Trand ( dazik ra sha dik ai kun?)

မိတ္အင္ခ်ိဳင္းနား
အေမရိကန္ရဲ႕ အထင္ရွားဆံုးျဖစ္တဲ့ အရင္းရွင္စီးပြားေရးသမား နဲ႔ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ တို႔အၾကား တူညီမႈေတြဟာ မရွိသေလာက္ပဲ ျဖစ္မွာပါ။

ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္သူေဌးႀကီး ၀ါရင္ဘာဖက္(Warren Buffett) နဲ႔ တရုတ္သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္(Hu Jintao) ႏွစ္ဦးၾကားမွာ တူညီခ်က္တခုေတာ့ရွိေနပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အ၀တ္အစားပါပဲ။

အခ်မ္းသာဆံုးနဲ႔ ပါ၀ါအရွိဆံုး သူတို႔ႏွစ္ဦးဟာ Trands လို႔အမည္ရတဲ့ အက်ႌ၀တ္စံုကို ၀တ္ၾကပါတယ္။
လူသိနည္းတဲ့ အဲဒီ Trands ၀တ္စံုကို ဒါရန္ကုမၸဏီ(Dayang) က ထုတ္လုပ္ၿပီး တရုတ္ျပည္က အသက္ ၆၃ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ လီေကြ႔လွ်ံ(Li Guilian) အမ်ိဳးသမီးက တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ မၾကာခင္က Berkshire Hathaway ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ သူေဌး ၀ါရန္ဘာဖက္ က ဒါရန္ရဲ႕၀က္ဆိုက္မွာ Trands ၀က္စံုကို ေၾကာ္ျငာေပးလုိက္တာ လီရဲ႕ ကုမၸဏီစေတာ့ဟာ ရ၀% အထိ ခုန္တက္သြားခဲ့ပါတယ္။
စက္တင္ဘာလမွာ လီရဲ႕ကုမၸဏီ သက္တမ္း ႏွစ္၃၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္အတြက္ ဘာဖက္ ကို ဖိတ္ေခၚခြင့္ေတာင္းခဲ့လို႔ အဲဒီေၾကာ္ျငာေလးကို လုပ္ေပးခဲ့တာပါ။ “Trands အက်ႌက ၀တ္ရတာ သက္ေတာင့္သက္သာရွိတယ္၊ က်ေနာ္ခရီးထြက္ရင္ အဲဒီအက်ႌကို ေန႔တိုင္း၀တ္ေနတာ အက်ႌလဲ မတြန္႔တတ္ဘူး” လို႔ သူကေျပာပါတယ္။ ဘာဖက္ က သူကုမၸဏီရဲ႕ အရာရွိေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြ သူေဌးႀကီး ဘီဂိတ္စ္ (Bill Gates) တို႔ကိုလည္း Trands ၀တ္စံုကို ၀တ္ဖို႔တိုက္တြန္းလိုက္ပါေသးတယ္။

တရုတ္သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္ လည္းပဲ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ လီရဲ႕ဆိုင္ခဲြတခုကို ပီကင္းၿမိဳ႕မွာေတြ႔ၿပီး Trands ၀တ္စံုကို စတင္၀တ္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္နဲ႔မတူပဲ တရုတ္သမၼတရဲ႕ အ၀တ္အစားသတင္းဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕တင္းက်ပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာမွာေတာ့ ေဖာ္ျပခြင့္ မရွိပါဘူး။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္တုန္းက ဘာဖက္ဟာ သူရဲ႕စက္ရံုဖြင့္ပဲြတခုအတြက္ တရုတ္ျပည္ကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဒါရန္ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေစ်းကြက္ဒါရိုက္တာ ေဒးဗစ္က ဘာဖက္ကို Trands ၀တ္စံု ၀တ္ၾကည့္ဖို႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ “က်ေနာ္က ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈအေၾကာင္းပဲသိတယ္၊ အ၀တ္အစား အေၾကာင္းဘာမွ မသိဘူး စိတ္လည္းမ၀င္စားဘူး၊ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ က်ေနာ္ကိုယ္လံုးအတိုင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ေပးလိုက္တဲ့ ၀တ္စံုဟာ ၀တ္လို႔သိပ္ေကာင္းတယ္၊ ျပန္ျပင္ရတယ္ဆိုတာ လံုး၀ မရွိဘူး” ဟု ဘာဖက္က ေျပာျပပါတယ္။

အဲဒီခရီးစဥ္မွာပဲ ဘာဖက္ က ဒါရန္ကိုတည္ေထာင္သူ လီ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ လီရဲ႕ ေနာက္ခံအေၾကာင္းကလည္း ဘာဖက္ကို စိတ္၀င္စားေစခဲ့ပါတယ္။ လီဟာ ငယ္စဥ္က လယ္သူမေလးဘ၀ကေန ယေန႔မွာ ဖက္ရွင္ေလာကရဲ႕ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါရန္ကုမၸဏီကုိ ၁၉၇၉ ႏွစ္မွာ အေၾကြး ေဒၚလာ ၃၀၀၀ ေလာက္နဲ႔ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ယေန႔မွာ ၀န္ထမ္းေပါင္း ၁၅၀၀၀ နဲ႔ လည္ပတ္ေနၿပီး ႏွစ္စဥ္ အ၀တ္အထည္ေပါင္း ၅ သန္းခန္႔ ထုတ္လုပ္ေနပါတယ္။

ဘာဖက္ရဲ႕ေၾကာ္ျငာ မထြက္လာခင္ အရင္တုန္းက တရုတ္ျပည္မွာ Trands ၀တ္စံုကို လူသိနည္းၾကပါေသးတယ္။ သာမန္တရုတ္ျပည္သူအေနနဲ႔ Trands ဟာ ေစ်းလည္းႀကီးေနပါတယ္။

အသက္သာဆံုး Trands ၀တ္စံုတစံုဟာ ေဒၚလာ ၈၈၀ ေစ်းရွိၿပီး ေစ်းအႀကီးဆံုး ေဒၚလာ ၃၀၀၀ နီးပါး ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ယခုအခ်ိန္မွာ ဘာဖက္ရဲ႕ Berkshire ကုမၸဏီက ဒါရိုက္တာေလးဦးနဲ႔ Microsoft ဘီဂိတ္စ္ တို႔ပါ Trands ၀တ္စံုကို ၀တ္ဆင္ေနၾကပါတယ္။ “အခုဆို က်ေနာ့္ဆီမွာ Trands ၀တ္စံု ၉ စံု ရွိတယ္၊ အရင္က အက်ႌအားလံုးကို ပစ္လိုက္ၿပီ” လို႔ ဘာဖက္ က ေျပာပါတယ္။

(စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ ထုတ္ ေ၀ၚစထရစ္ဂ်ာနယ္ မွ ေကာက္ႏုတ္ထားပါတယ္။)Myitkyina blog kaw na re