Tuesday, July 7, 2009

Post-modern hpawa ta? tawng kun? pa kun? ntsin kun? ( Hugawng a manang wa ka ai hti yu ga)


Mara Tam Nmu ai Mang Hkang
by Bum Sin Wa Karai Masa

Manghkang hkrai hkrai manghkang hkrai.
Grau nna gaw (Asak 30)ning jan sai ni, galu kaba hpang wa ai mungdan kaw shangai ai ni yawng hta byin nga sai. Makam masham, hpaji, kanawn mazum hku hkau, bungli galaw sha, sut tam, hkawm sa, nga pra lam yawng lawm nga ai. Galu kaba sai mungdan ni kaw grau byin ai hpe gaw nchye lawm ya nga ga ai. Shanhte kaw byin ai grau nga ai. Hpa wa rai ta?

Prat a maka gaw "Post-modernity" kata kaw rai nga ai. Anhte myit jasat nga ai hte sharin la nga ai lam ni gaw "Modernity" lai hkrai rai nga ai. Lachyum gaw, shi a du hkra ladaw hte shi, shi a ginra masa hte shi nga ra ai raitim,yawng hpe nhti nhtang bai li bai la ndi nda byin kau shangun ai gaw Post-modernism rai nga ai. Masha ni ndai ga hkaw hpe atsun nga tim Sinpraw masha ni a matu gaw "word form" langai hku sha chye na la nga ga ai kun. Kadai mung kaning re ai hpe tsun ai rai ta? ngu ai hpe hkrak nchye na wa sai. Lachyum shaleng ai ni law law, htai sang lang dan ai ni law law re. Dai lam ni yawng mung shi a ginra hte grup yin hta byin nga ai lak lai lam hta mahta nna tsun da ai hkrai law rai nga ai.

Generation gap ngu na kun, kaba ai ni ndai pot-modern lam hpe nchye na ma ai. Grai kaba sai ni hkum tsun (Asak 30) jan jang grai chye na yak nga masai. Kanawn ai manang nkau mi tsun nga ma ai. Post-modern gaw Modern hta grau tsaw ai hpe tsun ai le, da. Modern ngu ai gaw lak lai ai hku galaw lu ai atsam ningja hte htung lai maka langai re le, da. Modern age kaw shangai wa ti pyi modern na lam hkrak nchye shi ga ai. Ga si hpe gaw na ga ai na sai. Local knowledge law nna world view hta nshang ai majaw mung mai byin ai, hpaji sharin ai hta hti hka ja na laika buk ni hkum hkra nlu ai majaw mung ndep nhkap byin na sai. Hpa mi rai rai, prat a leng gaw kyi mat wa nga ai re majaw ndep kau sai ngu ai hte gaw hti ngam nga sana sha re.

Dai majaw manang langai hte hku hkau na yak wa sai. Nbung ai ningmu hte kanawn na yak la ai zawn, chye na ai nhkrum jang mung yak nga ai. Kaba ai ni tsun ai ga hpe ramma ni nau nkam madat wa sai. Ramma ni hpe mung kaba ai ni gaw nchye yu chyoi wa sai. Hpung sara ni hkaw ai tara hkaw ga hpe nau nhkan sa sai. Masha ni tsun shagu mung kadai nau nkam sham wa sai. Tinang kaw nga ai lama ma hpe manu shadan mayu wa sai. Tinang kaw lama ma nnga yang asak hkrung nga pra na gaya kahpa dum wa ai. Tsang (10) nlu awng jang masha jahpan nshang dum wa ai. Awng nna mung laklai ai maka mi gaw n lu gran dan tim, manu shadan la hkat ai nbung wa sai.

Masha shagu hkam la mayu ai gaw, sut su na, gumhpraw lu nna arawng tsaw na, mungkan chyam hkawm lu na hte galoi mung akyu rawng ai masha, tsawm htap nna hpaji rawng ai wa rai nga mayu sai. Raitim, shaman chyeju gaw yawng hpe ren di nna shai ai hku she jaw da sam sai.

Dai majaw Post-modern ngu ai prat de shang gabye wa ai ten hta, gara kaw na mi rai yang rai tinang a hkum hpe chye na la ra ai daw, masha ni hpe chye na ya ra ai daw, byin nga ai htunghkring hpe hkap la lu na atsam marai hte ndai mungkan gara de shading sa wa nga ai hpe hkrak sha hkan hkawn chye ra sai hku re. Hkawn hkrang chye na ai lam nbung la na re, raitim layung madi man yawng ra ai daw hpe gaw chye ra na ga ai. Grau nna Mungdan kaga de du kabye shang wa nga ai ni gaw nchye nmai rai nga ai
shing nrai yang, maanghkan hkrai hkrai manghkang hkrai hkrai rai nga na rai nga ai...ngu ai hpe ga hpaw hpaw dat nngai....