ေက်ာင္းစာေတြမွာ မသင္ရတဲ့ သမိုင္းအမွန္
=====================
၁၈၂၁ ခုႏွစ္တြင္ အာသံဘုရင္ခံ (အာသံနယ္စား)
စႏၵရကႏ ၱရွိန္သည္
အိႏၵိယ ႏိုင္ငံရွိ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ ့သမား၏ ေၾကးစားစစ္တပ္မ်ားအကူအညီျဖင့္ ျမန္မာဘုရင္ဘႀကီးေတာ္ ဘုရားအားေထာင္ထား ျခားနားရာ၊ စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလ ဦးစီးကြပ္ကဲ၍ ျမန္မာစစ္သည္ (၇၀၀၀)ျဖင့္ အာသံသို႔သြားေရာက္တိုက္ခို္က္ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့သည္။
ဤသို႔ခ်ီတက္ရာတြင္ မဟာဗႏၶဳလဦးေဆာင္ေသာတပ္မ်ားမိုးေကာင္းမွ ဆက္လက္ မခ်ီတက္မီပင္ မိုးေကာင္းအထက္မွ
ကခ်င္ဂ်ိန္ေဖါ့ တို႔ေနထိုင္သည့္ ေတာင္စား ေစာ္ဘြားတို႔က အမွဳေတာ္ကို ေကာင္းစြာလိုက္လိုေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးမင္းႀကီး မဟာ ဗႏၶဳလထံ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ေတာင္းၾကရာ မဟာဗႏၶဳလ၏ ၀မ္းပန္းတသာ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ေတာင္စား ဗိုလ္ေနမ်ဳိးသိန္ပရာဇာႏွင့္ ကခ်င္စစ္သည္ (၁၀၀၀)ခန္႔ပါ၀င္ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။
စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလႏွင့္အတူ အာသံသို႔လိုက္ပါအမႈထမ္းခဲ့ေသာ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသား စစ္သည္မ်ားကို ဗိုလ္ေနမ်ဳိးသိန္ပရာဇာႏွင့္အတူ ရွေရာ့လ၊ လဆန္တန္၊ လ၀မ္ေဇာ္လီ၊ ေလာ့အြမ္ေဇာ္ရီ၊ အင္ဒိန္ေလာ့အြမ္ဒူ၊ ေဇာ္ဂ်ာမေစာၿဖီ ႏွင့္ ေလာ့ခြမ္ ေဇာ္ေတာင္တို႔က ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္ေနမ်ဳိးသိန္ပရာဇာသည္ ဟူးေကာင္းတႏိုင္းနယ္မွ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ဒိုင္ဖာဒူ၀ါ ဒိုင္ဖာဂမ္ပင္ျဖစ္သည္။ ဒူ၀ါဒိုင္ဖာဂမ္အား အာသံနယ္စား
စႏ ၱရကႏ ၱရွိန္ကို ႏွိမ္ႏွင္းရာ ၌ ပါ၀င္တိုက္ခုိ္က္ခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာဘုရင္မွ စစ္သူႀကီး အေဆာင္အေယာင္ဘြဲ႔တံဆိပ္၊ ေရႊဒါး၊ ၀တ္စုံမ်ားကို ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါသည္။
ဒိုင္ဖာဒူ၀ါရရွိခဲ့ေသာ စစ္သူႀကီးအေဆာင္အေယာင္ဘြဲ႔တံဆိပ္မ်ားမွာ -
(က) ေတာင္ရွည္၀တ္စုံအကၤ်ီ (၁) ထည္
( ခ ) လက္ရုံးေတာ္ (၂) ခု
( ဂ ) ဦးေသ်ွာင္ (၁) ခု
(ဃ) ေက်ာက္စိမ္းကြင္း(၂၅)ကြင္းပါပိုးကန္႔လန္႔ကာ (၁)ထည္
( င ) ေရႊဒါး (၁)လက္ တို႔ျဖစ္သည္။
စႏၵရကႏ ၱရွိန္သည္
အိႏၵိယ ႏိုင္ငံရွိ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ ့သမား၏ ေၾကးစားစစ္တပ္မ်ားအကူအညီျဖင့္ ျမန္မာဘုရင္ဘႀကီးေတာ္ ဘုရားအားေထာင္ထား ျခားနားရာ၊ စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလ ဦးစီးကြပ္ကဲ၍ ျမန္မာစစ္သည္ (၇၀၀၀)ျဖင့္ အာသံသို႔သြားေရာက္တိုက္ခို္က္ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့သည္။
ဤသို႔ခ်ီတက္ရာတြင္ မဟာဗႏၶဳလဦးေဆာင္ေသာတပ္မ်ားမိုးေကာင္းမွ ဆက္လက္ မခ်ီတက္မီပင္ မိုးေကာင္းအထက္မွ
ကခ်င္ဂ်ိန္ေဖါ့ တို႔ေနထိုင္သည့္ ေတာင္စား ေစာ္ဘြားတို႔က အမွဳေတာ္ကို ေကာင္းစြာလိုက္လိုေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးမင္းႀကီး မဟာ ဗႏၶဳလထံ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ေတာင္းၾကရာ မဟာဗႏၶဳလ၏ ၀မ္းပန္းတသာ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ေတာင္စား ဗိုလ္ေနမ်ဳိးသိန္ပရာဇာႏွင့္ ကခ်င္စစ္သည္ (၁၀၀၀)ခန္႔ပါ၀င္ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။
စစ္သူႀကီးမဟာဗႏၶဳလႏွင့္အတူ အာသံသို႔လိုက္ပါအမႈထမ္းခဲ့ေသာ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသား စစ္သည္မ်ားကို ဗိုလ္ေနမ်ဳိးသိန္ပရာဇာႏွင့္အတူ ရွေရာ့လ၊ လဆန္တန္၊ လ၀မ္ေဇာ္လီ၊ ေလာ့အြမ္ေဇာ္ရီ၊ အင္ဒိန္ေလာ့အြမ္ဒူ၊ ေဇာ္ဂ်ာမေစာၿဖီ ႏွင့္ ေလာ့ခြမ္ ေဇာ္ေတာင္တို႔က ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္ေနမ်ဳိးသိန္ပရာဇာသည္ ဟူးေကာင္းတႏိုင္းနယ္မွ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ဒိုင္ဖာဒူ၀ါ ဒိုင္ဖာဂမ္ပင္ျဖစ္သည္။ ဒူ၀ါဒိုင္ဖာဂမ္အား အာသံနယ္စား
စႏ ၱရကႏ ၱရွိန္ကို ႏွိမ္ႏွင္းရာ ၌ ပါ၀င္တိုက္ခုိ္က္ခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာဘုရင္မွ စစ္သူႀကီး အေဆာင္အေယာင္ဘြဲ႔တံဆိပ္၊ ေရႊဒါး၊ ၀တ္စုံမ်ားကို ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါသည္။
ဒိုင္ဖာဒူ၀ါရရွိခဲ့ေသာ စစ္သူႀကီးအေဆာင္အေယာင္ဘြဲ႔တံဆိပ္မ်ားမွာ -
(က) ေတာင္ရွည္၀တ္စုံအကၤ်ီ (၁) ထည္
( ခ ) လက္ရုံးေတာ္ (၂) ခု
( ဂ ) ဦးေသ်ွာင္ (၁) ခု
(ဃ) ေက်ာက္စိမ္းကြင္း(၂၅)ကြင္းပါပိုးကန္႔လန္႔ကာ (၁)ထည္
( င ) ေရႊဒါး (၁)လက္ တို႔ျဖစ္သည္။
ဒိုင္၀ါဒူ၀ါရရွိခဲ့ေသာဘြဲ႔အမည္မ်ားမွာ -
1. Taunglon Thiha Kyaw Zawa
2. Saton Mani Nawyahta
3. Tanebung Naung Nawyahta
4. Ganda Thikdi
5. Taunglon Thiha Kyaw Htin
6. Sawbi Thura Nawyahta
7. Thiri Papbahta Taba Yaza
8. Thingba Thura Yaza
9. Maha Thiri Zeya Taba Yaza တို႔ျဖစ္သည္။
စုံလင္ျပည့္စုံျခင္းမရွိေသာ္လည္း . . .
ကခ်င္တိုင္းရင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏
သမိုင္းထဲမွသူရဲေကာင္းအျဖစ္ဂုဏ္ယူ၍ စုစည္း
ေဖာ္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါေၾကာင္း . . .
Research by Traditional Man ( Kachin )
Ref:
(1) ပညာေရးဌာနႀကီး, တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား
၏နယ္ခ်ဲ ့ဆန္ ့က်င္ေရးသမိုင္း, ျမန္မာႏိုင္ငံ
ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ,ပါတီစည္းရုံးေရး
ဗဟိုေကာ္မတီဌာနခ်ဳပ္, ၁၉၆၈ခု ေမ ၁၃.
(2) B.D.Maran, Kachin Political Culture
Legacy, Kachin Research Journal
No. IV
Myu Tsaw Kasa
