Monday, November 15, 2010

Dai ni gaw Hugawng Blog ka ai 5 ning hpring ladu Hkrum rai nga sai,


Hugawng a Blog 5 ning tup ladu hkrum ai masat ding sat hku nna Moi nnan daw hta na myutsaw hpyen la myutsaw brang ni a labau hpe shan hte ka da ai matsing buk hta na daw hte daw langai hpang langai tang madun mat wa na ngu lajang dat nngai.
Magrau grang ai myit,myu tsaw myit,Si tim mung dan matu tai,Hkrung tim mung dan matu rai ,Asak htum ten du hkra lak nak n jahkrat ai shakut laiwa sai ni lawm nga ma ai.Moi dairam yak hkak ai ten pyi rawt malan majen je gwi nga ma ai,Dai ni Wunpawng myu sha ni hpaji machye machyang mung hkum sai.Laknak mung moi na zawn gaw nrai sai.Mung kan mung masa lam hta mung moi na hta grau myi hpaw mat sai.Mung dan shara shagu hkan e mung lam amyu myu hku nna chyam bra nga sai.Dai ni nang ngai hpa galaw ra na re gaw tau chye lu sana re ngu kam ai.


Tinang nan myit daw dan let Myu tsaw dap de sa shang magam gun mat wa ai lam.
Daw (I)
Lagaw lam hkawm let 3 ya ram na ai hpang she myu tsaw shang lawt hpyen dap hpe mu tam la ai re. Dai ten hta
Nammawbum hpyendap (6) battalion, model brigade KIA hta marai
300( masumtsa) jan training awng ai kaw nna nkau mi VDF hta tawn da ai.
Loi mi grau zeng ai ni hpe lata nna, army matut galaw sai. Nammawbum
dap ngut jang, Ginsi dap bai hpaw na matu sa ai training sara ni hte hpawn,
1.Slg Sumlut Zau Li ( Sum mat sai, Training sara)
2.Slg Nhtung Hka
3.Htingnai Awng
4.Nwawt La Raw (Q.M malu masha hte seng ai)

Ginsi hpyendap gawde sa ai lam

Nammaw bun hpyen dap kawn Ginsi hpyendap de sa wa ai shaloi,
Lawnghkang hte Yihku maw rap di na matu hkrit tsang ra ai, dai ten hta
hpyen la ni dumhpau sinat pyi nlu lang shi ai.
1. Nwawt La Raw gaw nhtu nhkyi galu hte
2. Ndawng Gam scout galaw let laidi wa sai. Shim lam a majaw
Jinghpaw Wunpawng sha ni hta lai nna, dai lam hta laidi ai mu hkrup ai
masha ni hpe htau sat kau na matu dawdan let rawt sa wa sai. Hpang
shana daw de Ginsi Mahkuk Nja agyi a nta kaw du yup ai shaloi, Ginsi
Mahkuk agyi wa tsun ai. “ Hkri Nwawt La Raw e nanhte ni sinat
langai mung nlawm ai, gara hku hpyendap hpaw de na, ndai Ginsi kaw Myen ni grai ni ai re.” ngu tsun ai.

“Ya tsa maumwi langai hkai dan na, moi Man hkawhkam galai pung nga ai, mung masha ni rawt malan kau ai lam, hkau na pa de zuphpawng jahkrum nna, wa sang shinjawn mayoi lang nna, hkawhkam wang makau e jahkring hkring lai sa lai wa galaw ai shaloi, nra ai hpe chye ai majaw
Man hkawhkam galai ai nga ai da.
Shabrang ni e nanhte mung shakut mu,Anhte Mahkuk Ginsi Sengra kaw na, dumhpau, rifle hte Japan sinat ni hpe nanhte a shawng e sha atsai atsi shagyeng la kau sai.
Hpawt de jahpawt jau rawt nna, hkau na pa hkumpup nawng kaw kabye lup da ai dumhpau sinat 2, rifle sinat (1) hpe shaw la ga” nga tsun ai.Sinat dai ni hpe lahkawn la nna, Mahkuk ga hte Namya mare lapran kaw training camp hpaw sai.

Lawnghkang, Ginsi, Tangau hte Hpakan ni hta
shang nna, hpyen la (200) tup lahkawn la lu sai. Dai kaw nna, Ginsi hpyen
dap hpaw hpang wa lu sai re.

Dai ten hta makawp maga uga ngu nna, Ginsi Nja salang ni hkrai pawng
nna, shaba lap wawt nhtawn, nga uloi kanu kaba hte hpawn nga uloi (2) ju
let Ginsi mare buga masha ni hkum hkra shat lit n-gun gun jaw nna, nat jaw
poi galaw let awngdang ai hku hpaw la lu sai.

Nov 5,1963 ning Ginsi hpyendap hpe makawp maga ai Slg Nwawt La
Raw hte hpyen la (15) tup shim lam hpe lit la sai. Nov 25, 1963 ya shani
training ngut sai hpang Kamaing, Kapmaw, Hkumtsaiyang hkan na VDF,
army hte hpyen du ni yawng pawng yang hpyenla (350) hte Kapmaw zup
kaw ambush hkap na matu Namhkam mare hkan na Japan sinat dingsa
hte dumhpau sinat lahkawn la nna, diesel hte kashin shatsawm la sai.
Kapmaw camp hta latsai hpun ga la nna, sinat ninghku shachyaw let gap
kapaw mai hkra galaw lang sai. VDF ni hpe mare de yam htu la shangun
ai, na jawn chyen adup la nna, sinat pala galaw nhtawm Tawnggung, Naju
nawng makau na bum (3) tup kaw ambush hkap sai.

Sinat kaja nlawm ai, L.t, Htumhpau Gam walahkru ginshi hkri shakap da ai
Kabaing sinat (1), VDF sergen M.1 (1), Kumba Bawk Naw (incharge)
Rifle (1) hte Kapmaw darulu, Namya kaw na group (3) ni kaw rifle
hpaihkrawk (3) sha nga ai. Sinat dai ni hte Tawnggung ambush hkap sai.
Shana nsin aten hta, Darulu mare masha ni ba pa makai(10) htu jaw ai hte,
n-gu ngachyu kawk langai hpra wa jaw ai. Dai n-gu hpe shadu sha na di n-
lu ai majaw, hka kawk kaji kaw shadu sha let nsa matut nna nga nga ai.
Nhtoi (6) ya ngu na aten hta Myen hpyenla ni modo (2) tup, hpyen garum
gumhpraw 40,000/-(Lap mun mali tup) hte lung seng htaw du wa ma ai.
Dai hpe hkap gap kasat zing la lu sai.
Dai shaloi lu zing ai sinat laknak ni gaw,
1.G-3 (2),
2.Twin motor (1),
3.Brand gun mark-3 (1),
4.Rifle (35),
5.Ne Win stant (1),
6.Sinat kadun (2) Parachute wan gap ai baw hte hpawn,
7.Onegistar shortgun (1)
8.Yamdong (600) hpra rawng ai sutdek (2),
9.Mota si —(20)Yawng rai yang sinat lau (43) the machyu pala ni hpe lu zing hkap kasat
kau lu sai. Myen hpyendu captain, hte hpawn hpyen yawng rai yang marai (40) hpe lu gap sat kau lu nna, Myen hpyenla (2) gaw hprawng lawt lu mat sai. Lungseng nam kap ai grai kaja ai buri buk (2) tup lawm ai, Dai hpe gaw nla ai sha bum hkaraw de ru kabai kau sai. Du kaba Dumhpau tsun ai,“sinat laknak hte majan rai hta lai nna, kaga rai hte majan lanep hpa hkum
la, hpa ndi ai” nga tsun ai. Kapmaw Darulu mare na VDF ni nkau mi gaw, Myen mang ni a lagaw
nkau mi hpe nhtu hte tawk di la nna, nam kata de garawt shang nhtawm,
jangle boat hpe raw din la nna, matut hkawm ma ai.Dai hpang nam de shang wa nna, Darulu mare masha ni gaw nga uloi (1)hte wa mawn (3) sat jaw let hkap tau hkalum la ma ai. Mung masha ni hpe gumhpraw kumhpa jaw sai. Masum ya tup hkring sa let Hpakant Myen
hpyendap hpya na matu majan masing ni hpe bai jawm soi nna, hpyen
man garan sai.
1.Sergeant Ting Hkaw
2.Cpt, Bawm Ying
3.Kumba Bawk Naw ( In charge)
4.VDF hpyen hpung ni gaw,
Ka Maing, Kahtanyang, Namya mayan na, yawng marai 350 tup hte rau
Hpakan Myen hpyendap ayai hkra ngu nna, (2) ya tup gap anut rawt lung
wa saga ai. Dai shaloi Hkang (Chin) kasha (In charge) galaw shangun ai
wa hkrit nna, Mogawng na Myen hpyen reinforce ni du lung wa ai nga
tsun ai majaw loi mi ru ra rai nga yang, Myen hpyenhpung ni du lung wa
ai. Hpakan hpe garai nlu hpya ai sha, htinglut mat ga ai. Myen hpyenla ni
gaw, Hpakan Mashi kahtawng kaw nga ai Lauban Na Pa Hkum a kanau
Na Pa Gum Jat hpe sat nna, pu sin shaw tawk sha nna, hka pung hkan sai
chya lang nhtawm nanhte Jinhpaw ni hpe ndai zawn sat kau na ngu let
mare ting hkan ndau hkawm ai.
Du Dumhpau Gam a hpyenhpung ni hte bungli garan nna, Lung Tung lam
hta hkap gap ai shaloi, Myen hpyenla ni jawn ai modo langai bai hkap gap anyawp kau lu sai. Lu hta la ai sinat laknak ni
1.G-3 sinat (1)
2.Rifle sinat (5)
3.Mota si (6)
4.Rifle pala (300)
5.G-3 pala (100) ni hpe lu la sai.Mogawng hte Hpakan lam lapran byin mai ai ram KIA ni hkap kau nna,Ka mai, Lainawnghka mahkrai hte hpawn mahkrai nkau mi hpe TNT bawm hte kapaw gap di kau sai. Dai kaw nna, modo nmai lai mat nna,Miwa lauban ni hte Jinghpaw lauban ni lagaw lam hte gumra ni rau yu wa ai ni yawng mau mat ai aten rai nga ai. Dai ten shata (2) daram gaw
Hpakan hte Mogawng lam lapran kaw KIO army hte VDF hpyenhpung ni sha Modo jawn hkawm rai majan jarik tam let wanglu wanglang rai lu nga sai. Kapmaw lahta Jebu hkahku Hka-u camp hta hpyen hpung yawng pawng nna, 4 colons, 6 battalions, model brigade KIA ngu shamying
nna, hpyen dap hpaw tawn sai.Colons commanda L.T, Dumhpau Gam hpaw tawn ai, masha jep na matu Mogawng Hpakan lam hpe lagaw dappram ladat hte byin mai ai hku gap da nna, yen da yu, bai gap yu, rai hpyen wa hpe ninghkap na matu yak wa sai. Mogawng, Kamai, Namsheng hte Gauri kahtawng hkan na mung masha ni hpe byin mai ai daram nam de tap ginsum gap
nna, malawng maga mare man hkra nam de gahkyin mahkawng la sai. Dai hpang KIA hpyen hpung ni gap di da ai lainawng hka mahkrai kata na hpri (Tanbawng) kaw beda tsing tsawt adak hpring pat mat sai. Dai beda tsing pa ntsa hta e Myen hpyenhpung ni gaw hpunpyen pa nep
nna, mahkrai galaw nhtawm dumsu leng hte jeep modor gau shalai nna, mung masha ni hpe bai kashun mahkawng wa ma ai.Namsheng hte Tawnggung kahtawng shara shagu hta L.T, Dumhpau Gam dat nna mare masha ni hpe shinggyin nhtawm KIA masa gat hkai
tara hkaw tsun sai. Sara Hpauyam Gam hte Nwawt La Raw gaw shana nsin hta kaichyan (CIT) galaw let kaning re ai masa lam tsun dan let mung shawa ni hpe lam madun tsun la sai. Dai kaw nna,
1.Du kaba Brigradier Zau Tu hpung ni hte du kaba ni yawng
2.Lt. conel Lama La Ring
3.Maj. Dumhpau Gawng Colon kaw na du kaji ni
1.Lt. Dumhpau Gam (4) colons commanda
2.Lt. Kajihtu Sin wa (11) colons commanda
3.Lt. Du Brang Awng (5) colans commanda
Slg kaba ni
1.Slg kaba Maran Brang Seng
2.Slg kaba Pungshwi Zau Seng
3.Slg kaba Lanyaw Zawng Kra
4.Slg kaba Waga Awng Tu
5.Slg Kaba Ngahkyen Zau Tang yaw du zup sai.1/7/1964 shani kaw na, Majibum Gawnan, Gawlunyang Shinglang daw camp hta hpyen dap hte uphkang dap (civil) ni yawng pawng nna, 6 Battalion th Model Brigade KIA ngu shamying da sai. Maji bum, Gaw Nan hte Gawlunyang Danai hka makau kaw shata mi tup wunkat sharin hpawng galaw la saga ai. Dai shara kaw na, du ni hte Slg kaba ni gara shara kaw lit la na matu shara garan hpang wa sai. Majibum Shinglang daw camp kaw,Namsu Zau Tawng (Ya hpang de bum masum tsi galaw ai wa) lit la up hkang
lai wa sai.Daihpang 5/8/1964 ya shani, Slg Nwawt La Raw hte hpyen hpung nkau mi
gaw Darubum lam hku lung wa nna, hpang shani Durip ga kaw hkying (12:00)kaw du wa ai shaloi, Lt. Hpauwung Bawk Di hte hpyen hpung ni hkap tau la ma ai. Durip ga kaw lani mi shanu la nna, Hkagaranyang de lai lung wa sai.Hka garan yang kaw (5) ya tup zuphpawng galaw la nna, colon bai garan dat sai.
Dai shara kaw,
1.Lt. Zahkung Ting Ying ( Cpt. Sharawt ya sai)
2.Lt. Mashaw Zau Nan
3.Lt. Mahkaw Gam Ni hpe shara jahkrat taw da nna, Slg Nwawt La Raw hte law malawng gaw
1.Brigadear Lahtaw Zu Tu
2.Slg kaba Pungshwi Zau Seng (Secretary)
3.Slg kaba La Gawng Tu (Township officer tang ai)
4.Slg kaba Ngalang Tang (Township officer tang ai)
5.W.O II. Htingnan Tu
6.W.O I. N-gawk Ja Naw (Machyan baw, Ri camp dap kaw na hpyenla hte sinat hpawn shang wa ai)N dai ni hpe Lungsha yang kaw nna, Lawk Maw colon de garan dat ai ni re.

Naw matut na.+++++