အတၱလႏၱိတ္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ (Atlantic Charter) ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရ ျခင္း ျဖစ္သလုုိ၊ ပင္လုုံစာခ်ဳပ္ ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းလဲ ျဖစ္တယ္။
အေမရိကန္ က လူ႕အခြင့္အေရး အေလးထားတဲ့ နုုိင္ငံ မုုိ႔လိုု႔ လူ႕အခြင့္အေရး တုုိးတက္မႈမရွိရင္ စီးပြါးေရး ဆက္ၿပီး ပိတ္စုုိ႔ ထားမယ္ လုုိ႔ ေျပာပါေတာ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ လူ႔ အခြင့္အေရး ဆုုိတာ လူသား အားလုုံးအတြက္ပါ။ ျမန္မာေတြက သူတုုိ႔နဲ႔ မဆုုိင္သလုုိလုုိ ေျပာေနၾကတယ္။ လူမဟုုတ္တဲ့ အတုုိင္းပဲ။ ဦးေန၀င္းရဲ႕ အေျပာလဲ ၾကည့္ပါ၊ လူ႕အခြင့္အေရးက ျမန္မာျပည္နဲ႔ မထုုိက္တန္ေသးဘူးတဲ့။ ျမန္မာေတြ လူစင္မမွီေသးဘူး ဆုုိတဲ့ သေဘာ။ အခုုလဲ မန္႔ေနၾကတာေတြက ဦးေန၀င္း အတုုိင္းပဲ။
အေမရိကန္ ကုုိ မခံမရပ္ နုုိင္ ၀ုုိင္းဆဲ ၾကတယ္။ ဟုုိက ဂရုုေတာင္ စုုိက္တာ မဟုုတ္။ ကုုိယ့္ အေျခအေနကုုိယ္သုုံးသပ္ဖုုိ႔ က်ေတာ့ ေမ့ေနၾကတယ္။
အေမရိကန္ ေၾကာင့္ပဲ ျမန္မာျပည္ လုုိ ကုုိလိုုနီ နုုိင္ငံေတြ လြတ္လပ္ေရး ရလာတာလဲ သူတုုိ႔ မသိၾကဘူး။
ၿဗိတိသွ်ကိုုလုုိနီ စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းဖုုိ႔ ဒုုတိယကမာၻစစ္ အတြင္း ၿဗိတိသွ်အစုုိးရ နဲ႔ အေမရိကန္ ၾကားမွာ ခ်ဳပ္ဆုုိခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ကုုိ အတၱလႏၱိတ္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္လုုိ႔ ေခၚတယ္။ စာခ်ဳပ္ အနွစ္ခ်ဳပ္ ေျပာရမယ္ ဆုုိရင္ ဒုုတိယ ကမာၻစစ္မွာ အႀကီးအက်ယ္ အထိနာ ေနတဲ့ ၿဗိတိသွ်ဖက္ကေန အေမရိကန္ တုုိက္ကူမယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ႀကီး ၿပီးသြားရင္ေတာ့ ကိုုလုုိနီနယ္ေတြ အားလုုံး လြတ္လပ္ေရး ေပးရမည့္အျပင္ မည္သည့္ လူမ်ဳိးစုု မဆုုိ ကုုိယ့္ ၾကမၼာ ကုုိယ္ ဖန္တီးခြင့္ ေပးရမယ္ လုုိ႔ ဆုုိပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ကုုိလုုိနီ စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းဖုုိ႔ အၾကပ္ကုုိင္တဲ့ စာခ်ဳပ္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပုုိင္း မဟာမိတ္ နုုိင္ငံမ်ား အားလုုံးသေဘာတူၿပီး လုုိက္နာဖုုိ႔ ဆုုံးျဖတ္ၾကတယ္။
ပင္လုုံစာခ်ဳပ္ျဖစ္လာတာလဲ အဂၤလိပ္က ေသြးထုုိးလုုိ႔ မဟုုတ္၊ Atlantic Charter ရဲ႕ အနွစ္သာရ ကိုု ပုုံေဖၚျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကုုိယ့္ၾကမၼာကုုိယ္ ဖန္တီးခြင့္ (all people had a right to self-determination;) ဆုုိတဲ့ စာခ်ဳပ္ရဲ႕ အနွစ္ခ်ဳပ္ နံပါတ္ (၃) ပါ အခ်က္ကုုိ ပုုံေဖၚ ျခင္း ျဖစ္တယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အခ်က္ေၾကာင့္သာ မဟုုတ္ရင္ ျမန္မာေတြ အဂၤလိပ္ဆီက လြတ္လပ္ေရး ဆုုိတာ အိမ္မက္ေတာင္ မက္ရဲမွာ မဟုုတ္ဘူး။ ကမာၻစစ္ကုုိေတာင္ နုုိင္ထားတဲ့ နုုိင္ငံကုုိ တုုိက္လုုိ႔လဲ နုုိင္မွာမဟုုတ္၊ ကုုိလုုိနီ စနစ္ပဲ ဆက္ရွိရင္ ရွိေနနုုိင္တယ္။
အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ (၈) ခ်က္ကေတာ့
The eight principal points of the Charter were:
(1) no territorial gains were to be sought by the United States or the United Kingdom;
(2) territorial adjustments must be in accord with the wishes of the peoples concerned;
(3) all people had a right to self-determination;
(4) trade barriers were to be lowered;
(5) there was to be global economic cooperation and advancement of social welfare;
(6) the participants would work for a world free of want and fear;
(7) the participants would work for freedom of the seas;
(8) there was to be disarmament of aggressor nations, and a post-war common disarmament.
အေသးစိပ္ေလ့လာခ်င္သူမ်ား ဖတ္ရန္ >> https://history.state.gov/milestones/1937-1945/atlantic-conf
