Ningdun Manga , Bum Manga

 

Jinghpaw Wunpawng Myu Sha Ni Ningdun Manga Bum Manga Garan Ai Lam

                Chyai Hka hku kaw nna ningtung garan ai dumsa ga,

(1) Marip Gam Rum ja                    -Shangai ningdun bum kaw nga .
(2) Lahtaw Naw Lawn                    -Magrung Bum Yau , Ngaw Bum shadung ga pa .
(3) Lahpai Dai Na La                      -Hpai Htung mata pa .
(4) Matsaw Wa Nhkum                  -Ningran hkra tsaw nga .
(5) Maran Wa King Nang               -Singgung ga nai pra .

                Shangai ningtun bum kaw na law htam chyam gra wa ai .

1. Marip Gam Rum Ja                     8. Maji Mala
2. Marip Hka Shu Hka Sha             9. Myitung Hpau La
3. Kareng Tingmai sha                     10.Nlam Wa na
4. Chyasen                                      11.Zahkung Ginraw, U jik taw law
5. Nding nang pen tingsa                  12.Tangbau Tang La
6. Udi Chyang maja
7. Htau Dingga
                 Ndai gaw , shapawng yawng wa a kasha ni ginru ginsa hpung (7) myu ga hpan (7) shangai ndung bum kaw na wa hkyet mying shamying shadip jahpang garan ai shaloi yawng gaw Wa Hkyet hte madai kaw daju rai nga ai .
                                        Wa Hkyet mying ni a lam
1. Chyanun yan Woi shun shangai da ai . Mashang Wa hkum kaw na hprat pru wa ai ,shinggyim mashang wa hkret shinggyim tai hpang wa sai .
2. Shapawng Yaw hte Mali Kaw Hpang yan a kasha Matsaw Hpung Nu kaba wa sai hpang Wa lai hkyet mare de ai majaw wa lai hkyet hpang gam ninggawn du shawa nang ,shingtung kabang ngu ai nga ai .
3. Lamu ga hkyet wa lai lai re ai shara kaw nta gap ai majaw wa hkyet ngu ai hkyet singgawng magam, shingtung Kai Bam ngu ai nga ai .
4. Share jaubu wang bunghku hkret ai wa hkret jau gawng magam num mang shi num hkumlang shi hkum ai , ngu ai nga ai .
5. Wa hkyi hkyet kaw nta gap ai majaw , wa wa hkret singgawng gai lung , gai lawng ngu nga ai .
6. Dai ni du hkra magrau grang atsam rawng ai ni hpe shaga ai ga,
(a) Wa hkret magam                         (d) U sa du
(b) Wa ngan salang                           (e) Wa la du
(c) Wa sa salang                               (f) Gwi la du ngu shakawng shagrau mying jaw ai dai ni du hkra jai lang ai gwi la ni shat jat ga, nga jang atsam dat na ni gaw , shat law law sha ga magwi gwi la zawn atsam rawng ra ai ngu ai , wa la du nga jang wa hkyem wa la zawn lawan ai kung kyang ai ngu ai . U sa du nga jang grau chye hkum ai masha ngu ai . Wa sa du nga jang lam shagu chye chyang sai masha ngu ai . Wa ngan salang nga jang ram daw chye chyang kung kyang sai ngau ai ga. Wa hkret nga jang kaji marum ngu ai hte magrau grang nna mungdan de hpang ai wa , ngu lachyu re .


  ( by: Jinghpaw Wunpawng Htunghkring Hte Maumwi Mausa Shachyen Shaga Laika Buk )

Read more »

Anthropology

ဆရာMaung John ရဲ့ Anthropology လေ့လာရသာ အကြိုးများပါသည်၊

Religion သွန်သင်ချက်ဘယ်လောက်ကောင်းကောင်း Culture မကောင်းရင် religion က အမှန်ကန် မတိုးတက်နိုင်ဘူး။ 

Culture နဲ့ religion တို့ အတူတူ ခေတ်နဲ့အညီ ပြောင်းလဲဖို့လိုအပ်တယ်။ 

အနောက်နိုင်ငံနဲ့ ဥရောပရဲ့ Society မှာ religion က ရပ်တန့်သလို ဖြစ်သွားတာဟာ religion နဲ့ culture တို့ သဟဇာတ မဖြစ်တော့တာလည်းပါတယ်။ 

အရှေ့တိုင်းမှာ religion ထွန်းကားပြီး society တိုးတက်မှုနှောင့်နှေးနေခြင်းဟာ culture နဲ့လည်း ဆက်စပ်မှုရှိပါတယ်။ 

Culture ဟာ religion ရဲ့ heart ဖြစ်ပါတယ်။ 

Religion ကို culture အားဖြင့် express လုပ်ကြတယ်၊ live out လုပ်ကြတယ်။ 

ဘာသာမဲ့ ၊ ဘုရားမဲ့ အယူဝါဒသာရှိတယ်။ 

Culture မဲ့တဲ့ religion နဲ့ society မရှိပါဘူး။ 

Culture နဲ့ ကင်းတဲ့ religion ဆိုတာမရှိဘူး။ နောင်လည်းရှိလာမယ်လိ​မြထင်မိပါဘူး။ 

ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေ မိမိတို့သာသနာပြုကြတဲ့ဒေသရဲ့ culture ကို အရင်ဦးဆုံးလေ့လာဖို့လိုအပ်တယ်။ 

Society တခုရဲ့ Institutions တွေဖြစ်တဲ့ Education, Economy, Faith/Religion, Family, Culture တို့မှာ culture က အခရာ အကျဆုံးပါပဲ။ 

Philosophy တခုနားလည်ဖို့ ဆိုတာလည်း အဲ့ဒီ အတွေးအခေါ်ပေါက်ဖွား ကြီးပြင်းတဲ့ ရေခံမြေခံ culture ကိုအရင်လေ့လာမှ သိသိရတယ်။ 

Business ပဲလုပ်လုပ်၊ Social work ပဲလုပ်လုပ် target area ရဲ့ culture ကို အရင်းဦးဆုံး လေ့လာဖို့အိုအပ်ပါတယ်။ 

မနုဿဗေဒ ပညာရပ်လို့ခေါ်တဲ့ anthropology မှာ culture ဆိုတဲ့ ယဥ်ကျေးမှုအကြောင်းဟာ အဓိကအဖြစ် လေ့လာရပါတယ်။

ဆရာ Maung Jhon FB မှဖေါ်ပြသည်

Read more »

Namti Jumdwi jak hte Louisiana,1955 Hpaji jawngma Gawlu Yaw Shu.

Namti Jumdwi jak rung a matu ningshawng hpaji sharin ya ai ni gaw American mung dan Louisiana State university (LSU )sugar technology jawng ni she rai nga a hka?

Mung kan sut masa rawt jat masing Colombo plan hta e Jinghpaw wunpawng myusha ni mung shang lawm lai wa yu sai labau rai nga ai.

Colombo Plan အရ၊ တောင်နှင့် အရှေ့တောင်အာရှရှိ နိုင်ငံအသီးသီးမှ ကျောင်းသားထောင်ပေါင်းများစွာသည် USA၊ Canada၊ Australia နှင့် အခြားနိုင်ငံများရှိ တက္ကသိုလ်များနှင့် နည်းပညာကျောင်းများတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ကြသည်။ ကျောင်းသားများသည် နောက်ခံနှင့် ပညာရပ်မျိုးစုံမှ လာကြပြီး နယ်ပယ်ပေါင်းစုံတွင် လေ့ကျင့်သင်ကြားရေးနှင့် ပညာရေးကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်ရန် ရည်ရွယ်သော အစီအစဉ်သည် ပါ၀င်နိုင်ငံများတွင် စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။

Colombo Plan အရ USA သို့သွားသော ကျောင်းသားအားလုံး၏ ပြည့်စုံသောစာရင်းကို ပေးဆောင်ရန် မဖြစ်နိုင်သော်လည်း၊ 

အချို့သော ထင်ရှားသော ပုဂ္ဂိုလ်များမှာ-

ကိုလံဘိုစီမံကိန်း ပညာသင်ဆု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် အောက်စဖို့ဒ်ရှိ စိန့်ဟုခ်ျကောလိပ်တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်။

Mahathir Mohamad သည် Colombo Plan အရ University of Malaya ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သော Singapore ရှိ King Edward VII College of Medicine တွင် ဆေးပညာသင်ကြားခဲ့သည်။

Lee Kuan Yew သည် Colombo Plan အရ UK ရှိ Cambridge University တွင် ဥပဒေပညာကို လေ့လာခဲ့သည်။

Anand Satyanand သည် Colombo Plan အရ New Zealand ရှိ Auckland တက္ကသိုလ်တွင် ဥပဒေပညာကို လေ့လာခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် နယူးဇီလန်၏ ဘုရင်ခံချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဤပုဂ္ဂိုလ်များသည် Colombo Plan အောက်တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် အောင်မြင်သော အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းများ ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသော ကျောင်းသားအများအပြား၏ နမူနာအနည်းငယ်မျှသာဖြစ်သည်။

In 1955, a group of Burmese students went to study sugar technology in Louisiana, USA.

The students were sent to Louisiana State University, which had a well-established program in sugar technology.

The students studied a wide range of subjects related to sugar production, including sugar chemistry, cane cultivation, and sugar processing. They also visited sugar factories and farms in Louisiana to gain practical experience.

After completing their studies, the Burmese students returned to Burma and applied their knowledge to improve the country's sugar industry. They played a significant role in the development of Burma's sugar industry, which became one of the country's major exports.

This study program is an example of how international cooperation and knowledge exchange can contribute to the development of industries and economies in developing countries.

https://www.lsu.edu/

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Colombo_Plan

Read more »

Tsittsawm bum

palayang

manudan ai

ja lung seng

Read more »