Sunday, May 12, 2024

GYU CHYU MAJAN BYIN AI LAM


Zaw Buk Laqu Lhaovo jiwoi jiwa ni lamu ga tam yu wa ai ginru ginsa krun lam labau hta majan byin ai lam gaw Chying Sha Kyang (sh) Law Chaw Gyawng hka hkan yu wa yang jum maw langai mi mu nna dai shara kaw mare de let jum ju sha na sa nga yang jum hka kashun hkat ai majaw majan byin ai. Dai kaw na bai htawt yu wa yang Yan Si Kyang (Yaung Hhwi) hka kau kaw du yang jum maw langai bai mu ai da. Dai kaw mare de nna nga lai wa sai. Dai aten hta Balawng ni hte rau sha kanawn nga ai aten re ai da. Dai shaloi Palawng du wa gaw Zaw Buk Laqu Du Hking Maw a gumra shap la nna shamat kau ya ai da.

Dai gumra bai wa ya na ngu ai wa masum ning du tim nwa ai.

Dai hta n-ga Balawng dumsa num gaw nat jaw alawng dat ai lam galaw wa ai majaw ga law gasat hkat ma ai da.

Shing rai majan gasat hkat yang Balawng dumsa num gaw lanyau kanu tai wa ai, kalang lang gaw pyi lan tai nna langa lap hkan gau lai wa ai. Kalang lang gaw galang tai wa rai na nlu sat ai da. Kaga share ninghkring law law hpe gaw lu sat kau ai. Dai majaw Balawng ni hte majan gasat ai lam sha-ning law law gasat hkat ai lam labau kai da ai lam mu lu ai.

Dai ni du kra Lhaovo amyu sha ni gaw (La) nga nna shamying ai dai balawng amyu ni prawng mat ai ni hpe hkan gasat yu wa ai Lhaovo Amyu sha ni gaw -


Lawng Pyi

Yham Hpat

Kanaw

Ga Rak (Gaqag)

Mashi

Gaw Maw

Qao O

Mum Saw (Meim Saw)

Hpawng gaw

Shi Zaw

Chying Htawng

Ku Maw

Hpuk Jawng

Zahkawng

Zatang

Daw Baw

Lajam

Jum Hpawk

Lahpa (Lafa) ngu ai htinggaw mying law law dai ni du hkra sam mung - mung gu hpawng seng ga - Gang Ming ga - Mu Myit Sinli ga hte wa mung du kra chyam bra nga sha jang ai ni yawng gaw Balwang ni hpe hkan gasat let Sam mung ga de du shang ai ni rai nga ai. Law malawng gaw Balawng ni kaw na gasat la nna kau mi gaw Sam sawbwa ni hpe gasat kau nna lu ai lamu ga rai nga ai. Nkau mi gaw Sam sawbwa hte hku hkau n na garan ya ai lamu ga ni rai nga ai.

Shingrai lam amyu myu hku hkan n na lamu ga lu n na wa nga ai Lhaovo amyu sha ni rai nga ma ai.

Lahta de tsun lai wa ai lam yawng gaw Zaw Buk Laqu

Lhaovo ji woi ji wa ni hkai ai mau mwi hte dai ni nan mu lunga ai lam ni rai nga ai.

Dai hta kaga Miwa gumsan mungdan asuya madun gawk (Origin of agriculture museum) San Chin Twi mare na madun gawk hte Chying Sha Wang Gaw (Ja hkaw hkam hkaw) ngu ai madun gawk 2 hta madun da ai a rai ni gaw

BC 2600-800 hkan galaw shapraw ai rai ni the BC 1200-650 sha-ning hkan galaw sha praw ai rai ni re ai lam ka da ma ai. Dai madun gawk 2 hta madun da ai rai ding sa ni hpe yu yang Lhaovo Num sha ni lang ai tung hkring rai ni law law rai nga ai. (Technology) hpaji hku maram yu mai nga ai