Daw (IV)
India Asam Rifle kaw na Doctor kaba sa nna, anhte Marai 3 hpe shalawt dat ai.
Dai kaw nna, hpang shani First DC kaw na, Asamnia kaw na Doctor kaba langai mi du nna, ahte hpe bai asawng tsun sai. Dai du wa gaw ga grai si mani ai. “ Nanhte Kachin ngu ai ni amyu kaba langai mi re, madu a personer sut masa tam sa ai nre, tinang mungdaw mungdan a matu apnawng shakut hkawm sa ai ni re, nanhte hpe kam dik nna, dat ai ni salang ni re, hpang de mungdan a du salang ningbaw ni tai na ni re. Makyin jinghku jingyu mung manu mana law nga ai. Nanhte si yang nmai na re. Si jang gaw n-ga sha tai na re. Ndai ni mung nchye na ai majaw re. Ngai ndai first Chilawng kaw nna, Docotor kaba dik re, ngai tsun ai nten jang doctor nman sai, hpawt ni kaw na, nanhte hpe ndai htawng kaw nna shalawt dat na, shat sha hpang wa mu, ngu nna dagam da sai majaw, shana daw shat sha hpang sai,
Dai kaw nna, 2nd DC rung de anhte gun sa ai buhpun nba hte arung arai ni hpe bai jaw sai. India hpyenla uniform shaw jaw nna, hpyenla hte maren bai tawn da sai.
1969 April (3) ya shani hta jeep modo hte hpyen du 1 hte balic 5 bai du wa nna, anhte 3 hpe HKunsar mare kaw nna, Mayau ka de wa sa sai. 10:00 PM hta Magrita kaw du yup sai. Hpang shani 5:00 AM hta Mayau ga kaw du wa sai. 3 ya na ai hpang Asam rifle dap ni hte rau bai nga sai. Dai hpang Phambase ngu ai camp Hilicopter nbungli pa nga ai shara de (2) ya tup tawn da ma ai.
1969 April ( praw) hta, India priministor Indera Ghandi jawn ai baw Hilicopter hte anhte 3 hpe wa htaw la nna, wa sa sai. Htaw sa ai Idia hpyenla nig aw,
(1) Immigration Capt: -1
(2) Asam Rifle Sergearnt-1
(3) Wireless -1 hte
(4) Pitot -1 ni rai ma ai.
Kara de sa na re hpe nchye shi ai. Ne win asuya wa nye a masha marai 3 India de du taw nga ai, chye ju hte dai marai 3 hpe ngai hpang de du hkra naw sa ya rit nga thet ai aten mung rai nga ai.
Slg, Nwawt La Raw, Du kaba Nchyaw Tang the Punga Tu Lum Nbungli ntsa kaw, myit daw dan let ga sadi garan hkam la sai.
Du kaba Nchyaw Tang tsun ai, Nwawt hte Tu Lum e ndai nbungli Patkai bum shindan nna, anhte sa wa Viginagar de sa sa ai nrai yang gaw, Masa nhtuk sai. Dai majaw lama nsa sa nna, lawu Myen mung U Ne Win de sa sa ai masa rai yang gaw, hkrung tim lachyum npru sai. Mi htawng rawng yang pi si hkam nna, (Hunger strige) lu sha gam atsam madun sai hte maren, ya mung kalang bai daw dan saga. Dai majaw
(1) Nwawt La Raw- Nbungli Pilot hpe kahtam u
(2) Pungga Tu Lum- Wireless wa hpe kahtam u
(3) Du kaba Nchyaw Tang- Immigration capt:
(4) hte sergernt hpe yawng jawm kahtam sat nna, nbungli hte hpawn yawng hkrat si ga ngu nna, ga sadi hkam la sai.
Dai aten hta nbungli ntsa kaw Du kaba Nchyaw Tang a myimang hpe yu dat ai shaloi, achyang rai grai ntsawm taw nga sai. Kadan bum garai ntawt shi yang shada da myi man yu hkat ai shaloi yawng grai myitru nga sai lam hpe hkrum sha sai re. Dai aten hta Immigration Capt: wa Du kaba Nchyaw Tang hpe ga san san ai. “ Nanhte Kachin ni shawng daw hta ndai zawn nbungli njawn ga ai nre i?” Ngu san ai shaloi, Du kaba Nchyaw Tang “re” ngu nna, ga kadun sha htan sai. Kaga shajan kachyi mung nshaga sai.
Kadan bum tawt rai nna, Veginagar ya nga ai( ROKAI) shara hpe nbungli ntsa kaw na mu mada sai. Du kaba Nchyaw Tang a mi man bai tsawm wa ai hte mani sai rai sai. “ ma yan e bai wa ai ga rai sai, dai ni gaw lawt sai ga re. Oh yu u, nbungli pa mung mu sai. Major senor a dum nta hpe mung mu mada sai.” Shingrai jahta nga yang 1969 ning April (15) htaVeginar nbungli pa kaba kaw anhte jawn ai Hilicopter yu hkring sa sai. Hkring sa ai hte Modo jeep hte wa woi la nna, immigration rung de Muk hpalap hte hkap hkalum la nna, apyaw alaw woi la hkrum sai. Du ai shana hte hpang shani dai shara kaw shalung(hkring sa) nga yang India du salang ni sa du nna, numhtet da ai “ Hpang de nanhte Kachin hte India asuya kaw ra ahkyak ai lam ni hta shada da garum shingtau hkat ga” ngu nna ga ngwi ga pyaw hte atsawm sha asawng dat ma ai. Ya ROKAI matut ai gaw, dai ten hta ngam da ai, bungli langai bai matut ai lam rai nga ai.
Dai hpang Immigration du (1) hte balik (3) lit gun masha marai (5) hte hpawn Pinawzup de wa sa nna, shanhte ni bai nhtang wa sai. Dai hpang Pinawzup kaw na Lisu marai (10) hte nam lam hkret waw nna, Geduhku mare, Tarung hku bum He ahkyi ngu ai Lisu salang wa a mare kaw du wa sai. Dai hpang He Ahkyi a mare masha ni wa sa nnaTawang hkahku Agyi Wa hpu a mare Marau Kawng de du wa lu sai. Dai hpang Mungsun dan hpe laidi nna, Maru salang Lukmyeng La up ai Ningbau bum mare kaw du wa lu sai. Dai ten hta Salang Lukmyeng La a moi mang hpe makoi mayang poi galaw nga ai aten mung re hte maren dai shara kaw (3) ya tup garum kau da sai. Dai hpang Naga hpyen hpung du Kaplang ni du wa ma ai. Du Kaplang hte hkrum ai shaloi ga san san ai. “ Nan 2 gaw KIA nre i? Du kaba Zau Tu the Lama La Ring ni hte ahte Naga hpung ni the Nammyung Kumgyi Tu kaw gasat ai shaloi nan 2 nlawm ai kun? Nga san ai shaloi bai htai dat ai “ an 2 gaw nlawm ga ai, 6 batalion 4 coulon model brigade KIO kaw na she re. Hpakant lam hkap ai ni she re” Ngu tsun ai shaloi, Kaplang bai tsun “ Lawm tim nra ai, ya gaw yawng rau jahkrup nna, pawng sai re. Anhte mung Du kaba Zau Tu ni hpe sa jahkrup na matu sa ai re.” Ngu nna, rawt mat wa sai.
Dai hpang Maru(lawngwaw)hpunau kasha ni sa sa nna, Singgai ga Lawt kawng mare de du wa sai. Dai shara kaw Myeng hpyen asuya mung masha hpe zingri sat kau ai aten hta wa du ang ai re.
Shawng daw Du Kaba Nchyaw Tang mung shi a nta de wa nna, Brigade de lu wa sai.
1969 ning May hta Singai ga kaw du yang Mung masha ni hpe Myen asuya Zingri ai lam.
Hkamau hku Tsau dam kaw nna, Singgai ga kaw du ai. Dai shaloi Slg, Dingyau Chyangai + Lahkrang Hka Ra, Slg, Hparaw Zau Awng + Ndup Lu ni yawng nam de hprawng sai. Hpakant kaw na, Second Lietn: Kawn Gam hte KIO hpyenla 3 nga ai shara kaw du wa sai. N-gam mahka kawn, Myen ni wang tawn da ai kaw na, gumhtawn hprawng lawt mat ai re. Du Kawn tsun ai, “Tu Lum Nwawt e, Mani sha mung masha marai hkun hpe kahtap lup kau ai re.Daru mahka lam, Durip ga du hkra Myen hpyenla ni yawng hkap da ai re. Dai majaw dai lam hkum wa mu” ngu nna tsun ai.
No 1. Singgai jum ju na matu Du Lum Dau hte hpyenla ni jum ju woi awn ai, dai bum ga daru mahka, mali hkrang walawng, Hugawng pa na masha yawng pawng marai 100 ram, wu wu di di rai jum ju gun la nga ai aten rai nga ai. Jum grai rawng ai shara re. Dai aten hta du Lum Dau a ma Danai na lahkrut ma nkau mi hprawng nna, Danai de wa mat ai. Dai hprawng mat ai lahkrut ma ni hpe Myen ni chye nna, Singai jummaw a lam hpe yawng san sagawn lu sai. Nan hte singgai jummaw de woi lung ra ai, Nwoi lung yang nanhte hpe sat na nga ai majaw, Myen hpyenla 100 ram lung woi sai. Myen hpyen du Luet 1 hte sergeut: 1 woi awn ai re. A kajawng sha wang grup rai Myen hpyenla ni du wa ai majaw, jum maw sin ai, jum ju ai, mung masha hte vdf ni hprawng na lam n mu sai. Jumju nga ai mung masha ni hkam la, Mungdan asuya langai re gaw, majoi gaw nsat kau na re ngu nna, nga shajang ma ai. Dai shaloi, mung masha 50 shi ram hpe, hpalen (tsap ding gren)tawn nna, G-3 sinat hte Myenhpyenla ni gap kau sai. Si ai mang hte nsi shi ai masha ni yawng hpe pawng nna, jum nhkrun hta, marai 20 jan hpe kahtap sang bang da sai, hpang de jum nju sha na matu re. Dai majaw nsi ging ai ni mung jum nhkrun kata de dip kamyet da ai majaw si ap mat sai. Dai kaw na lawt ai gaw, Dumsa La langai sha nga ai, dai pi Lahpa kaw G-3 sinat pala hkra nna, lahpa daw mat chyalu rai nga ai, Dai hpe G-3 La, Dumsa La ngu nna, tsun kajai gumhkawng sai. Myen ni Hylicopter hte ration jahkrat sha nna, bai wa sai. Dai ration n-gun buk jahkrat ai kaw, Myen hpyenla Sergernt a baw kaw n-gu buk hkrat bun nna, dai shara kaw si mat wa sai. Dai hpang hkamau hka nam dingyang hkan nna, nbawn ga hku lai, Dainai hka gawn let Danai mare de bai yu masai. Dai ten hta jummaw hta Uhka she ak rai mat sai.
Dai hpang 5 ya na ai hpang Singai na salang ni hte Slg, kaba Hparaw Zau Awn, Slg, Dingyau Chyangai ni hte hpyen la ni sa gawan nna, Jut mali nhkrun kaba htu nna, jum nhkrun kaw na shaw la nhtawm kahtap lup dai sai. Dai shara kaw du sai. Dai majaw Daru bum lam hku hkumwa, lagyep bum lam hku lung wa sai. Jum ju sa ai Ningrang Awn Naw, Ningrang Singgawn, Kumhtung Tu, Kumhtung Gam ni hte hkrum sai. Zanan hka jummaw kaw du lung wa sai. Dai hpang Hpalap tu ga, Ndawngkawng ga de du lung wa sai. Dai hpang Nu Waga Lu hte hpu ni nga ai, laihkru hka yi yin wa de kabu gara du wa lu sai. Tu Lum, Lisu hpyenla Ah hkyi anhte 3 du wa lu sai. Dai hpang anhte bu ni sa nna, putao u, modo lam shingdan (laidi)nna, Mahtum campt: Heatquarter de du lung wa sai. Dai ten hta KIA kaw nna, Durip ga gasat dang nna, Mahtum camp kaw mahkawng nga ai aten re.
Matut na+++Daw (V ) de
KIO hte Slg Nwawt La Raw a ningmu, Kamyunit masa kaw nna, Kachin masa de kalai myit wa ai aten
