm madi shadaw la ai
madang hta hkan nna LTTE gaw nbungli kade, nammukdara lai di ai
sanghpawli kade, maigan mungdan hkan na laknak ntaw ntsang kade mari lu
ma ai. India kata kaw hpyen training dabang 32 hpaw nna hpyendap hpe
shachying wa ma ai marang e, hpyen n-gun sen lam maden wa lu ma ai. Dai
zawn rai n-gun kaba wa ai hte maren, shinggyim masha ni n ra ai hta
n-ga, Karai Kasang n ra ai bungli ni galaw wa masai. 1991 ning hta
chyeju madu rai nga ai Indian Prime Minister Rajiv Gandhi hpe gyam sat
kau ai zawn, 1993 ning hta tai hpyen rai nga ai Sri Lankan President
Ranasinghe Premadasa hpe mung gyam sat kau masai. 378 lang suiside
attack galaw ai kaw nseng n ang ai mungmasha ni a asak law law si hkrum
wa masai. LTTE gaw shawng nnan awmdawm ahkaw ahkang lu na matu gasat wa
ma ai raitim, 2002 kaw Regional Autonomy madang de shayawm nna asuya hte
bawngban ai kaw Norway mungdan gaw mediator hku shang lawm ya wa sai.
Raitimung, lawhpa ai ni gaw, lu nga sai hpe sum kau chye ma ai rai nna,
majan bai matut gasat wa masai.
Dai kaw nna India hte USA lawm ai
mungdan 30 jan gaw LTTE hpe terrorists hku masat kau nna LTTE hpe madi
shadaw wa ai masing dawm kau let Sri Lankan asuya hpe mahtang garum madi
shadaw wa masai. Mungdan nkau kaw na majan hpaji ninghkring ni mung
shang lawm wa masai. Shing rai Sri Lankan asuya gaw n-gun kaba, hpaji
kaba, zai ladat kaba hte gasat bang wa ma yang, LTTE gaw 26 ning tup
n-gun kaba hte gasat wa ai hpang 16 May 2009 shani naw ngam nga ai hpyen
hpung marai 11,664 gaw tsep kawp laknak jahkrat ai hte asum hkam kau
manu ai.
Dai zawn rai n-gun kaba ai rawt malan
hpung hpe asuya kaw na tsep kawp dang kau lu ai hpe mu ai shaloi, Than
Shwe gaw na chying myit sharawng nna Sri Lankan de sa nhtawm asuya
hpyendap lang ai ladat ni azin ayang hkaja la nna dai ni na ten hta KIO
hpe gasat ai kaw wa lang nga masai.
Dai ladat ni gaw;-
1. Rawt malan hpung hte mungmasha a lapran kaw kaning re ai matut mahkai lam mung n nga hkra ladat myu hkum sumhpa hte shingdang kau ai.
2. Rawt malan hpung shada a lapran, mungmasha shada a lapran, rawt malan hpung hte mungmasha a lapran kaw shada ntsen, nju ndawng lam byin pru wa nna kahkyin gumdin lam hten run mat hkra jut shagu kaw sumprat hkan bang, shang shalau ai.
3. Mungmasha kata, rawt malan hpung kata kaw shiga hkum sumhpa shang la ai.
4. LTTE a ja gumhpraw shang lam yawng hpe hkan jahten pat shingdang kau ya ai.
5. Majan hta lahkam langai a hpang langai zing la lu ai shara ni hta hpyen hpung jahkrat wa ai.
6. Mungmasha ni myit daw myit hten nna n jan lu hkra roi rip dam ari jaw ai hta n-ga, shanhte a ja gumhpraw arung arai, u wa yam nga, yi sun hkau na ni zing la ai majaw mungmasha ni gaw asak lawt lu daw rawt malan ginra de hprawng shang hkra galaw ai.
7. Dai ginra de lu sha nshang hkra grup yin hkarang lam, hka lam yawng hpe pat shingdang tawn nna, media hku LTTE hpe jawm jahpyak ai nga yang sumtsan mungdan hkan du nga nna shata shagu jawm garum nga ai jinghku ni a myit hta mung terrorists ni hpe n kam garum ai myit rawng wa hkra galaw ai.
8. Hpyen hpung ni lu malu laknak kaba ni hte shani shana marang htu ai zawn sharu bun ai. Helicopter, jet nbungli ni rocket, bawm ni hte sharu bun ai nga yang, mungmasha ni gaw kawsi hpang gara myit daw hten, awai la n lu sai hpe mu ai rawt malan hpung a myit mung hkan daw hten mat hkra galaw ai. Hten run mat ai myit hpe sharai la nlu sai majaw hpang jahtum LTTE gaw aten galu arang shaw ap nawng wa ai hpyen hpung ni a asak, myusha ni a asak yawng kaman lila asum hkam kau shangun ai. Mahtai gaw ngangkang ai myit hpe shayawm kau ai hta n-ga, hpan wa madu Karai Kasang n lawm ai majaw sum mat masai.
1. Rawt malan hpung hte mungmasha a lapran kaw kaning re ai matut mahkai lam mung n nga hkra ladat myu hkum sumhpa hte shingdang kau ai.
2. Rawt malan hpung shada a lapran, mungmasha shada a lapran, rawt malan hpung hte mungmasha a lapran kaw shada ntsen, nju ndawng lam byin pru wa nna kahkyin gumdin lam hten run mat hkra jut shagu kaw sumprat hkan bang, shang shalau ai.
3. Mungmasha kata, rawt malan hpung kata kaw shiga hkum sumhpa shang la ai.
4. LTTE a ja gumhpraw shang lam yawng hpe hkan jahten pat shingdang kau ya ai.
5. Majan hta lahkam langai a hpang langai zing la lu ai shara ni hta hpyen hpung jahkrat wa ai.
6. Mungmasha ni myit daw myit hten nna n jan lu hkra roi rip dam ari jaw ai hta n-ga, shanhte a ja gumhpraw arung arai, u wa yam nga, yi sun hkau na ni zing la ai majaw mungmasha ni gaw asak lawt lu daw rawt malan ginra de hprawng shang hkra galaw ai.
7. Dai ginra de lu sha nshang hkra grup yin hkarang lam, hka lam yawng hpe pat shingdang tawn nna, media hku LTTE hpe jawm jahpyak ai nga yang sumtsan mungdan hkan du nga nna shata shagu jawm garum nga ai jinghku ni a myit hta mung terrorists ni hpe n kam garum ai myit rawng wa hkra galaw ai.
8. Hpyen hpung ni lu malu laknak kaba ni hte shani shana marang htu ai zawn sharu bun ai. Helicopter, jet nbungli ni rocket, bawm ni hte sharu bun ai nga yang, mungmasha ni gaw kawsi hpang gara myit daw hten, awai la n lu sai hpe mu ai rawt malan hpung a myit mung hkan daw hten mat hkra galaw ai. Hten run mat ai myit hpe sharai la nlu sai majaw hpang jahtum LTTE gaw aten galu arang shaw ap nawng wa ai hpyen hpung ni a asak, myusha ni a asak yawng kaman lila asum hkam kau shangun ai. Mahtai gaw ngangkang ai myit hpe shayawm kau ai hta n-ga, hpan wa madu Karai Kasang n lawm ai majaw sum mat masai.
Myenmung kaw nga pra sa wa nga ai amyu
bawsang ni hta na Wunpawng myusha ni gaw gara myusha hte mung nbung
magrau grang nna dawdan gwi, galaw gwi ai amyu ni re. Jak laknak kaba
lang nna maigan mungdan ni hpe hkan zing la mat wa ai British hte Japan
hpe gara hku gasat shingdang wa ai lam maram yu yang, myit majan hte
laknak majan ni hta ngangkang ai myit jasat lang wa masai. Shing rai dai
ni na ten hta KIO hte Wunpawng Myusha ni mung hpu ba hpu shawng ni a
kasi lang nna myit majan, laknak majan hpe shen maram nhtawm gasat nga
ma ai.
LTTE hta lakap nna KIO a ntsa kaw
dinglik yu ai shaloi, “I” ngu ai gaw awmdawm ahkaw ahkang hpe madi madun
ai re. Lani mi Ningbaw Kaba Lahtaw Zau Seng hte Gen. Kriangsak
Chomanand (Thai Commander-in-Chief) hkrum shaga ai shaloi Gen. Kriangsak
san ai hta, nanhte gaw awmdawm ahkaw ahkang lu na matu gasat ai i, nga
ai. Ningbaw Kaba bai htai ai hta, Myenmung hpe British ni uphkang wa ai
kaw na shanglawt jaw sai. Raitimung grau matse ai Myen asuya a kata de
shang mat saga ai. Dai majaw Myenmung ting hpe shalawt la nhtawm,
htingbu mungdan ni hte ngwi pyaw simsa nna mahku mahkau shangang shakang
lu na matu yaw shada ai majaw KIO ngu shamying ai lam sanglang dan ai
shaloi, General gaw, nanhte hte ganawn mai sai, nga ai.
LAGANG:- Salang yan tsun ai ningmu gaw,
rawt malan hpung ni hte mungmasha ni gara de matut sa na hpe pyending
nan ya ai lachyum pru ai majaw yawng a matu akyu nga sai. Myen asuya gaw
Karai Kasang n ra sharawng ai lam kaw ding yang hkawm wa sai majaw
shanhte a lam gara kaw wa htum na ngu ai gaw Karai Kasang a myit sha rai
na re. Myen a labau kaw rai nbyin yu ai dai ni byin wa sai. Yen nlu ai
hpang jahtum majan hte ginchyum dat na ATEN DU SAI. Karai Kasang kaw ja
ja kyu hpyi nhtawm, awngdang na hpe kam let gasat sa wa ai kaw shingdu
de na lai ladat amyu myu hte atsam htum jawm garum madi shadaw la ai
marang e, teng teng awngdang wa na re.
Puk Dun
By JPKS