Hpanda ai maumwi htaq Hpan Madu Karai ngu ai nga ai. Hpada Madu Karai aq hpung htaq karai chyen ni, karai daw ni, Karai a lawu kaw nga nga maq ai. Dai ni hpe Ji nat salang ni, Mahtum Mahtaq, Matsaw Ningtsa ni ngu tsun ai. Dai karai daw ni gaw Hpan Madu hpe garum ai hku nna mung, shanhte hpang de n gun law wa na matu “SHYINGGYIM” hpe shanhte hpan na ngu Hpan Madu kaw ahkang hpyi ai maq ai.
Ahkang lu sai hte maren shinggyim ngu shawng nnan hpan ai shaloi Shingtai kanu tai mat ai. Hpang langai bai hpan ai shaloi Hkintu-nang bai tai mat ai. Bai kalang bai hpan yang Shu bai tai mat ai. Mali lang ngu hpan ai shaloi Shinggyim tai wa ai. Shinggyim ai hkum hkrang gaw lami laman, hkrihkrawq ni n lawm ai, Njaq Nhpraq Tsawraq ai myit mung n rawng ai. Shanhte kanang na pru wa ai mung n chye maq ai. Nja nhpraq myit n rawng ai majaw Nang, Ngai, Nanhte, Anhte ni ngu ai myit mung n rawng ai. Kanu Kawa ngu ai hpe myit dum na lam mung nnga ai. Jaw jau ai lam mung n nga, myit mada shara mung n nga maq ai. Kahpu kanau myit mung n rawng maq ai. Bai pra wa ai kashu kasha ni mung n hkru n kaja ai nat ni sha tai nna shinggyim mungkan gaw mat mat sai.
Masha Bai Hpan ai lam.
Hpanwa Ningsang Chyewa Ninghyang gaw Chyanun yan Woishun hpe “Masha bai shangai shaprat mu,” ngu shangun dat u ai. Ndai lang na hpan dat ai gaw Shinggyim aq malai Mashang bai hpan sai. Ndai Mashang gaw baw n nga, lagaw, lata kata, yawn a yawn re ai mi shangai, lum alum, hkum ahkum re ai mi shangai chyinghkai dat mu ai. Dai shaloi kanu yan kawa gaw mau nna, Hpanwa Ningsang Chye Ningchyang hpe san yu yang, "Ndai wa gaw Ginding ganai rem, Mungkan ga hpye na wa rai nga ai," ngu nna tsun dan u ai. Ndai hpe Mashang Wahkum ngu wu ai.
Ndai Mashang Wahkum hpe gaq na ngu hkyen nna Nhtu Ningshi hte shara langai mi kaw madi dawn yu yang “Ngai hpe hkra na lu” nga nna shaga pru wa ai nsen hpe na wu ai. Bai shara langai mi kaw ga na ngu nna dawn yu yang mung, "Ngai hpe hkra na lu," nga nna shaga pru wa ai nsen hpe na wu ai majaw mau nga yang shara mi kaw na wa gaw, "Hkra yang hkra u ga, ra mi rai wa u ga, ngai kaw ang ang ga dat u," ngu ai nsen hpe bai na wu ai. Dai shaloi Ja ningshi e gran di nna ga dat u yang Masha marai matsat 8 (La sha 4, Num sha 4) pru wa sai. Dai zawn gaq dat ai shaloi, masha langai mi hpe kadoi hkra kau nna, dai wa nsoi nsaq asak jawq si hkam ai majaw shinggyim aq malai Masha ngu ai nga pra wa sai.
Hpawa Ningsang Chyewa Ningchyang aq matsun htaq Shinggyim shangai mu ngu n tsun ai, Mashang shangai mu nga nna tsun ai. Mashang kaw na masha tai wa ai. Shinggyim a malai re ai majaw Shinggyim masha ngu mung tsun ai.
YESU GAW SHINGGYIM HKUM SHAN DAGRAW AI WA N RE (Christology)
Yesu gaw shinggyim hkum shan dagraw ai wa n re. Masha a hkum shan dagraw ai wa she re (Yawhan 1:14). Dr. Ola Hanson gaw, “Yesu gaw mungga re, dai mungga gaw masha hkum dagraw ai wa re nga Chyum laika hta lang da ai. Dai rai yang shinggyim hte masha (mashang) gaw kaga ga re ai kun?
Shinggyim ngu ai gaw kadai ni rai ta?
Jinhpaw Wunpawng sha ni a hpanda ai maumwi htaq shinggyim hte masha hpe hpan da ai lam kaga ga re ai hpe mu lu ai. Sara kaba Hanson gaw anhte a hpanda ai labau maumwi hpe atsawm chye ai majaw Chyum mungga hpe gale ai shaloi Yesu hpe chye ai lam n shut u ga, Yesu gaw Masha kasha re ai lam hpe Gashaka Ningnan ting hta matut manoi lang da ai hpe mu lu ai. Shinggyim hte Masha gaw hpa shai nga ai kun? Ndai hpe tsun dan mayu ai.
Shinggyim Hpe Hpan ai Lam
Hpanda ai maumwi htaq Hpan Madu Karai ngu ai nga ai. Hpada Madu Karai aq hpung htaq karai chyen ni, karai daw ni, Karai a lawu kaw nga nga maq ai. Dai ni hpe Ji nat salang ni, Mahtum Mahtaq, Matsaw Ningtsa ni ngu tsun ai. Dai karai daw ni gaw Hpan Madu hpe garum ai hku nna mung, shanhte hpang de n gun law wa na matu “SHYINGGYIM” hpe shanhte hpan na ngu Hpan Madu kaw ahkang hpyi ai maq ai.
Ahkang lu sai hte maren shinggyim ngu shawng nnan hpan ai shaloi Shingtai kanu tai mat ai. Hpang langai bai hpan ai shaloi Hkintu-nang bai tai mat ai. Bai kalang bai hpan yang Shu bai tai mat ai. Mali lang ngu hpan ai shaloi Shinggyim tai wa ai. Shinggyim ai hkum hkrang gaw lami laman, hkrihkrawq ni n lawm ai, Njaq Nhpraq Tsawraq ai myit mung n rawng ai. Shanhte kanang na pru wa ai mung n chye maq ai. Nja nhpraq myit n rawng ai majaw Nang, Ngai, Nanhte, Anhte ni ngu ai myit mung n rawng ai. Kanu Kawa ngu ai hpe myit dum na lam mung nnga ai. Jaw jau ai lam mung n nga, myit mada shara mung n nga maq ai. Kahpu kanau myit mung n rawng maq ai. Bai pra wa ai kashu kasha ni mung n hkru n kaja ai nat ni sha tai nna shinggyim mungkan gaw mat mat sai.
Masha Bai Hpan ai lam.
Hpanwa Ningsang Chyewa Ninghyang gaw Chyanun yan Woishun hpe “Masha bai shangai shaprat mu,” ngu shangun dat u ai. Ndai lang na hpan dat ai gaw Shinggyim aq malai Mashang bai hpan sai. Ndai Mashang gaw baw n nga, lagaw, lata kata, yawn a yawn re ai mi shangai, lum alum, hkum ahkum re ai mi shangai chyinghkai dat mu ai. Dai shaloi kanu yan kawa gaw mau nna, Hpanwa Ningsang Chye Ningchyang hpe san yu yang, "Ndai wa gaw Ginding ganai rem, Mungkan ga hpye na wa rai nga ai," ngu nna tsun dan u ai. Ndai hpe Mashang Wahkum ngu wu ai.
Ndai Mashang Wahkum hpe gaq na ngu hkyen nna Nhtu Ningshi hte shara langai mi kaw madi dawn yu yang “Ngai hpe hkra na lu” nga nna shaga pru wa ai nsen hpe na wu ai. Bai shara langai mi kaw ga na ngu nna dawn yu yang mung, "Ngai hpe hkra na lu," nga nna shaga pru wa ai nsen hpe na wu ai majaw mau nga yang shara mi kaw na wa gaw, "Hkra yang hkra u ga, ra mi rai wa u ga, ngai kaw ang ang ga dat u," ngu ai nsen hpe bai na wu ai. Dai shaloi Ja ningshi e gran di nna ga dat u yang Masha marai matsat 8 (La sha 4, Num sha 4) pru wa sai. Dai zawn gaq dat ai shaloi, masha langai mi hpe kadoi hkra kau nna, dai wa nsoi nsaq asak jawq si hkam ai majaw shinggyim aq malai Masha ngu ai nga pra wa sai.
Hpawa Ningsang Chyewa Ningchyang aq matsun htaq Shinggyim shangai mu ngu n tsun ai, Mashang shangai mu nga nna tsun ai. Mashang kaw na masha tai wa ai. Shinggyim a malai re ai majaw Shinggyim masha ngu mung tsun ai.
Ningpawt Ninghpang 1: 26a hta “Karai Kasang gaw, “Anhte gaw, anhte a hkrang sumla hte anhte a asam hte bung ai, shinggyim masha hpan ga, tsun ai. Matut nna NN1:27b hta gaw, “Shinggyim la sha hte shinggyim numsha hpe hpan da u ai,” nga lawm nga ai. Hpa majaw shinggyim la, num ngu ai hpe chyum laika hta Dr. Hanson lang da ai kun? Hpa majaw masha la, masha num hpe shi hpan da ai ngu n gale ai kun?
Hpa majaw rai nga yang, Ya bai hpan ai Masha aq hkumhkrang gaw Hpan Madu hte matut mahkai na njaq nphraq myit lu la ai. Dai njaq nhpra myit aq majaw kanawn pyaw ai, shada daq tsawraq ai, matsan dum hkat ai, chye na hkat ai, hte hkumtsup kup ai hkum hkran lu la ai. Masha gaw Hpan Madu hpe chye ai hte Hpan Madu a tsawraq myit hpe lu la ai. Tinang hpe hpan da ai hpe myit dum ai, n malap ai. Dai hpe malap ai rai yang moi na Shinggyim ni bai tai wa sai.
Masha Kasha Yesu
Dr. Ola Hanson gaw Chyum Laika gale ai shaloi Yawhan Laika hpe shawng gale u ai. Hpa majaw nga yang Yesu gaw Masha hkum dagraw ai wa, Njaq Nhpraq tsawraq myit aq npawt wa re ngu shachyen ya mayu ai. Bai nna lahtaq na hpanda ai maumwi hpe atsawm sha chye ai Sara kaba Hanson gaw Yesu hpe Masha Kasha (Mahte 9:6;12:8, 23, 16:27, 25:31, 26:2; Marku 3:26, 24:62; Luka 5:24, 9:5812:8; Yawhan 3:15, 5:27; Kasa 7:56; Shingran 14:14) ngu nna lang da ai hpe mu lu ai. Yesu gaw shinggyim n re. Masha she re.
Mungkan htaq masha ngu ai njaq nhpraq tsawraq myit rawng ai ni nga pra sa wa matu si hkam ya ai wa re ngu ai lachyum hte Chyum Laika hta lang da nga ai. Bai nna Sara kaba Hanson gaw Yesu hpe Masha a hkum shan dagraw la ai wa (Yawhan 1:14) she re, Jinat myit jasat shinggyim hkum dagraw ai wa n re. Yesu gaw tsawraq myit rawng ai, njaq nhpraq myit rawng ai, Yubak n kap ai, Masha ngu nga pra na matu shi aq asak hte galai ai wa, si hkam ai re ngu ai hpe asan sha chye na shangun nga ai law. Dai majaw Dr. Ola Hanson gaw Jinghpaw Wunpawng sha ni a labau maumwi hte Karai Kasang a Chyum mungga hpe asan sha chye na hkra ga gale da ya ai wa rai nga ai law.
1 Yawhan 4:2. Karai Kasang a Wenyi hpe chye matsing na lam da ndai rai nga ai: Yesu Hkristu gaw masha a hkum shan dagraw nna du sa ai, nga nna yin la nga ai wenyi shagu gaw, Karai Kasang kaw na rai nga ai.
Palawng Naw Tawng
Mahtaq ai:
Chyoi Pra ai Chyum Laika.
Hanson Ola, Missionary Pioneers Among the Kachins
Lazum Kum Htoi . Jinghpaw Wunpawng Amyu Ni a Ahtik Labau.
Rev. Pungga Ja Li. Wunpawng Ningpawt Ninghpang Karai Hpaji.