Friday, March 25, 2016

ျမန္မာ့သမုုိင္းမွာ ဗမာသူရဲေကာင္းမ်ားကုုိပဲ အမြန္းတင္ထား

1 mins ·
Hkalen Uma's photo.
ျမန္မာ့သမုုိင္းမွာ ဗမာသူရဲေကာင္းမ်ားကုုိပဲ အမြန္းတင္ထားၿပီး
က်န္တုုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ အခန္က႑ ေမွးမိွန္ေအာင္ျပဳထားျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးရလတ္က ခုုတေလာ ေရပန္းစားေနတဲ့ ခရစ္ယာန္ ဒုုသမၼတ ျပႆနာမွာ ေတြ႕လာရတဲ့ တခ်ဳိ႕ေသာ (အားလုုံးမဟုုတ္) ဗမာလူထုုရဲ႕ အသံေတြပါ။
တခုုသတိထားမိတဲ့အထဲမွာ
ျမန္မာနုုိင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ တကယ္တမ္း အနာခံခဲ့တာ ဗမာဗုုဒၶဘာသာေတြသာ ျဖစ္တယ္၊ တုုိင္းရင္းသားေတြ ဘယ္ေရာက္ေနလဲ ဆုုိတာမ်ဳိးေတြ ခဏခဏ ေတြ႕ လာရတယ္။ အဲဒီ အေကာင့္ ပုုိင္ရွင္ေတြကုုိ ေကာင္းေကာင္းေလ့လာလုုိက္တဲ့ အခါ၊ စစ္တပ္ ေနာက္ခံ (သုုိ႔) စစ္တပ္ ေထာက္ခံသူမ်ား ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။
က်ေနာ့ အေဖ ကုုိယ္တုုိင္ First Kachin သုုိ႔မဟုုတ္ အစုုိးရ စစ္သား ေဟာင္း ျဖစ္တယ္။ အေဖ နဲ႔သူငယ္ခ်င္းေဟာင္းမ်ား ေတြ႕ ျဖစ္ရင္ အင္းစိန္ တုုိက္ပဲြမွာ ေျမာင္ပုုပ္ထဲ ေအာင္းေနရင္း ေသရာပါ ေပြး၀ဲစဲြတဲ့ အေၾကာင္း၊ မႏၱေလး၊ ေတာင္ႀကီး၊ မိထၳီလာ ကယ္ထုုတ္ခဲ့တဲ့ တုုိက္ပဲြအေၾကာင္းမ်ား စျမဳံ႕ ျပန္ ေျပာေနၾကတာ ခဏခဏ ၾကားမိတဲ့ အခါ၊ သူတုုိ႔ အေၾကာင္းေတြ တပ္မေတာ္ သမုုိင္းျပတုုိက္မွာေတာ့ ေတြ႕ရမွာပဲ ဆုုိၿပီး အခ်ိန္ေပး သြားၾကည့္မိတယ္။ ကခ်င္ လက္နက္ကုုိင္ တပ္ရင္းမ်ား အေၾကာင္း လုုံး၀ မရွိပါ။ ဗုုိလ္မွဴးႀကီး ခြန္ေနာင္ (ဗုုိလ္ေလာင္းေက်ာင္းအုုပ္) အေၾကာင္း ဓါတ္ပုုံ တပုုံပဲ ျပထားသည္။
အခုု တာခ်ီလိတ္ နဲ႔ တာေလ ၿမိဳ႕ မွာ က်န္ေနတဲ့ ကခ်င္မိသားစုုေတြဟာလဲ တခ်ိန္က တရုုတ္ျဖဴ ေမာင္းထုုတ္ရင္း တာေလမွာ တပ္ရင္းခ် က်န္ေနခဲ့တဲ့ ကခ်င္တပ္ရင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ တာခ်ီလိတ္ကခ်င္ဘုုရားေက်ာင္းက သင္းအုုပ္ဆရာေယာရႈ ကိုု ေမးၾကပါ။ သက္ေသ ရွိတယ္။ သူ႕ အေဖလဲ ပါတယ္။
ဖါးအံ ၿမိဳ႕ မွာ အခုုထိ က်န္ေနတဲ့ ကခ်င္စစ္သားေဟာင္းေတြကုုိလဲ ေမးၾကည့္ပါ။ ဟုုတ္ကဲ့ ရန္ကုုန္ကခ်င္နွစ္ျခင္းဘုုရားေက်ာင္းမွာ ေမးလုုိ႔ ရတယ္။ ဖါးအံမွ ကခ်င္စစ္သားေဟာင္းေတြ အေၾကာင္း။ သူတုုိ႔ ဘယ္ပုုံ ဘယ္နည္း ဖါးအံၿမဳိ႕ ေပၚ ကုုိ ေရာက္လာသလဲ ဆုုိတာ ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။ ဒါေတြဟာ ခုုထိ ကရင္ေတာ္လွန္ေရး သမုုိင္းမွာ ကခ်င္ေတြကုုိ မၾကည္မလင္ ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ သမုုိင္းသက္ေသမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုု ကုုိ ယုုံၾကည္ခဲ့တယ္။ ပထမ ဆယ္စုုနွစ္ တခုုလုုံးလုုံး ျပည္ေထာင္စုု အေပၚ ကခ်င္ေတြ သစၥာ ရွိခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ ေမ်ာ္လင့္ထားတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုု အစား၊ ဗုုဒၶဘာသာကုုိ နုုိင္ငံေတာ္ ဘာသာ အျဖစ္ ေၾကျငာတယ္။ တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ဆုုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ဆုုိတာ ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ ကခ်င္သကၠသုုိလ္ေက်ာင္းသားေတြ ၁၉ ၆၁ မွာ ေတာ္လွန္ေရး ျပန္စလာတယ္။
ဒီေန႔ထိ အဲဒီ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး၊ ဘာသာတခုုထဲအတြက္ တဖက္စြန္းေရာက္ေနတဲ့ စစ္တပ္က ဆက္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲ ျဖစ္တယ္။ မေတာ္လွန္ပဲ ဒီတုုိင္းေနရမလား ဆုုိတာ လူႀကီးျဖစ္စရာမလုုိဘူး၊ လူစင္မီတဲ့ လူငယ္တုုိင္းနားလည္မွာပါ။



Read more »

Thursday, March 24, 2016

ဘာသာေရး၊လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားသူ ႏိုုင္င့ံရန္သူဟုု ကာဒီနယ္ခ်ားလ္စ္ဘုုိ မိန္႔ၾကား


\
Seng Jaw's
Seng Jaw with Mali Lung Byen and 18 others.
March 21 at 2:46pm ·

================================================
Lachid Kachin
21,3,2016

“ဘာသာေရးကိုုအေျခခံၿပီးတဲ့ေနာက္၊လူမ်ိဳးေရးကိုုအေျခခံၿပီးတဲ့ေနာက္
ခြဲျခားခ်က္ေတြဟာ တကယ္တမ္းဆိုုလုုိ႔ရွိရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုုတည္ေဆာက္
တဲ့သူေတြမဟုုတ္ဘဲနဲ႔ ႏိုုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ရန္သူေတြျဖစ္ပါတယ္”

ဒီလိုမ်ိဳး အေႏွာက္အယွက္ လုပ္ေနတဲ့လူေတြ ကို တရားမ်ွတ စြာနဲ႔ ကိုင္သြယ္
ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္ "လိုု႔ ကာဒီနယ္ခ်ားလ္ေမာင္ဘုုိက လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ
ကင္းစင္ေရးေန႔ အလုုပ္႐ံုုေဆြးေႏြးပြဲ အဖြင့္အမွာစကားမွာ ထည့္သြင္း
မိန္႔ၾကားလိုုက္ပါတယ္။

" ႏိုင္ငံေရး ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္း မႉရျခင္တယ္ဆိုလို႔ ႐ွိရင္ တရားမ်ွတစြာ
နဲ႔ ဆက္လက္ေနႏိုင္ ဖို႔ရန္ အတြက္ျဖစ္ပါတယ္ ၿငိမ္းခ်မ္း ျခင္းမွ ၿငိမ္းခ်မ္း
ျခင္းက သာလ်ွင္ က်ႏုပ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ ကိုတိုးတက္ႏိုင္လိမ့္ မယ္။

-ျငိမ္းခ်မ္း ျခင္းမတိုင္ခင္ တရားမ်ွတျခင္း ။
-တရားမ်ွတျခင္းကေန ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း ။
-ၿငိမ္းခ်မ္း ျခင္းမွေန ၿပီး တိုးတက္ ျခင္း သို႔
က်ႏုပ္တို႔ ဦးတည္ၾကရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။"

ဆိုု႐ွယ္လစ္ေခတ္ကစလိုု႔ ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေရး၊ဘာသာေရး
ခြဲျခားဆက္ခံမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လိုု႔လည္း ကာဒီနယ္ ခ်ားလ္ေမာင္ဘိုုက
ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

“လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ကတည္းက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးပဲျဖစ္ရမယ္။ဘာသာ
တစ္ခုုပဲျဖစ္ရမယ္ဆိုုတဲ့ ေပၚလစီဟာ ကၽြန္ေတာ္တိုု႔လူမ်ိဳးေတြအားလံုုးကိုု
ကြဲျပားေစခဲ့တဲ့အရာျဖစ္ပါတယ္”လိုု႔ ကတ္သလစ္ခရစ္ယာန္ ဂိုုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာ
ေတာ္ ကာဒီနယ္ ခ်ားလ္ေမာင္ဘိုုက သံုုးသပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလုုိျဖစ္ရပ္ေတြအတြက္ ဆက္လက္မျဖစ္ဖိုု႔ သမုုိင္းကေနသင္ခန္းစာယူသင့္ၿပီလုုိ႔လည္း ကတ္သလစ္ခရစ္ယန္ဂိုုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္က လာမယ့္အစိုုးရသစ္
ကိုုရည္႐ြယ္တုုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

“ၿပီးခဲ့တဲ့သူေတြ အုုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူေတြဟာ အဆင့္အတန္းေၾကာင့္မိုု႔လုုိ႔၊ယံုုၾကည္မွႈ
ေၾကာင့္မိုု႔လုုိ႔၊လူမ်ိဳးေရးေၾကာင့္မိုု႔လုုိ႔ က်ဳပ္တုုိ႔ဟာ ခြဲျခားျခင္းခံခဲ့ရတယ္။
ျမန္မာႏိုုင္ငံေတာ္အသစ္ကိုုတည္ေထာင္တဲ့အခါမွာ ဒါမ်ိဳးေတြဆက္လက္ၿပီး
မျဖစ္ဖိုု႔ရန္အတြက္ သမိုုင္းကေနဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ဆံုုးမသြန္သင္ထား
တယ္”လိုု႔လည္း ကာဒီနယ္ ခ်ားလ္ေမာင္ဘိုုက အထက္ပါအခမ္းအနားမွာ
ဆက္လက္မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဘာလူမ်ိဳးျဖစ္မွ ဘာရာထူး၊ဗုုဒၶဘာသာျဖစ္မွ ဘာအခြင့္အေရးရမယ္
ဆိုုတဲ့ ခြဲျခားဆက္ဆံရခ်က္ေတြကိုုလည္း မိမိတုုိ႔ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္းလည္း
သံုုးသပ္္ခဲ့ပါတယ္္။

ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ပထမဆံုုးအႀကိမ္အျဖစ္က်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုုင္ရာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈမ်ားကင္းစင္ေရးေန႔ အလုုပ္႐ံုုေဆြးေႏြးပြဲကိုု ရန္ကုုန္ၿမိဳ႕ Inya Lake
ဟိုုတယ္မွာယေန႔နံနက္ပိုုင္းကေနညေနပိုုင္းအထိက်င္းပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

တုုိင္းရင္းသားလူနည္းစုုေတြ၊လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားသူေတြအပါအ၀င္ ဘာသာေပါင္းစံုုက စိတ္ပါ၀င္စားသူေတြတက္ေရာက္ၿပီး လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈေတြ
ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကိုု ႏွီးေႏွာဖလွယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

Read more »

Sunday, March 20, 2016

‪#‎SAVEOURRIVERS‬ ‪#‎SAVEOURLANDS‬ ‪#‎SAVEOURCOUNTRY‬‪#‎SAVEOURNATURE‬

‪#‎SAVEOURRIVERS‬ ‪#‎SAVEOURLANDS‬ ‪#‎SAVEOURCOUNTRY‬‪#‎SAVEOURNATURE‬
"ကခ်င္ေတြ ကခ်င္ျဖစ္ပါေစ"
ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္း ကို ဆက္လုပ္မယ္ဆို၇င္ေတာ့ ကခ်င္တိုင္း၇င္းသားေတြအေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။
ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ အေမြအႏွစ္ေတြျဖစ္တဲ့ သယံဇာတေတြကို ဗမာအစိုးရ ေရာင္းစားတာ ခံမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ့္ဖာသာ တရုတ္ျပည္ကို ေရာင္းစားၿပီး ကခ်င္ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္မလားဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသား ေဒသခံေတြ ဘာအက်ဳိးအျမတ္ ရမွာလည္း။
ျမန္မာတႏုိင္ငံလုံး ဒုကၡေရာက္မဲ့အေရး၊ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ့ ျမစ္ၾကီးနားျမဳိ့ၾကီး ေရျမွပ္မဲ့အေရးကို ဘယ္အစိုးရပဲ ခြင့္ျပဳခြင့္ၿပဳ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားေတြက ခြင့္ျပဳသင့္သလား၊ ခြင့္ မျပဳသင့္သလား ခင္ဗ်ားတို႔ စဥ္းစားၾကေစခ်င္ပါတယ္။ အခုတင္ ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႔ရတာဟာ ကခ်င္တုိင္းရင္းသား ေဒသခံေတြပါပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ့ ခါကာဘိုရာဇီေတာင္ၾကီးကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ့ အစိုးရသစ္ကို အစည္းအေ၀းလုပ္ခြင့္ေပးၿပီး အက်ုိးအျမတ္ ခြြဲေ၀မဲ့ ကိုေတဇ ပဲ သိမ္းပိုက္အုံးမွာပါ။
ခင္ဗ်ားတို႔ဆီက ေက်ာက္စိမ္းေတြ တူးၿပီး ေရာင္းတဲ့အခါမွာ ေတာင္ျပဳိ၊ ေျမျပဳိၿပီး ေသရတာက ခင္ဗ်ားတို႔ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြအျပင္ ဆင္းရဲသား ျမန္မာျပည္သူေတြပါ။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ၿပီး စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ မ်က္ႏွာလႊဲခဲပစ္လုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသက ျပည္သူေတြဟာ အခုဆိုရင္ ငတ္ေသပါေတာ့မယ္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ၾကီး ပ်က္စီးေနပါၿပီ။
ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ တက္လာမဲ့အစိုးရဆီက ေသခ်ာတဲ့ ကတိက၀တ္၊ အက်ုိးအျမတ္ ခြဲေ၀မႈ႔ကို မရဘဲနဲ႔ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ့္ေသတြင္း ကိုယ္တူးေပးတဲ့ လူမ်ဳိးေတြအျဖစ္ သမုိင္းမွာ မွတ္တမ္းတင္ ခံရပါလိမ့္မယ္။
Share this news all around the world.
LikeShow more reactions
Comment

Read more »

Thursday, March 17, 2016

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ အလည္သြားဖုိ႔ စိတ္ဝင္စားေပမယ့္ အေမရိကန္ဗီဇာေလွ်ာက္ဖုိ႔အတြက္ ဘယ္ကစလုပ္ရမယ္မွန္း ဆုိတာကုိ မသိဘူးလား။...

Posted by U.S. Embassy Rangoon on Wednesday, March 16, 2016

Read more »

Sunday, March 13, 2016

ကိုးကန့္ေဒသ ဖုန္ျကားစင္းႏွင့္ MNDAA အပိုင္း ( ၁ )

#eaos_mms75

11/3/2016


အမွာ

၂၀၁၅ ေဖဖဝါရီလ ကိုးကန့္ေဒသတြင္ တ ေက်ာ့ျပန္ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္စဥ္က " ကိုးကန့္ျပသနာ"
ဟူ၍ အပိုင္း ၉ ပိုင္းခန့္ေရးသားေဖၚျပခ့ဲဘူးသည္။
ထိုစဥ္ကေရးသားေဖၚျပခ်က္မ်ားမွာ စစ္ပြဲကာလအေျခအေနမ်ား ထိုစဥ္ တုန့္ျပန္ေဖၚျပမွဳမ်ားေပၚ အေျခခံ၍ အေလးထား ေဖၚျပခ့ဲျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ တိုင္းရင္း သားလက္နက္ ကိုင္အဖြဲ့မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပန္ လည္စုစည္းေဖၚျပခ်ိန္တြင္ ကိုးကန့္ MNDAA အဖြဲ့ႏွင့္ပတ္သက္၍ျပန္လည္ေရးသား ေဖၚျပလို ပါသည္။ 

ေဖၚျပခ်ဥ္းကပ္ပုံျခင္းေတာ့ အနဲငယ္ကြာျခား
နိုင္ပါသည္။ ယခုအျကိမ္ အသစ္ျပန္လည္ေရးသား
မွဳသည္ new version ျဖစ္ျပီး ျဖစ္စဥ္ သမိုင္း ေျကာင္း ကို ဗဟိုျပဳ၍ ေဖၚျပသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ ယခင္ေရးသားမွဳပုံစံႏွင့္ အနဲငယ္ကြာျခားပါမည္။ ျဖစ္စဥ္ဖက္က အေလးထားေဖၚျပသြားပါမည္။ သုိ့ေသာ္ မိမိယခင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္
တပ္ဖြဲ့မ်ားအေျကာင္းက့ဲသုိ့ပင္ သမိုင္းတေစာင္
ေရးသားျခင္းမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ေပ။ လက္လွမ္းမွီ
သမ်ွ ျခံဳငုံေဖၚျပျခင္းမ်ွသာျဖစ္သည္။ သုိ့ေသာ္
အျကမ္းျပင္းပုံရိပ္ေတာ့ စာဖတ္သူမ်ားဆုပ္ကိုင္
မိနိုင္ေလာက္သည္ဟု ေမ်ွာ္လင့္ပါသည္။

ကိုးကန့္ေဒသ

ကိုးကန့္ေဒသသည္ ၂၀၁၅ တေက်ာ့ျပန္စစ္ပြဲ
မ်ားႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္တြင္ နံမည္ေက်ာ္ျကား
လူသိမ်ားေသာေဒသျဖစ္သည္။ ယခင္ကေတာ့
ယခုေလာက္ လူသိမမ်ားဟုဆိုရေပမည္။ ယခုေတာ့ ကိုးကန့္သည္၎ ေလာက္ကိုင္းသည္၎
ဖုန္ျကားစင္းသည္၎ လူသိမ်ားေသာ နံမည္မ်ား
ျဖစ္သြားသည္ဟုဆိုရမည္။

ကိုးကန့္ေဒသသည္ ျမန္မာျပည္၏အေရွ့ ွ့ေျမာက္ဖက္ ရွမ္းျပည္၏ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ရွိသည္။
ရွမ္းေျမာက္ရွိ သံလြင္ျမစ္ေပၚခြလ်က္ရွိေသာ ကြန္ လုံျမိဳ့၏ ေျမာက္ဖက္တြင္ရွိသည္။ လားရွိဳး မူစယ္
ကားလမ္းေပၚရွိ သိႏီၷျမိဳ့သုိ့ လားရွိဳးမွ မိုင္ ၄၀ ေက်ာ္
ခန့္ေဝးကြာသည္။ သိႏီၷမွ အေနာက္ေျမာက္ဖက္
သုိ့ ဆက္သြားလ်င္ မူစယ္သုိ့ ေရာက္သည္။ သိႏီၷ
မွ အေရွ့ဖက္သိ့ု မိုင္ ၈၀ ေက်ာ္ခန့္သြားလ်င္ ကြန္ လုံသု္ိုေရာက္သည္။ ကြန္လုံမွ ေျမာက္ဖက္သုိ့
မိုက္ ၂၀ ေက်ာ္သြားလ်င္ ခ်င္းေရႊေဟာ္သုိ့ေရာက္
သည္။ 

ခ်င္းေရႊေဟာ္သည္ ကိုးကန့္ေဒသအစျဖစ္
သည္။ ခ်င္းေရႊေဟာ္မွ မိုင္ ၄၀ ေက်ာ္ခန့္သြားလ်င္
ေလာက္ကိုင္းသုိ့ေရာက္သည္။ ေလာက္ကိုင္းကား
ကိုးကန့္ျမိဳ့ေတာ္ျဖစ္ေခ်၏။ ခ်င္ေရႊေဟာ္မွေလာက္ကိုင္းသုိ့ ေတာင္ျကားလမ္းျထစ္သည္။ေလာက္
ကိုင္ႏွင့္နယ္စပ္ရွိ ယန္လုံက်ိဳက္အထိကား ေျမျပန့္
ကြင္းဟုဆိုရမည္။ ကိုးကန့္ေဒသ၏ တခုတည္း ေသာကြင္းျဖစ္သည္။ ကိုးကန့္ေဒသအမ်ားစုမွာ
ေတာင္တန္းထူထပ္သည္။ ပ်မ္းမ်ွ ေပ ၃၀၀၀ ခန့္
ပင္လယ္ေရျပင္ထက္အျမင့္ရွိသည္။ အျမင့္ဆုံး
ေတာင္မ်ားမွာ အျမင့္ ၇၆၀၀ ခန့္ရွိသည္။ ေပ ၅၀၀၀ ေပ ၆၀၀၀ ရွိေသာေတာင္မ်ားလည္းမနည္း
လွေပ။ တေက်ာ့ျပန္ ကိုးကန့္စစ္ပြဲကာလက နံမည္
ျကီးခ့ဲေသာ လုန္ထန္ေတာင္ေျကာ ပြဳိင့္ ၂၀၂၂ ေခၚ
နန္ထင္မင္စမ္း ေခၚ ေကာင္းကင္ဘုံေတာင္ဖက္ ္တံခါးေပါက္ဟုအမည္ရေသာေတာင္မ်ားသည္
ေပ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ျမင့္ေသာေတာင္မ်ားျဖစ္သည္။ 

အက်ဥ္းဆိုရလ်င္ ကိုးကန့္ေဒသသည္ ကြန္
လုံ၏ေျမာက္ဖက္ သံလြင္ျမစ္ႏွင့္တရုတ္နယ္စပ္
ျကားရွိ စတုရန္းကီလိုမိုင္ တစ္ေသာင္းခန့္က်ယ္ ္ဝန္းသည့္ေဒသျဖစ္သည္။ ကိုးကန့္တရုတ္ေဒသခံ အမ်ားစုေနထိုင္ျပီး ဒုတိယအမ်ားစုမွာ ပေလာင္
တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ျပီး က်န္တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ
အနံစုျဖစ္သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ခန့္မွန္းစာရင္းအရ လူဦးေရ တစ္သိန္းခြဲခန့္ရွိျပီး ေဒသခံမ်ားမွအပ က်န္သူမ်ားမွာ အေျခခ် ျမန္မာအစိုးရတပ္မွအင္
အားမ်ား အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား ေလာက္ကိုင္ေဒသ
တြင္ ျကံလာခုတ္သူေရႊ့ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား
ျဖစ္ျကသည္။ 

ေဒသခံ ကိုးကန့္တရုတ္မ်ားသည္ ဟန္မ်ိဳးနြယ္
တရုတ္မ်ားျဖစ္သည္။ ဟန္မ်ိဳးႏြယ္တုတ္စကားေျပာ
ျကေသာ္လည္း ထူးျခားသည့္ေဒသသံပါဝင္သည္။

ကိုးကန့္အစ

သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ကိုးကန့္ေဒသရွိ
တာေရႊထန္ေဒသ၌ ၁၇၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ယန္ရွင္းဆိုက္ ဆိုသူဦးစီးအေျခခ်သည္ဟုဆိုပါသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္
တြင္လည္း တာေရႊထန္သည္ ျမိဳ့နယ္
အဆင့္သတ္မွတ္သည့္ ကုန္ျကမ္းထက္ ပို၍စည္ ကားေသာရြာျကီးျဖစ္သည္။ ထိုမွစ၍ ယန္မိသားစု မ်ိဳးဆက္မ်ားက ကိုးကန့္ေဒသအားစတင္အုပ္ခ်ဳပ္ ္ခ့ဲသည္ဟုဆိုသည္။ ၁၈၄၀ခုႏွစ္ ယန္ရွင္းဆိုက္ ၏ မ်ိဳးဆက္ ယန္ေကာ့ဟြာ လက္ထက္တြင္ ကိုးကန့္ျမိဳ့စားအျဖစ္ တရုတ္ျပည္ ခ်င္မင္ဆက္က အသိမွတ္ ္ျပဳခ့ဲသည္ဟုဆိုသည္။ 

ယန္ေကာ့ဟြာကိုဆက္ခံသူ ယန္ေကာ့က်င္
လက္ထက္ ၁၈၇၄ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အထက္ဗမာ
ျပည္ကိုသိမ္းပိုက္လာသည့္ ျဗိတိသ်ွအစုိးရႏွင့္ စ
တင္ဆက္ဆံသည္ဟုဆိုသည္။ အထက္ဗမာျပည္ 
အား ျ့ဗိတိသ်ွတိ့ုသိမ္းျပီးေနာက္ ၁၈၉၇ ခုႏွစ္
ျဗိ်ိသ်ွဘာမားအစိုးရႏွင့္ တရုတ္ဧကရာဇ္တို့ ခ်ဳပ္
ဆိုခ့ဲသည့္စာခ်ဳပ္အရ ကိုးကန့္ေဒသသည္ ျဗိတိသ်ွ
ဘားမားအစိုးရ၏ လက္ေအာက္ခံအျဖစ္အသိမွတ္
ျပဳခ့ဲျကသည္။ လက္ရွိျမန္မာျပည္၏နယ္နမိတ္္ဆိုသည္မ်ားမွာ အဂၤလိပ္တိ့ု ျမန္မာျပည္အားစိုးမိုးအုပ္
ခ်ဳပ္စဥ္ကာလ သတ္မွတ္ခ့ဲအတိုင္းပင္ ကိုးကန့္ေဒ
သသည္လည္း ထိုအတိုင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။

ဒုတ္ိယကမၻာစစ္အျပီး ေနာက္ပိုင္း အဂၤလိပ္အ
စိုးရက ကို့ကန့္နယ္ေခါင္းေဆာင္အား ေစာ္ဘြား
အျဖစ္အသ္ိမွတ္ျပဳခ့ဲျပီး သိႏီၷေစာ္ဘြား၏လက္
ေအာက္ခံအျဖစ္အသိမွတ္ျပဳခ့ဲသည္။ ကိုးကန့္ေဒသ၏ ေနာက္ဆုံးေစာ္ဘြားမွာ ၁၉၄၉ မွ ၁၉၅၉ ထိ
တာဝန္ယူခ့ဲေသာ ယန္က်င္းဆိုင္ေခၚအက္ဒြပ္ယန္ ္ျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္ေစာ္ဘြားမ်ား အာဏာစြန့္ခ်ိန္ထိ
တာဝန္ယူခ့ဲသည္။ 

ကိုးကန့္ေစာ္ဘြားေခတ္ေနာက္ဆုံးကာလ
တြင္ ကိုးကန့္ေဒသ၌ နံမည္ျကီးျပီး အင္အား ေတာင့္တင္းေသာ မိသားစု ၃ ခုရွိျကသည္ဟုဆို
ပါသည္။ တခုမွာ ကိုးကန့္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ယန္မိ
သားစုျဖစ္သည္။ ေနာက္တခုမွာ ကိုးကန့္ေစာ္ဘြား
ယန္ မိသားစု၏ လက္နက္ကိုင္ကာကြယ္ေရးတပ္
ကို ေခါင္းေဆာင္သည့္ ဖုန္မ်ိဳးနြယ္မိသားစုျဖစ္ျပီး
ေနာက္မိသားစုတခုမွာ ကုန္သည္လုပ္ငန္းလုပ္
ေဆာင္သည့္ ေလာ္မ်ိဳးႏြယ္မိသားစုျဖစ္သည္။ 

ထိုမိသားစု ၃ ခုတြင္ပါဝင္သည့္ ယန္မ်ိဳးႏြယ္စု
ဝင္ ဂ်င္မီယန္ ေအာ္လစ္ယန္ တိ့ုသည္၎ ဖုန္မ်ိဳး
ႏြယ္စုဝင္ ဖုန္ျကားစင္း ဖုန္ျကားဖူးတိ့ုသည္၎
ေလာ္မ်ိဳးႏြယ္စုဝင္ ေလာ္စစ္ဟန္ ထြန္းျမင့္နိုင္တိ့ု
သည္၎ ျမန္မာျပည္တြင္ လူသိမ်ားေသာနံမည္
မ်ားျဖစ္ျကေပေတာ့သည္။

ကိုးကန့္ ႏွင့္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမွဳ

ကိုးကန့္ေဒသသည္ ပ်မ္းမ်ွအားျဖင့္ ပင္
လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ေပ ၃၀၀၀ ခန့္တြင္
ရွိသည္။ ေတာင္တန္းမ်ားေပၚတြင္ေရရွားပါးသည္။
ဆန္စပါးေတာင္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ခက္ခဲ
သည္။ သုိ့ေသာ္ ဤေဒသရွိရာသီဥတုသည္ ဘိန္း
စိုက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ အဆင္ေျပသည္။ ေတာင္ေပၚ
ေဒသ၌ ေအာက္တိုဘာ နိုဝင္ဘာ ဒီဇင္ဘာ ဇႏၷဝါ
ရီ ေဖဖဝါရီလမ်ားတြင္လည္း မိုးတျကိမ္ ၂ ျကိမ္ အျမဲရြာေလ့ရွိရာ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးရန္အဆင္ေျပသည္။ အဂၤလိပ္တိ့ု ျမန္မာျပည္သိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္ အဂၤလိပ္ လူျကီးလူေကာင္းဆိုသူမ်ား သယ္ေဆာင္
လာသည့္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမွဳသည္ ကိုးကန့္ေဒ၏ အ
သက္ေမြးဝမ္းေျကာင္းျဖစ္လာေတာ့သည္။ အာရွ
ကို ဘိန္းစစ္ပြဲဆင္ျပီး ကိုလိုနီျပဳခ့ဲသည့္အဂၤလိပ္တိ့ု၏
အေမြးဆိုးသည္ ကိုးကန့္ေဒသ၌ အျမစ္တြယ္ ေတာ့သည္။

သုိ့ႏွင့္ ကိုးကန့္ေတာင္တန္းမ်ားေပၚတြင္ မိုးအခါ ေျပာင္းဖူးစိုက္ျက၍ ေဆာင္း၌ ဘိန္းစိုက္
ျကသည္။ သုိ့ေသာ္ ဤသည္မွာကိုးကန့္ေဒသခံ
အမ်ားအျပား၏ေန့စဥ္ဘဝ အသက္ေမြးဝမ္း ေျကာင္း အျဖစ္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားျဖစ္ခ့ဲသည္။ ဘိန္း စိုက္၍ ထြက္လာသည့္ဘိန္းမ်ားကိုေရာင္း၍ မိမိ
လိုအပ္သည့္ ဆန္ဆီဆား အဝတ္အထည္မ်ားျပန္
ဝယ္ျကသည္။ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူမ်ားအဖိ့ု အျခား
သီးႏွံစုိက္ပ်ိဳးသူေတာင္သူမ်ားကဲ့သုိ့ပင္ မြဲျပာက်
လ်က္ပင္ရွိသည္။

ဘိန္းႏွင့္စီးပြါးျဖစ္ေနသူမ်ားမွာ ဘိန္းေတာင္
ေတာင္သူမ်ားမဟုတ္ျကေပ။ ဘိန္းကုန္သည္မ်ား
သာျဖစ္ျကသည္။ ျမန္မာျပည္မမွ လူမ်ားအဖိ့ု ခ်မ္း
သာျကြယ္ဝေသာ ေလာ္စစ္ဟန္မိသားစုမ်ိဳးကိုေတြ့
ျမင္ရ၍၎ မႏၲေလးျမိဳ့တြင္ ပါဂ်ဲရိုကားတစ္စီးႏွင့္ 
သိန္းေထာင္ေသာင္းခ်ီတန္ဖိုးရွိေသာ ေျမကြက္
လိုက္ဝယ္ေနေသာ ကိုးကန့္သားအခ်ိဳ့တေလျမင္
ရံုႏွင့္ ကိုးကန့္သားအားလုံုး ဘိန္းႏွင့္ခ်မ္းသာျကြယ္
ဝေနသည္ဟုမမွတ္ယူသင့္ေပ။

ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူ ကိုးကန့္အမ်ားစုမွာ မြဲ
ျပာက်ေနဆဲျဖစ္သည္။ ၁၉၇၅ စာရင္းအရ ကိုးကန့္ ေဒသ၌ တႏွစ္လ်င္ ၇ လစာသာရိကၡာ ဖူလုံသည့္
အဆင့္တြင္သာရွိခ့ဲသည္။ တႏွစ္ပတ္လုံးဆန္ထမင္း မစားျကရ။ ေျပာင္ဆန္ျကမ္းမ်ားကိုျကိတ္
ေျပာင္းထမင္းစားရသည့္ ဘဝ၌သာရွိသည္ကို သ
တိျပဳသင့္ေပသည္။ ခ်ဳပ္၍ ဆိုလ်င္ ကိုးကန့္ေဒသ
ခံအမ်ားစုျကီး ဘိန္းစိုက္ရင္းမြဲျပာက်ေနခ်ိန္တြင္
ဘိန္းကုန္သည္အနဲစု ခ်မ္းသာျကြယ္ဝလာသည္က
ေတာ့ ကိုးကန့္၏ မူလစီးပြါးေရးပုံစံဟုဆိုရမည္။

ကိုးကန့္ပုန္ကန္မွဳ

ကိုးကန့္ေဒသတြင္ မူလက ျမိဳ့စားမ်ား ေစာ္
ဘြားမ်ားသည္ သူတိ့ု၏ကာကြယ္ေရးတပ္မ်ားႏွင့္
အုပ္ခ်ဳပ္ျကရာမွ ၁၉၅၉ ေစာ္ဘြားမ်ားအာဏာစြန့္
ရသည္မွစ၍ အေျပာင္းအလဲစေတာ့သည္။ ကိုး ကန့္ကာကြယ္ေရးတပ္က စတင္ပုန္ကန္ေတာ့
သည္။ 

ကိုးကန့္ကာကြယ္ေရးတပ္ကိုေခါင္းေဆာင္သူ
မ်ားျဖစ္ျကသည့္ ဖုန္မိသားစု၏ဇာတိမွာ ေလာက္
ကိုင္၏ အေရွ့ေျမာက္ေတာင္ေျကာေပၚရွိ ေက်ာက္ တုံးနီရြာဟုအဓိပၸါယ္ရသည့္ ဟုန္စစ္ထိုးေဟာ္ရြာမွ
ျဖစ္သည္။ ကိုးကန့္ဇာတိ ေဒသခံမ်ားျဖစ္ျကသည္။
အဆိုပါ ဖုန္ျကားစင္းတို့ဦးေဆာင္သည့္ ကိုးကန့္
ကာကြယ္ေရးတပ္မွ စတင္၍ ပုန္ကန္ျကသည္။
ပုန္ကန္မွဳအေစာပိုင္းတြင္ ကိုးကန့္ေစာဘြားမိသား
စုဝင္ ဂ်င္မီယန္သည္လည္း ပူးေပါင္းပါဝင္ခ့ဲေသာ္
လည္း ၁၉၆၇ ခန့္တြင္ အစိုးရထံ လက္နက္ခ်ခ့ဲ
သည္။ သုိ့ေသာ္ ဂ်င္မီယန္သည္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ပိုင္း
တြင္ ဦးနု၏ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီပါတီ ပဒပ ႏွင့္ပူး
ေပါင္းပါဝင္ျပီး ထိုင္းနိုင္ငံသုိ့ေရာက္ရွိသြားခ့ဲသည္။

ဖုန္ျကားစင္းတိ့ု၏ကိုးကန့္ကာကြယ္ေရးတပ္ တကယ္တမ္းအားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္လာ
သည့္ အခ်ိန္ကေတာ့ CPB ႏွင့္ပူးေပါင္းလိုက္သည့္
အခ်ိန္ျဖစ္သည္။


ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္

photo credit Mungdungla Wawhkyung

Read more »

ဖက္ဒရယ္လမ္းမၾကီး ေပၚ က ဘေလာက္တံုးၾကီး


xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx-
၈၈ တုန္းကလို ၿပသနာေတြ ၿဖစ္လာရင္ UN Peace Troop ေတြ ၀င္လာေအာင္ဖန္တီးေပး၊ ညီေနာင္တို ့လက္ေတာ ့မေနွးနဲ ့ ကြ၊ ႏိုင္ငံေ၇းဆိုတာလက္ဦးသူအႏိုင္ရစၿမဲ၊ ကလိမ္ကက်စ္လုပ္ႏိုင္သူအႏိုင္ရစၿမဲဘဲကြ။စစ္ေရးအသာစီးရမွ ႏိုင္ငံေရး အသာစီးရမယ္။မင္းတို ့ငါတို ့အိမ္မက္မက္ေနတဲ ့ ဖက္ဒရယ္ဆိုတာ အဲဒီလို အေၿခအေနေရာက္မွာၿဖစ္မွာ၊ ၅၉ စ ကိုၿပင္ မရမွေတာ ့ ၄၃၆ ကိုၿပင္ႏိုင္ဖို ့အေ၀းၾကီး။
ဖက္ဒရယ္ကိုေဘးဖယ္ထား အရင္လြပ္လပ္ေရးေၾကၿငာ၊ ကခ်င္ ၀မ္ေပါင္ႏိုင္ငံေတာ္၊ ရွမ္းႏို္င္ငံေတာ္၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္၊ ကရင္ႏို္င္ေတာ္ ၊ မြန္ႏို္င္ငံေတာ္၊ ကယားႏို္င္င့ေတာ္၊ ၀ႏိုင္ငံေတာ္၊ တေအာင္ႏိုင္ငံေတာ္၊ ပအို ့ႏိုင္ငံေတာ္၊ ကဒူးႏိုင္င့ေတာ္၊ ဗမာ ႏိုင္င့ေတာ္ ဆိုတာ ၿပည္ေထာင္ၿပိဳကြဲ မွ ၿဖစ္လာမွာ။ တိုင္းၿပည္ဆို တာေသးတာ ၾကီးတာနဲ ့ မဆိုုင္ဘူး။ city state ေလးေတြေတာင္ တိုးတက္ေခတ္မွီတဲ ့ႏိုင္ငံေတြ အမ်ားၾကီး၊ ရန္ကုန္တၿမိဳ ့စာ အက်ယ္ရွိတဲ ့ႏို္င္င္ေတြအမ်ားၾကီး။ဘာ့စနီးယားလို အခ်င္းခ်င္းသတ္ၾက၊ ေနာက္ဆံုးက်န္တဲ ့ ႏိုင္င့နယ္ေၿမအက်ယ္ၾကီးရမယ္။ခ်ခ် ၿပည္ေထာင္စုမသာ ေတြ ၿဖစ္ၾကကြ။
မာမီေဒါင္း သြားေနတဲ ့လမ္းေၾကာင္းက ဒီလမ္းေၾကာင္းမဟုတ္ဘူး၊ မၿပိဳကြဲေရးလမ္း၊ ဗမာ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ ့နဲ ့ဗမာ လက္နက္ကိုင္တပ္ကိုၿပန္လည္စုစည္းေရးလမ္း၊ တံခါးပိတ္ေဆြးေနြးပြဲ ရလဒ္က ငါတို ့လိုခ်င္တဲ ့လမ္းနဲ ့ေ၀းေနတယ္။ ေဒၚစုကိုငါတို ့အသံုးခ်ႏိုင္ဖို ့လိုတယ္။
အစို းရအဖြဲ ၿပိဳကြဲဖို ့၊ လိုတယ္၊ တိုင္းျပည္မတည္မၿငိမ္နဲ ့ ၿပသနာေပါင္းေသာင္းေၿခာက္ေထာင္ရွင္းမရၿဖစ္မွၿပိဳကြဲမွာ။ အဓီက က UN peace Troop ေတြ အေ၇ွ ့ တိေမာကို ၀င္လာသလို ၀င္လာမွာ ဒီမိုကေရစီအေၿပာင္းအလဲ က မွန္ကန္ၿမန္ဆန္မွာ။ခုခ်ိနမွာ မာမီေဒါင္း က ကယ္မွာလား၊ သူ ့ၿပန္ကယ္ရမဲ ့ကိန္းဆိုက္ေနၿပီ။ Political deadlock ဆိုတာ ႏွစ္ေတြၾကာလွေပါ့။ မာမီေဒါင္းအားကိုးေနလို ့ ဖက္ဒရယ္ ရမလာႏိုင္ဘူး။ ဖက္ဒရယ္လမ္းမွာ ေပၚ က ဘေလာက္တံုးၾကီးၿဖစ္ေနၿပီ။ မာမီ Deadlock ၿဖစ္တာထက္ Federal ပါ Deadlock ၿဖစ္ေနတာ ကပိုဆိုးတယ္။
.
၈၈ ၿပခဒိန္နဲ ့၂၀၁၆ ၿပခဒိန္ ႏွစ္ခု တူေနတာကထူးၿခားမွဳဘဲ။
ၿပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေရးသည္ ပထမ
ဖက္ဒရယ္ၿပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေ၇းသည္ ဒုတိယ
ဖက္ဒရယ္ ရရင္ ဒီမိုကေရစီအခါင္ ့အေရးေတြ ေနာက္ကလိုက္လာလိမ္ ့မယ္။
ဗမာလဲ ဒီမိုကေရစီရ ၊ ငါတို ့လဲ တိုင္းၿပည္အသစ္ရ၊ Win-Win ဆိုတာ ဒါဘဲ။
ၿပည္ေထာင္စုေလာဘနဲ ့ ဒီမိုကေရစီ အသက္ငင္ေနေအာင္လုပ္တာေတြ ရပ္ၾကေတာ ့။
ၿပည္ပ အား မကိုး A ငိုး၊ အမ်ိဳးခင္၀ါဒီမ်ားအားဆန္ ့က်င္ၾက။
မေက်နပ္တဲ ့ ေကာင္ ဘေလာ ့သြားၾက။ ၾကာတယ္။ ခ် ကြ၊ ခ် ႕ကြ။
က်ေတာ္ ထံုထိုင္းပါ၊မအဘူးလို ့ မထင္ပါနဲ ့။

Read more »

တအန္း ပေလာင္ ႏွင့္ TNLA အပိုင္း ( ၁ )

16/2/2016

" ညီညြတ္ေရးနဲ့ အသက္ရွည္ရွည္ ခင္ခင္မင္မင္
လက္ေရတျပင္တည္း ေဒါင္းလန္းျကီးရဲ့အလယ္ "
ဟူေသာ ျမန္မာ့ရိုးရာဓေလ့ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို ငယ္စဥ္ကထဲက
နားထဲစြဲခ့ဲေသာ္လည္း လက္ေတြ့တြင္ ႏွီးေဒါင္းလန္းႏွင့္ဝိုင္းဖြဲ့၍
စားေသာက္ျကေသာ ျမန္မာမိသားစုမ်ားကို ျမန္မာတစ္ေယာက္
ျဖစ္ေသာ က်ေနာ္ မျကံဳေတြ့ခဲ့ မျမင္ဘူးခဲ့ပါ။ သိ့ုေပမ့ဲ တရံေရာ
အခါက မုန္းစီး နားလယ္ေဒသ မုန္းေပၚေလးကြင္း အေပၚရွိ
ဆိုက္ေခါင္ဟုေခၚေသာ ပေလာင္ရြာျကီးတြင္ ပေလာင္မိသားစု
သားအမိ သားအဖ ေလးေယာက္ ႏွီးေဒါင္းလန္းတစ္ခုတြင္
ထမင္း ဟင္းမ်ားထည့္၍ ဝိုင္းဖြဲ့စားေသာက္ေနျကသည္ကို
တအ့ံတျသ ေငးေမာရင္းလက္ေတြ့ ျကံဳခ့ဲဘူးပါသည္။

( က ) တအန္း
ျမန္မာမ်ားက တရုတ္ဟုေခၚေသာ တရုတ္မ်ားက သူတိ့ု့ဘာသာ
စကားျဖင့္ ဟန္လူမ်ိဳးဟုေခၚပါသည္။ ျမန္မာတိ့ုက ရွမ္းဟုေခၚေသာ
ရွမ္းမ်ားက သူတိ့ုဘာသာစကားျဖင့္ တိုင္း လူမ်ိဳးဟုေခၚပါသည္။
အလားတူပင္ ျမန္မာတိ့ုက ပေလာင္ဟုေခၚေသာ ပေလာင္မ်ားက
သူတိ့ုဘာသာစကားျဖင့္ တအန္းလူမ်ိဳးဟုေခၚဆိုျကပါသည္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာသံျဖင့္ အန္းဟူေသာအသံထြက္မွာ မတိ
က်ပါ။ တကယ္ေတာ့ အန္းႏွင့္ ေအာင္းျကားထဲကအသံျဖစ္သည္။
ထိ့ုေျကာင့္ တအာင္း ဟူ၍ လည္းေရးျကပါသည္ ။ သိ့ုေသာ္
က်ေနာ္ အေနနဲ့ ျမန္မာဗ်ည္းသရအတြဲအရ အနီးစပ္ဆုံးအျဖစ္
တအန္းဟူ၍ ေရးသားေဖၚျပသြားပါမည္။
( ခ ) ပေလာင္တိ့ုဌာေန
ပေလာင္တိုင္းရင္းသားတိ့ု အဓိကစုစည္းေနထိုင္ရာေဒသမွာ
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္းျဖစ္သည္ ေတာင္ဘက္တြင္ မိုးမိတ္
မိုးကုတ္ ေက်ာက္မဲ သီေပါ နယ္အစပ္ အေရွ့ဘက္တြင္ လားရွဳိး
မိုင္းရယ္ သိႏီၷ ေျမာက္ဘက္တြင္ ကြတ္ခိုင္ မူစယ္ နန့္ဖတ္ကာ
အေနာက္ဖက္တြင္ ေရႊလီျမစ္အျကားရွိ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္
ပေလာင္အမ်ားစု စုစည္းေနထိုင္ျကပါသည္။
ထိ့ုျပင္ လားရွဳိး မူစယ္ကားလမ္းႏွင့္တရုတ္နယ္စပ္ျကား အျပင္
ကိုးကန့္ေဒသတြင္လည္း ပေလာင္မ်ားေနထိုင္ျကသည္။ ထိ့ုျပင္
မိုင္းလုံ မိုင္းရွဴး မိုင္းကိုင္ ကေလာ ရပ္ေစာက္ ျမိဳ့နယ္မ်ားတြင္
လည္း ပေလာင္တိုင္းရင္းသားေက်းရြာမ်ားကို ပ့်ံႏွံ့ေနထိုင္ျကသည္။
အထက္တြင္ေဖၚျပခ့ဲသည့္အတိုင္း ပေလာင္တိုင္းရင္းသားမ်ား
အမ်ားစု စုစည္းေနထိုင္ျကသည္မွာ နမ္ဆန္ မန္တုန္ နမ့္ခမ္း
မူစယ္ ကြတ္ခိုင္ တာမိုးညဲ လားရွဳိး သီေပါ နမၼတူ ေက်ာက္မဲ
မိုးကုတ္ ျမိဳ့နယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္သည္ ။
နမ့္ဆန္သည္ကား ပေလာင္တိ့ုအတြက္ အခ်က္အျခာ ျမိဳ့ ျဖစ္
၏။ ယခင္အခါကထဲ ပေလာင္ေတာင္ပိုင္ေစာဘြား ေဟာ္နန္း
စိုက္ရံုးစိုက္ရာျဖစ္သလို ယခု ၂၀၀၈ ေျခဥ အရ ပေလာင္ကိုယ္
ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျမိဳ့နယ္ရံုးစိုက္သည္ ။ နမ့္ဆန္ ႏွင့္မန္တုန္တိ့ု
ကို ပေလာင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျမိဳ့မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္
ထားသည္။ သိ့ုေသာ္ ယင္းျမိဳ့နယ္ႏွစ္ခုႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ
နမ့္ခမ္း မူစယ္ ကြတ္ခိုင္ လားရွိဳး သီေပါ ေက်ာက္မဲ မိုးမိတ္
မိုးကုတ္ ျမိဳ့နယ္ ပေလာင္တိုင္းရင္းသားရြာမ်ား တဆက္စပ္ထဲ
တည္ရွိေနသည္။
( ဂ ) ပေလာင္တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား
ဝ ျဖစ္ေစ ရွမ္းျဖစ္ေစ ကခ်င္ျဖစ္ေစ ပေလာင္ျဖစ္ေစ တိုင္းရင္း
သား လူမ်ိဳးတိုင္းတြင္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားပါဝင္ဖြဲ့စည္းထားျကသည္။
ေတာင္တန္းေဒသအတြင္း လမ္းပမ္းဆက္သြယ္မွဳ ခက္ခဲျခင္း
မ်ားေျကာင့္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားျကား ကူးလူးဆက္ဆံရန္ ေရွးအခ်ိန္ခါ
က ခက္ခဲသည္ျဖစ္ရာ မ်ိဳးႏြယ္စုအလိုက္ ဘာသာစကား ေလယူ
ေလသိမ္း အနဲငယ္ကြဲျပားမွဳရွိသည္။
ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားတြင္ တိုင္းလုံ တိုင္းေမာဝ္ တိုင္းေလ 
တိုင္းခုန္ တိုင္းဝမ္ စသျဖင့္ မ်ိဳးနြယ္စုမ်ားကြဲျပားသကဲ့သိ့ု တအန္း
ပေလာင္လူမ်ိဳးမ်ားတြင္လည္း ကတူရ္ ကြမ္ဟယ္ ေတာင္မ
ရူမိုင္း ရူစိင္ ရူေကာ ရူဂြါ ရူခူ ရူပိုး ရူေမာဂ္ ရူေလာင္ ရူလ်ဲင္
ရူေနာ့ ရူဗ်န္င္ ငြန္ေရာက္ မန္နိန္ စသျဖင့္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားစြာရွိ
သည္ ။ မ်ိဳးနြယ္စုမ်ားအျကား ဘာသာစကားအနဲငယ္ကြဲျပား
ေသာ္လည္း ဆက္ဆံေျပာဆိုမရေလာက္သည္အထိေတာ့
မကြဲျပားေခ် ။ ယေန့ေခတ္ ကူးလူးဆက္ဆံမွဳမ်ားလာေလ ဘုံ
တူညီေသာ ဘာသာစကားထြက္လာသလို ပေလာင္စာကိုလည္း ု
အသုံးျပဳလာနိုင္ျပီဟုဆိုသည္။
မည္သိ့ုပင္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကြဲျပားသည္ ဆိုေသာ္ျငားလည္း 
ပေလာင္အမ်ိဳးသားတိ့ု ၏ ဝတ္စားဆင္ယင္မွဳမွာ တပုံစံထဲ
ျဖစ္ျပီး ပေလာင္ အမ်ိဳးသမီးတိ့ု၏ ဝတ္စားဆင္ယင္မွဳ မ်ိဳးႏြယ္စု
အလိုက္ အနဲငယ္ကြဲျပားျကသည္။ ဟာသေႏွာ၍ ေျပာရမည္
ဆိုလ်င္ ပေလာင္အမ်ိဳးသမီးတိ့ုသည္ အျခားလူမ်ိဳး အမ်ိဳးသမီးမ်ား
ကဲ့သိ့ုပင္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ဖက္ရွင္အျမင္ရွိသည္ဟု ဆိုရ
ေပမည္ ။
( ဃ ) လူဦးေရ စီးပြါးေရးႏွင့္ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ
တိက်ေသာ စာရင္းအင္းမ်ားမေတြ့ရွိပါ ။ ၂၀၁၄ ကေကာက္ခံ
ခ့ဲေသာ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ လည္း ယခုတိုင္မထုတ္ျပန္ေသးပါ။
လဝက ဝန္ျကီး ဦးခင္ရီ ယခုရက္ပိုင္းေျပာျကားခ်က္အရ တိုင္း
ရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စု ၁၃၅ မ်ိဳးမကဘဲ ၃ ဆေလာက္ပိုမ်ားသည္ဟုဆို
ေနေပရာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား၏ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားကို ထပ္မံ
ခြဲျခားေဖၚျပသည့္ စာရင္းဇယားတစ္ခု ထြက္လာဘြယ္ရွိသည္ဟု
ဆိုရေပမည္။
မည္သိ့ုျဖစ္ေစ ပေလာင္တိုင္းရင္းသားတိ့ုက ပေလာင္မ်ိဳးစုဝင္
အားလုံး လူဦးေရ ၅ သိန္း မွ ၇ သိန္းထိရွိနိုင္သည္ဟု ခန့္မွန္း
တြက္ခ်က္ ေျပာဆိုျကပါသည္။
နမ့္ဆန္ မန္တုန္ တဝိုက္ရွိ ပေလာင္မ်ား၏ အဓိကစီးပြါးေရး
မွာ လဘက္ ျဖစ္သည္ ။ အျခားေဒသမ်ားရွိ ပေလာင္မ်ား၏ 
အဓိက အသက္ေမြးဝမ္းေျကာင္းမွာ ေတာင္ယာစိုက္ပ်ိဳးျခင္း
ျဖစ္သည္ ။
ျမန္မာပါးစပ္ရာဇဝင္တခုအရ အေလာင္းစည္သူမင္းတိုင္း
ခန္းလွည့္လည္စဥ္က ပေလာင္လူမ်ိဳးတိ့ုစိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ရန္
လဘက္မ်ိဳးေစ့ကို ေပးသနားခ့ဲသည္ဟုဆို၏ ။ လက္ေတြ့က်က်
ျပန္လည္ စဥ္စားျကည့္ရလ်င္ ေျမျပန့္တြင္ မျဖစ္ထြန္းေသာ 
အပင္မ်ိဳးကို ေျမျပန့္ဘုရင္တစ္ေယာက္က မည္ကဲ့သိ့ုရွာေပးမည္
နည္း ။ ျဖစ္နိုင္ဘြယ္ရာ မရွိေခ်။ ျဖစ္နိုင္ဘြယ္ရာ ယူနန္ျပည္နယ္
ေတာင္တန္းမ်ားမွတဆင့္ လဘက္စိုက္ပ်ိဳးေရး ပ့်ံႏွံ ေရာက္ရွိ
လာသည္ဆိုက ယုတၲိတန္ေပဦးမည္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ပေလာင္ေက်းရြာမ်ားသည္ ျမင့္မားေသာ
ေတာင္ထိပ္မ်ားတြင္ရွိျကျပီး ယင္းေတာင္ကိုအေျချပဳ၍ လဘက္ခင္းမ်ား ေတာင္ယာမ်ားစိုက္ပ်ိဳး၍ အသက္ေမြးဝမ္း
ေျကာင္းျပဳျကသည္ ။ နမ့္ခမ္းအနီးေပၚလာလိုက္ေသးေသာ
ျပင္လုံရတနာေျမ ဆိုသည္မွာ ေရႊလီျမစ္ေဘး ေတာင္ထိပ္တြင္
ရွိေသာ ျပင္လုံ ပေလာင္ေက်းရြာအနီး၌ ျဖစ္သည္။ ေခတၲသာ
တူးေဖၚနိုင္ခ့ဲျပီး ေဒသခံ ပေလာင္တိ့ု မည္သည့္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္း
မွဳမွ မရလိုက္ျကပါ။
ပေလာင္တိုင္းရင္းသားတိ့ုသည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္ျကသည္။
ျမင့္မားေတာင္ထိပ္ရွိ ပေလာင္ရြာျကီးမ်ားတြင္ ဟီးေနေအာင္
ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ ဘုန္းျကီးေက်ာင္းျကီးမ်ားကိုေတြ့ရွိ
နိုင္သည္ ။ ဘာသာေရးကိုင္းရွဳိင္းျကသည္။ မိမိအိမ္သိ့ုလာ
ေရာက္သည့္ဧည့္သည္မ်ားအား ေဖၚေရြ ျပဴငွါစြာျဖင့္ ဧည့္ဝတ္
ေက်ျပြန္တတ္ျကသည္။
သိ့ုႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ေတာင္တန္းမ်ားေပၚတြင္ ရိုသား
ျဖဴစင္ေသာ ဘာသာေရးကိုင္းရွဳိင္းေသာ ပေလာင္တိုင္းရင္းသား
တိ့ုသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအသက္ေမြးဝမ္းေျကာင္းျဖင့္ ဘဝကို ရုန္းကန္
ျဖတ္သန္းေနျကေပသည္။ သိ့ုေသာ္ သူတိ့ုနယ္ေျမကား လက္ရွိ
ကာလတြင္ မျငိမ္းခ်မ္းနိုင္ေသး။ စစ္မီးေတာက္ေလာင္လ်က္ရွိ
ေနေပသည္။
( င ) စာေပ ယဥ္ေက်းမွဳ

တအန္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳေကာ္မတီကို ၁၉၇၃ မွ ယေန့အထိ တရားဝင္ မွတ္ပုံတင္ဖြဲ့စည္းထားျပီး စာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳလုပ္ငန္း မ်ားကို ပေလာင္လူမ်ိဳးမ်ားရွိရာ
ျမိဳ့နယ္တိုင္းတြင္ တက္ျကြစြာ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္ဟုဆို၏။
တအန္းလူမ်ိဳးတို့၏ ဘုံစာအျဖစ္အသုံးျပဳနိုင္ရန္ တအန္းစာေပ
ကို မ်ိဳးႏြယ္စု အားလုံး၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ျပဳစုနိုင္ခ့ဲျပီး
အသုံးျပဳခ့ဲသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္ေက်ာ္ျပီဟုဆိုပါသည္။
တအန္းစာေပတြင္ ဗ်ည္း ၃၄ လုံးရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ တအန္းအမ်ိဳးသမီး အဖြဲ့အစည္းမ်ားလည္း
ေပၚထြက္လာသည္ကိုေတြ့ရသည္။
( စ ) နမ့္ဆန္ ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြား
အစဥ္အလာအရ ပေလာင္ေဒသ ပေလာင္လူမ်ိဳးတိ့ုကို နမ့္ဆန္
ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားအုပ္ခ်ဳပ္သည္။ မိုးမိတ္ေစာ္ဘြား သီေပါေစာ္ဘြား
သႏၷီေစာ္ဘြားတိ့ု၏ အလယ္၌ နမ့္ဆန္ေတာင္ပိုင္ေစာဘြား၏နယ္
ရွိသည္။ ျမန္မာဘုရင္လက္ထက္မွာေရာ အဂၤလိပ္သိမ္းပိုက္
အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ကာလမွာေရာ နမ့္ဆန္ေတာင္ပိုင္ေစာဘြား၏ အုပ္
ခ်ဳပ္မွဳ ကို အျခားရွမ္းျပည္ေစာဘြားမ်ားက့ဲသိ့ုပင္ အသိမွတ္
ျပဳ ဆက္ဆံခ့ဲျကသည္။
နမ္ဆန္ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြား၏ လက္ေအာက္တြင္ ျမိဳ့စား
ပူကန္ေခၚ ဒိုင္နယ္မွဴး ပူက်ယ္ေခၚ ရြာသူျကီးမ်ားျဖင့္ အဆင့္ဆင့္
ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ပေလာင္လူမ်ိဳးမ်ားကိုယ္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္
လာခဲ့ျကသည္။ နမ့္ဆန္ေတာင္ပိုင္ေစာဘြား၏ ပိုင္နက္တြင္
နမၼတူေဘာ္တြင္းလည္းပါသည္ျဖစ္ရာ ေဘာ္တြင္းကုမၸဏီမွ
ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားအား အခြန္ဆက္သရသည္ဟုဆိုပါသည္။
ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရအျပီး ေစာ္ဘြားမ်ား အာဏာစြန့္ခ်ိန္
ေနာက္ဆုံး နမ့္ဆန္ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားမွာ ၁၆ ဦးေျမာက္ေစာ္ဘြား
ျဖစ္သူ စဝ္ခြန္ပန္းစိန္ျဖစ္သည္။ ယေန့တိုင္ တရားခံမေပၚနိုင္ေသး
သည့္ ရန္ကုန္ျမိဳ့ စိမ္းလဲကန္သာ ၅ ေလာင္းျပိဳင္လူသတ္လုယက္
မွဳတြင္ ပါဝင္သြားသူမ်ားမွာ စဝ္ခြန္ပန္းစိန္၏သားလင္မယားျဖစ္
ျကသည္ဟုဆိုပါသည္။
တအန္း ပေလာင္ လူမ်ိဳးမ်ား၏ ေနာက္ဆုံးေစာ္ဘြားျဖစ္သူ
ခြန္ပန္းစိန္သည္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုေရး ဦးေဆာင္လွဳပ္ရွား
ရာတြင္ ပါဝင္ခ့ဲျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ လြတ္လပ္ေရး
ျကိဳးပမ္းမွဳအား တဖက္တလမ္းမွ အားျဖည့္ေပးခ့ဲသည္ဟု
ဆိုပါသည္။
နမ့္ဆန္ေတာင္ပိုင္ေစာဘြား၏ ေဟာ္နန္းမွာ ယေန့တိုင္ရွိေန
ေသးျပီး နမ့္ဆန္ ေဒသ ္ဦစီးရံုးျပဳလုပ္ထားသည္ဟုဆိုသည္။
တကယ္ေတာ့ ေတာင္ပိုင္ေစာ္ဘြားေဟာ္နန္းဆိုသည္မွာ တအန္း
ပေလာင္အတြက္ သာမန္အေဆာက္အဦးတစ္လုံး မဟုတ္ေပ။ 
တအန္းပေလာင္တိ့ု၏ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာကို ေဖၚျပေသာ
အေဆာက္အဦးျဖစ္၍ ထိမ္းသိမ္းသင့္ေပသည္။ နဝတ တက္ခါစ
ကလည္း က်ိဳင္းတံုေစာ္ဘြားေဟာ္နန္းကိုဖ်က္၍ ယခုေတာ့
ဟိုတယ္ေဆာက္လိုက္သည္ဟုျကားရသည္။ ဤလုပ္ရပ္သည္
ရွမ္းတိုင္းရင္းသားတိ့ု၏ ရင္ထဲသိ့ု ဆူးတစ္ေခ်ာင္း စူးဝင္ေစခ့ဲ
ပါသည္။ ျမန္မာတိ့ု၏ မႏၲေလးနန္ေတာ္ေဟာင္းကိုျဖိဳခ်ျပီး
ဟိုတယ္ေဆာက္မည္ဆိုက ျမန္မာတိ့ုခံနိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ 
မႏၲေလးနန္းေတာ္ ျမိဳ့ရိုးျကီးသည္ ျမန္မာတိ့ု၏ အမ်ိဳးသားေရး
လကၡဏာကိုေဖၚျပသည္။ အလားတူ တိုင္းရင္းသားတိ့ု၏
ေဟာ္နန္းမ်ားသည္လည္း သူတိ့ု၏ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာကို
ေဖၚျပေနသည္ကို ကိုယ္ခ်င္းစာနာ သတိျပဳျကရန္လိုအပ္သည္။
( ဆ ) ျမိဳ့ေပၚ ပေလာင္နိုင္ငံေရးအဖြဲ့အစည္းမ်ား
ပထမဆုံး ပေလာင္နိုင္ငံေရးအဖြဲ့အစည္းကို ၁၉၄၆ တြင္
စတင္ဖြဲ့စည္းခ့ဲျပီး ပါလိီမန္ ဒီမိုကေရစီ တေခတ္လုံး လွဳပ္ရွား
ခ့ဲေသာ္လည္း ၁၉၆၂ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ဖ်က္သိမ္း ခံလိုက္ရသည္။
၁၉၈၈ အေရးအခင္းျပီးေနာက္ပိုင္း ပေလာင္အမ်ိဳးသားဒီမို
ကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ကို ဖြဲ့စည္းတည္ေထာင္ခ့ဲျပီး ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္
ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ခ့ဲရာ နမ့္ဆန္ နွင့္ ကြတ္ခိုင္မဲဆႏၵနယ္တိ့ုတြင္
အနိုင္ရရွိခ့ဲျကသည္။ သိ့ုေသာ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္
ပြဲရလဒ္အား စစ္အစိုးရက အသိမွတ္ မျပဳရံုမက ပါတီလည္း ဖ်က္
သိမ္းခံလိုက္ရသည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လက္နက္စြန့္ခ့ဲသူ ယခင္ PSLO/
PSLA ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား ဖြဲ့ထားသည့္ TNP ေခၚ တအန္း
အမ်ိဳးသားပါတီက ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ခ့ဲရာ အမတ္ေနရာ ၆ ေန
ရာ အနိုင္ရခ့ဲသည္။ နမ့္ဆန္ ပေလာင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ေဒသဦးစီးအျကီးအကဲမွာ TNP မွ ဦးေမာင္ေက်ာ္ ျဖစ္သည္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္
photo credit Mungdungla Wawhkyung

Read more »

အပိုင္း (11 to 16) ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္စစ္သည္မ်ား၏ ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္း

(ဤေဆာင္းပါးကို Facebook name Mg Mg Soe and Kawng Hka Shiga Dap မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။)
click on link Facebook++++++
https://www.facebook.com/kawnghka.shigadap

ပီးပါျပီ THE END ျပီးပါျပီ
မွတ္ခ်က္
၁။ ဤစာစုေရးသားရာတြင္ မိမိမွတ္မိသမ်ွေျပာျကားေပးျကေသာ
မိတ္ေဆြေဟာင္း ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားျဖစ္ျကသည့္ ကိုေအးေမာင္
ေက်ာ္ ကိုအိုက္ေအး ( ျမစ္ျကီးနား ) ကိုေနထြန္း ( ဟိုပင္ )
ကိုသိန္းေဆြ ( ဗန္းေမာ္ ) တ္ိ့ုအား၎ လူခ်င္းမျမင္ဖူးေသာ္လည္း
online တြင္ခင္မင္၍ ကူညီေပးျကေသာ Ken Ram / Uma Hkum / Mungdungla Wawhkyung / Ah Lung Nhkum
တိ့ုအား၎ ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္။
၂။ 15/2/2016 မွ တအန္းပေလာင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့ PSLF/
TNLA ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး လက္လွမ္းမွီသမ်ွေဖၚျပပါမည္။
photo credit Mungdungla Wawhkyung

Read more »

အပိုင္း (၁၀) ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္စစ္သည္မ်ား၏ ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္း


===========================
လက္မ ေထာင္နိုင္သည့္ တိုက္ပြဲ
*****************************
ေယာယုံသည္ အရွံဳးဆုံးပြဲျဖစ္ခ့ဲသက့ဲ့သုိ့
CPB ႏွင့္ KIA တိ့ုတြဲတိုက္သည့္ တိုက္ပြဲမ်ားထဲတြင္
အျပတ္အသတ္အနိုင္ရခ့ဲသည္ဟုဆိုရမည့္ တိုက္
ပြဲတစ္ပြဲလည္း ရွိခ့ဲသည္။ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြါးသည့္ အ ခ်ိန္ကား ၁၉၈၈ အေရးအခင္းကာလ ၁၉၈၈ အကုန္ ၁၉၈၉ ႏွစ္ဦးခန့္ကျဖစ္သည္။၁၉၈၈ အေရးအခင္းအတြင္း အစိုးရအားဖိအားေပးနိုင္ရန္
CPB တိ့ုလွဳပ္ရွားခ့ဲသည့္ စစ္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားအ
နက္ တခုျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္အေရွ့ပိုင္းတြင္ မိုင္း
ေယာင္းတိုက္ပြဲေဖၚသက့ဲ့သုိ့ ရွမ္းေျမာက္တြင္ လည္း တိုက္ပြဲတခုေဖၚသည္။
ထိုတိုက္ပြဲသည္ တာမိုးညဲအနီး ကုန္းဆာရြာ
တြင္ျဖစ္ပြါးခ့ဲ၍ ကုန္းဆာတိုက္ပြဲဟုေခၚသည္။ ထို
စဥ္ CPB ၏ ေျမာက္ပိုင္ဗ်ဴရိုမွ တပ္မ်ားအျပင္ ဖုန္
က်ားဖူးဦးစီးသည့္ ကိုးကန့္တပ္အခ်ိဳ့လည္းပါသည္။
ေဒသခံ KIA တပ္ဖြဲဝင္မ်ားလည္းပါသည္။ CPBႏွင့္
KIA တပ္ဖြဲ့ဝင္မ်ား စုဖြဲ့လွဳပ္ရွားေနသည္ကို ရွင္းလင္းရန္ ေရွ့တန္းတပ္မ ၉၉ မွ ခမရ ၁၀၉ တစ္ရင္းလုံအား၎ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္း ၂ အား၎ အသုံးျပဳခ့ဲသည္။
တပ္မ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တာမိုးညဲအထက္
မန္ဂ်ယ္ကြင္းအတြင္းရွင္းလင္းရန္ ခမရ ၁၀၉ အား
တာဝန္ေပးခ့ဲျပီး ခမရ ၁၀၉ အားအေထာက္အကူ ူေပးရန္ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္းအား အေရွ့ဖက္ျခမ္းမွ အေထာက္အကူအျဖစ္
ခ်ီတက္လွဳပ္ရွားေစခ့ဲသည္။ ထိုသတင္းကို ရရွိ တြက္ဆထားေသာ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့မ်ားသည္ တပ္ဖြဲ့ အင္အားအမ်ားစုကို မန္ဂ်ယ္ကြင္းအတြင္းဝင္လာမည့္ ခမရ ၁၀၉ အားေခ်မွဳန္းတိုက္ခိုက္နိုင္ရန္ ေနရာခ်ထားျပီး ေဘးမွေထာက္ကူေပးမည့္ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္းအား ကုန္းဆာရြာအနီးတြင္ တားဆီး ပိတ္ဆို့ဟန့္တားထားရန္ တပ္အခ်ိဳ့ခ်ထားခဲ့သည္။
အစိုးရတပ္စစ္ေျကာင္းမ်ား ဝင္လာသည့္ေန့ တြင္ ေမ်ွာ္လင့္မထားသည္မ်ား ျဖစ္လာခ့ဲသည္။
ေတာင္ေျကာအတိုင္းခ်ီတက္လာေသာ ခမရ ၁၀၉ တပ္ရင္းသည္ မန္ဂ်ယ္ကြင္းအေပၚရွိ ေတာင္ေျကာ
သုိ့ ေရာက္ရွိလာေသာအခါ ဆက္လက္၍ ခ်ီတက္
ျခင္းမျပဳေတာ့ဘဲ ရပ္တန့္လိုက္သည္။ CPB/KIA
တိ့ု၏ တပ္ဖြဲ့စုစည္းလွဳပ္ရွားမွဳသတင္းမ်ားကို တြက္
ခ်က္ျပီး ကြင္းအတြင္းေရာက္လ်င္ ေျမအေနအ ထားအရ ဝိုင္းပတ္ေခ်မွဳန္းခံရနိုင္သည္တြက္ခ်က္
မိပုံရသည္။ ထို့ေျကာင့္သူအတြက္ ေျမအေနအထား အသာစီးရနိုင္သည့္ ေတာင္ေျကာေပၚတြင္
တပ္ကိုထိုင္ထားလိုက္သည္။ ထိုအခါ အဆိုပါတပ္
ရင္းကို တိုက္ခိုက္ရန္ျပင္ဆင္ထားသည့္ ပူးတြဲတပ္
မ်ားအဖိ့ု သတ္ကြင္းအတြင္း ဝင္မလာ၍ တိုက္မရ
ဘဲ အခက္ျကံဳေနသည္။
သုိ့ေသာ္ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္း ၂ ကေတာ့
သတ္မွတ္လမ္းေျကာင္းအတိုင္းခ်ီတက္လာေန
သည္။ ထိုစဥ္ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္း ၂ မွဴးလည္း
ျဖစ္ ဒုရင္းမွဴးလည္းျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးလွျမင့္မွာ တနသၤာရီတိုင္းရွိ တပ္ရင္းတစ္ရင္းသုိ့ ရင္းမွဴးအျဖစ္
ေျပာင္းေရႊ့ရန္ အမိန့္စာေလာေလာလတ္လတ္
ထြက္ထားသည္ျဖစ္ရာ တက္ျကြေနသည္။
ေန့လည္ခင္းအေရာက္ ကုန္းဆာအနီး ပိတ္
ဆိ့ုရန္ တာဝန္ယူထားသည့္ KIA တပ္ဖြဲ့မွာ စစ္ သည္ ေလးငါးေယာက္သည္ ေတာင္ေျကာေပၚမွ
ဆင္း၍ ရြာထိပ္တြင္ ေရခပ္ရန္ဆင္းလာခ့ဲသည္။
သူတိ့ုအဖိ့ုလည္း မန္ဂ်ယ္မွ အစိုးရတပ္ရင္းလွဳပ္
ရွားမွဳမ်ား မျကား၍ ေအးေအးလူလူ ေရခပ္ဆင္း ျကျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ့ေသာ္ ထိုအခ်ိန္တြင္ပင္ ရြာ
အတြင္းသုိ့ ဝင္ေရာက္လာေသာ ခလရ စက ၂ မွ
ေရွ့ေျပးကင္းနွင့္ပက္ပင္းတိုးေတာ့သည္။
ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္းမွ စတင္ပစ္ခတ္သည္ႏွင့္
KIA တပ္သားမ်ားလည္း ၎တိ့ုတပ္ဖြဲ့ ေနရာယူ ူထားရာေတာင္ေျကာေပၚသုိ့ ျပန္လည့္ေျပးတက္
သည္။ ထိုအခါ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္းလည္း KIA
အဖြဲ့ငယ္ေလးမ်ွသာျဖစ္နိုင္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ လြဲစြာ ခ်မိပုံေပၚသည္။ တရွဴးထိုးလိုက္လံပစ္ခတ္
ေတာ့သည္။ ပုံမွန္ စစ္ေျကာင္း ၁ ေျကာင္းခ်ီတက္ လ်င္ စစ္သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးျကား ၁၅ ေပခန့္ ့္ျခား၍ခ်ီတက္သည့္ျပင္ မသကၤာသည့္ေနရာမ်ားကို ေရွ့ေျပးတပ္စုကရွင္းျပီးမွေနာက္ကစစ္္ေျကာင္း
ကလိုက္ပါေလ့ရွိသည္။ အနိမ့္အျမင့္ ေတာအုပ္ႏွင့္
ရွဳတ္ေထြးေသာ ေတာင္တန္းေဒသတြင္ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္းကဲ့သုိ့ အင္အား ၁၅၀ ဝန္းက်င္ခန့္ရွိ
ေသာ စစ္ေျကာင္းခ်ီတက္မွဳသည္ ရွည္လ်ားေပရာ
ဝိုင္းပတ္ရန္ အတန္ငယ္ခက္ခဲသည္။
သုိ့ေသာ္ KIA အနဲငယ္ဟု ထင္မွတ္မွားျပီး တပ္
အားလုံးေရွ့သုိ့ အတင္းေျပးဝင္လာေသာအခါ ၎
စစ္ေျကာင္းသည္ စုမိသလိုျဖစ္သြားျပီး ဝိုင္းပတ္ ရန္ လြယ္ကူသြားသည္ဟုဆိုရမည္။ဤသုိ့ျဖင့္
ေတာင္ေျကာမ်ားေပၚရွိ ပူးတြဲတပ္မ်ား ျပန္လည္ပစ္
ခတ္မွဳျဖင့္ တိုက္ပြဲသည္ စတင္ေတာ့သည္။ ထိုခ်ိန္
တြင္ အင္အားမနဲေျကာင္း သေဘာေပါက္သြားျက
ေတာ့သည္။ တိုက္ပြဲစျပီး အတန္ျကာသည့္အထိ
ခမရ ၁၀၉ တပ္ရင္းကား မန္ဂ်ယ္ကြင္းအေပၚမွ
တုတ္တုတ္မလွဳပ္။ ၇၅ မမ လက္နက္ျကီးႏွင့္သာ
ပစ္ကူေပးနိုင္သည္။ ၎ပစ္ကူမွာလည္း မထိ ေရာက္ေပ။
ဤသုိ့ႏွင့္ ခမရ ၁၀၉ ဝင္မလာသည္မွာ ေသ
ခ်ေလာက္သည္ဟု တြက္ခ်က္၍ ရေသာအခါ ပူးတြဲ
တပ္ဖြဲ့သည္ မန္ဂ်ယ္ကြင္းအတြင္း သတ္ကြင္းျပင္
ထားေသာ တပ္မ်ားထဲမွ အခ်ိ့်ကိုထုတ္၍ ကုန္းဆာ
ဘက္ကို ေစလႊတ္၍ တိုက္ပြဲဦးတည္ခ်က္ကို ေျပာင္းလိုက္သည္။ မန္ဂ်ယ္ကြင္းအတြင္း ဆင္းလာနိုင္သည့္ ခမရ ၁၀၉ အားတားဆီးရန္ တပ္အခ်ိဳ့သာခ်န္ထားလိုက္ေတာ့သည္။ဤသုိ့ျဖင့္ ခလရ ၃ စစ္ေျကာင္းသည္ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့၏ ျပင္းထန္ေသာ
ဝိုင္းပတ္တိုက္ခိုက္မွဳကိုခံရေတာ့သည္။ ျပင္းထန္
ေသာ တိုက္ခိုက္မွဳမ်ားအတြင္း ခလရ ၃ စစ္ ေျကာင္းလည္းေဖါက္ထြက္ရန္ မစြမ္းေဆာင္နိုင္
ေတာ့ေပ။ အလူးအလဲခံရေတာ့သည္။
ညေနေစာင္းတိုက္ပြဲျပီးေတာ့ ခလရ ၃ စစ္
ေျကာင္း ၂ မွ အရာရွိစစ္သည္ ၁၀၆ ေယာက္က်ဆုံးသည္။
စစ္ေျကာင္းမွဴးဗိုလ္မွဴးလွျမင့္အပါ ၁၅ ဦး သုံ့ပမ္းအ
ျဖစ္အဖမ္းခံရသည္။ အဖမ္းခံရသူ ၁၅ ဦးစလုံး ဒဏ္ရာကိုယ္စီႏွင့္ျဖစ္သည္။၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ နီးပါး
ေလာက္ကေတာ့ တေယာက္တကြဲစီ ေဖါက္ထြက္
၍ လြတ္သြားျကသည္။ ေတာေတာင္မ်ားအတြင္း
ပုန္းေအာင္းေရွာင္ရွားရင္း တာမိုးညဲႏွင့္ ၎အနီးရွိ
အစုိးရတပ္စခန္းမ်ားသုိ့ ေနာက္၂ ရက္ ၃ ရက္ေန မွ အသီးသီးျပန္ေရာက္ျကသည္။
က်ဆုံးသြားသည္ ရုပ္အေလာင္း ၁၀၆ ေလာင္း
ကို က်င္းျကီး ၃ က်င္းတူး၍ ျမွဳပ္ႏွံေပးခ့ဲသည္။ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့မ်ား စစ္ေျမျပင္ရွင္းလင္း၍ ဆုတ္ခြါသြားျပီးေနာက္ ၂ ရက္ခန့္အျကာမွ ခမရ ၁၀၃ တပ္ရင္းစစ္ေျမျပင္ရွင္းလင္းဝင္ေရာက္လာျပီး ထိုက်င္းမ်ားကို ျပန္ေဖၚ၍ ရုပ္အေလာင္းမ်ားကို ဓါတ္ပုံရိုက္မွတ္တမ္းတင္ရန္ ျကိဳးစားေသာ္လည္း ရုပ္အ ေလာင္းမ်ား ပုပ္ပြရုပ္ပ်က္ေနျပီျဖစ္၍ အားလုံးကိုမွတ္တမ္းတင္ရန္မျဖစ္နိုင္ခ့ဲေတာ့ေပ။
ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့တပ္ဖြဲ့အတြက္ေတာ့ အနိုင္ရဆုံးပြဲဟု
ဆိုရမည္။ ဤတျကိမ္ကုန္းဆာေတာင္ေျကာတြင္
အျမွဳပ္ႏွံခံလိုက္ရသူမ်ားမွာ ခလရ ၃ မွ စစ္သည္
မ်ားျဖစ္ေခ်ေတာ့သည္။
ဤတိုက္ပြဲအရွံဳးေျကာင့္ တပ္မ ၉၉ တပ္မမွဴး
ဗိုလ္မွဴးျကီးဝင္းေဇာ္ညြန့္ ေျကြထည္ေျမထည္လုပိငန္းသုိ့ ဦးေဆာင္ညွႊန္ ္ျကားေရးမွဴးအျဖစ္ေျပာင္းေရႊ့ရသည္။ ခမရ ၁၀၉
ရင္းမွဴး စစ္ခုံရံုးအတင္ခံရျပီး ျပဳတ္သြားသည္။ သုိ့
ေသာ္ သူ့ေျကာင့္ ခမရ ၁၀၉ မွ စစ္သည္မ်ားအထိ
အခနုက္သက္သာခ့ဲရသည္ဟု ႏွစ္ဖက္စလုံးက
ေတာ့ အသိမွတ္ျပဳရသည္။ သူသာ မဆင္မျခင္
မန္ဂ်ယ္ကြင္းတြင္းဝင္လာလ်င္ ခလရ ၃ အစား
သူတို့ျဖစ္သြားဖြယ္ရွိသည္။
ဗိုလ္မွဴးလွျမင့္အတူ အဖမ္းခံလိုက္ရသူမ်ားက
ေနာင္တစ္လအျကာတြင္ ျပန္လႊတ္ေပးျခင္းခံရ၏။
သူအေနႏွင့္ တိုင္းျပည္တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ရင္း စစ္တိုက္ခ့ဲ သည့္စစ္သားတစ္ေယာက္ျဖစ္သည္ဟု
အဖမ္းခံရစဥ္ကာလတြင္ ဆိုခ့ဲသည္။ ျပန္လြတ္ သြားရင္ စစ္ခုံရံုးတက္ရေတာ့မွာေပါ့ဗ်ာဟု ဆိုခ့ဲ
သည္။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေတာ့ အေရးခံရပုံေတာ့မရ။
စစ္ယူနီေဖါင္းေတာ့ ခ်ြတ္လိုက္ရသည္။ သူ့
အား ေနာင္တြင္ ရန္ကုန္တိုင္း မႏၲေလးတိုင္းတိ့ု တြင္ ရဲမွဴးျကီးအျဖစ္ေတြ့လိုက္ရသည္။
ေယာယုံတိုက္ပြဲျပီးေတာ့ သူရဘြဲ့ေတြ စြမ္းရည္
ဘြဲ့ေတြ ရာထူးတိုးေတြနွင့္ စည္စည္ကားကားျဖစ္
ခ့ဲသည္။ ကုန္းဆာတိုက္ပြဲအျပီးတြင္ေတာ့ ရာထူး
ေျပာင္းေတြ ရာထူးျပဳတ္ေတြႏွင့္ တိတ္ဆိတ္သြားသည္။ ဤကား စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ အနိုင္ႏွင့္အရွံဳးတ့ုိ
၏ အက်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္သည္။
သုိ့ေသာ္ ဤတိုက္ပြဲအျပီး CPB ျပိဳကြဲသည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ားခြဲထြက္ျက
သည္။ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ CPB ႏွင့္ KIA ၏
ေနာက္ဆုံးပူးတြဲစစ္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳျဖစ္သြားေတာ့
သည္။ သုိ့ေသာ္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းရွိေသာ CPB
၁၀၁ စစ္ေဒသသည္ ေနာက္အက်ဆုံးခြဲထြက္သည့္အဖြဲ့ျဖစ္ရာ CPB ၁၀၁ စစ္ေဒသႏွင့္ KIA တိ့ု
ပူးတြဲတိုက္ပြဲမွာ ၁၉၈၉ အကုန္ ၁၉၉၀ ေလာက္ တြင္ျဖစ္ခ့ဲေသးသည္။ ျမစ္ျကီးနားအထက္ အင္ဂ်ားယန္စခန္း သိမ္းတိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၁၀၁ စစ္ေဒသမွ
တပ္မွဴးမုတ္ယင္ေဇာင္းေဟာင္ ႏွင့္ KIA တိ့ုပူးတြဲတိုက္ခ့ဲျက သည္။
ယင္းတိုက္ပြဲသည္ CPB ႏွင့္ KIA တိ့ု၏ ေနာက္ ဆုံးပူးတြဲ တိုက္ပြဲဟုဆိုမည္။ ယင္းတိုက္ပြဲျပီးသည့္
ေနာက္ CPB ၁၀၁ စစ္ေဒသသည္ NDA(K) ဒီမိုက
ေရစီသစ္တပ္မေတာ္ (ကခ်င္) ဟုေျပာင္းလဲဖြဲ့စည္း
သြားေတာ့သည္။ သုိ့ႏွင့္ CPB ႏွင့္ KIA ပူးတြဲစစ္
ဆင္ေရးမ်ား တခန္းရပ္သြားေတာ့သည္။
စစ္ပြဲ
ထိုတိုက္ပြဲ ၂ ပြဲကို တတ္နိုင္သမ်ွ အေသးစိတ္
ေရးျပျခင္သည္ ရည္ရြယ္တခုေျကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ျပည္မတြင္ ၁၉၇၅ ေနာက္ပိုင္း၌ ျပည္တြင္းစစ္ စစ္ပြဲမ်ား ရပ္ဆိုင္းခ့ဲျပီ
ျဖစ္သည္။သုိ့ျဖစ္ရာ ျပည္မရွိ လူထုအဖိ့ု စစ္ပြဲႏွင့္
ေဝးကြာသက့ဲသုိ့ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္မခံခ့ဲရေပ။သုိ့
ေသာ္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္နယ္ ကယားျပည္
နယ္ ကရင္ျပည္ မြန္ျပည္နယ္တို့တြင္ စစ္ပြဲမ်ားမ
ရပ္တန့္ခ့ဲေပ။ အယူဝါဒကြဲလြဲမွဳအရ၎ အမ်ိဳးသား
ေရးအရ၎ စစ္ပြဲမ်ား ဆက္လက္၍ ျပင္းထန္စြာ
ျဖစ္ပြါးေနသည္။
ေဖၚျပခ့ဲသည္ ျပင္းထန္သည့္ တိုက္ပြဲ ၂ ပြဲသည္
ျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြါးခ့ဲသည့္ တိုက္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာ ေသေျကဒဏ္ရာရမွဳမ်ားစြာရွိခ့ဲသည့္ တိုက္ပြဲေပါင္း မ်ားစြာထဲမွ ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ့ျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြါးခ့ဲ
သည့္ တိုက္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာတြင္ ရင္ဆိုင္တိုက္
သည့္ ႏွစ္ဖက္စစ္သည္မ်ားစြာ က်ဆုံးဒဏ္ရာရခ့ဲ ့ဲျကသက့ဲသုိ့ ေဒသခံလူထုသည္လည္း စစ္ေဘးစစ္
ဒဏ္ကို ေရွာင္လႊဲ၍ မရခ့ဲေပ။ တိုက္ပြဲမ်ားအတြင္း
လူထုပါထိခိုက္မွဳရွိသက့ဲသုိ့ ရြာမ်ား အိုးအိမ္မ်ားစြာ
သည္ အေျမာက္ဆံ ဗံုးဆံတိ့ုေျကာင့္ မီးေလာင္ ပ်က္ဆီးရွံဳးခ့ဲျကရသည္။ ရြာမ်ားစြန့္ပစ္ထြက္ေျပး
ခ့ဲရသည္။ ထိုေဒသ၏ေတာေတာင္မ်ားတြင္ ရြာ
ပ်က္မ်ားစြာကိုေတြ့နိုင္သည္။ ထို့အတူ စစ္ေဘး
ဒုကၡသည္အမ်ားအျပားကို ထိုေဒသမ်ားတြင္ ယ
ေန့တိုင္ ေသာင္းသိန္းခ်ီ၍ ေတြ့ရဆဲျဖစ္သည္။
ထိုအေျခအေနမ်ားကို ေလးနက္ေစျခင္း
အလိ့ုငွါ တိုက္ပြဲ ၂ ပြဲ၏ အေသးစိတ္အေျခအေန မ်ားကို ပုံေဖၚျပခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။
္ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္
photo credit Mungdungla Wawhkyung

Read more »

အပိုင္း (၉) ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္စစ္သည္မ်ား၏ ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္း


==========================
ေရႊရာေအာင္ရဲ့မိုင္ရာခ်ီခရီးရွည္
***********************-****
KIA/CPB ပုူးတြဲတပ္၏ေရႊရာေအာင္စစ္ဆင္ေရး
ကား အစမေကာင္းဟု ဆိုရမည္။ တပ္ဖြဲ့မ်ားလည္း
မုန္းေပၚ မုန္းကိုးေဒသတြင္ ျပန္လည္အနားယူစုဖြဲ့ရ ေတာ့သည္။ေျမာက္ပိုင္းဗ်ဴရို ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက
ေတာ့ စစ္ေျမျပင္ကြပ္ကဲသည့္တပ္မွဴးတစ္ဦး ထပ္မံ အားျဖည့္ခ့ဲျပီး ေနာက္တျကိမ္ျပန္လည္ထြက္ခြါနိုင္
ရန္စီစဥ္ခ့ဲသည္။ ထပ္မံအားျဖည့္သည္ CPB ဖက္
မွ တပ္မွဴးမွာ ဝ နယ္ တပ္မဟာ ၁၂ မွ နိုင္ငံေရးမွဴး
အျဖစ္တာဝန္ယူခ့ဲဘူးသူ ရဲေဘာ္အိုက္လြန္းျဖစ္သည္။ ၎မွာ ယခု အခါ UWSA စစ္ဦးစီးမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ယူေနသူ ျဖစ္သည္။
ဤသုိ့ျဖင့္ ေရႊရာေအာင္စစ္ဆင္ေရးဒုတိယပိ
ျပန္လည္ခ်ီတက္မွဳကို ၁၉၈၅ ႏွွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္
ျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။ တပ္အင္အားကား အေျပာင္းအလဲ
မရွိေပ။ သုိ့ေသာ္ KIA တပ္မဟာ ၄ မွဴးကားမပါ
ေတာ့ ဒုတပ္မဟာမွဴး BM ဗိုလ္မွဴးမထုေနာ္သာ
KIA တပ္မဟာ ၄ မွတပ္မ်ားကို ဦးစီးလိုက္ပါသည္။
ဤတျကိမ္တြင္ေတာ့ တပ္မွဴးေျပာင္းသြား၍
တြန့္ဆုတ္ဆုတ္ သိပ္မရွိေတာ့ေပ။ မုန္းေပၚမွ ထြက္ လာ ျပီးေနာက္တကၠနိုင္းပါမွတဆင့္ ကြတ္ခိုင္နွင့္
နမ့္ဖတ္ကာျကားရွိ နမ့္ခိုင္တံတားအနီး လမ္းလုံျခံဳ ေရးယူထားေသာ တပ္အား ညအခ်ိန္ အင္အားသုံး တိုက္ျပီးကားလမ္းအားကူးလိုက္သည္။ ထို့ေနာက္
နမ့္ခိုင္ေခ်ာင္းအတိုင္းေအာက္ဖက္သုိ့ဆင္း၍ ေရႊ လီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္အတြင္းသုိ့ခ်ီတက္သည္။ ညဖက္
အေမွာင္ထုေအာက္ နမ့္ခိုင္ေခ်ာင္းေဘးတ ေလ်ာက္ စုိးရိမ္စရာကား ေခ်ာင္းေဘးတေလ်ာက္
ရံံ့ႏြံအိုင္မ်ားျဖစ္သည္။ ထိုႏြံအိုင္မ်ားသည္ သာမန္
ႏြံအိုင္မ်ားႏွင့္မတူ ထိုရြံ့ႏြံအိုင္မ်ားအတြင္း လူ
ျမင္းတိ့ုေခ်ာ္က်လ်င္ ျပန္ရုန္းထြက္ရန္မလြယ္ေပ။
လမ္းက်ြမ္းက်င္ေသာ KIA လမ္းျပမ်ားေရွ့ေဆာင္
သည့္ေနာက္ တပ္ဖြဲ့တခုလုံး ေျခလွမ္းမေခ်ာ္ရဲခ့ဲ
ျကေပ။ လက္ႏွိပ္ဓါတ္မီးလည္းထိုးခြင့္မရေသာ
ညအေမွာင္ဝယ္ အားလုံးအတြက္ ရင္သိမ့္တုန္ည
ဟုဆိုရေပမည္။
ထို့ေနာက္ မတ္ေစာက္ေသာ ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္
အတြင္းရွိ ေတာေတာင္မ်ားကို ျဖတ္ကာ ေရႊလီ
ျမစ္ကို အျမန္ျဖတ္ကူးရန္ ေန့ေရာညပါခ်ီတက္ရ
သည္။ အစိုးရတပ္လွဳပ္ရွားစစ္ေျကာင္းမ်ားႏွင့္
တိုက္ခိုက္၍ အခ်ိန္မလင့္ရန္လိုအပ္ေနသည္။ ေရႊ
လီျမစ္အား ျဖတ္ကူးရန္ေရြးခ်ယ္ထားေသာ ေနရာ မွာ ျပင္လုံရြာေတာင္ေျခတြင္တြင္ျဖစ္သည္။ ျပင္လုံ ရြာသည္ ပေလာင္ရြာျကီးတရြာျဖစ္ျပီး နဝတ
ေခတ္ဦးက ျပင္လုံရတနာေျမဟု ေခတၲေရပမ္းစား
လိုက္ေသးသည္။ ထိုစဥ္ကေတာ့ ေတာထူထပ္၍
ဂ်ီ ဆတ္ အစရွိသည့္ေတာေကာင္မ်ားေပါမ်ားရာ အမဲလိုက္ေကာင္းသည့္ေနရာျဖစ္သည္။
မူစယ္အေရွ့ေျမာက္ဖက္ရွိ မုန္းေပၚေဒသတြင္စုဖြဲ့
ထားေသာ KIA/CPB ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့သည္ ကြတ္ခိုင္ႏွင့္ နန့္ဖတ္ကာ
ျကားမွ ကားလမ္းကိုျဖတ္၍ ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္အတြင္းရွိ
ေတာင္ေျကာမ်ားကိုျဖတ္ကာ နမ့္ခမ္းေအာက္ရွိ ျပင္လုံ
ကူးတိ့ုသုိ့ ေန့ေန့ညည ခ်ီတက္ရင္းေရာက္ရွိသြားျပီျဖစ္
သည္။
ျပင္လုံေတာင္ေျခရွိ ေရႊလီျမစ္သည္ ေရစီးသန္
သည္။ ေရက ဝါးလုံးထိုး တေဝါေဝါ စီးဆင္းေန
သည္။ တဖက္ကမ္းကို ကူးျဖတ္ရန္ ဝါးေဖါင္ငယ္
ေလးမ်ားျပဳလုပ္၍ ကူးရသည္။ ဝါးေဖါင္ငယ္ေလး
မ်ားသည္ တခါကူးလ်င္ လူႏွစ္ေယာက္ သုံး ေယာက္ထက္မပိုနိုင္။ ဤဝါးေဖါင္ငယ္မ်ားႏွင့္သာ
ကူးရလ်င္ ဤမ်ွမ်ားျပားေသာ လူအင္အားသည္
၂ ရက္ ၃ ရက္ျကာနိုင္ျပီး ျမစ္ကမ္းေဘး ေဂ်ာက္ ထဲတြင္ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့ပိတ္မိသြားနိုင္သည္။
သုိ့ျဖင့္ေရႊလီျမစ္အားကူးရန္ ဝါးေဖါင္တံတား
ထိုးရသည္။ ဝါးမ်ားကေတာ့ လြန္ခ့ဲလမ်ားထဲျက္ိဳ
တင္ခုတ္ထားရန္ ညႊန္ျကားျပင္ဆင္ျပီးျဖစ္သည္။
ပထမဆုံး ေရႊလီျမစ္ျဖတ္သည့္ ဝါးေဖါင္ငယ္ ျကိဳ
တင္ျပင္ဆင္သယ္ယူလာသည့္ နိုင္လြန္ျကိဳးက်ပ္
လုံးခန့္ကိုဆြဲယူသြားျပီး ျမစ္တဖက္ကမ္းစီတြင္ရွိ
သည့္ သစ္ပင္ျကီးမ်ားတြင္ ခိုင္ျမဲေအာင္
တုတ္ေႏွာင္ခ်ည္ယူလိုက္ျပီး နိုင္လြန္ျကိဳးအား
ေပ ၂၀၀ ခန့္က်ယ္ေသာ ျမစ္အားကန့္လန့္ ျဖတ္
၍ ျမစ္ျပင္ အထက္ လူတရပ္အျမင့္ေလာက္မွ သြယ္တန္းလိုက္သည္။
ထို့ေနာက္ တစီးလ်င္ ဝါးလုံးဆယ္လုံးခန့္စုစည္း
ျပီး ဝါးေဖါင္ငယ္မ်ား မ်ားျပဳလုပ္ျပီး ဝါးေဖါင္တခုစီ
အား ဆယ္ေပခန့္ျခားျပီး ျမစ္အားကန့္လန့္ျဖတ္
သြားထားေသာ နိုင္လြန္းျကိဳးတြင္ ခ်ိတ္ဆက္ခ်ီ
ေႏွာင္သည္။ ထိုအခါ ဝါးေဖါင္ငယ္မ်ားသည္ ေရႊလီျမစ္ေျကာအတိုင္း အလ်ားလိုက္ေမ်ွာ၍ ျမစ္ အတြင္း ကန့္လန့္တတန္းထဲစီျပီးသားျဖစ္သြား
သည္။ ထိုဝါးေဖါင္ငယ္မ်ားေပၚမွ ဝါးလုံးမ်ား ကန့္ လန့္ျပန္တန္းျပီး တဖက္ကမ္းဆီသုိ့ တံတားထိုးရ
သည္။ ဤသုိ့ျဖင့္ ေရစီးျကမ္းေသာ ေရႊလီျမစ္အား
ညအေမွာင္ လေရာင္ေအာက္တြင္ျဖတ္သန္းျက
သည္။
တံတားျဖစ္သြားသည္ဆို၍ စိတ္ခ်လက္ခ်ျဖတ္
သန္း၍ ရသည္ေတာ့ တံတားတာဝန္ယူသည့္ ရဲ
ေဘာ္မ်ားမွ မျပတ္ေစာင့္ေနရသည္။ တံတားသည္ ျပင္းထန္ေသာေရစီးေအာက္တြင္ ခပ္လွဳပ္လွဳပ္။လူ
တက္နင္းသည္ႏွင့္ ဝါးတံတားကေရတြင္နစ္သည္။
ရဲေဘာ္တစ္ေယာက္လ်င္ ဆယ္ေပခန့္ျခား၍ ဝါး
တံတားကို ခပ္ေျဖးေျဖးျဖတ္ျကရသည္။ ဝန္တင္
လားျမင္းေတြက ထိုဝါးတံတားေပၚျဖတ္မရ။ ျမင္း
ေပၚမွ ဝန္မ်ားကိုခ်၍ ျမင္းကို အလြတ္အတိုင္း ျမစ္
တြင္းေမာင္းခ်ကာ ျဖတ္ကူးေစရသည္။ လားျမင္း
မ်ားေပၚမွဝန္မ်ားကို ရဲေဘာ္မ်ားထမ္းျဖတ္ရသည္။
လက္နက္အျပည့္အစုံ ေက်ာပိုးအိတ္အပါခ်ပ္ဝတ္
အျပည့္အစုံႏွင့္ စစ္သည္မ်ား ျမစ္တြင္းျပဳတ္က် သည္ျဖစ္ေစ နိုင္လြန္ျကိဳးျပတ္၍ ဝါးတံတားျပတ္
သည္ျဖစ္ေစ အဆိုပါဝါးတံတားေပၚမွသူမ်ား ျပန္
ေပၚလာဖိ့ုအေျကာင္းမျမင္ေခ်။
သုိ့ေသာ္ ညလုံးေပါက္နီးပါး ျဖတ္သန္းျပီး
အဆုံးအရွံဳးမရွိေက်ာ္လႊားနိုင္ခ့ဲျကသည္။ အား
လုံးျဖတ္သန္းျပီးေတာ့ ဝါးတံတားကိုဖ်က္ဆီးကာ
ျမစ္အတြင္းေမ်ွာပစ္လိုက္ျပီး ေနာက္ေျကာင္းရွင္း
လိုက္ျကသည္။ မနက္မိုးလင္းေတာ့ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့
ဝင္အားလုံး လန္းဆန္းေနသည္။ ြ
ကြတ္ခိုင္ နန့္ခိုင္အနီးကားလမ္းအား၎ ေရႊလီျမစ္အား၎ ျဖတ္သန္းခ့ဲျပီးေနာက္ ေန့ေရာညပါခ်ီတက္ခ့ဲရသည့္ ပင္ပမ္း
မွဳမ်ား ေမ့ေပ်ာက္သြားျကသည္။ စိတ္လြတ္လပ္ ေပါ့ပါးသြားျကသည္။မနက္မိုးလင္းေတာ့ ကခ်င္ ္ျပည္နယ္ ေတာင္တန္းမ်ားေပၚရွိ ေတာင္ကမ္းပါးရံ
တခုေပၚမွ ေမ်ာက္အုပ္ျကီးက ဆူညံစြာေအာ္ဟစ္ ္ျကိဳဆိုေနသည္ကိုေတြ့ရသည္။ ေတာင္ေတာရယ္ ္သာ ေမ်ာက္အုပ္ကျမဴးဟုဆိုရေပမည္။
ေယာယုံျမင္တိုင္း မ်က္ရည္ဝိုင္းသည္
ထိ့ုေနာက္ KIA/CPB ပူးတြဲတပ္ဖြဲသည္ နမ့္
ခမ္း ဗန္းေမာ္ကားလမ္းအား အေႏွာင့္အယွက္မရွိ ျဖတ္သန္းကာ တရုတ္နယ္စပ္ နမ့္ဝမ္ေခ်ာင္းအ တိုင္း ေျမာက္ဖက္ လြယ္ဂ်ယ္အနီးသုိ့ခ်ိတက္သြား
ကာ အသင့္ေစာင့္ေနေသာ KIA ဗဟိုမွတပ္မ်ား
ႏွင့္ ၁၉၈၅ မတ္လဆန္းတြင္ပူးေပါင္းလိုက္သည္။
လြယ္ဂ်ယ္မေရာက္မွိီတေနရာတြင္ CPB ေျမာက္ပိုင္းဗ်ဴရိုမွ စစ္ဦးစီးမွဴး ေစာထြန္းတင္ လာ
ေရာက္ပူးေပါင္းသည္။ အလားတူပင္ KIA ဗဟိုမွ
ေခါင္းေဆာင္ လမုန္တူးဂ်ိဳင္ စစ္ေျမျပင္တပ္မွဴး
အျဖစ္ ဗိုလ္မွဴးဆန္လီႏွင့္ KIA ဗဟိုမွ တပ္ရင္းတိ့ုပါ ေရာက္ရွိလာသည္။ ဤတြင္ ပူးတြဲတပ္၏ရည္မွန္း
ခ်က္ကို အေကာင္ထည္ေဖၚရန္ျပင္ဆင္ျကသည္။
ပူးတြဲတပ္၏ရည္မွန္းခ်က္မွာ ေယာယုံစခန္းအား
တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ရန္ျဖစ္သည္။
ေယာယုံသည္ တရုတ္နယ္စပ္အနီး လြယ္ ္ဂ်ယ္ေဒသ အေနာက္ဖက္ရွိ လြယ္ဂ်ယ္ေဒသကို
စုိးမိုးေနေသာ ေတာင္ေက်ာျကီးအစြန္မွ ေတာင္
၏အမည္သညာျဖစ္သည္။ ဗန္းေမာ္မွ မိုးေမာက္
သုိ့လာျပီး အေရွ့ဖက္သုိ့တက္လ်င္ စိန္လုံကမၻာ
ေတာင္ေပၚသုိ့ေရာက္သည္။ ထိုေတာင္ေျကာအ
တိုင္း အေရွ့ဖက္သုိ့လာလ်င္ ေယာယုံေတာင္အထိ
တဆက္စပ္ထဲရွိသည့္ ေတာင္ေျကာျဖစ္သည္။
ေယာယုံမွဆင္းလ်င္ လြယ္ဂ်ယ္ကြင္းအတြင္းသုိ့
ေရာက္သည္။ ေယာယုံသည္ လြယ္ဂ်ယ္ကြင္းအား
စုိးမိုးထားသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ေယာယုံေတာင္ကုန္း
ေပၚတြင္ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာခ်ဳပ္ လက္ေအာက္ ္ခံ ခလရ ၄၇ မွတပ္ခြဲတစ္ခြဲ စခန္းထိုင္သည္။ ထိုေယာယုံစခန္းအား တိုက္ခိုက္ ္သိမ္းပိုက္ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္လ်င္ လြယ္ဂ်ယ္ကြင္းအား ထိမ္းခ်ဳပ္၍ အေျခခံေဒသအျဖစ္တည္ေဆာက္နိုင္ ျပီျဖစ္သည္။
ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း ဗန္းေမာ္စစ္ဗ်ဴဟာေအာက္ရွိ
အစိုးရတပ္မ်ားသည္ ထိုစဥ္ကတပ္ခြဲအလိုက္စခန္း
ထိုင္ျကသည္။ ေယာယုံသည္ ထိုအထဲမွစခန္းတခု
ျဖစ္သည္။ေတာေျကာေပၚတြင္ တပ္ခြဲမွဴးဦးစီးပင္မ
တပ္ခြဲစခန္းထိုင္ျပီး ေတာင္ေျကာေဘးရွိ ေတာင္ ကုန္းငယ္ေပၚတြင္ တပ္ျကပ္ျကီး တစ္ဦးဦးစီး၍ တပ္စိတ္တစိတ္ ကာကင္းအျဖစ္ စခန္းထိုင္သည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ KIA/CPB ပူးတြဲတပ္အင္အား
ေထာင္ခ်ီ၍ ဗန္းေမာ္ကားလမ္းေပၚရွိ ကိုက္ထိပ္
အနီးမွ ျဖတ္သန္းသြားျပီး အင္အားစုဖြဲ့ေနသည္ကို
မပခ မွသိျပီး အာရံုစိုက္စစ္ေရးသတိရွိေနျပီျဖစ္
သည္။ တပ္စခန္းအားလုံးအားလည္း တပ္လွန့္
ထားသည္။ ညဘက္ တဝက္အိပ္ တဝက္နိုး စနစ္က်င့္သုံးသည့္အျပင္ စခန္းတြင္းရွိရဲေဘာ္အား လုံး မနက္ ၄ နာရီတြင္ အသင့္အေနအထားရွိေစ
သည္။ စခန္းတခုခုကို တိုက္မည္ကို တြက္ဆ၍ရ
ေနျပီျဖစ္ျပီး မည္သည့္စခန္းျဖစ္မည္ကို တြက္ဆ
ေနျကသည္။ အရန္လွဳပ္ရွားစစ္ေျကာင္းမ်ားကို
လည္း စစ္ကူေပးနိုင္ရန္ အသင့္ျပင္ဆင္ထား သည္။ထိုစဥ္ အစိုးရတပ္ရင္း တပ္ဖြဲ့အားလုံးလိုလို
သည္ အင္အားဖြဲ့စည္းပုံျပည့္သည္။ တစ္ခြဲလ်င္
စစ္သည္ ၈၀ ခန့္ရွိသည္။
ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့ကလည္း အင္အားျပည့္စုစည္းျပီး
ျဖစ္ရာ ေယာယုံစခန္းအားတိုက္ခိုက္ရန္ ဆုံးျဖတ္
လိုက္ျကသည္။ ၁၉၈၅ မတ္လ ၂၁ ရက္ညတြင္
ေယာယုံစခန္းအား ခ်ဥ္းကပ္၍ မတ္လ ၂၂ ရက္
အာရံုဦးတြင္ တိုက္ခိုက္ရန္ဆုံးျဖတ္လိုက္ျကသည္။
အစိုးရတပ္စစ္ကူမ်ားအား တားဆီးရန္ စိန္လုံက
ဘာ ႏွင့္ ေယာယုံျကား ေတာင္ေျကာေပၚတြင္ ေဒသက်ြမ္းက်င္ေသာ KIA တပ္ဖြဲ့မ်ားက တာဝန္ ယူျပီး ရွမ္းျပည္မွလာေသာ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့က စခန္း အား တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္ျက သည္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္

photo credit Mungdungla Wawhkyung

Read more »

အပိုင္း (၈) ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္စစ္သည္မ်ား၏ ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္း


==========================
ေနာင္ဖိုင္တိုက္ပြဲ
***************
တခ်ိန္တည္း ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့ကို ေစာင့္ျကည့္ေန
သည့္ ေရွ့တန္းတပ္မ ၉၉ လည္း အခ်ိန္ျကား၍
မ်က္ေစ့အနဲငယ္လည္လာသည္။ အခ်ိန္တစ္လ
ခန့္ျကာလာ၍ ပူးတြဲတပ္၏ရည္မွန္းခ်က္ကို ခန့္မွန္း
တြက္ဆရန္ ရွဳတ္ေထြးမွဳျဖစ္လာပုံရသည္။တခ်ိန္
တည္းတြင္ ပူးတြဲတပ္၏ သတင္းစေပ်ာက္သြားပုံရ
သည္။ တပ္မ ၉၉ လက္ေအာက္ခံစစ္ေျကာင္း
တစ္ေျကာင္းကို နယ္ေျမရွင္း၍ သတင္းေထာက္ လွမ္းရန္အမိန့္ေပးလိုက္သည္။တာမိုးညဲတြင္ထား
ရွိသည့္ လွဳပ္ရွားစစ္ေျကာင္းျဖစ္သည့္ ခလရ ၉ စစ္
ေျကာင္း ၂ အား တာမိုးညဲႏွင့္ သိႏၷီျကားရွိ ေနာင္
ဖိုင္ရြာ ခ်ိီတက္ျပီး ရွင္းလင္းသတင္းေထာက္လွမ္း
ေစခ့ဲသည္။ေနာင္ဖိုင္သည္ တာမိုးညဲႏွင့္ သိႏီၷျကား
ေျမာက္မွ ေတာင္သုိ့တန္းေနေသာ ေတာင္ေျကာ ေပၚတြင္ရွိသည္။ တာမိုးညဲဖက္မွလာလ်င္ျမင့္မား ေသာ ေတာင္ေျကာ၏အစြန္တြင္ရွိသည္။ေနာင္ဖိုင္ ၏ အေရွ့ဖက္တြင္ နန့္ဆလပ္ေခ်ာင္းရွိသည္။ ေတာင္ေျကာႏွင့္အျပိဳင္ ေတာင္ျကားတြင္ ေျမာက္ ္မွေတာင္သုိ့စီးဆင္းေနသည္။ ေနာင္ဖိုင္ရွိရာ ေတာင္ေျကာမွ နန္ဆလပ္ေခ်ာင္း အထိကား တေမ်ွာ္တေခၚနက္ရွိဳင္းသည့္ လ်ိွဳျကီး ျဖစ္သည္။ ေနာင္ဖိုင္မွေတာင္ဖက္သုိ့ကား သိႏီၷ ကြင္းအတြင္း အထိ ေတာက္ေလ်ွာက္အဆင္းျဖစ္သည္။
နမ့္ဆလပ္ေခ်ာင္း၏ အေရွ့ဖက္ ေတာင္တန္း မ်ားကို ေက်ာ္သြားပါက သံလြင္ျမစ္သုိ့ေရာက္
သည္။ ေနာင္ဖိုင္၏ အေနာက္ဖက္ လြိဳင္ဆမ္ဆစ္
ေတာင္ေျကာမ်ားကိုေက်ာ္သြားပါက ကြတ္ခိုင္ တာမိုးညဲ ကားလမ္းသို့ေရာက္သည္။
တကယ္ေတာ့ ရတခလရ ၉ စက ၂ ဝင္
ေရာက္ရွင္းလင္းမည့္ ေနာင္ဖိုင္တြင္ ပူးတြဲတပ္မ်ား မရွိေခ်။ ပူးတြဲတပ္မ်ားက ေနာင္ဖိုင္၏ အေနာက္ဖက္ ကြတ္ခိုင္အနီး လိြဳင္ဆမ္ဆစ္ ေခၚေတာင္သုံးဆယ္တဝိုက္က ေတာင္ေျကာမ်ားတြင္ေရာက္ေန သည္။ သုိ့ေသာ္ ပူးတြဲတပ္မ်ားက ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းဝင္ရွင္းမည့္သတင္းကို တစ္ညျကိဳသတင္း
ရလိုက္သည္။
အမွန္ေတာ့ ေရွ့တန္းစစ္မ်က္ႏွာ၌တပ္ျကီးမ်ား လွဳပ္ရွားရာတြင္ သတင္းေပ်ာက္သည္မွာ ခဏ တာမ်ွသာျဖစ္ေလ့ရွိသည္။ မျကာမွီ သတင္းျပန္ ္ေပၚသြားသည္သာျဖစ္သည္။ ထိုသတင္းေပ်ာက္ ေနေသာကာလတြင္ ပူးတြဲတပ္မ်ားအေနႏွင့္ ထိုအခြင့္ေကာင္းကိုယူကာ ကားလမ္းကို အျမန္ ျဖတ္ရန္ျဖစ္သည္။သုိ့ေသာ္ ပူးတြဲစစ္ဦးစီးမ်ား က ဤသုိ့မဆုံးျဖတ္ခ့ဲျက။အခ်ိန္တစ္လခန့္ျကာျမင့္
ခ့ဲသည္ကို အဖတ္ဆယ္ရန္ ထိုစစ္ေျကာင္းအား တိုက္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ့ဲျကသည္။သာမန္တြက္ခ်က္
လ်င္ပင္ ပူးတြဲတပ္ အင္အား ၁၀၀၀ ခန့္ (ရင္း ၅
ရင္း ) ခန့္သည္ အင္အား ၂၀၀ မျပည့္တတ္သည့္
ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းအား စစ္ကူလည္း အလြယ္ တကူမေရာက္နိုင္သည့္ ဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲ သည့္ ေတာင္ေျကာေပၚတြင္ မေခ်မွဳန္းနိုင္စရာအ
ေျကာင္းမရွိဟု ထင္ခ့ဲမိျကသည္။
သုိ့ေသာ္ ႏွစ္ဖက္စလုံးလြဲေခ်ာ္ခ့ဲသည္ဟု ဆိုရ
ေပမည္။ တပ္မ ၉၉ အေနႏွင့္ ခလရ ၉ စစ္ ေျကာင္းအား ေစလႊတ္လိုက္ျခင္းသည္ ထိေတြ့ရ
ယူျပီး သတင္းေဖၚထုတ္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္။ထို့
ေျကာင့္သတိျကီးစြာထားခ့ဲသည္။ တာမိုးညဲမွတက္
သည္မွစ၍ ေနာင္ဖိုင္ေရာက္သည္အထိ ေတာင္
ေျကာေပၚရွိ အျမင့္ဆုံးပိြဳင့္ေတာင္ကုန္းမ်ားအား
တကုန္းျပီးတကုန္းရွင္းျပီး ခ်ီတက္ကာ ေနာင္ဖိုင္
သုိ့ဝင္ေရာက္ရန္ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က တပ္မ ၉၉ တပ္မမွဴးမွာ ဗိုလ္မွဴးျကီး
ဥာဏ္လင္းျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ ဗိုလ္မွဴးျကီးဥာဏ္လင္း
ဆိုပါကနည္းဗ်ဴဟာေကာင္းသည့္ကြပ္ကဲမွဳေကာင္းသည့္ သတၲိဗ်တၲိရွိသည့္ စစ္သားေကာင္း ျပိဳင္ဖက္ ေကာင္း တစ္ဦးျဖစ္သည္။၁၉၆၈ ဇႏၷဝါရီ CPB တိ့ု
အေရွ့ေျမာက္စဝင္သည့္ကာလက မုန္းကိုးေဒသ၌
တပ္ခြဲမွဴးဗိုလ္ျကီးတစ္ဦးျဖစ္ကာ အေရွ့ေျမာက္ CPB ႏွင့္ အေစာဆုံးတိုက္ဘူးျပီး CPB၏စစ္နည္းဗ်ဴ
ဟာ ကိုရင္းႏွီးက်ြမ္းဝင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။
နဝတေခတ္က အေရွ့ေတာင္တိုင္းစစ္ဌာခ်ဳပ္ ေမာ္လျမိဳင္၌ တိုင္းမွဴးတာဝန္ယူခ့ဲသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ေဒၚေအာင္ဆန္း စုျကည္ ခရီးစဥ္မ်ားအတြင္း အေႏွာက္အယွက္ ္မရွိသည္မွာသူတာဝန္ယူသည့္ မြန္ျပည္နယ္ အတြင္းျဖစ္သည္ ဟုမွတ္တမ္းမ်ားကဆိုပါသည္။ ေနာက္ပိုင္း စစ္ရံုး သုိ့ေျပာင္းေရႊ့ခံရျပီး အေစာဆုံး နဝတ ထဲမွဖယ္ရွားခံရသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ဦး ျဖစ္ခ့ဲသည္။
ဤတြင္ အလြဲမ်ားစေတာ့သည္။ပထမအလြဲက
ေတာ့ ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းမွျဖစ္သည္။၎စစ္
ေျကာင္းသည္ တပ္မညႊန္ျကားသည့္ လမ္းေျကာင္း
အတိုင္း မခ်ီတက္ခ့ဲ့။ ေတာင္ေျကာ၏ အျမင့္ဆံုး
ပိြဳင့္ကုန္း တခုျပီးတခုတက္ရွင္းျပီးသြားရမည္မွာ
မလြယ္ကူလွ။ လမ္းလည္းမရွိ။ေတာတိုးရမည္။
တကယ္္က တာမိုးညဲမွ ေနာင္ဖိုင္သုိ့သြားသည့္
လမ္းမွာ ေတာင္ခါးလယ္မွ ပတ္ေဖါက္ထားသည့္ ့္လမ္းျဖစ္သည္။လမ္းသာသည္။စစ္ေျကာင္းႏွင့္
အတူပါသည့္ ခဲယမ္းတင္ ဝန္တင္ႏြားမ်ားအတြက္
လည္း အဆင္ေျပသည္။သုိ့ျဖစ္ရာ ခလရ ၉ စစ္
ေျကာင္းသည္ ေတာင္ထိပ္မ်ားကိုရွင္းသည့္ လမ္း
မွမလာခ့ဲ့။ ေတာင္ခါးပန္း လမ္းသာသည့္လမ္းအ
တိုင္းခ်ီတက္သည္။
လြိဳယ္ဆမ္ဆစ္ဘက္သို့ ေရာက္ေနသည့္ ပူးတြဲ
တပ္ဖြဲ့သည္ တပ္ရင္း ၂ ရင္းအား တာမိုးညဲမွတက္ လာမည့္ ပြဳိင့္ေတာင္ကုန္းထိပ္မွ ေစာင့္ျကိဳေခ်မွဳန္း
တိုက္ခိုက္ရန္ ခ်ီတက္သည္။ ပူးတြဲစစ္ဦးစီးအဖြဲ့ႏွင့္
က်န္တပ္မ်ားက ထိုစစ္ေျကာင္းဦးတည္ရွင္းလင္း
မည့္ ေနာင္ဖိုင္ရြာမွ သြားျကိဳေစာင့္သည္။ ညတြင္း
ခ်င္း တညလုံးခ်ီတက္ျပီး မနက္မိုးမလင္းမွီ သတ္ မွတ္ေနရာမ်ားသုိ့ ေရာက္ရွိေနရာယူသည္။
မိုးစင္စင္လင္းသာသြားသည္။ေသနတ္သံမျကား
ရ။ ေနျမင့္လာလည္း တိုက္ပြဲမျဖစ္ခ့ဲ။အသင့္ေစာင့္
ေနေသာ ပူးတြဲတပ္မ်ားမွာ အစိုးရစစ္ေျကာင္း တက္လာသည္ကို မေတြ့ရ။ သတင္းေထာက္လွမ္း
ေတာ့လည္း တာမိုးညဲမွ စစ္ေျကာင္းကတက္သြား
ျပီဟုဆိုသည္။ ႏွစ္ဖက္စလုံး တဖက္ႏွင့္သတင္း
မရဘဲ ျဖစ္ေနျကသည္
့္ အ့ံျသဘိ့ုေကာင္းေလာက္ေအာင္ တပ္မ်ားေပ်ာက္
ေနျကသည္။ ေတာင္ထိပ္ႏွင့္ ေတာင္ခါးပန္းရွိလမ္း မွာလည္းေဝးသည္။ လွမ္းျကည္ရံုႏွင့္မျမင္ရ။ေတာ ထူသည္။
ေနာင္ဖိုင္ရြာရွိ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့က ေအးေအးေဆး ေဆးပင္။ အစိုးရစစ္ေျကာင္းလာမည့္လမ္းတြင္ တပ္ရင္း ၂ ရင္းခ်ထားသည္။ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့၏အလြဲကေတာ့ ေရွ့မွာတပ္ရင္း ၂ ရင္းခ်ထား၍ ေနာင္ဖိုင္
ရြာအတြင္းေပါ့ေပါ့ဆဆေနျခင္းျဖစ္သည္။KIA/CPB ပူးတြဲစစ္ဦးအဖြဲ့ ေဆး လက္နက္ျကီး ေထာက္ ္ပို့ႏွင့္ တပ္ရင္း ၂ ရင္းခန့္ရွိသည့္ရြာထဲတြင္ ေအး ေအးလူလူေနသည္။ စစေျကာင္းတက္ လာ မည့္ လမ္းဝင္ရာရြာထိပ္ကုန္းတြင္ တပ္စုတစုခန့္
သာ ကင္းယူထားသည္။ ထိုတပ္ဖြဲ့မ်ားမွာလည္း
ေရွ့တြင္ တပ္ရင္း ၂ ရင္းရွိသည္ဆိုကာ ခပ္ေပါ့ေပါ့
ပင္ေနျကသည္။ တကယ္ေတာ့ ခလရ ၉ စစ္ ေျကာင္းက ေတာင္ပတ္လမ္းကေန၍ ပူးတြဲတပ္၏
တပ္ရင္း ၂ ရင္းကိုေက်ာ္၍ လာေနျပီ။ ေတာင္ထိပ္ တြင္ ေနရာယူထားေသာ ပုူးတြဲတပ္ကလည္း ေတာင္ပတ္လမ္းမွေန၍ ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္း ေက်ာ္သြားသည္ကိုမသိလိုက္။ခလရ ၉စစ္ေျကာင္း ကလည္း ေနာင္ဖိုင္တြင္ KIA/CPB ပူးတြဲတပ္မ်ား
အင္အား ၅၀၀ ခန့္ထိုင္ေနသည္ကိုမသိဘဲ ေအး
ေအးလူလူခ်ီတက္လာျကသည္။ ႏွစ္ဖက္စလုံး လြဲ
ေနျကသည္ဟုဆိုရမည္။
ညေန ၃ နာရီခန့္တြင္မွ ပူးတြဲစစ္ဦးစီးအဖြဲ့က
ပုံမွန္ေတာင္ပတ္လမ္းအတိုင္း ခလရ ၉ စစ္ ္ေျကာင္းရြာအဝင္ဝသုိ့ေရာက္ျပီး ရြာအတြင္း ဝင္ေရာက္ရွင္းလင္းေတာ့မည္ကိုသတင္းရသည္။
ရြာထဲတြင္ အနားယူေနေသည တပ္မ်ားကိုစု၍
ရြာအဝင္ေတာင္ကုန္းေပၚသုိ့ တင္ရန္ျပင္ဆင္ရ သည္။ရြာထဲရွိ ရင္း ၅၀၁ ရြာထိပ္ေတာက္ကုန္းသုိ့
ေျပးလႊားေနစဥ္ပင္ ရြာထိပ္ေတာင္ကုန္းမွေသနတ္ ္သံမ်ားေပၚလာေတာ့သည္။
တကယ္ေတာ့ ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းကလည္း
ရြာထိပ္ေတာင္ကုန္းသုိ့ တက္မရွင္းဘဲရြာထဲသုိ့ဝင္
လာရာ ေတာင္ကုန္းေပၚမွ ဝ ရဲေဘာ္ ၁ေယာက္ ္ဆင္းလာသည္ကို ေရွ့ေျပးဝင္မည့္အဖြဲ့ေနာက္မွ
တပ္က လိုက္ပစ္ရာ အဆိုပါရဲေဘာ္က ေတာင္ ွ
ကုန္းေပၚသုိ့ ျပန္တက္ေျပးရာ ေနာက္မွအတင္း
လိုက္ပစ္ျကရာမွ ေသနတ္သံ စထြက္ျခင္းျဖစ္ ္သည္။ေစာင့္ေနေသာတပ္က အရင္အပစ္ခံလိုက္ ရသည္ဟုဆိုရမည္။ေတာင္ကုန္းေပၚရွိတပ္စုမွာ
လည္း ေအးေအးလူလူ ခပ္ေပါ့ေပါ့ေနျကသည္
ျဖစ္ရာ ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္း ေရွ့ေျပးတပ္စု၏ ပစ္ခတ္မွဳေအာက္တြင္ ၄ ဦးခန့္က်ဆုံးျပီး ေတာင္
ကုန္းေပၚမွ ဆုတ္ခြါေပးလိုက္ရသည္။ ပြဲဦးထြက္
ကား ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားသည္ဟု ဆိုရမည္။
ထိုစဥ္ရြာထဲက ေျပးထြက္လာေသာ ရင္း ၅၀၁
ကလည္းထိုေတာင္ကုန္းငယ္ေအာက္သုိ့ေရာက္ရွိ
သြားျပီး ၎တို့တပ္စု က်ဆံုးသူမ်ားရွိခ့ဲျပီး ဆုတ္ခြါ လာခ့ဲရသည္ကို ေတြလိုက္ရျပီျဖစ္၍ ခ်က္ျခင္းအင္
အားသုံး၍ ျပန္လည္ထိုးစစ္ဆင္ခ့ဲသည္။ ဘဇူကာ
သံမ်ား ေသနတ္သံမ်ားဆူညံစြာ ေပၚထြက္လာျပီး
က်ားထိုးသံမ်ား ေပၚထြက္လာျပီး ေတာင္ကုန္းငယ္
အားျပန္လည္သိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ေတာင္ကုန္း
ငယ္ေပၚတြင္ သက္ငယ္ေတာမ်ားေပါက္ေရာက္ေန
သည္ျဖစ္ရာ တေဝါေဝါပစ္ခတ္မွဳမ်ားေအာက္တြင္ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္သြားေပေတာ့သည္။
ဤသုိ့ျဖင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တိုက္ပြဲစတင္
ျဖစ္ပြါးေတာ့သည္။ထိုသုိ့ျဖစ္ပြါးစဥ္ တာမိုးညဲအ ထက္ ပိြဳင့္ကုန္းေပၚတြင္ရွိသည့္ ပူးတြဲတပ္မွတပ္ ရင္း ၂ ရင္းအား ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းအား ေနာက္မွဝိုင္းပိတ္ရန္ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့လည္း
ညႊန္ျကားလိုက္သည္။ ဤသုိ့ ရြာထိပ္ေတာင္ကုန္းလည္း
ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ရျပီး ေနာက္ပိတ္ရန္ ညႊန္ျကားအျပီး
ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့ စစ္ဦးစီးအဖြဲ့လည္း အနည္းငယ္ ျပာရာခတ္ရာမွ
ျပန္လည္တည္ျငိမ္သြားသည္။ ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့ စစ္ဦးစီးအဖြဲ့ကို
ေခါင္းေဆာင္ေနသည့္ CPB နိုင္ငံေရးမွဴးလည္း ေခါင္းတရမ္းရမ္း
KIA ဗိုလ္မွဴးဆိုင္ဖုန္း သည္လည္း ျပံဳးတုံ့တုံ့။ ေစာင့္တိုက္မည့္သူ
မ်ားက အရင္အတိုက္ခံလိုက္ရသည္ မဟုတ္ပါေလာ။
ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းကေတာ့ရြာအဝင္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္သည္
ျဖစ္ရာ ေရွ့ဖက္ကိုသာ ဦးတည္ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုပ္ေနရာမွ
ေတာင္ေျကာေပၚမွ ျပန္ဆင္းလာေသာပူးတြဲဖြဲ့တပ္ရင္း ၂ ရင္းမွ ညေန ၅ နာရီခန့္တြင္ ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္းေနာက္မွ ပိတ္ မိလိုက္ျပီး ဝန္တင္ႏြားမ်ားႏွင့္ ၎တိ့ုေပၚတင္ထား
ေသာ အရန္ခဲယမ္းမ်ားပါရလိုက္ေတာ့သည္။ေရွ့
ေနာက္ ႏွစ္ဖက္ညွပ္ပိတ္မိသြားေသာ ခလရ ၉ စစ္
ေျကာင္းလည္း ညေန ၆ နာရီခန့္တြင္ နန့္ဆလပ္
ေခ်ာင္းရွိရာလ်ွိဳထဲသုိ့ ဆင္းသြားရေတာ့သည္။
ညေမွာင္သြားျပီျဖစ္၍ ပူးတြဲတပ္အဖို့ နက္ရွိဳင္းေသာလ်ွဳိထဲ
ဆင္းရွင္းရန္မျဖစ္နိုင္ေတာ့ ေနာက္တေန့မနက္မွ
ေစာင့္ရွင္းလ်င္လည္း စစ္ကူမ်ားတက္လာေတာ့ မည္ျဖစ္ရာ ေတာင္ေျကာလမ္းေပၚရွိ စစ္ေျမျပင္
သာရွင္းလင္းလိုက္ျပီး ည၉ နာရိီခန့္တြင္တပ္ေနရာ
ႊေရႊ့ေျပာင္းခ့ဲရေတာ့သည္။
အစိုးရတပ္ဖက္မွ အရာရွိမ်ားအပါ က်ဆုံးဒဏ္ ္ရာရမွဳ ဆယ္ဂဏန္းရွိခ့ဲေသာ္လည္း ပူးတြဲတပ္ဖက္ ္မွလည္း စစခ်င္းက်ဆုံးမွဳမ်ားရွိခဲ့သျဖင့္ မွန္းထား
သည္ႏွင့္ အလြန္ကြာျခားသည့္ ရလဒ္ဟုဆိုရမည္။ ပူးတြဲတပ္ဖက္မွ အင္အားမ်ားစြာသာေသာ္လည္း
အက်ိဳးရွိစြာ အသုံးမခ်နိုင္ခ့ဲျကေပ။ သိမ္းဆည္းရ
ေသာႏြားမ်ားသတ္၍ ဝဝလင္လင္ စားလိုက္ရ သည္သာအဖတ္တင္သည္ဟုဆိုရမည္။ ္
တပ္မ ၉၉ အတြက္မူ ခလရ ၉ စစ္ေျကာင္း အတန္ငယ္ထိ
ခိုက္ဆုံးရွံဳးမွဳမ်ားရွိေသာ္လည္း ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့၏လွဳပ္ရွားမွဳကို
သိလိုက္ရသည္ဟု ဆိုရမည္။ ထိုစဥ္ရည္မွန္းခ်က္သုိ့ မေရာက္
နိုင္ဘဲ ဝဲလည္လည္ျဖစ္ေနေသာ KIA/CPB တပ္ဖြဲ့အား ေခါင္း
ေဆာင္မွဳအားျဖည့္ရန္ ျပန္လည္စုဖြဲ့ရန္ ေနာက္တန္းသုိ့ ျပန္
ရန္ အမိန့္ေရာက္ေပေတာ့သည္။
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္
photo credit Mungdungla Wawhkyung
Kawng Hka Shiga Dap's photo.
LikeCommentShare

Read more »

Saturday, March 12, 2016

အပိုင္း (၇) ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္စစ္သည္မ်ား၏ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္း

========================
(ဤေဆာင္းပါးသည္ Facebook name Mg Mg Soe မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။)
KIA ႏွင့္ CPB ပူးတြဲစစ္ဆင္ေရးမ်ား
*******************************
၁၉၈၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ KIA ႏွင့္ CPB တိ့ုပူး
တြဲ၍ စစ္ဆင္ေရးမ်ားစြာျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။ ရွမ္းျပည္
ႏွင့္ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ စစ္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားအား
ပြင့္လင္းရာသီ၌ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ ပြင့္လင္းရာ
သီဆိုသည္မွာ ႏွစ္စဥ္ေအာက္တိုဘာလမွစ၍ ေနာက္ႏွစ္ ဧျပီလအထိျဖစ္သည္။ ႏွစ္စဥ္ ေမလမွ
စက္တင္ဘာလထိကေတာ့ မိုးရာသီျဖစ္ရာ စစ္ ဆင္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳအျကီးမ်ားလုပ္ေလ့မရွိျက။မိုး
ရာသီတြင္ လမ္းမ်ားရြံ့ထူထပ္ျပီး သြားလာရန္ခက္
သည္။ ေတာင္တက္ေတာင္ဆင္း မလြယ္ကူလွ။
ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားေရျကီး၍ ကူးသန္းရန္မလြယ္ကူ။
မိုးတိမ္မ်ား ျမဴမ်ားမိုးေရစက္မ်ားေျကာင့္ ျမင္ကြင္း
မရွင္း အထူးသျဖင့္ လက္နက္ျကီးပစ္ခတ္ရန္ ခက္
ခဲသည္။ ထိ့ုျပင္ မိုးေရစိုစြတ္သည့္ ဒဏ္ကိုေန့စဥ္
ခံရပါက တပ္ဖြဲ့ဝင္မ်ား အဖ်ားအနာမ်ားျပီး အင္
အားက်ဆင္းသည့္အျပင္ ေဆးဝါးကုသရန္လိုသျဖင့္ ကရိကထမ်ားသည္။
သုိ့ျဖစ္ရာ ေျခာက္ေသြ့ေသာ ျမင္ကြင္းရွင္း ေသာပြင့္လင္းရာသီတြင္ စစ္ဆင္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳ
မ်ားအားစုိက္လုပ္ျကျခင္းျဖစ္သည္။ CPB တိ့ုအဖိ့ု
၁၉၇၉ ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝးအျပီး စစ္ရွိန္
ျမွင့္ရန္ ျကိဳးပမ္းလာသက့ဲသုိ့ KIA အဖိ့ု လက္နက္
ခဲယမ္းအသစ္မ်ား တပ္ဆင္ထားသည့္ တပ္သစ္
မ်ားဖြဲ့စည္းလာနိုင္သည့္အားေလ်ာ္စြာ စစ္ရွိန္ျမွင့္
လာနိုင္ခ့ဲသည္။ KIA ႏွင့္ CPB တိ့ု၏ ပူးတြဲစစ္ဆင္
ေရးမ်ားသည္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္/မူ
စယ္ကားလမ္း ေျမာက္ဖက္ျခမ္းႏွင့္ေတာင္ဖက္ ျခမ္းတြင္ အမ်ားစုျဖစ္သည္။ ၁၉၈/၈၅ တျကိမ္သာ
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ေဒသသုိ့ ဝင္ေရာက္လွဳပ္
ရွားခ့ဲသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳ အ
မ်ားစုကို KIA သီးသန့္သာလွဳပ္ရွားသည္ကမ်ား
သည္။
၁၉၈၀ မွစ၍ CPB ျပိဳကြဲသည့္ ၁၉၈၉ ထိ KIA
ႏွင့္ CPB တိ့ုပူးတြဲလွဳပ္ရွားခ့ဲသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားစြာ
ရွိသည္။KIA အဖိ့ုလည္းအက်ိဳးရွိသည္။ CPB သည္
လက္နက္ခဲယမ္းႏွင့္ပတ္သက္လ်င္ တရုတ္၏
ေထာက္ပ့ံမွဳရေနသည္ျဖစ္ရာ တိုက္ပြဲမွ သိမ္း ဆည္းရသည့္ လက္နက္ခဲယမ္းအမ်ားစုအား KIA
မွ ရေလ့ရွိသည္။
အေစာပိုင္းပူးတြဲစစ္ဆင္ေရးမ်ားကို နံမည္ေပး
ေလ့မရွိေသာ္လည္း ၁၉၈၃/၈၄ စစ္ဆင္ေရးအား
CK Awng စီေကေအာင္စစ္ဆင္ေရးဟု၎ ၁၉၈၄/၈၅ စစ္ဆင္ေရးအား Shwi-yar Awng ေရႊရာေအာင္စစ္ဆင္ေရးဟူ၍၎အမည္ေပးခ့ဲ သည္။
ေယဘူယ် အေစာပိုင္းတိုက္ပြဲအမ်ားစုကို ေျပာရလ်င္
ပူးတြဲသူပုန္တပ္ဖြဲ့မ်ားက အသာစီးရသည္မ်ားသည္ဟု
ဆိုရမည္။ အဘယ္ေျကာင့္ဆိုေသာ္ မိမိထက္အင္
အားျကီးေသာ အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရ သည့္ KIA/CPB တပ္မ်ားအေနႏွင့္ မိမိနိုင္ေခ်ရွိမွ
တိုက္ခိုက္ေလ့ရွိျပီး နိုင္ေခ်မရွိလ်င္ ေရွာင္ေနေလ့
ရွိေသာေျကာင့္ျဖစ္သည္။ အစိုးရတပ္မ်ားအဖိ့ုမူ
ျမိဳ့ျပ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေျကာင္းအမ်ားစုကို ထိမ္း
သိမ္းကာကြယ္ရသည္ျဖစ္ရာ တိုက္ပြဲအမ်ားစုကို
ေရွာင္ရွား၍မရေသာေျကာင့္ျဖစ္သည္။
ထိုတိုက္ပြဲမ်ားထဲမွ တပ္ေပါင္းစုတပ္မ်ား၏ အ
နိုင္ဆုံးတိုက္ပြဲတစ္ပြဲႏွင့္ အရွံဳးဆုံးတိုက္ပြဲတစ္ပြဲကို
ထုတ္ႏွဳတ္ေဖၚျပလိုပါသည္။ ဦးစြာအားျဖင့္ ရွံဳးနိမ့္
ခ့ဲသည့္တိုက္ပြဲကိုေဖၚျပလိုပါသည္။
ေရႊရာေအာင္စစ္ဆင္ေရး
ေရႊရာေအာင္စစ္ဆင္ေရးကို စတင္သည္
မွာ ၁၉၈၄ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းပြင့္လင္းရာသီအစျဖစ္သည္
KIA မွာ ရင္း2/8/9 တိ့ုမွ ထုတ္ႏွဳတ္စစ္ေျကာင္း ၂
ေျကာင္းပါဝင္သည္။ ဦးစီးသူမ်ားကေတာ့ တပ္မ
ဟာ ၄ မွဴး ဗိုလ္မွဴးဆိုင္ဖုန္း(ကြယ္လြန္) နွင့္ဒုတပ္
ဟာမွဴး BM ဗိုလ္မွဴးမထုေနာ္တိ့ုျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မွဴး
ဆိုင္ဖုန္းကေတာ့ မုန္းေပၚျကီးတြင္ ေက်ာင္းဆရာ
လုပ္ရာမွ KIA ျဖစ္လာသူျဖစ္သည္။ယခုလည္း
စစ္သားပုံသိပ္မထြက္ ခပ္ေအးေအးေနတတ္သည့္
ေက်ာင္းဆရာျကီးတစ္ေယာက္ပုံထြက္ေနသည္။
ဗိုလ္မွဴးမထုေနာ္ကေတာ့ ခပ္ေအးေအး ကုပ္
ေခ်ာင္းေနတတ္သူျဖစ္သည္။ တခ်ိဳ့ KIA ဗိုလ္ေတြ
လို ဂိုက္ဆိုက္သိပ္မ်ားေပ။
CPB ဖက္ကေတာ့ တပ္မဟာ ၂ မွ ရင္း ၃၀၃၇
ႏွင့္ တပ္မ ၄၈ မွ ရင္း ၅၀၁ ႏွင့္အျခားတစ္ရင္း ပါ
သည္။ စုစုေပါင္း တပ္ရင္း ၃ ရင္းပါသည္။CPB မွ
တပ္မ်ားကို ဦးစီးသည္က တပ္မဟာ ၂ ဒုနိုင္ငံေရး
မွဴး ယန္အင္းေရာင္ ( oversea chinese ကြယ္ လြန ္) ဦးစီးသည္။ ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္ ထူးျခားသည္။ ဤအေခါက္စစ္ဆင္ေရးက္ို ကခ်င္ျပည္နယ္ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။
သုိ့ျဖစ္ရာ မူစယ္အေရွ့ေျမာက္ မုန္းေပၚတဝိုက္
တြင္ စုဖြဲ့ထားေသာ ၎တပ္ဖြဲ့မ်ားသည္ ကြတ္ခိုင္
မူစယ္ကားလမ္းအားျဖတ္ ထိ့ုေနာက္ နမ့္ခမ္း ေအာက္မွ ေရႊလီျမစ္ကို ျဖတ္ကာ ကခ်င္ျပည္နယ္
တြင္းသုိ့ဝင္ေရာက္ရမည္ျဖစ္သည္။KIAႏွင့္CPB
တပ္မ်ားစုဖြဲ့လိုက္ေတာ့ အင္အားမနဲလွ။ တိုက္ခိုက္
တပ္ရင္း ၅ ရင္းအျပင္ အရန္ ခဲယမ္းမ်ားတင္
ေဆာင္ထားသည့္ လားျမင္းမ်ားႏွင့္ ေထာက္ပ့ံေရး
အဖြဲ့ ေဆးအဖြဲ့ အေျမာက္တပ္ခြဲတိ့ုျဖင့္ အင္အား
၁၀၀၀ နီးပါးခန့္ လားျမင္း ၁၀၀ ခန့္ျဖင့္စည္ကား
ေနေတာ့သည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ပြင့္လင္းရာသီအစ လည္းျဖစ္၍ အာရံုစိုက္ေနရာမွ သူပုန္အင္အား
တအုပ္တမ စုစည္းလိုက္ေသာအခါ ကြတ္ခိုင္အ
ေျခစုိက္ ေရွ့တန္းတပ္မ ၉၉ မွ ခ်က္ခ်င္းလို သ တင္းရသြားေပေတာ့သည္။ အစိုးရကဖ့ြဲစည္းထား
္ေသာ ကြတ္ခိုင္ပသစ တာမိုးညဲပသစ တိ့ု၏ ေထာက္စုံစမ္းေထာက္လွမ္းေပးမွဳ အစြမ္းမ်ား
ေျကာင့္ သတင္းအျမန္ရသြားပုံလည္းေပၚပါသည္။
သုိ့ႏွင့္ ေရွ့တန္းတပ္မ ၉၉ သည္ ကြတ္ခိုင္ မူစယ္ ကားလမ္းပိတ္ဆို့ေရးအား၎ ၎ကြပ္ကဲ မွဳနယ္ေျမရွိ တပ္စခန္း ျမိဳ့ရြာမ်ားလုံျခံဳေရးအား၎
KIA/CPB တပ္မ်ားထိုးေဖါက္ဝင္ေရာက္လာနိုင္
သည့္ ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္တြင္ ရင္း ၄ ရင္းပါ နည္းဗ်ဴ ဟာတစ္ခု ျဖန့္ခြဲလွဳပ္ရွား၍၎ တပ္မ်ားျပင္ဆင္ ကာ စစ္ေရးသတိအျမင့္ဆုံးထား၍ ေစာင့္ျကပ္ကာ
ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့၏ လွဳပ္ရွားမွဳသတင္းမ်ားအား မျပတ္
ေစာင့္ျကည့္ ေထာက္လွမ္းေလေတာ့သည္။
ပူးတြဲတပ္မ်ားအဖိ့ု တပ္မ ၉၉ လက္ေအာက္ခံ
တပ္စခန္း ျမိဳ့ရြာမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္
မရွိသျဖင့္ ထိုစခန္းမ်ား လုံျခံဳေရးျမွင့္တင္ျခင္းမွာ
ျပသနာမရွိေပ။ ျပသနာရွိသည့္ ပထမအခ်က္က
ကားလမ္းကို ပိတ္ဆို့ထားေသာ အတားအဆီးမ်ား
ကို ေက်ာ္လႊားနိုင္ေရး ဒုတိယအခ်က္မွာ ကားလမ္း
ကိုေက်ာ္လ်င္ ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္အတြင္းလွဳပ္ရွား
ေနေသာ အစိုးရတပ္ လွဳပ္ရွားစစ္ေျကာင္းမ်ားကို
ေက်ာ္လႊားျပီး ေရႊလီျမစ္အားျဖတ္ကူးနိုင္ေရးျဖစ္
သည္။ ထိုအခ်က္ႏွစ္ခုကလည္းခ်ိန္သားကိုက္ရန္
လိုသည္။ ခ်ိန္သားမကိုက္ဘဲ လမ္းျဖတ္ကူးရာ၌
ပိတ္ဆိ့ုေနသည့္တပ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ကာ ျကန့္ျကာ
ေနပါက ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္အတြင္း လွဳပ္ရွားေန
သည့္ စစ္ေျကာင္းမ်ား၏ပိတ္ဆိ့ုမွဳခံရကာ တိုက္ပြဲ
ျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြါးနိုင္သည္။ပူးတြဲတပ္အင္အားႏွင့္
ဆိုလ်င္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြါးသည္ကို မွဳစရာမလိုေသာ္
လည္း ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ရာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း
မေရာက္မွီ
က်ည္ ခဲယမ္းကုန္သြားပါက ရည္မွန္းခ်က္မ်ား
ေပါက္ေျမာက္နိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္။ေနာက္တန္း
ျပန္၍ ခဲယမ္းျပန္သယ္ရေပေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ထိ့ုေျကာင့္ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ရာ ကခ်င္ျပည္နယ္
တြင္းမေရာက္မွီ မလြဲမေရွာင္သာ တိုက္ပြဲငယ္အခ်ိဳ့
မွလြဲ၍ တိုက္ပြဲျကီးမ်ား မျဖစ္ရန္လိုေနသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ အင္အား ၁၀၀ သုိ့မဟုတ္
၂၀၀ ခန့္ဆိုလ်င္ တပ္ေဖ်ာက္သြားလ်င္လြယ္ကူ
ေသာ္လည္း လူအင္အား ၁၀၀၀ ခန့္ လားျမင္း
ရာဂဏန္းခန့္ျဖင့္ တပ္ေဖ်ာက္ရန္ မလြယ္ကူေပ။
သုိ့ျဖစ္ရာ အစိုးရတပ္မ်ား၏ အလစ္အငိုက္ရယူ
ရန္သာ ေမ်ွာ္လင့္ရေတာ့သည္။ သုိ့ေသာ္ ထိုင္
ေစာင့္ရင္း အလစ္အငိုက္မရနိုက္သျဖင့္ လွဳပ္ရွား
ရင္း အစိုးရတပ္၏ အလစ္အငိုက္ကို ရရွိရန္ျကိဳး
စားရေတာ့သည္။ဤသုိ့ျဖင့္ ေရႊရာေအာင္ ပူးတြဲ တပ္ဖြဲ့ျကီးသည္ နန့္ဖတ္ကာ ကြတ္ခိုင္ တာမိုးညဲ
သိႏီၷ ေျမာက္ဖက္ျခမ္းတြင္ လွည့္ပတ္ရင္း တလည္
လည္ျဖစ္ေနျဖစ္ေနေတာ့သည္။ တပ္ဖြဲ့ကိုဦးစီးသူ
မ်ား ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ျပတ္ျပတ္သားသား မခ်နိုင္
ျခင္းေျကာင့္လည္း ျဖစ္သည္ဟုဆိုရမည္။
ဤသုိ့ျဖင့္ ရက္အခ်ိဳ့သာျကာသြားျပီး မူစယ္
ကြတ္ခိုင္ ကားလမ္းအားမျဖတ္ကူးနိုင္ခ့ဲေပ။ထိုအ
ခ်ိန္၌ သိႏၷီႏွင့္ ကြတ္ခိုင္ျကားမွ ျဖတ္ကူးနိုင္ေရး
ျကိဳးစားျကည့္ရန္ တာမိုးညဲ သိႏီၷ ကြတ္ခိုင္ျကား
ဂြင္ထဲသုိ့ဝင္ကာ လမ္းေျကာင္းရွာသည္။ မျဖတ္နိုင္ ထိုအခ်ိန္ ကြတ္ခိုင္ႏွင့္သိႏီၷျကား မန္ပင္းတြင္ ေဖါင္းဆိုင္ သကဆဖ အဖြဲ့ရွိသည္။ တိုက္ခိုက္၍ ထိုးေဖါက္ထြက္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကမျပတ္။ ထိုစ ခန္းငယ္မ်ားကို တိုက္ရသည္ကမခက္လွေပ။ သုိ့ ေသာ္ တိုက္ပြဲျပီး၍ ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္အတြင္း ေတြ့ ရမည့္ အစိုးရစစ္ေျကာင္းမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္ ္လႊားရန္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက မဝံ့မရဲျဖစ္ေနသည္။
ထိုမွ နန့္ဆလပ္အေပၚပိုင္းဘက္သြားလိုက္
ကြတ္ခိုင္ လြယ္ဆမ္ဆစ္ေတာင္ေျကာေပၚလွည့္
လိုက္ႏွင့္ ပူးတြဲတပ္ျကီးလည္း ရွင္ေလာင္းလွည့္ သလိုျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ျကာလာေတာ့ ေအာက္
ေျခတပ္မွဴးတပ္သားမ်ားလည္း စိတ္မရွည္ခ်င္ျက ေတာ့ေပ။လူအင္အားကလည္းမ်ားေတာ့ တပြဲတ
လမ္းကႏႊဲခ်င္ေနေပျပီ။ ေအာက္ေျခအဖိ့ု အထက္
၏ စစ္ေရးရည္မွန္းခ်က္ကိုမသိသျဖင့္ ဘယ္နား
တိုက္တိုက္ သူတိ့ုအတြက္ အတူတူျဖစ္ေနရာ အခ်ိန္
ျကာလာသည္ႏွင့္အမ်ွ စိတ္မရွည္နိုင္ေအာင္
ျဖစ္လာေတာ့သည္။ သုိ့ေသာ္ပူးတြဲတပ္ဖြဲ့ျကီးကား
ရည္မွန္းခ်က္လည္း မေရာက္နိုင္ေသးဘဲ
တဝဲဝဲလည္လိ့ုေနေပေတာ့သည္။
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္
photo credit Mungdungla Wawhkyung

Read more »