Shaning shagu lamu mung mung re ten myi malaysia mungdan nga ai Kachin ni a kata kaw byin byin rai nga malu ai.
Jinghpaw wunpawng myusha ni shada myit hkrum wa sai nga jang tsadan wa gaw galoi mung lam amyu myu hku nna agung alau shang shang rai nga malu ai.Yaten hta sadi ra dik gaw myu sha ni myit hkrum nga ai uhpung ahpawng de,mang hkang amyu myu shabyin nna, sai garan gin hka lam, dai myit hkrum hpung hpe shabyak kau ya mayu ai
tsadan nga ai, ngu hpe mungdan shagu na Myu wunpawng sha ni dum ra nga mali ai.Buga kata de tai hpyen wa gaw myu wunpawng sha ni hpe ja ai ladat hte shamyit kau na matu lajang nga sai ten mung rai nga ai,Tai hpyen wa gaw buga kata sha nrai mai gan mung dan hkan nga ai jinghpaw wunpawng myusha ni hpe shada myit hkrum lam mat mat hkra maw lanyet taw nga ai ten mung re.
An hte ethnic ni a lapran kata lam de shang nna laiwa sai 3ning kawn jahten na lam hkyen da sai lam mung na chye lu nga sai.Yawng myit hkrum ai myusha u hpawng a lapran,myu shada nkam hkat na matu,Jagum hpraw mang hkang,myusha mang hkang,ning baw ni hte Numla kanawn mazum(sex)mang hkang,
sumprat gaba ni hpe hkyen lajang tawn da ya sai lam chye lu ai,Dai mang hkang ni hpe aten jahtuk nna shapraw dat ya ya rai nga ma ai,
Malaysia mungdan nga ai Myubaw sang hpu nau uhpawng nkau myi hta gaw u hpung lawlaw wa dai hku garan mat nga ai hpe mu lu ai.Gashadawn Chin, hpung 3 garan sai,Arakan ,
hpung 3 garan sai,Karen hpung 2 garan sai....e ndai hku mu lu nga ai.shada laika hte matsa hkat,man hkrum nna galaw hkat re taw sai hpe mu lu ai.Dai hta e uhpung langai a gabaw e myit hkrum nga ai ni gaw an hte Kachin hte Kaya ni sha naw re.
Yaten hta gaw an hte Kachin ni hta e mung sum prat gau ngwi ngwi nmyit mada ai lam hku shang wa ai hpe mu lu ai,Karai kasang nhkraw ai a jaw e sha ya na zawn rau majaw gaw de nga ai re hpe mu lu ai.Dai majaw myuwunpawng sha ni zai ladat jaw jaw hte matut nna hkawm sa ra wa na re hpe mu lu ai,lahta na lam mang hkang ni n hkrum na matu Jagum hprawt jahpan ni hpe atsawm hkrak lajang ra ai lam ni,myuru sai shada hpyi n-gawng hkat ai sha tsawra hku hkau lam ni,(sex) mang hkang nbyin na matut Tinang hkum self control lam ni,hte myu sha ni ntsa sadi dung let myu hpe tsalam shadang tup rai sadi maja shakut sa wa ra na lam ni hpe mu mada nga ai.
Malaysia mungdan e dap jung tawn ai dat kasa rung KDO,KRC mung shaning shagu ngu na ram UN lekmat jaw ngut ai hpang lamu mung mung re ai ten myi nga ai,
2003 - 2005,ning nnan hpang ai daw de mang hkang nga ai rai tim laja lana jahpoi asawng hkat ai lam gaw nau nnga ai ram re,Gawda tara nnga ai a majaw chye ai hku myi woi zinlum mat ai hta ra rawng ai majaw gashai galai hkat ai lam sha nga ai,
2006-2007 ning hta gaw kachin refugee ngu ai hku nna maigan de pru hkawm sa wa ai ni nga wa sai re majaw,an hte Royal kachin ni a mying jahten ai,Refugee ngu tsin yam matsan shayan re de woi sa wa ai,labau hka ji hkrum na madai nga nna Woi awn ai ning baw ni hpe myit sharu shatsang ya ai lam gaw nga ai,
2008 ning bai rai jang gaw UN lekmat lu ai ni hte nlushi ai ni a lapran na ahtik ahtawk ni grai law ai,woi awn ai ning baw ning la ni hpe Gum hpraw sha myit dai nga nna garu gachyi nga UN rung de sa shawk ai majaw UN lekmat jaw ai lam bai gan jahkring tawn ya ai hpe mu lu ai.
2009 Ya daining gaw chyeju hte hpring ai shaning ngu nna arawng la pyi rai nhtum yang bai, Gum hpraw mang hkang law nga bai gajai bang wa masai,Laika ni dip shabra re mung mu lu nga ai.Ra rawng ai lam hpe pri nem hkra shada bawng ban jahkrup nna shawng lam de sit shang ai ladat sha nlang yang gaw ,Dai ning mung kalang myi bai ahkaw hkang pat na lam she rai wa nga sai hpe mu lu ai.
An hte myu wunpawng sha ni a lam hpe yu dat yang,Ja gum hpraw lang ai ladat hta gawng kya ai lam gaw nga nga ai,Dai hpe atsawm hkrak di nna woi awn chye ai kamram ai myutsaw ni hpe ap da ai rai yang kaja mat wa na lam ni rai nga mali ai.Up hkang lam masa lam hta mung gawng kya ai lam ni nga chyalu sha rai nga ai,e ndai zawn gawng kya ra rawng ai lam lawlaw hpe gau ngwi ngwi sharai ,sharin hkaja la nna ,system hkrak hkra lu hkawm sa mat wa yang gaw Grai htap htuk yawng a matu akyu rawng ai lam byin pru chyalu sha rai nga mali ai.
Shada athik ahtawk ,Jahpoi asawng ,hpyigawng ,laika shabra hkat matsa mawa tsun hkat nna sha gaw Gaja ai mahtai pru na lam nnga ai hpe mu lu ai.
Karai kasang hkye la sai amyu ru sai ni tai sai re majaw Karai hpe Kam let sak hkrung Hkawm sa chye ai ni mung byin tai ra nga ga ai nrai ni?Woi awn kaja Hpang hkan Kaja ai Hkristu a myu kaja ni tai ra nga saga ai law...
UYEN SINWA