Thursday, June 27, 2013

Ningmu

LAGANG:- Ndai laman brawng pru wa ai shiga ni gaw, mungmasha ni jawm ra sharawng nga ai simsa lam lu wa sana nga ai shiga hkrai hkrai na lu ai. President Thein Sein tsun yang rawt malan hpung 11 kaw na hpung 10 gaw simsa lam la masai da. KIO sha ngam sai raitim 2013 July shata kaw gaw mungdan ting ngwi pyaw simsa wa na sai da. Shawa masha ni kaw na Myen ni zing la tawn ai hting ra hte yi sun hkau na ni pyi bai nhtang ya sana lam hte constitution mung gram ya na sai lam tsun nga masai.
Shing rai Ma Kaw jan pyi gaw President byin wa na matu myit mada nga ai ten mung rai nga sai. Rawt malan hpung ni mung simsa lam la nna mungmasa party hpaw let 2015 ning na ra lata poi kaw shang shingjawng na matu myit dating nga masai. Maigan mungdan hkan na sahti ni gaw arang kaba shaw nna Myenmung hpe jawm gaw-sharawt ya na masai da. Dai ni na ten hta Thein Sein woi awn nga ai asuya gaw mungmasha ni a matu prat chyanat rai n lu yu ai ahkaw ahkang ni jaw na sai majaw kabu hpa shiga hkrai na lu nga sai. De a ntsa e, salang nan gaw gara hku mu ai lam jahta dan yu marit le.
PYILAN:- Maigan masha ni gaw laika hpaji chye nna grai zen ai ni rai ma ai. Raitim shanhte gaw mungdan ngwi pyaw simsa sai lam Thein Sein ndau nga ai hpe kam let arang kaba ni Myenmung kaw sa shaw nga masai. Dai zawn rai tsun garu nga ai ningmu amyu myu a ntsa sagawn yu na matu mungdan jut shagu kaw hkan pyen gawan hkawm yu yang, kam ya na zawn re ai hte kam yak na zawn re ai in hpe kayau gaya mu lu ai. Dai zawn rai myit ung-ang shangun ai hpe asan brang rai shen maram sanglang dan na matu hpaji ninghkring Salang Prangtai hpe mahtang lajin mayu ai.
PRANGTAI:- Ndai lam hte seng nna nam-up up chyai let, dingla ni shada a ningmu garan kachyan jahta chyai hkat ai hku mahtang di ga le. Ka matsing lit la ya nga ai Salang Puk Dun hpe lajin mayu ai gaw, masha ni madat yang n manu dum na zawn re ai ga si ga ngau ni n ka shalawm na matu re.
Anorahta hkaw hkam prat kaw nna dai ni na Thein Sein a lakhtak du hkra Myen asuya ni hte myit hkrum lam laili laika hku nna mung, n-gup aga hku nna mung hkam dahka sadi tawn wa ai hpe hkan shadik shatup ai lam rai n mu yu ai. Shanhte tsun ai hte ta tut galaw ai gaw, wa shakap shai rai, kaga ga rai wa sai. Shing re ai majaw dai ni du hkra rai yang Myen asuya tsun ai hpe kam nna, la nga ai ni a matu gaw, "U Hku a masa si la gawm" sha arai wa masai. Yu mu le, aten galu hta Miwa hpe gara hku la gawm shangun wa sai. Matut nna gara hku naw la nga shangun ai. Sinna mungdan ni Myenmung hpe economic sanction dam ari jaw tawn ai kaw na shalawt dat ya na matu gara hku ladat shaw ai. Dai hpang sinna masha ni gaw Myenmung hpe kade daram garum bang wa nga masai hpe asan sha jawm mu nga saga ai.
Myen asuya shangwang kata na ta tut bungli hpe maram yu ga. Lunghkrung npu kaw dung nga ai jahtung nat gaw, remote control shingna kaji kaba lang tawn nna shi ra sharawng awng ai maga de madi dat dat re ai ladat hte shi rem tawn ai ni hpe shangun sha taw nga ai. Shing rai shi a npu na shangun ma ni kadai raitim, shanhte htaphtuk dum ai hpe galaw na malai, shanhte a asak madu jahtung wa madi madun dat ai hpe sha hkan shadik shatup nga ma ai. President yan Ma Kaw jan hpe jahtuk ya ai mahkrun hku nna sinna masha ni ra sharawng ai hku ka manawt dan nga shangun nna, hpyendap uphkang du hpe gaw dingdung-sinpraw jut na ni hpe shanyam magang nga shangun nga ai. Rohingya manghkang, Letpadaung, Meikhtila, Lashio manghkang, rawt malan hpung ni hte seng ai manghkang ni a matu lang ai remote control ni gaw kaga laksan rai nga ai hpe mung mu lu ai. Dai manghkang ni gaw jahtung wa nan shalat la nna, hpang e gaw shazim ra sai lam tau nna hkyen lajang tawn magang sai hte maren ahkyak la wa sai.
Shing re ai hta hkan nna, kalang mi President ndau ai hta:- "Hpawt de manap hkying 6 kaw nna Mai Ja Yang grup yin hkan majan gasat lam hpe tsepkawp jahkring dat sai" nga ai. Hpawt de manap du ai shaloi hpyen hpung n-gun kaba jat bang wa nna laknak kaba ni hte marang htu ai zawn gap sharu bun wa masai. Dai hta n-ga, helicopter gunship ni hte shang gap wa ai kaw jet nbungli ni gaw rocket hte gap, bawm ni jahkrat sharu bun wa masai.
Dai ni sha hpyendap jahkrat ai ginra ni, gap hkat jahkring ai ga sadi ni galaw la lu sai hpu nau Sam hpyen hpung ni hpe hpawt ni jang nan, Myen ni myit hkrum nna jahkrat tawn ai Sam hpyendap shara hpe htawt mu nga nna matsun jaw wa masai. Sam ni gaw myit galu gun let htawt ya nna shara nnan kaw hpyendap bai shachying wa ai hpe bai htawt shangun ai shaloi n htawt ya ai majaw Myen ni gaw asuya jaw ai matsun hpe n madat ya ai nga hkam la nhtawm majan gasat bang wa masai. Lachyum gaw, dai ni jaw ai ahkaw ahkang hpe hpawt ni bai dawm la ai lam rai nga ai.
Myenmung ting na rawt malan hpung ni yawng shang lawm ai uhpung hpe shachying la ra sai lam KIO Ginjaw zuphpawng kaw daw dan ai hte maren UNFC hpe lu hpaw shabawn dat lu sai. Myen asuya gaw dai UNFC a dam lada kaba wa nga ai hpe na chying hkrit tsang ai majaw jahten sharun kau lu na matu jut shagu de na si mani ai ladat hte masawp nga sai. Hpaji ninghkring ni hpe masawp shangun ai nga yang, UNFC na hpung kaji kaba nkau pyi hkan byawng nang wa magang sai lam na chye lu ai.
Hpung nkau gaw Nepyitaw kaw zuphpawng sa shang lu ai hpe na chying arawng la nga ma ai. Kaja sha nga yang, Nepyitaw kaw du ai gaw, shup jahkraw kau katut ai lachyum sha re. Dai zawn rai Nepyitaw kaw woi hpawng shaman ai gaw hpang lani UNFC hte mungmasa bawngban ai shaloi Nepyitaw kaw hpawngchyawm lu hkra tau nna ladat shaw magang ai re. Hpa majaw KIO ni myit ja nga ma ai kun? Hpa baw hpe naw myit mada nga ma ai kun? nga nna myit mau nga ai ni mung nga malu ai. Raitimung, mungmasa myi mu ai ni a matu chyawm gaw, asan sha mu ya nga ma ai.
Masha nkau tsun wa ai hta:- "KIO gaw shanhte a lagaw kaw sha tsap nna yu ai ni nre. Mungdan ting ngwi pyaw simsa lam lu wa na matu shanhte rawt malan nnan hpang wa ai shani kaw nna uhpung a mying hpe jahtuk shamying ai hta, INDEPENDENCE ngu ai ga hkaw shalawm wa masai. Lachyum gaw, Kachin amyu ni a matu sha nre, mungdan ting hpe hkanghkyi a n-gup kaw na shalawt la lu na matu yaw shada let shamying ai she rai malu ai. Dai majaw UNFC ngu ai uhpung hpe hpaw shachying dat ai a yaw shada lam mung lachyum langai sha rai malu ai. Mungkan kaw chyam bra nga ai Wunpawng Myusha ni gaw shanhte hte ni nawn dep hkap lu ai kaga bum nga masha ni hpe hpu nau ni hku nna tinang a amyu ni mu ai mungmasa ningmu hkan mu lawm nna myit hkrum mang rum rai UNFC hpe jawm madi shadaw lu na matu mahkrun tam nna jahtuk la lu ai rai yang, ngangkang ai uhpung kaba hpe shachying la lu na ma ai.
PYILAN:- Salang Prangtai a ningmu hta la kap nna Myen asuya kade maw sha chye ai hpe mara shagun na malai, na chying shakawn ging ai ni re ngu mu ai. La ma Myen asuya gaw shanhte a laram ai hpe mungdan ngwi pyaw simsa wa na maga de asung jashawn chye ai rai yang, Myenmung gaw shadawn shadang maram n lu hkra rawt jat ai mungdan byin wa mai ai. Raitimung masa hpe yu yang Myen asuya gaw shanhte a laram ai hpe mai kaja ai maga de asung jashawn na masa n nga ai. Mungdan ting a matu akyu jashawn lu hkra mahkrun jawm tam ra na re. Shawng nnan anhte a myusha lam hta n-gun ja wa hkra galaw ra na. Dai hpang mungdan simsa hkra galaw lu ra na. Dai hpang mungmasa lam bawng jahkrup ai hta tsaw htum ai manu hte ginchyum dat la lu na re. Dai shaloi Myen a laram ai hpe mungdan a matu mai kaja ai mahkrun hta jai lang lu nna Myenmung gaw ngwi pyaw simsa rawt jat ai mungdan byin tai wa lu na re, ngu mu ai.
LAGANG:- Salang nan a ningmu gaw mungdan ting a matu na chying manu rawng ai ningmu re ngu hkam la ai. Dai ningmu hpe masha wunawng uwa asan sha jawm chye na hkra jahtuk ka na matu gaw Salang Puk Dun a atsam rai na sai. Dai atsam gaw du na ra ai ten ni hta Myenmung masha ni a matu mai kaja ai akyu ara rai wa u ga law.
Puk Dun
by JPKS