Maran Bandu la

Maha ban Du la 

Read more »

မြန်မာပြည်မြောက်ဖျားပိုင်းက အရှေ့တောင်အာရှ၏အမြင့်ဆုံး ခါကာဘိုရာဇီတောင်

အမြင့်ပေ ၅၈၈၁ မီတာ (၁၉,၂၉၆ပေ) ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာသာမက အရှေ့တောင်အာရှတွင် အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ တည်ရှိတဲ့ ခါကာဘိုရာဇီတောင်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ခါကာဘိုရာဇီတောင်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြောက်ဘက်စွန်းဒေသဖြစ်သည့် ကချင်ပြည်နယ် နောက်မွန်းမြို့အနီးတွင် တည်ရှိပြီး တိဗက် နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ တောင်ကြီးတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၈°၁၈’ နှင့် အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၇°၃၂’ အကြားမှာတည်ရှိသည်။ ခါခါဘိုရာဇီဟူသောအမည် နာမ မှာ တိဗက်လူမျိုးများထံမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်တယ်လို့ သိရှိရပြီး အဓိပ္ပါယ်အရ ခါ ဆိုသည်မှာ နှင်း၊ ခါဘို ဆိုသည်မှာ အဖြူရောင်လို့ မှတ်ယူနိုင်သောကြောင့် ဆီးနှင်းအဖြူများအမြဲတည်ရှိနေသော တောင် ဟု အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။

ခါကာဘိုရာဇီတောင် သည် တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေခဲဆီးနှင်းများအမြဲဖုံးလွှမ်းနေပြီး ဂေဟစနစ်ကိုအပြန်အလှန်အကျိုးပြုနေသည့် ကျူ၊ ဝါးပင်နှင့် တောင်ပေါ်မြက်ခင်းများပေါက်ရောက်လေ့ရှိပါတယ်။ ထို ကျူ၊ ဝါးပင် နှင့် မြက်ခင်းတို့ဟာ ခါကာဘိုရာဇီတောင်၏ လိုအပ်သော ရေခဲလိုင်းကိုသတ်မှတ်ပေးပါတယ်။ ထိုရေခဲလိုင်းကြောင့် ရေအရင်းအမြစ်ပါရရှိကာ တောင်ပေါ်ဒေသများမှာ တွေ့ရလေ့ရှိတဲ့ ဝက်သစ်ချပင်၊ ထင်းရှူးပင်၊ မေပယ်လ်၊ တောင်မြင့်ဇလပ်၊ ပရီမြူလာ၊ လီလီ၊ မြေကပ်သစ်ခွနှင့် မိုးမခပင်များပါ ခါကာဘိုရာဇီတောင် နဲ့ တောင်ပတ်ဝန်းကျင် မှာပေါက်ရောက်နေကြပါတယ်။ ထိုဒေသရေခဲပြင် အောက် တွင်လည်း အသက်ရှည်ဆေးဟု နာမည်ကျော်သော မချစ်ဥ ခေါ် ဂမုန်းကြက်သွန်ဖြူများကိုလည်း တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် အလွန်ဆေးဖက်ဝင်သော ရှီးပဒီး (ခေါ်) ဆောင်းပိုးနွေမြက် ဟု အမည်ရတဲ့ ပိုးကောင်တစ်ပိုင်း၊ နွယ်ပင်တစ်ပိုင်း သဘာဝမှိုတစ်မျိုးကိုလည်းတွေ့ရှိရပါတယ်။ ထို ရှီးပဒီးမှာ ကျန်းမာရေးအတွက် အလွန်ဆေးဖက်ဝင်လှသောကြောင့် တရုတ်တိုင်းရင်းဆေးများတွင် ထည့်သွင်းဖော်စပ်ကြပြီး ဈေးနှုန်းအားဖြင့်လည်း မြင့်မားသောကြောင့် သဘာဝကြီးကပေးတဲ့ လက်ဆောင်ဟူ၍ မှတ်ယူနိုင်ပါတယ်။ ခါကာဘိုရာဇီ တောင်တက်လမ်းတစ်လျှောက်တွင်လည်း ကချင်တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများဖြစ်ကြတဲ့ ထလုလူမျိုးနှင့် ထရုန်လူမျိုးစုများနေထိုင်ကြတဲ့ ကျေးရွာလေးများကို တွေ့ရပြီး တိဗက်လူမျိုးများပါ တွေ့ရပါတယ်။ သားမင်းခေါ် တာကင်ကောင်၊ ကဒိုးကောင်နှင့် တောင်ဆိတ်များကို ခါကာ ဘိုရာဇီတောင်ဒေသမှာ ရှင်သန်ကျက်စားကြသည်ကိုလည်း သိရှိရပါတယ်။ ထို့အပြင် ကမ္ဘာ့ပေါ်တွင် မျိုသုန်းလုနီးပါးဖြစ်နေသည့် ရှားပါး ပန်ဒါနီများကိုလည်း ခါကာဘိုရာဇီတောင်ဒေသတစ်ဝှိုက်မှာ မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ်မြောက်ဖျားပိုင်းမှာ ခါကာဘိုရာဇီတောင် အပြင် ဒုတိယအမြင့်ဆုံး တောင်ဖြစ်သည့် ဖုန်ကန်ရာဇီတောင်လည်း ရှိနေပြန်ပါတယ်။ 

ခါကာဘိုရာဇီတောင်မှာ တောင်ထိပ်ပေါ်သို့တက်ရောက်ရာလမ်းမှာ ကြီးမားချွန်ထက်သော ကျောက်ဆောင်ကြီးများ၊ မတ်စောက်မြင့်မားသည့် ချောက်ကမ်းပါးများ နှင့် အလွန်အေးချမ်းလှတဲ့ အအေးဒဏ်ကြောင့် တက်ရောက်ဖူးသူ လူအနည်းငယ်မျှ သာ ရှိသေးသော်လည်း အပျော်တမ်းတောင်တက်သူများ၊ ဇီဝ နှင့် ရုက္ခ ဗေဒလေ့လာကြသူများ နှင့် သဘာဝအလှတရားကို ချစ်မြတ်နိုးသူ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပမှ ခရီးသွားများ နှစ်စဉ်လာရောက်ကြသည်ဟု သိရှိရပါတယ်။ ခါကာဘိုရာဇီတောင်နှင့် ခါကာဘိုရာဇီအမျိုးသားဥယျာဉ်ဘေးမဲ့တော တို့တွင် အပျော်တမ်းတောင်တက်ခြင်း၊ ဆောင်းခိုငှက်များလေ့လာခြင်း၊ ရေခဲတောင်များနှင့် သဘာဝရှုခင်းအလှများ၊ ရေခဲတောင်သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ဂေဟစနစ်အလှများ၊ ဇီဝမျိုးစုံမျိုး ကွဲများ၏ရုက္ခနှင့် ဇီဝကြွယ်ဝမှုများကို တွေ့မြင်ခံစား လေ့လာနိုင်မှာလည်းဖြစ်ပါတယ်။

ထိုအခြင်းအရာတွေကြောင့်လည်း ခါကာဘိုရာဇီတောင်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ဂုဏ်ယူဖွယ်ကောင်းတဲ့ နေရာတစ်ခုဟူ၍ သတ်မှတ်ထားကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတစ်ခုတည်းသော ရေခဲတောင် တွေရှိတဲ့ ခါကာဘိုရာဇီအမျိုးသားဥယျာဉ်နှင့် ဖုန်ကန်ရာဇီတောရိုင်းတိရစ္ဆာန်ဘေးမဲ့တောဟာ  နိုင်ငံအတွက် ဂုဏ်ယူစရာနေရာတွေဖြစ်ပါတယ်။ ရေခဲတောင် ဧရိယာအတွင်းမှာရှိတဲ့ နို့တိုက်သတ္တဝါတွေနဲ့ အပင်တွေကို  ထိန်းသိမ်းစောင့် ရှောက်တဲ့နေရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်သလို  ဆောင်းခိုငှက်တွေအပြင်  ရေခဲတောင် ဂေဟစနစ်မှာပဲ ကျက်စားတဲ့ ငှက်များနှင့် အပင်မျိုးစုံ၊ ရှားပါးသစ်ခွနဲ့ ဟိမဝန္တာအယ်လ်ပိုင်း သစ်တောမှာ ပေါက်ရောက်တဲ့ ဆေးဖက်ဝင်အပင်တွေနဲ့  တောင်ဇလပ်အပါအဝင်  အခြားမျိုး စိတ် များစွာ ရှင်သန်နေတဲ့နေရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ 

သုတေသနအတွက် စိတ်ဝင်စားစရာတွေ  စုဝေးနေတဲ့ဒေသ တစ်ခုလည်း ဖြစ်တာကြောင့် သုတေသနပြုလုပ်နေကြတဲ့ ပညာရှင်များ နှင့် ကျောင်းသားကျောင်းသူများကောင်းမွန်စွာလေ့လာနိုင်မှာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်၊ အပင်၊ ရေခဲငါးနဲ့ ငှက်မျိုးစုံကြွယ်ဝတဲ့ ဒေသဖြစ်တာကြောင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းအတွက် အလွန်တန်ဖိုးရှိတဲ့နေရာ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေရှာဖွေပေးနိုင်တဲ့ ဒေသတစ်ခုဆိုလည်းမှားမည်မဟုတ်ပါဘူး။

ခါကာဘိုရာဇီအမျိုးသားဥယျာဉ်ကို ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်တွင်သဘာဝထိန်းသိမ်းရေး နယ်မြေအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၁၉၉၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်တွင် အမျိုးသားဥယျာဉ် အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် အာဆီယံအမွေအနှစ်ဥယျာဉ် အဖြစ်လည်းကောင်း သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ဖုန်ကန်ရာဇီတောရိုင်းတိရစ္ဆာန်ဘေးမဲ့တောကိုတော့ ၂၀၀၃  ခုနှစ်တွင်  စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်။ အခုအချိန်မှာတော့ ခါကာဘိုရာဇီဒေသကို ကမ္ဘာ့သဘာဝအမွေအနှစ် (Natural World Heiratage)  နေရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုနိုင်ရန်အတွက် ကုလသမဂ္ဂ ယူနက်စ်ကို အဖွဲ့အစည်းမှ လေ့လာစမ်းစစ်မှုတွေပြုလုပ်နေပြီပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ဝန်ကြီးဌာန ရဲ့ ကမ္ဘာ့သဘာဝအမွေအနှစ် နေရာအဖြစ်သတ်မှတ်ပေးနိုင်ဖို့ အဆိုပြုလွှာကို ယူနက်စ်ကို အဖွဲ့အစည်းက လက်ခံခဲ့ပြီး ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များကိုစေလွှတ်ကာ ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးမှုတွေကို ပြုလုပ်လျက်ရှိပါတယ်။ ခါကာဘိုရာဇီ ဒေသက ဇီဝမျိုးစုံ မျိုးကွဲ တွေ အများအပြားရှိနေပြီး၊ ဇီဝ မျိုးစိတ်အသစ် တွေကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့ရတယ်လို့ ယူနက်စ်ကို ဘက်က ဆိုပါတယ်။ ခါကာဘိုရာဇီဒေသဟာဆိုရင်တော့ လူသူအရောက်အပေါက်နည်းသည့်အပြင် ဇီဝ မျိုးကွဲများ များစွာ ရှိတာကြောင့် ဇီဝ ရုက္ခ ဂေဟစနစ်များ သဘာဝအတိုင်း ယိုယွင်းမပျက်စီးအောင် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာရှည်တည်တံ့အောင် မြန်မာနိုင်ငံကြီး၏ သဘာဝအလှတရားအတွက် အစဉ် ထိန်းသိမ်းကာကွယ်သင့်တဲ့ နေရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

By fb Beautiful future

Read more »

GYU CHYU MAJAN BYIN AI LAM

Zaw Buk Laqu Lhaovo jiwoi jiwa ni lamu ga tam yu wa ai ginru ginsa krun lam labau hta majan byin ai lam gaw Chying Sha Kyang (sh) Law Chaw Gyawng hka hkan yu wa yang jum maw langai mi mu nna dai shara kaw mare de let jum ju sha na sa nga yang jum hka kashun hkat ai majaw majan byin ai. Dai kaw na bai htawt yu wa yang Yan Si Kyang (Yaung Hhwi) hka kau kaw du yang jum maw langai bai mu ai da. Dai kaw mare de nna nga lai wa sai. Dai aten hta Balawng ni hte rau sha kanawn nga ai aten re ai da. Dai shaloi Palawng du wa gaw Zaw Buk Laqu Du Hking Maw a gumra shap la nna shamat kau ya ai da.

Dai gumra bai wa ya na ngu ai wa masum ning du tim nwa ai.

Dai hta n-ga Balawng dumsa num gaw nat jaw alawng dat ai lam galaw wa ai majaw ga law gasat hkat ma ai da.

Shing rai majan gasat hkat yang Balawng dumsa num gaw lanyau kanu tai wa ai, kalang lang gaw pyi lan tai nna langa lap hkan gau lai wa ai. Kalang lang gaw galang tai wa rai na nlu sat ai da. Kaga share ninghkring law law hpe gaw lu sat kau ai. Dai majaw Balawng ni hte majan gasat ai lam sha-ning law law gasat hkat ai lam labau kai da ai lam mu lu ai.

Dai ni du kra Lhaovo amyu sha ni gaw (La) nga nna shamying ai dai balawng amyu ni prawng mat ai ni hpe hkan gasat yu wa ai Lhaovo Amyu sha ni gaw -

Lawng Pyi

Yham Hpat

Kanaw

Ga Rak (Gaqag)

Mashi

Gaw Maw

Qao O

Mum Saw (Meim Saw)

Hpawng gaw

Shi Zaw

Chying Htawng

Ku Maw

Hpuk Jawng

Zahkawng

Zatang

Daw Baw

Lajam

Jum Hpawk

Lahpa (Lafa) ngu ai htinggaw mying law law dai ni du hkra sam mung - mung gu hpawng seng ga - Gang Ming ga - Mu Myit Sinli ga hte wa mung du kra chyam bra nga sha jang ai ni yawng gaw Balwang ni hpe hkan gasat let Sam mung ga de du shang ai ni rai nga ai. Law malawng gaw Balawng ni kaw na gasat la nna kau mi gaw Sam sawbwa ni hpe gasat kau nna lu ai lamu ga rai nga ai. Nkau mi gaw Sam sawbwa hte hku hkau n na garan ya ai lamu ga ni rai nga ai.

Shingrai lam amyu myu hku hkan n na lamu ga lu n na wa nga ai Lhaovo amyu sha ni rai nga ma ai.

Lahta de tsun lai wa ai lam yawng gaw Zaw Buk Laqu

Lhaovo ji woi ji wa ni hkai ai mau mwi hte dai ni nan mu lunga ai lam ni rai nga ai.

Dai hta kaga Miwa gumsan mungdan asuya madun gawk (Origin of agriculture museum) San Chin Twi mare na madun gawk hte Chying Sha Wang Gaw (Ja hkaw hkam hkaw) ngu ai madun gawk 2 hta madun da ai a rai ni gaw

BC 2600-800 hkan galaw shapraw ai rai ni the BC 1200-650 sha-ning hkan galaw sha praw ai rai ni re ai lam ka da ma ai. Dai madun gawk 2 hta madun da ai rai ding sa ni hpe yu yang Lhaovo Num sha ni lang ai tung hkring rai ni law law rai nga ai. (Technology) hpaji hku maram yu mai nga ai

Read more »

Unraveling the Enigmatic History of Hpakant Kansi Duwa: A Tale of Mysticism and Gratitude (1)

In the annals of Kachin Roya tradition, the reign of Kan Si Du Duwa stands out not only for its political intrigues but also for the mysterious events that shrouded his rule. At the heart of this enigmatic history lies the tale of Muqnat’s golden thunderbolt and its fateful encounter with the abode of Kansi Chyau Pha La.

Legend has it that during a stormy night, Muqnat, the celestial guardian, unleashed a golden thunderbolt that found its mark on Kansi Chyau Pha La's dwelling, setting off a chain of events that would shape the destiny of Hpakant forever. Some whispered that it was an act of divine retribution, while others saw it as a sign of impending change.

Amidst the chaos, emerged Ningwot Dumsa, the master diviner, and prophet, whose keen insight into the spiritual realm earned him both reverence and fear. It was he who foretold the rise of Kan La Maung Naw, a brotherhood helping who would ascend to greatness by virtue of his mastery over the ancient rituals and ceremonies of the Kachin people.

Under Kan La Mawng Naw's guidance, the spiritual worship and rituals flourished, ensuring harmony between the earthly realm and the divine. As gratitude for his stewardship, Kansi Duwa bestowed upon Kan La Mawng Naw's family a portion of the land, cementing their place in the annals of history.

KANSI HKAW GARAI N GAP

YANG NA LAM.

ကန်ဆီးဒူဝါး တို့ ဟော်နန်း တည် ခါနီး ထူးဆန်းသောဖြစ်ရပ် မှန်ရာဇဝန်၊

မိုးနတ် မင်းကြီးရဲ့ရွှေမိုးကြိုး က ကန်ဆီး ကျော်ဖားလ အိမ် မှာ ပစ် ခဲ့ သည်။

ဏိန်ဝေါ့ဒ် ဒွမ်ဆာ နတ် ဟောဆရာကြီး ပရောဖက် ကန်လမောင်နော် ကနေ ကချင်ရိုးယာ ဓလေ့ အရ အထက် လမ်း ဓါတ်ဆင် စီမံ ပေးခဲ့သောကြောင့် ချမ်းသာကြွယ်ဝလာပုံ၊

ကံဆီးဇော်ဘွား ကနေ လမောင်မိသားစုဝင် တွေကို ကျေးဇူး တော် နယ်မြေ ခွဲဝေ ပေး တော် ပုံ ဖားကန့် ကံဆီး ရာဇဝင်၊

Hkaw nta garai n gap ai shaloi na Kansi Chyauhpa La a n-ta gaw Jinghpaw nta hku rai nna hkindu hte galup ai mali dap nta re; Ndai nta hta 3-4 ning daram sha naw rawng nga yang Mupang Bum kaw na Mu e sa achye ya sai, ndai nta hpe mung wan hte nat kau ya sai re; Dai shaloi Kansi Chyauhpa La gaw masha ni hta n byin ai ngai kaw sha byin ai, Hpa baw mara wa shut sai kun? nga nna grai myit n pyaw nga sai. Dai rai nna Lamawng ga kaw na Lamawng Kan Naw ngu ai wa hpe sa shaga la na matu shi a ali ama ni he shangun dat sai.

Lamawng Kan Naw gaw nat gumhpan myhtoi mung rai nga ai hta n-ga. ningwawt, dumsa kaba mung rai nga ai. Sa shaga ai hte maren Lamawng Kan Naw gaw sa du ai, Dai shaloi Kansi Chyahpa la gaw ,Lamawng Kan Naw hpe tsun dan ai gaw Agu i hpa mara mi lu na rai kun?, masha ni hta n byinai ngai kaw sha byin wa ai, ya hpang de ndai hta grau ai machyi makaw tsin-yam brin wanakun? grai myit tsang ni ai, ngu tsun sai. 

Dai Shaloi Lamawng Kan Naw gaw sha man chyaba wawt (nwawt wawt )ya sai. 

Lamawng Kan Naw tsun ai gaw nye a Kanam La e hpa yit hkum ru u, matsaw ningisa mu Nat ni gaw nang hpejinghku hku shaman chye ju jaw  majaw she re. ndai lam hpe atsawm sha hkalum la ai

rai yang gaw nang grai lu su na ndai, dai re ai majaw Mupang

Bum Mu nat hpe rung ladawng tu ai nga wula langai mi ju ya u.

dai rai yang grai kajai gumhkawng ai wa mung nang rai na ndai.

hpa nhkrit ra ai, jinghku manam she rai lit dai. ngu nna Lamawng

Kan Naw tsun ya sai;

Shaloi Kansi Chyauhpa La gaw grai na kabu ai hte maren

Agu e dai rai taw nang Agu nan she galaw kau da ya rit, ngai

kanam hpe matsan dum la rit, karum la rit ngu nna akroi anoi

karum hpyi sai, Shaloi Lamawng Kan Naw mung n ning dang ai

sha Mu nat jaw ya sai re.

Kaja wa sha dai shaning kaw nna grai laklai ai hku

lungseng maw shagu hta lungseng grau pru wa sai, lungseng nhkun ni hta mung shawng shaning na hta grau pru wa nna masha mung grau grau law htam wa sai, Nam Maw bum na lung-raw nhkun ni mung grau nna awng dang wa sai hku re. Kade nna yang Kansi hkaw ကန်ဆီးဟော်နန်း ngu ai hpe gaw gap la lu ai kaw du hkra awng dang wa sai re. Dai zawn awng dang wa ai shaloi dama wa rai nga ai Lamawng Kan Naw a chyeju hpe n malap kau ai sha chyeju dum masat hku nna Kansi Chyauhpa La shi a kasha Kansi Ja Tem hpe Lamawng Kan Naw a kasha Lamawng Sam Awn hpe

jaw sha sai re. 

Kansi Chyauhpa La gaw shi a kasha jaw sha ai hta n-ga. kungdawn Ga ngu ai hpe mung garan ya ai. Kansi Chyauhpa La a Kungdawn Ga gara kaw na rai a ta nga yang Karai Kasang lajang da ai sumla zawn she re.

1.    Uru hka hte Sawnghpre hka mazup du hkra

2.    Sawnghpre hkahku gawn lung wa yang

3.    Laisai Rap Daru ngu ai Umdun sha-it kaw nna

4.    Hkayat hkarum ntsa hku hprang

5.    Rit tu dabang de hprawt. rit tu Jahang kaw nna

6.Maika hka hte Ningma hka mazup de hprawt

7.Ningma Hka hka hku gawn yu wa yang Ningma yang de du hkra Ningma yang kaw nna

8.Sha-it hkashi hku hprang, Sha-it Hka gawn lung wa yang

Hpa-i Lawk Bum de hprawt

9.Ngashi Hka ngu ai hkashi hku gawn yu wa yang Uru Hka de hprawt. 

10.Uru Hka gawn yu wa yang Sawnghpre hka mazup de bai du hkra re.

Ndai zawn bum marawn hkasai hkanu ni kawan shinggrup da ai hta hkan nna Dama Lamawng ni hte Kansi Chyauhpa La gaw ndai Kungdawn Ga jaw ya sai. Kansi Chyauhpa La gaw dama Lamawng ni hpe Kungdawn Ga ap ya ai laika hta lawm ai ga sadi 

gaw ; တာဝန်ယူမှု၊တာဝန်ခံမှု

nlu n sha mai ai mang ni taw nga tim, nanhte Lamawng ni a lit rai sai. Ru hka punghkaw kaba wa mi pru wa ai raitim, nanhte a lit rai sai. Magwi manang kawng wa mi taw nga tim. ja lungseng, lung-raw wa mi dan pru wa a raitim, nanhte Lamawng ni a she rai na sai yaw, ngu nna shayi dinghkaw jaw ya ai hta n-ga, Kungdawn Ga mung jaw ya sai lam laika hte hpawn di na Kansi Chyauhpa La shi nan shaman mungga tsun nna laika hpe apya ai lam chve lu ai. 

Ndai zawn maru mayak hkrum ai shaloi shada da karum hkat ai majaw mahku mahkau makyit sumri dun ai lam rainga ai. Shawng nna Kansi Chyauhpa La hte Hpunggan Ja Taw yan a shayi sha Kansi Ja Tem hte Lamawng Sam Awn Kaw jaw sha ai hte maren kanam makying hku nna Kansi Zau Awn a kasha Kansi Ja Htat hte Lamawng Zau Tawng kaw bai jaw ya sha sai. Ndai zawn Kungdawn Ga garan ya ai hte maren kanam makying bai kahtap jaw hkra rai nna nja nhpra, ndaw nhka rai mayu dama ngu kanawn mazum nga ma ai re.

Bai nna chyum laika hta tsun ai “manam daw ai hta hkun

malap kau myit. dai lam hta nkau mi gaw n dum n chye ai she lamu kasa hpe daw hkrup masai, Hebre 13:2 hta tsun ai hte maren Kansi Chyauhpa La gaw matsaw ningtsa mu nat hpe jaw ya ai majaw lam shagu hta awng dang wanna hkaw nta hpe gap la lu ai atsam matsaw ningtsa mu nat ni jaw ya ai shaman cheju kumhpa re nga nna shawng na salangni mu lawm, na lawm ai myit su salang ni tsun ai labau ga sakse san la nna ndai laika hpe ka da

ai lam re.

Ref; Hp.Tau Lamawng naw,

Lamawng La seng ကျားမနိုင် လမောင် လဆိုင်း Sharaw hka kaw sharaw hpe kamu dang ai wa.

The ruins of the grand Haw (or)Palace of

the Gansi(kansi)duwas, near the town of Sengra,is

a testament to the riches and power of the Ginsi(kansi) jade lords during their heyday.

    The Ginsu(Kansi)Haw  was built by Duwa Kansi La in 1897, and cinsisted of 12 large magnifiecent bricks buildings.

    ဆိုင်းရာမြို့အနီးရှိ ယိုယွင်းပျက်စီးနေသောကံဆီးဒူဝါများ ဟော်နန်း အဆောက်အအုံသည် ကျောက်စိမ်းရတနာသခင်ကံဆီးဒူဝါတို့ အထွတ်အထိပ်သို့ရောက်ခဲ့ကြစဉ်က သူတို့ရဲ့ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုနှင့်

သြဇာအချိန်အဝါကြီးမားမှုကို ပြသနေသောသက်သေအထောက်အထား

တစ်ခုပင်ဖြစ်ပေသည်။

        ကံဆီးဟော်နန်းကို ဒူဝါကံဆီးလ လက်ထက်(၁၈၉၇)တွင် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ကံဆီးဟော်နန်းကိုထည်ဝါခမ်းနားသော အုတ်နန်း

ဆောင်(၁၂)ဆောင်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားလေသည်။

Read more »

Miwa labau ,JINGHPAW labau hte ZAW BUK LAQU LHAOVO AMYU SHA ni a ginru ginsa labau hta sawk hti mu lu ai lam ni

Tibet ga hte Miwa ga sichuan ga ni hta e moi moi prat kawn Lhaovo hte Jinghpaw wunpawng myusha ni yawng a aji daju ni ngalai wa sai hte dai ni du hkra ru sai nkau ni hte buga mying hting gaw mying ni lawlaw naw nga shajang ai lam sawk ka tawn ai labu ni mu nga ai.

Miwa labau hte ZAW BUK LAQU LHAOVO AMYU SHA NI A GINRU GINSA LABAU LAIKA BUK

(Generalogy of the Lhaovo Zaw Buk Clan) hta mu lu ai sumla hte labau laika ni

Dai Si Zang ngu ai Tibet mungdaw kata hta wunpawng amyu sha ni Lhaovo hte Jinghpaw ni nga lai wa ai mare rai ang ai anhte shamying da ai mying hte bung ai mare mying ni law law shamying da ma ai. Changtu de lung wa ai lam la hkra maga de Tarung Tawang de lung wa ai lam ngu ai hka shi hkan lung wa ai lam mu da ai. Dai maga de mung Wunpawng amyu ni nga ang ma ai.

Duwa sara kaba Manam Tawng hte sarakaba Rev. Vomo" Gyung" Leim.

Read more »