ဇီဝအဆိပ္နွင့္ဓါတုအဆိပ္အႏၱရာယ္
ေနာ္ဝါးဝါးဖိုး
မတ္လ ၁ ရက္၊ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
KNU နဲ႔ရန္သူ(ၾကံ့ဖြ႔ံသိန္းစိန္အစိုးရ)အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးေနာက္တႀကိမ္ ေတြ႔ဖို႔ မန္းေရာဘဇန္ ၏သေဘာထား ( ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ရက္၊ ၂၀၁၂)စာထဲမွာပါတဲ့ အဆိပ္အသံုးျပဳမူကိုဖတ္ၿပီးစစ္အတြင္းလက္နက္အသြင္အသံုးျပဳတဲ့ အဆိပ္အေၾကာင္းပိုၿပီးစိတ္ဝင္စားလာမိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မသိသေလာက္ နဲ႔ေနာက္ထပ္ရွာေဖြမူေတြ ထပ္လုပ္ၿပီးစာေရးမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕မသိေသးတဲ့ ကရင္ျပည္သူလူထုအပါဝင္ အဖြဲ႔အသီးသီးကကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လက္နက္ကိုင္ရဲေဘာ္ေတြကိုက်မသိသေလာက္ ျဖန္႔ေဝေပးခ်င္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ေရးရခ်င္းျဖစ္ပါတယ္။
ဇီဝအဆိပ္ေရာဓါတုအဆိပ္ပါလက္နက္ထုတ္လုပ္တဲ့စက္ရံုမွာအသံုးျပဳေနၾကပါတယ္။ကမာၻ႔နိုင္ငံေတြကလည္းဒီအဆိပ္ေတြရဲ့အစြမ္းအာနိသင္နဲ႔တိုက္ခိုက္ခံရမယ့္ေဘးအႏၱရာယ္ကိုေၾကာက္ေနၾကတာပါပဲ။အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ ေနတဲ့က်မတို႔ နိုင္ငံမွာေတာ့ ကာကြယ္ဖို႔၊ ပညာေပးမူနဲ႔ ကုသဖို႔ေဆးဝါးေတြအလံုအေလာက္မရွိေတာ့ ဒီအဆိပ္ေတြရဲ့ေဘးအႏၱရာယ္ ကပိုၿပီးဆိုးရြားမႈရွိပါတယ္။
ဓါတုအဆိပ္ကိုလက္နက္အေနျဖင့္အသံုးျပဳေနတယ္ဆိုတာကေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသိၾကမွာပါ။ ဇီဝအဆိပ္ကိုေတာ့ က်မတို႔ဘက္မွာေတာ့ အသိနည္းၾကပါတယ္။ ဓါတုအဆိပ္ ( လက္နက္) နဲ႔ဓါတ္ေငြ႔ကိုေတာ့ ကမာၻစစ္ႀကီးအတြင္းမွာက်ယ္ျပန္႔စြာအသံုးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ ဟစ္တလာေခါင္းေဆာင္တဲ့ နာဇီအုပ္စုႀကီးဟာလည္းဓါတုဓါတ္ေငြ႔ကိုအသံုးျပဳၿပီး ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြကိုသတ္ျဖတ္ခဲ့တာအားလံုးအသိပါပဲ။ လက္နက္သဖြယ္အသံုးျပဳတဲ့ ဓါတုအဆိပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ အဆိုးရြားဆံုးကအာရံုေၾကာရဲ့အဓိကအစိတ္အပိုင္းကိုဖ်က္ဆီးတာေၾကာင့္အာရံုေၾကာကိုေသေစႏုိင္ပါတယ္။ အဆိပ္ျပင္းထန္လြန္းရင္ေတာ့ေဆးမမွီပဲျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခုေခတ္သစ္ အပင္အဆိပ္ျဖန္းေဆးဟာလည္းပဲဂ်ာမနီေတြရဲ့ အာရံုေၾကာဓါတ္ေငြ႔ ကေနအေျခခံထားပါတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခ်က္တစ္ခုမွာေတြဖူးပါတယ္။ အျခားဓါတုအဆိပ္ေတြကေတာ့ အေရျပား၊ ေသြး၊ အဆုပ္တို႔ကိုဖ်က္ဆီးပါတယ္။ ပထမကမာၻစစ္အတြင္းမွာေတာ့ရန္သူနွစ္ဘက္စလံုးကအသံုးျပဳ ခဲ့သလိုအီရန္နဲ႔အီရပ္စစ္ပြဲမွာလည္းအသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။
အေနာက္နိုင္ငံမွာေတာ့ ဒီဓါတုအဆိပ္ကိုအသံုးျပဳၿပီးအၾကမ္းဖက္မူကိုအရမ္းေၾကာက္ၾကပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႔ပ်ံ့နွ႔ံမႈကေနရာေဒသ၊ အပူခ်ိန္၊ အေပၚမူတည္ၿပီးအခ်ိန္တိုအတြင္းပ်ံ့နွံံ႔ေစနိုင္တာေၾကာင့္ လူေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာကိုဒုကၡေပးေစပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႔ကိုအသံုးျပဳမႈ အဆိပ္က ျပင္းထန္တယ္၊ ျမန္ဆန္တယ္၊ ခနတာအတြင္းအသက္ေပါင္းမ်ားစြာကိုေသေစနိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ လူအမ်ားစုေဝးတဲ့ ေနရာေတြမွာအၾကမ္းဖက္မူျဖစ္ဖို႔ ရာခိုင္နွဴန္းပိုမ်ားပါတယ္။ က်မတို႔ နိုင္ငံမွာလိုလူအမ်ားစုေဝးတဲ့ေနရာမွာဗံုးေပါက္ခြဲၿပီးအၾကမ္းဖက္မူျဖစ္ခဲ့တာလည္းသာဓကတစ္ခုပါပဲ။ ယူအဲန္စစ္သားေတြေနတိုးစစ္သားေတြ အဆိပ္ကိုကာကြယ္နိုင္ဖို႔ ေခတ္မွီမ်က္နွာဖံုးကိုစစ္ေျမျပင္မွာအသံုးျပဳၾကတာေတြ႔ရမွာပါ။
ဇီဝအဆိပ္ကဓါတုအဆိပ္လိုအလြယ္တကူသိရွိဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ သူတို႔ေတြကအမွံဳအမြားေလးလိုပ်ံ႕နွံ႔တယ္။ ဇီဝအဆိပ္ရဲ့ထုထည္ကဓါတုအဆိပ္လိုမမ်ားေပမဲ့ လူ႔အသက္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာကိုဒုကၡေပးနိုင္ပါတယ္။အေနာက္နိုင္ငံေတြကဒီအဆိပ္ကိုပိုၿပီးစိုးရိမ္မႈရွိၾကပါတယ္။ဇီဝအဆိပ္ကိုတနည္းေျပာရရင္ ေရာဂါပါပဲ။ ဇီဝအဆိပ္ အသံုးျပဳတိုက္ခိုက္မူေတြဟာအသစ္ဆန္းအေနနဲ႔ အခုေခတ္မွေပၚလာတာမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္ေခတ္ကတည္းကတနိုင္ငံနဲ့တနိုင္ငံစစ္ျဖစ္တဲ့အခါ ရန္သူဘက္ကိုသြားၿပီးေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ အေကာင္ေတြကိုရန္သူနယ္ေျမမွာသြားပစ္ၿပီးရန္သူရဲ့အင္အားကိုၿဖိဳခြဲၾကပါတယ္။ ဥေရာပနိုင္ငံသားေတြ အေမရိကန္ကိုစတင္တိုက္ခိုက္တုန္းကလည္းအင္ဒီးယန္းလူမ်ိဴးေတြအေပၚ ဇီဝလက္နက္သံုးၿပီးကူးဆက္ေရာဂါေတြျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၇၆၃ ခုနွစ္ ကတည္းက General Amherstဟာအင္ဒီးယန္းလူမ်ိဴးေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာsmallpoxေရာဂါ ကူးစက္မူေတြကိုေကာ္ေဇာ၊ ဖ်ာနဲ႔ လက္ကိုင္ပုဝါမွာထည့္ၿပီးလက္ေဆာင္အျဖစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အင္ဒီးယန္းလူမ်ိဳးေျမာက္မ်ားစြာဒီေရာဂါကူးစက္မူကိုခံလိုက္ရပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္မွာလည္း UnionensArmyေတြအသံုးျပဳတဲ့ ေသာက္ေရထဲမွာလည္းအဆိပ္ေတြခတ္တာကိုလည္းေဖာ္ျပထားတာရွိပါတယ္။ က်မအျမင္ေျပာရရင္္စစ္ျဖစ္တဲ့အခါ တစ္ဖက္ကိုဓါတုလက္နက္ကိုသံုးၿပီးေနာက္တစ္ဘက္ကိုဇီဝအဆိပ္သံုးၿပီးရန္သူရဲ့စစ္သားေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြကိုေရာဂါရေအာင္လုပ္တယ္။ ဇီဝအဆိပ္ကိုတဖက္စစ္တပ္ရဲ့သီးပင္စားပင္ေတြကိုဖ်က္ဆီးတဲ့ေနရာမွာလည္းသံုးပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းမွာေတာ့ USA နဲ႔ ၿဗိတိသွ် တို႔ ဇီဝအဆိပ္ကိုပိုၿပီးေခတ္မွီေအာင္ ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲမွာ USA က ဇီဝအဆိပ္ကိုအသံုးျပဳၿပီးအပင္ေတြကိုအဆိပ္ခပ္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔ ဆိုဗီယက္တို႔ရဲ့စစ္ေအးတိုက္ပြဲမွာနွစ္ဖက္စလံုးကဇီဝအဆိပ္လက္နက္ ေတြပိုၿပီးတိုးတက္လာေအာင္အျပိုင္အဆိုင္ သုေတသနေတြျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ကလည္းေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးသုေတသီေတြကိုအသံုးျပဳၿပီးဇီဝလက္နက္အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုရွာေဖြခဲ့ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္က်ဆံုးၿပီးေတာ့ သုေတသီေတြဟာလည္းပဲအလုပ္ျပဳတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုအလုပ္ျပဳတ္မႈရဲ့အႀကီးဆံုးဆိုးရြားမူကေတာ့ သုေတသီေတြဟာသူတို႔ရဲ့ ေလ့လာမူေတြကိုေရာင္းခ်မူေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအတြက္ စစ္အစိုးရဟာပညာရွင္ေတြဆီကေနနည္းပညာေတြ ဝယ္နိုင္ပါတယ္။ ရုရွားမွာလူငယ္ေတြကိုပို႔ေပမဲ့ လည္းရုရွားတို႔တရုတ္တို႔ကေတာ့ ငါးသာေပးမယ္ ငါးမွ်ားနည္းကိုေတာ့ ေပးမွာမဟုတ္ေလာက္ပါဘူး။ သူတို႔လည္းတေန႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကသူတို့ကို ျပန္ၿပီးစိန္ေခၚမူေတြလုပ္လာမယ္ ကိုယ္ေမြးထားတဲ့ေမ်ာက္ကိုယ္မနိုင္ေတာ့မယ့္ အလုပ္ေတာ့ ရုရွားတိုႊတရုတ္တို႔ေတာ့ဘယ္ေတာ့မွ လုပ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ၿပီးရင္ ဒီအဆိပ္ေတြကိုဘယ္နိုင္ငံကထုတ္လုပ္တယ္ဆိုတာရွာေဖြနိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ စစ္အစိုးရကသူတို႔နိုင္ငံရဲ့ေဖာ္စပ္နည္းသံုးရင္ သူတို႔ေတြအတြက္ဒုကၡေရာက္ရမွာပါ။
ဇီဝအဆိပ္ရဲ့အေၾကာင္းကိုက်မအနည္းငယ္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ဇီဝအဆိပ္ကိုတီထြင္တဲ့ေနရာမွာအသံုးျပဳတဲ့ အရာကေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့ ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္၊ မွိဴ နဲ႔အျခားအဆိပ္သင့္တဲ့ ပိုးပြါးေတြပါပဲ။ ဘက္တီးရီးယားကိုေတာ့အသံုးအမ်ားဆံုးလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဘက္တီးရီးယားေျပာလို့ ဘက္တီးရီးယားတိုင္းကိုမေၾကာက္ၾကပါနဲ႔။ ဘက္တီးရီးယားမွာေကာင္းမြန္တဲ့ဘက္တီးရီးယားနဲ႔ ဆိုးရြားတဲ့ ဘက္တီးရီးယား၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ေကာင္မြန္တဲ့ဘက္တီးရီးယားကေတာ့ က်မတို႔အတြက္အသံုးဝင္ၿပီး ခႏၵာကိုယ္ ကိုလည္းကူညီေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ့ခႏၵာအတြင္းမွာဝင္ေရာက္လာတဲ့ ေရာဂါေတြကိုလည္းသူတို႔ေတြကတိုက္ဖ်က္ေပးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့က်မတို႔စားေနတဲ့ ဒိန္ခ်ဥ္၊ cheese၊ ဘီယာ၊ ဝိုင္ေတြထဲမွာေကာင္းမြန္တဲ့ ဘက္တီးရီးယားအုပ္စုပါဝင္ပါတယ္။
ဆိုးရြားတဲ့ဘက္တီးရီးယားကေတာ့ က်မတို႔ဆီကိုေရာဂါေတြသယ္ေဆာင္လာေပးၾကပါတယ္။ ဘက္တီးရီးယားအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတဲ့အတြက္ေရာဂါေတြကလည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျပင္းထန္တဲ့ေရာဂါေတြကိုေပးၿပီးအလွ်င္ျမန္မကုရင္ လူ႔အသက္ဆံုးရွံုးသလိုတခ်ိဳ႕ေတြကလည္းတျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ျပင္းထန္လာေအာင္လုပ္တတ္ပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္နဲ႔မတူတဲ့ အားသာခ်က္ကေတာ့ဘက္တီးရီးယားကိုantibacterialလို႔ေခၚတဲ့ penicillin (ပင္နီစလင္) ေဆးဝါးအုပ္စုနဲ႔ကုသလို႔ရပါတယ္။
ဇီဝလက္နက္ကိုအစားအစာေတြ၊ ပစၥည္းေတြ၊ အဝတ္အထည္ေတြထဲမွာထည့္ၿပီးအဆိပ္အေနနဲ့ ရန္သူဘက္ကိုပို႔ၾကပါတယ္။ ဒီအဆိပ္ေတြကိုရန္သူေတြ အသံုးျပဳတဲ့ေသာက္ေရ၊ ေရတြင္းေရကန္ေတြထဲမွာထည့္ခပ္ၾကပါတယ္။ ကမာၻကေၾကာက္ရြံ႔ေနတဲ့ ဇီဝအဆိပ္ (လက္နက္) ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ေရာဂါအခ်ိဳ႕ကိုက်မနည္းနည္းေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
Anthraxေရာဂါ
ကေတာ့ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္ေစတဲ့ေရာဂါပါ။ ဒီေရာဂါကလူသားေရာတိရိစာၦန္ေတြအားလံုးကိုပါ ျဖစ္ေစနုိင္တဲ့ေရာဂါပါ။ အန္သာရပ္ က ကူးစက္လြယ္ၿပီးေသေစနိုင္တဲ့ေရာဂါတစ္ခုပါ။ လူသားတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦးဆီကိုေတာ့ ကူးစက္ဖို႔ မလြယ္လွပါဘူး။ ဒီေရာဂါအတြက္ကာကြယ္ေဆးေတာ့ရွိပါတယ္။ သိုေပမဲ့လည္းေဆးအာနိသင္ကအရမ္းကိုမထိေရာက္သလိုေဆးကေနရတဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးႀကိဳးေတြကလည္းမ်ားပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာအစကေတာ့ ႏွာေစးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့အသက္ရႈဖို႔ ခက္ခဲတဲ့အတြက္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ antibacterialနဲ႔ ကုသရင္ေတာ့ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။ ပထမကမာၻစစ္အတြင္းမွာဂ်ာမနီကဒီေရာဂါကူးဆက္မူကိုအေမရိကန္နဲ႔ စပိန္ မွာစတင္ၿပီးပ်ံ့နွ႔ံေအာင္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ စက္တင္ဘာ ၁၁ရက္ ၂၀၀၁ ခုနွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာဒီဘက္တီးယားေတြပါဝင္တဲ့ စာအိတ္ေတြအေမရိကန္ျပည္သူလူထုလက္ခံရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၈ ေယာက္ ကကူးစက္ခံရၿပီး ၅ေယာက္ေသဆံုးမူရွိခဲ့ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္အေမရိကန္အစိုးရအတြက္ စာအိတ္ဖြင့္ဖတ္သူေတြဟာအကာအကြယ္သံုးၿပီးမွ စာအိတ္ကိုဖြင့္ၾကပါတယ္။
Botulismေရာဂါ
အဓိကအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဘူတူလီယမ္ ဘက္တီးရီးယားျဖစ္ၿပီးထိုစင္းဆိုတဲ့ အဆိပ္ကိုထုတ္လုပ္ပါတယ္။ ေျမႀကီးေတြ ရြံ႕ေတြကေနထြက္တဲ့ အဆိပ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆိပ္ကအသက္ကိုေသေစနိုင္ၿပီး ၁မီလီဂရမ္ ဘူတူလီယမ္လစ္အဆိပ္သန္႔သန္႔ဟာဝက္ေကာင္ေရ ၃ သန္းကိုေသေစနိုင္ပါတယ္။ ဒီအဆိပ္ကိုအစားအစာေတြထဲမွာထည့္အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ Antitoxinနဲ႔ အဲဒီအဆိပ္ကိုေျဖလို႔ရပါတယ္။ဒီဘက္တီးရီးယားအဆိပ္ကအရမ္းျပင္းပါတယ္။ေရာဂါလကၡဏာကေတာ့ပါးစပ္ေျခာက္ၿပီးအစားအစာမ်ိဳခ်ဖို႔ အခက္အခဲရွိပါတယ္။အဆိပ္ကအဓိကအာရံုေၾကာအစိတ္အပိုင္းကိုဖ်က္ဆီးပါတယ္။ ဘက္တီးရီးယား က ႂကြက္သားကိုဆြဲဆန္႔တဲ့အတြက္ ေရာဂါကူးစက္ရင္ေတာ့ မ်က္လံုးရဲ့ႂကြက္သားကိုေသေစတယ္၊ ဒီလိုႂကြက္သားကိုဆြဲဆန္႔နိုင္တဲ့အတြက္ ယခုေခတ္အလွကုန္အေနနဲ႔အသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အသက္အရြယ္ရလာလို႔ ပါးေရတြန္႔လာရင္ အေရမတြန္႔ရေအာင္ ေဆးထိုးၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီေဆးမွာပါဝင္တာကေတာ့ ဘူတူလီယမ္ဘက္တီးရီးယားပါပဲ။ အမ်ိဳးသမီးအလွႀကိဳက္သူေတြအေနနဲ႔လည္းသတိထားရမွာပါ။ ကိုယ့္မွာကေလးငယ္ရွိရင္ပိုးၿပီးသတိထားရမွာပါ။ ကိုယ့္အတြက္ေတာ့ အလွျပင္ပစၥည္းေပမဲ့ ကိုယ့္ကေလးငယ္အတြက္ေတာ့ အဆိပ္တမ်ိဴးပါ။
Ebolaေရာဂါ
ကေတာ့ အဖ်ားေရာဂါ သို႔မဟုတ္ ေသြးယိုစီးမူအဖ်ားျဖစ္ၿပီးဗိုင္းရပ္ကေနျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ကုရန္ေဆးေတာ့မရွိပါဘူး။ ေရာဂါလကၡဏာကေတာ့ အဖ်ား၊ ေခါင္းကိုက္၊ ခါးနာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ခႏၵာကိုယ္မွာရွိတဲ့ အေပါက္အားလံုးကေနေသြးထြက္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးေတာ့ ေဖာ္ထုတ္ေတြ႔ရွိေပမဲ့လည္းစမ္းသပ္ခံသေဘာမ်ိဳးပဲရွိပါေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ ေဆးပညာရွင္ေတြကပလိပ္ေရာဂါဟာဒီေရာဂါရဲ့ပ်ံ့ပြားမူတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။
ဇီဝအဆိပ္ကိုအသံုးျပဳတာရပ္တန္႔ဖို႔ကိုဂ်နီဗာသေဘာတူညီခ်က္ ၁၉၂၅မွာဇီဝလက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈသိုေလွာင္သိမ္းဆည္းထားမူသယ္ေဆာင္မူေတြကိုတားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေပမဲ့လည္းနိုင္ငံတခ်ိဳ႕ကေတာ့ထုတ္လုပ္မႈေတြ ရွိေနေသးပါတယ္။ ဇီဝအဆိပ္ေရာ၊ ဓါတုအဆိပ္ပါ ဘယ္ကထုတ္လုပ္သလည္းဆိုတာေျခရာခံလို႔ရပါတယ္။ သူတို႔သံုးတဲ့ နည္းေတြကိုအေျခခံၿပီးဘယ္နိုင္ငံကေနထုတ္လုပ္တယ္ဆိုတာသိနိုင္တယ္လို႔ UN စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္သူတစ္ဦးကေျပာဖူးပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ဓါတုအဆိပ္ေရာဇီဝအဆိပ္ပါ ပမာဏအနည္းငယ္အတြင္းလူကိုအခ်ိန္တိုအတြင္းေသေစနိုင္သလိုတခ်ိဳ႕ကေတာ့ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ပါတယ္။ ၾကာျမင့္ေစတာကအဆိပ္ရဲ့ ပမာဏအနည္းအမ်ား၊ အာနိသင္၊ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ အဆိပ္ရသလည္း၊ အစားအစာကလား၊ အသက္ရူလမ္းေၾကာင္းကလား၊ အေရျပားကလား၊ ၿပီးရင္ လူတေယာက္ရဲ့မ်ိဳးရိုးဗီဇအရ ခႏၵာကိုယ္ ခုခံအားေကာင္းမူ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အခ်ိန္ ၾကာျမင့္မႈ ရွိပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ အာရွသားနဲ႔ အာဖရိကသားေတြရဲ့မ်ိဳးရိုးမတူညီမူအေပၚမွာလည္းပဲခုခံအားခံနိုင္ရည္အားေတြ ကြဲျပားနိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕အဆိပ္ဟာအာရွသားေတြအတြက္ အရမး္ျပင္းထန္ေပမဲ့ အာဖရိကသားေတြအတြက္ ေတာ့အာရွသားေတြခံစားရသေလာက္မခံစားရပါဘူး။ က်မအျမင္ေျပာရရင္ စစ္အစိုးရဟာအေျခအေနကိုၾကည့္ၿပီးတိုင္းရင္းသားေဒသမွာအခ်ိန္ၾကာျမင့္တဲ့အဆိပ္ ကိုပိုၿပီးသံုးဖို႔မ်ားပါတယ္။
ဇီဝအဆိပ္ေရာဓါတုအဆိပ္ကိုပါ ေသြးစစ္ရွာေဖြလို႔ ရပါတယ္။ ၿပီးရင္ဘယ္အဆိပ္မ်ိဳးလည္းကုသလို႔ရနိုင္တဲ့အဆိပ္ ဆိုရင္ကုသနိုင္သလိုကုဘို႔ေဆးမရွိရင္လည္းအဆိပ္ပိုၿပီးမပ်ံံ့ပြားေအာင္ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္ရမလည္းဆိုတာအေကာင္းဆံုးစိတ္အခ်ရဆံုးဆရာဝန္ေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကပါ။ ကရင္ေတြဘိုးဘြားစဥ္ဆက္အလိုက္ေျပာတဲ့ တာပေလာ္ေနေဂေန့တာအူးဆိုတာလည္းရန္သူမဟာမိတ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါမွာမေမ့ၾကပါနဲ့။
တခ်ိဳ႕က်မတို႔ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေသဆံုးရျခင္းရဲ့ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္းကစစ္အစိုးရဆီကအဆိပ္မိခဲ့လို႔ဆိုၿပီးမသကၤာမႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတြက္က်မတို႔ အတိအက်မေဖာ္ျပနိုင္ေသးပါဘူး။ သံသယရွိတဲ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ မေသဆံုးခင္ ေနာက္ခံက်န္းမာေရးသမိုင္းကိုက်မတို႔ျပန္ယူရမွာပါ။ က်မအထင္ေျပာရရင္ တေန႔ေသဆံုးသြားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ရုပ္အေလာင္းကေန ျပန္ရွာေဖြလို႔ ရနိုင္တယ္လို႔ က်မေမ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဝမ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းတာကေတာ့ စစ္အစိုးရဟာကရင္ေတြရဲ့ေနာက္ခံသမိုင္းျပန္ယူမွာကိုပဲစိုးရိမ္လို႔လားမသိပါဘူး KNU နယ္ေျမေတြသိမ္းပိုက္လိုက္တိုင္းသခၤ်ဳိင္းေတြကိုေျမလွန္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ က်ဴပင္ခုတ္က်ဴငုတ္မက်န္တာေတာင္မကေတာ့ပါဘူး က်ဴရဲ့ျပာပါမက်န္ေစနဲ႔ ဆိုၿပီးက်မတို႔ရဲ့သမိုင္းအားလံုးကိုေဖ်ာက္ဖ်က္ေနပါေတာ့တယ္။
က်မတို႔ ကရင္ေတြ စစ္အစိုးရနဲ႔ဆက္ဆံတဲ့အခါသတိရွိဖို႔ကရင္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းသာမကပါဘူးရဲေဘာ္ေတြ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးေတြကိုလည္းသတိရွိၾကဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ဥပမာကရင္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတစ္ဦးကေနအစားအေသာက္ကေနရလာတဲ့အဆိပ္ျဖစ္ေစ၊ လက္ေဆာင္ပစၥည္းကေနရလာတဲ့ အဆိပ္ေတြကလည္းကရင္အသိုင္းဝိုင္းအတြင္းမိသားစုအတြင္းမွာအဆိပ္ေတြပ်ံ႕နွံ႔မႈကိုစိုးရိမ္ရသလိုဘုန္းႀကီးေတြကလည္းဆြမ္းကေနျဖစ္ေစ၊ ရလာတဲ့ ကန္ေတာ့ပြဲေတြမွာလည္းပဲအဆိပ္ေတြပါလာရင္ ဘုန္းႀကီးကအစဒကာေတြအတြက္ပါစိုးရိမ္ မိလို႔ သတိေပးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႔တန္းထြက္တဲ့ရဲေဘာ္ေတြကလည္းပဲမိမိတို႔အသံုးျပဳတဲ့ ေရတြင္းေရကန္ကိုသတိရွိရွိအသံုးျပဳၾကပါ။
စစ္အစိုးရရဲ့ အဓိကပစ္မွတ္ဟာကရင္လူမ်ိဳးေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာကရင္ေတြ မေမ့ၾကပါနဲ႔လို႔ေျပာပါရေစ။
က်မေရးတဲ့စာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုက္ရိုက္ေ၀ဖန္အႀကံျပဳခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ nawwahwahpoe@gmail.comကိုေပးပို႔ၾကပါလို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။
